Ο Ομπάμα, κατά την πρώτη του θητεία, τερμάτισε δύο αδιέξοδους αμερικανικούς πολέμους (Αφγανιστάν,Ιράκ), απέφυγε να εμπλακεί σε έναν τρίτο (Ιράν) και έναν τέταρτο (Συρία), ενεπλάκη μόνον ως μέλος πολυμερούς συμμαχίας μαζί με Γάλλους, Βρεταννούς κλπ. στην επιχείρηση ανατροπής του Καντάφι, διαχειρίστηκε σε ελεγχόμενα πλαίσια την σχέση των ΗΠΑ με την Ρωσσία και την Κίνα. Η εξωτερική πολιτική του Ομπάμα ασφαλώς δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί αποτυχημένη, είτε υπό το πρίσμα της γεωπολιτικής ισχύος είτε και υπό το ανθρωπιστικό πρίσμα.
Κατά την δεύτερη θητεία του, όμως, οι προθέσεις του ενδέχεται να μην συμπέσουν με τα γεγονότα. Οι προθέσεις: ακύρωση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν μέσω οικονομικών πιέσεων και της εσωτερικής αποσταθεροποίησης που αυτές θα προκαλέσουν. Ομαλοποίηση των σχέσεων της Δύσης με τις ισλαμικές χώρες. Συμβίωση με την Κίνα στην βάση της αμοιβαίας αλληλεξάρτησης και με την διαφαινόμενη κάμψη του φρενήρους ρυθμού της σινικής ανάπτυξης να μειώνει την γεωπολιτική της ισχυροποίηση. Πίεση στην Ευρώπη για χρηματοδότηση των ασθενέστερων οικονομιών της. Προσέλκυση της Ρωσσίας στο δυτικό σύστημα.
Όμως, στην παγκόσμια ιστορία συχνά υπερισχύει ο νόμος της ετερογονίας των σκοπών. Υπ’ αυτήν την έννοια, η πολιτική αποσταθεροποίηση του Ιράν μπορεί να οδηγήσει το θεοκρατικό καθεστώς του σε εθνικιστικό παροξυσμό, που θα στραφεί εναντίον του Ισραήλ και της Δύσης γενικώτερα. Η ομαλοποίηση των σχέσεων της Δύσης με το Ισλάμ, εν μέσω της συριακής και ήδη επεκτεινόμενης σε όλη την Εγγύς Ανατολή κρίσης, φαντάζει ουτοπία. Η κάμψη της ανάπτυξης αλλά και η εσωτερική αμφισβήτηση της μονοκρατορίας του κομμουνιστικού κόμματος στην Κίνα παρομοίως θα οδηγήσει (ήδη οδηγεί) σε αναζήτηση αποδιοπομπαίου τράγου (προς το παρόν διαφαίνεται η Ιαπωνία) και άρα γεωπολιτική ένταση στον Ειρηνικό. Στην Ευρώπη, η μονολιθική γερμανική ηγεμονική πολιτική δεν φάνηκε να κάμπτεται από τις εκδηλωθείσες παρεμβάσεις των ΗΠΑ. Η δε Ρωσσία ακολουθεί πολιτική επανάκτησης του παραδοσιακού status υπερδυνάμεως, που περνά μέσα από την αποδόμηση της αμερικανικής επιρροής στην Ανατολική Ευρώπη, στα Βαλκάνια και στην Κεντρική Ασία.
Η δεύτερη τετραετία του Ομπάμα ασφαλώς δεν θα είναι όπως την φανταζόμαστε.
*Ο Μελέτης Η. Μελετόπουλος είναι Διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης.