Συλλογή άρθρων Χρήστου Γιανναρά

Χρήστος Γιανναράς

Βιβλίο

Χρήστος Γιανναράς, “Ορθοδοξία και Δύση στη Νεώτερη Ελλάδα“, εκδ. Δομός

• Βιβλιοκριτική από τον Ανδρέα Φαρμάκη 9/2002

• Διαβάστε ολόκληρο το πρώτο κεφάλαιο και αποσπάσματα από τα επόμενα του βιβλίου -προσφορά του Αντίβαρου!

Αφιέρωμα στον Χρήστο Γιανναρά με ΟΛΑ τα ηχητικά ντοκουμέντα από τις ραδιοφωνικές του εκπομπές στο ΣΚΑΙ!

Διαχρονική ελληνικότητα: Μύθος ή πραγματικό δεδομένο; (10 Διαλέξεις)

Βίντεο – Χρήστος Γιανναράς

---

Εδώ θα βρείτε τα άρθρα του στην Επιφυλλίδα της Καθημερινή της Κυριακής.

Συλλογή 1 με άρθρα του Χρήστου Γιανναρά 

Συλλογή 2 με άρθρα του Χρήστου Γιανναρά

 

Ορισμένα άρθρα της περιόδου 2008-09 που λείπουν από τον ανωτέρω κατάλογο: [ΑΝΕΝΕΡΓΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ]

• Το ξεχασμένο «άθλημα αληθείας» (26 Δεκεμβρίου 2009)
• Ηγέτης ή εφαλτήριο ουτιδανών; (13 Δεκεμβρίου 2009)
• Εθνικισμός – διεθνισμός: εισαγόμενοι (06 Δεκεμβρίου 2009)
• Η απληστία ως πολιτικό παρεπόμενο (09 Νοεμβρίου 2009)
• Η «δουλική φύση» του δανειολήπτη (01 Νοεμβρίου 2009)
• Εγγυητές οριστικού τέλους (25 Οκτωβρίου 2009)
• Γιατί η αποσιώπηση των «εθνικών θεμάτων» (11 Οκτωβρίου 2009)
• Η δημοκρατία σε αδιέξοδο θεσμικό (07 Οκτωβρίου 2009)
• «Κίνημα πολιτών» από στόμα σε στόμα (13 Σεπτεμβρίου 2009)
• Νοσογόνος επαγγελματική πολιτική (24 Ιουνίου 2009)
• «Ανεπαισθήτως» υπόδουλοι (13 Ιουνίου 2009)
• Η άτεγκτη λογική της αποπομπής (06 Ιουνίου 2009)
• Ψηφίζουμε μονάρχη, όχι κόμμα (01 Ιουνίου 2009)
• Πρόταση αλλαγής στόχου στην Παιδεία (24 Μαΐου 2009)
• Η πολιτική αλογία πηγάζει από το σχολείο (16 Μαΐου 2009)
• Ψήφο αντίστασης στην ισοπέδωση (09 Μαΐου 2009)
• Ψήφος εξαλλαγής του σκηνικού (25 Απριλίου 2009)
• Το «κλειδί» του έρωτα (21 Απριλίου 2009)
• Μετοχή και ιδιωτεία (12 Απριλίου 2009)
• Αντιπροτάσεις πολιτών (05 Απριλίου 2009)
• Η διαφορά του νεοφανούς από το καινούργιο (29 Μαρτίου 2009)
• Διάλειμμα παιγνιώδους αδολεσχίας (22 Μαρτίου 2009)
• Και ο εμπαιγμός έχει όρια (14 Μαρτίου 2009)
• Να λειτουργήσει κρίση και αυτοάμυνα (08 Μαρτίου 2009)
• Η άγρια ζούγκλα του κομματισμού (28 Φεβρουαρίου 2009)
• Το κώμα, τα κόμματα και η ευθανασία (22 Φεβρουαρίου 2009)
• Η αυτοπαγίδευση της φαυλοκρατίας (15 Φεβρουαρίου 2009)
• Ευάγγελος Κοροβίνης, «Η Νεοελληνική Φαυλοκρατία» (15 Φεβρουαρίου 2009)
• Καθηλωμένοι σε μηδενική βάση (14 Φεβρουαρίου 2009)
• Κάποιοι βουλευτές να στασιάσουν (01 Φεβρουαρίου 2009)
• Το κλειδί: προστασία μαρτύρων (25 Ιανουαρίου 2009)
• Να συζητηθεί η πρόταση μεταπολίτευσης (24 Ιανουαρίου 2009)
• Τα υπουργεία διανέμονται ως κομματικοί μπουναμάδες (18 Ιανουαρίου 2009)
• Πού είναι οι «πνευματικοί άνθρωποι»; (11 Ιανουαρίου 2009)
• Ο χρόνος, η αλογία και η γελοιότητα (04 Ιανουαρίου 2009)
• Αντίδοτο στη θρησκευτική α-νοησία (25 Δεκεμβρίου 2008)
• Χρήστος Γιανναράς: “Κόμμα με νοοτροπία ναζί” (21 Δεκεμβρίου 2008)
• Ακέφαλα κόμματα (12 Οκτωβρίου 2008)
• Κρίσιμη έλλειψη: το έναυσμα (28 Σεπτεμβρίου 2008)
• Χωρισμός του κράτους από την κυβέρνηση (10 Αυγούστου 2008)

 

Παλαιότερα άρθρα:

 

Τέλος, παραθέτουμε το μεγαλύτερο μέρος των κειμένων του βιβλίου του Χρήστου Γιανναρά “Η Αριστερά ως Δεξιά, η Δεξιά ως παντομίμα“, όπως δημοσιεύτηκαν πάλι στην ίδια εφημερίδα. Θα βρείτε τα άρθρα του βιβλίου ανά ενότητα.

1. 17.6.07 – Προσβλέψεις σε μέλλον μετα-εθνικιστικό

   Πώς θα μπορούσαμε να φανταστούμε (ή να προετοιμάσουμε) ένα μετα-εθνικιστικό μέλλον για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις;

2. 10 Ιουν 2007 – Ελληνοτουρκικά: μια ακόμα εκδοχή

   Κεντρικό πρόβλημα της χώρας, η κατάρρευση του πολιτικού συστήματος.

3. 03 Ιουν 2007 – Πολιτική εναντίωση στον επαρχιωτισμό

   Ποια θα μπορούσε να είναι σήμερα μια ρεαλιστική (όχι ρητορική) πολιτική αντίδραση στον επαρχιωτισμό που έχει επιβάλει στην Ελλάδα ο εθνικι

4. 27 Μαΐ 2007 – Ο Κεμαλισμός εν Ελλάδι

   (με γεγονότα, όχι με «επικοινωνιακά» ρητορεύματα) ποιος εμποδί

5. 13 Μαΐ 2007 – Γιατί όχι πρόωρες εκλογές

   Η πρόωρη προσφυγή σε εκλογές θα είναι εγχείρημα α-νόητο (δίχως νόημα).

6. 06 Μαϊ 2007 – Αμοραλισμού διχρωμία

   Για τα κρατικά τηλεοπτικά κανάλια, τα αθηναϊκά, ειδήμων σε θέματα κοινωνικής παθολογίας (εγκλημάτων, αντικοινωνικής συμπεριφοράς) μοιάζει

7. 29 Απρ 2007 – Χρέος άμυνας η ασυμβίβαστη ψήφος

   Τα προφανή δεν είναι πάντοτε από όλους ορατά. Γι’ αυτό και ενδέχεται να μην έχουν συνειδητοποιήσει κάποιοι Ελληνες πολίτες ότι το καθεστώς

8. 22 Απρ 2007 – Κώδικες γλώσσας και συμπεριφοράς

   Μοιάζει κοινή παραδοχή, πολλαχόθεν μαρτυρούμενη: Η σημερινή κυβέρνηση βρίσκεται στην εξουσία, επειδή επαγγέλθηκε προεκλογικά «επανίδρυση

9. 15 Απρ 2007 – Ποιος ορίζει το μέλλον της χώρας;

   Κατόρθωμα εξόφθαλμο της κυβερνητικής πολιτικής: Ενα βιβλίο Ιστορίας του Δημοτικού Σχολείου μεταβάλλει τις προσεχείς εκλογές, οψέποτε πρα

10. 07 Απρ 2007 – Θαύμα, άθλημα και παραμύθι

    Για τη θρησκειοποιημένη Χριστιανοσύνη η ανάσταση του Χριστού είναι ένα θαύμα: περιπτωτικό υπερφυσικό γεγονός, ανεξήγητο με τη λογική, οφει

11. 01 Απρ 2007 – Οταν η ύλη συγκροτεί σχέση

    Στη Μεγάλη Εβδομάδα, που σήμερα αρχίζει, θα ήταν εξαιρετικά ελπιδοφόρο αν σιγούσε κάθε παρέμβλητος στη λατρεία λόγος.

12. 24 Μαρ 2007 – Κυβέρνηση που θέλει να είναι «παρένθεση»

    Ο πιο ρεαλιστικός και συνάμα στιβαρός, καίριος πολιτικός λόγος που έχει εκφέρει ο σημερινός πρωθυπουργός, ήταν, νομίζω, μια προεκλογική επα

13. 18 Μαρ 2007 – Ενα βιβλίο αντί για δεύτερη τετραετία;

    Ενα βιβλίο Ιστορίας θα πρέπει, λογικά, να κρίνεται από τους «μετ’ επιστήμης» γνώστες της Ιστορίας.

14. 11 Μαρ 2007 – Τι γεννάει έναν εμφύλιο

    Κάποτε η «Αριστερά» στην πολιτική σήμαινε κοινωνιοκεντρικές προτεραιότητες.

15. 04 Απρ 2007 – Πολιτικό όπλο η αλογία

    Η απουσία κοινής λογικής αποκλείει ακόμα και τη διαφωνία: Διαφωνούμε, όταν έχουμε κοινή βάση κατανόησης εννοιών, θέσεων ή αρχών και κάποιοι

16. 25 Φεβ 2007 – Φασισμός στα πανεπιστήμια. Και λοιπόν;

    Ο μήνας τελειώνει και το σημαντικότερο πολιτικό γεγονός του μήνα (υποκειμενική η εκτίμηση) ήταν μια φράση του Θεόδωρου Πάγκαλου, δημόσια εκ

17. 18 Φεβ 2007 – Υστέρημα προσόντων και υστέρημα στόχων

    Ο πρωθυπουργός επαναλαμβάνει συχνά ότι χρειάζεται «συναίνεση» προκειμένου να νομοθετήσει αλλαγές στον δημόσιο βίο. Καυχάται που προσφεύγ

18. 11 Φεβ 2007 – Το «ευρωπαϊκόν» και το «αμερικανικόν»

    Παρακαλώ τον αναγνώστη να θυμηθεί –ή να ερευνήσει και πιστοποιήσει: Από το 1974 ώς σήμερα, υπήρξε ποτέ κριτική αντίρρηση, επιφύλαξη ή ενδοιασ

«Kοινωνιοκεντρική» πολιτική: τι σημαίνει;  Tου Xρηστου Γιανναρα 16/6/2002  
Mια «κοινωνιοκεντρική» πολιτική πρόταση θα μπορούσε να επιβιώσει σήμερα ως οργανωμένο σχήμα;
Λέω «κοινωνιοκεντρική» την πρόταση για να την διαστείλω από τα εν χρήσει συνώνυμα «σοσιαλισμός» ή «Aριστερά», επειδή αυτά παραπέμπουν πια σε συνειρμούς εντελώς παραπλανητικούς. «Σοσιαλιστικές» λ.χ. κυβερνήσεις στην Eυρώπη, τα πολύ τελευταία χρόνια, πρακτορεύουν ανενδοίαστα τον (αμερικανικών προδιαγραφών) νεοφιλελευθερισμό ξεπουλώντας την κοινωνική περιουσία κάθε λαού στον διεθνή τζόγο των χρηματιστηρίων. Kαι είναι η «Aριστερά» στην Eλλάδα, η αυτοαποκαλούμενη «προοδευτική», που είκοσι χρόνια τώρα ασκεί εξουσία κυρίαρχης ιδεολογίας και σε ορισμένους τομείς του δημόσιου βίου ελάχιστα απέχει από την επιβολή ιδεολογικής τρομοκρατίας.

Oι φίλοι πού είναι; 9/6/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
Tην Kυριακή, 17 του περασμένου Mάρτη, το θέμα της επιφυλλίδας μου ήταν οι διαθρησκειακοί «διάλογοι» και η ασυνήθιστη συχνότητα με την οποία εμφανίστηκαν στον φετινό χειμώνα. H επιφυλλίδα τέλειωνε με την εξής συγκεκριμένη αναφορά:
«Δεν ξεχώρισε θρησκευτικός ηγέτης που να έχει το θάρρος έστω ενός κοσμικού, του Nόαμ Tσόμσκι. Nα υψώσει φωνή για όσους Παλαιστίνιους τους έκαψαν με βόμβες φωσφόρου (ο θάνατος στα ναζιστικά κρεματόρια ήταν αναψυχή σε σύγκριση με αυτή τη φρίκη – υπάρχει πάντα το βιβλίο ενός Δυτικού, του Pόμπερτ Φισκ, που τεκμηριώνει γεγονότα) ή για τις χιλιάδες που σφαγιάστηκαν, καταδικάστηκαν να ζήσουν πρόσφυγες και τρωγλοδύτες, τους άρπαξαν βάναυσα τη γη τους».

Πολιτική επιλογή η ακυβερνησία 2/6/2002Tου Xρηστου Γιανναρα
H αξιωματική αντιπολίτευση καταλογίζει στην κυβέρνηση ότι αδυνατεί να κυβερνήσει τη χώρα, ότι η χώρα με την παρούσα κυβέρνηση είναι ακυβέρνητη. Kαι μια επιφυλλίδα έχει σαφώς τον ρόλο να διερωτάται για τα αυτονόητα: Aυτό είναι η πολιτική, είναι η τέχνη ή η ικανότητα να κυβερνάς μια χώρα; Θα είχε εκπληρώσει την πολιτική αποστολή της η κυβέρνηση αν εξασφάλιζε τη λειτουργία του κράτους, αν κυβερνούσε τον κρατικό μηχανισμό;

Toυλάχιστον κάποιοι να αντιστέκονται 26/5/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
Σώζεται ή όχι το πολυθρύλητο (πάλαι ποτέ διαλάμψαν) «φιλότιμο» του Eλληνα ακόμα σήμερα; H επικαιρότητα ευνοεί τη συναγωγή τεκμηριωμένης απάντησης: Θα καταμετρηθεί αυτόν τον καιρό το ποσοστό των Eλλήνων, στην Eλλάδα και στη διασπορά, που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους και διασώζουν ενεργά αντανακλαστικά φιλότιμου. Mπορούν δηλαδή ακόμη να εξεγείρονται όταν υποτιμάται η νοημοσύνη τους, να προσβάλλονται όταν παραχαράσσεται η ιστορία τους, να οργίζονται όταν κυριολεκτικά ατιμάζονται (παρά τους ρητορικούς εξωραϊσμούς) τα όσα ο Eλληνας θεωρεί «πράμα τζιβαϊρικόν, πολυτίμητον», της παράδοσής του. Θα καταγραφεί η επιβίωση του φιλότιμου στον αριθμό των Eλλήνων που θα αρνηθούν, συνειδητά και μαχητικά, να συμπαίξουν στον τιτλοφορούμενο «ολυμπιακό εθελοντισμό» του 2004.

H πολιτική γοητεία του αμοραλισμού 12/5/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
Διαβάζω τον δεύτερο τώρα τόμο του εκπληκτικού έργου που συγκρότησε ο ερευνητικός μόχθος και η συγγραφική δεξιότητα του IaKershaw για τον Xίτλερ. Στις εκδόσεις Scripta, δηλαδή στην κ. Xρύσα Γεωργακοπούλου, οφείλουμε ευγνωμοσύνη όσοι αντιλαμβανόμαστε (έστω περίπου) τον άθλο και τη διακινδύνευση που αντιπροσωπεύει η έκδοση στα ελληνικά του δίτομου έργου – δύο χιλιάδων συναρπαστικών σελίδων.

Oπως τα είπε ο Σεφέρης 12/5/2002Tου Xρηστου Γιανναρα
Στον καθημερινό καταιγισμό πληθωρικού και πολυθόρυβου λόγου, έντυπου, ραδιοφωνικού, τηλεοπτικού, ποια φωνή θα μπορούσε σήμερα να ξεχωρίσει, να διακριθεί, να γίνει ακουστή από κάθε Eλληνα;

Eπικαιρικά επώδυνα 28/4/2002Tου Xρηστου Γιανναρα
Hμεγάλη για τη χριστιανική εμπειρία και μαρτυρία Eβδομάδα που αρχίζει σήμερα, συγκεφαλαιώνει σε λειτουργικά δρώμενα μια κλήση-πρόκληση: Nα εντοπίσουμε, ούτε λίγο ούτε πολύ, την Aιτιώδη Aρχή του υπαρκτού, των φαινομένων και των νοουμένων. (Aρχή κατά την «ουσία» ή «φύση» της απερινόητη, ακατάληπτη, πάντων επέκεινα) να την εντοπίσουμε σαρκωμένη στον ρεαλισμό της Iστορίας. Σε μαρτυρημένο χρόνο, σε συγκεκριμένο τόπο, σε αισθητά βεβαιωμένο ιστορικό πρόσωπο.

Πώς καταξιώνεται η μετριότητα;21/4/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
Eρώτημα θεωρητικό – κάθε συνειρμός που συνδέει το ερώτημα με πρόσωπα της ελλαδικής πολιτικής επικαιρότητας πρέπει να θεωρηθεί τυχαίος: H ηγετική ικανότητα μπορεί να είναι άσχετη με τον δείκτη ευφυΐας; Eίναι δυνατόν ένας πολιτικός μακράς θητείας σε θέσεις εξουσίας να οφείλει την ηγετική του σταδιοδρομία σε παράγοντες άλλους από τα φυσικά και ηθικά του προσόντα;

H σιωπή των τιτλούχων της ιερότητας 14/4/2002Tου Xρηστου Γιανναρα
O φρικώδης παραλογισμός της αναλγησίας του άρπαγα, ο τρόμος του αδύναμου, η προσφυγιά του αθώου, ο βασανισμός, ο θάνατος του ταπεινωμένου. Kάνουν να καταρρέει και να ευτελίζεται κάθε ρητορική μεταφυσική, κάθε ερμηνεία του «κακού» – κυρίως όταν οι λαλίστατοι θεσμικοί της εκπρόσωποι σιωπούν επιλεκτικά μπροστά στο έγκλημα. Πιο βασανιστική και από το μαρτύριο η κατάφωρη αδικία, αθλιότερη και από τον σαδισμό του εγκληματία η σιωπή των τιτλούχων της ιερότητας.

εριθωριακή και κατεστημένη ασχημοσύνη 7/4/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
Hταν στη δεκαετία του ’60 και ήταν το πρώτο μου ταξίδι στην Aγγλία. Eνα απόγευμα πήρα το λεωφορείο από το Λονδίνο για την Oξφόρδη. Στο λεωφορείο ανέβηκε και μια παρέα νεαρών με θελημένη (ακραία για εκείνα τα χρόνια) ατημελησία στην εμφάνιση. Eπιασαν τα πίσω καθίσματα και θορυβούσαν όχι με πολλήν ευπρέπεια. Oσο προχωρούσαμε στη διαδρομή, βοηθούσε και το σκοτάδι που έπεφτε, η παρέα αποθρασυνόταν. Kάγχαζαν, βωμολοχούσαν, οι φωνές τους κυριαρχούσαν μέσα στο δημόσιο όχημα. Πρέπει εκείνη την εποχή να είχε η Aγγλία σοβαρά προβλήματα με αιματηρές ταραχές στη Pοδεσία, γι’ αυτό και ο σταθερά επαναλαμβανόμενος αστεϊσμός των νεαρών ήταν να αναφωνούν με σοβαροφάνεια την ιεροτελεστική προτροπή: «Aς προσευχηθούμε για τη Pοδεσία»! Kαι ακολουθούσε καταιγισμός από ηχηρά αηδιαστικά ρεψίματα.

Tέλη ανεπαισθήτως επαίσχυντα 31/3/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
Kεντρικό πρόβλημα της ελλαδικής κοινωνίας σήμερα μοιάζει ο ανεπαρκής, ανεπαρκέστατος απελπισμός της από το κράτος. Tεκμηριωμένα και προφανέστατα το κράτος των Aθηνών έχει αποδειχθεί ανίκανο να ανταποκριθεί στις ανάγκες της ελλαδικής κοινωνίας. Oμως, πέρα από κάθε λογική, αυτή η κοινωνία εξακολουθεί να περιμένει από το κράτος τα πρώτιστα και ουσιώδη του βίου: την παιδεία, τη συνέχεια της γλώσσας και του πολιτισμού των Eλλήνων, την άμυνα της χώρας, την οργάνωση της οικονομίας, τη φροντίδα για την υγεία και την ασφάλιση.

Oι ελπίδες μας παγιδευμένες στο «δήθεν» 24/3/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
Θα επιχειρήσω να διατυπώσω την άποψη ότι το κεντρικό πρόβλημα της ελλαδικής κοινωνίας σήμερα είναι ο ανεπαρκής απελπισμός της από το κράτος.

H βεβήλωση του διαλόγου 17/3/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
Θυμάμαι πάντοτε τη φορτισμένη με πάθος φωνή συνδικαλίστριας σε ραδιόφωνο: «Oι θέσεις μας είναι αδιαπραγμάτευτες. Oμως ο υπουργός μάς αρνείται τον διάλογο»!

H βραδύτητα των συλλογικών επιγνώσεων 10/3/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
O κανόνας είναι ότι οι συλλογικότητες βραδυπορούν, η ωρίμαση συλλογικών επιγνώσεων εμφανίζει ανυπόφορη καθυστέρηση. Xρειάζεται χρόνος πολύς, μετρημένος με τη διαδοχή γενεών, για να γίνουν κοινή συνείδηση δεδομένα που η οξυδέρκεια των ολίγων εύστοχα και έγκαιρα εντοπίζει.

Ποιος ο «αριστερός» σήμερα 3/3/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
Σε «πολιτιστικό» ένθετο κυριακάτικης αθηναϊκής εφημερίδας συνάντησα την προσπάθεια αρθρογράφου να ορίσει ποιος είναι ο «αριστερός» σήμερα.

Kομματοκρατίας προπέτεια 24/2/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
Στην Eλλάδα το καθεστώς της κομματοκρατίας είναι στυγνό, ανελαστικό. Δίχως προσχήματα. Eχει τέτοια σιγουριά εξουσιαστικής ισχύος, ώστε μπορεί να επιδεικνύει αλαζονική αυθαιρεσία απροκάλυπτη, απερίφραστο ολοκληρωτισμό διαθέσεων.

H αινιγματική μεροληψία των HΠA 17/2/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
Πρόταση-πρόκληση: Eγκριτη εφημερίδα να ζητήσει από καταξιωμένους «ειδικούς» αξιόπιστες απαντήσεις σε ερώτημα που απασχολεί σημαντική μάλλον μερίδα Eλλήνων σήμερα. Eρώτημα για τη σχέση των HΠA με την Tουρκία και την Eλλάδα.

Tζόγος: «Για την Eλλάδα και τον πολιτισμό» 10/2/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
H επικαιρότητα σωρεύει αφορμές εθνικής ντροπής, όγκους τεκμηρίων άμβλυνσης της κοινωνικής ευαισθησίας. Xρειάζεται χρόνος για να αφομοιωθεί υποκειμενικά τόσο πληροφοριακό υλικό, συχνά η κυοφορία γόνιμης ντροπής ακυρώνεται από τον εφήμερο και σωρευτικό χαρακτήρα των ειδήσεων.

H πολιτική τού «κάτι γίνεται» 3/2/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
H λεγόμενη «απαισιοδοξία» δεν είναι οπωσδήποτε ψυχολογικό γεγονός ή ιδίωμα. Mπορεί να είναι και συνάρτηση της κριτικής ικανότητας. Nα προϋποθέτει εκείνο το είδος κριτικής ανάλυσης που κατορθώνει να αναχθεί στους πολύ κεντρικούς άξονες (στους αφετηριακούς αιτιώδεις παράγοντες) των προβλημάτων.

Aντί κοσμοπολιτισμού «επαρχιωτίλα» 27/1/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
Δεν ξέρω πώς μπορεί να ελεγχθεί η εγκυρότητα των πληροφοριών που κατατίθενται ως μαρτυρίες στο Διαδίκτυο. Πρόκειται για το Συμβούλιο Aπόδημου Eλληνισμού (ΣAE) και καταθέτω τις πληροφορίες ως ερωτήματα.

Πολιτικά σημαίνοντα και ανίερα σημαινόμενα 20/1/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
Tα λόγια τους μιλάνε για την πολιτική, αλλά αυτό που θέλουν να πουν δεν έχει σχέση με την πολιτική. Tα σημαίνοντα αφορούν σε συγκεκριμένο πολιτικό γεγονός ή πρόβλημα, όμως τα σημαινόμενα είναι επιδιώξεις άλλου χώρου, στόχοι άσχετοι με την πολιτική.

Kοινωνία που «καλοθέλει τον βιασμό» 13/1/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
Eγραφε ο Kορνήλιος Kαστοριάδης, με αφορμή τα λεγόμενα Mέσα Mαζικής Eνημέρωσης: «Δεν θα αθωώσω ποτέ τη σύγχρονη κοινωνία λέγοντας πως τα μέσα μαζικής ενημέρωσης τη βιάζουν. Bιάζεται, γιατί καλοθέλει να βιάζεται. Oμοια και το γαλλικό αναγνωστικό κοινό αφήνεται να το αποβλακώνουν και να το παραπλανούν οι λεγόμενοι “νέοι φιλόσοφοι” (“nouveaux philosophes”). Eχουν τους συγγραφείς που αξίζουν να έχουν».

Aχυρόκουκλα με φράκο και ημίψηλο 6/1/2002 Tου Xρηστου Γιανναρα
Δεν ξέρω αν είναι ρεαλιστικός ο παραλληλισμός, αλλά το νόμισμα με παραπέμπει συνειρμικά στο ένδυμα: H αντικατάσταση της δραχμής από το ευρώ είναι, στο ψυχολογικό πεδίο, σύστοιχη με την αντικατάσταση της φουστανέλας από τα «φράγκικα» (το ευρωπαϊκό κοστούμι).

 

26/8/2001			Επιφυλλιδα / Του Χρηστου Γιανναρα
			Μεθοδευμένη λοβοτομή Λέγεται ότι, πριν από κάποια χρόνια, ιεράρχης μεγάλης στην Ελλάδα μητρόπολης, λίγο προτού πεθάνει, είπε σε δικό του άνθρωπο: «Δεν έχω παράπονο. Ενα χωριατόπουλο ήμουν, πάμφτωχο και όχι ικανό για επιστήμες. Αλλά χάρη στο παραμύθι του Χριστούλη πέρασα τη ζωή μου σαν πρίγκιπας»..  Αν η πληροφορία…
19/8/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
			Τα «κότσια» για τον εκσυγχρονισμό Ενας διάσημος ηθοποιός ενδιαφέρει τα ΜΜΕ όχι για την υποκριτική του τέχνη, αλλά για τις «πικάντικες» λεπτομέρειες της ιδιωτικής του ζωής. Το ίδιο συμβαίνει και με την πολιτική: ενδιαφέρει τα ΜΜΕ όχι η πραγματικότητα της πολιτικής που αφορά την ίδια τη ζωή μας, αλλά οι «πικάντικες» λεπτομέρειες των…
12/8/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ
			«Ολοι ίδιοι είναι» Του Χρηστου Γιανναρα.  Πόσο αφορά τον Ελληνα σήμερα η πολιτική;Πόση σχέση έχει με την πραγματικότητα της ζωής του, με τα πραγματικά του προβλήματα;.  Ο ιδιωτικός βίος συναντιέται με την πολιτική σε δύο επίπεδα: του συμφέροντος ή του οράματος. Κάποτε το όραμα λειτουργεί ως πρόσχημα για το…
3/6/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
			Επισημοποίηση προσχεδιασμένου θανάτου Οι επιθανάτιοι θρήνοι δεν ανάστησαν ποτέ νεκρούς, επομένως και κάθε θρηνωδία για το άδοξο τέλος (τον επίσημα επικυρωμένο θάνατο) των ελλαδικών πανεπιστημίων είναι περιττή και δίχως νόημα. Ομως, καταπώς λένε οι ειδικοί, το πένθος και η δημόσια έκφρασή του είναι δείγμα ψυχικής υγείας, και αυτή η…
27/5/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
			Αιρετική ευαισθησία Προσωπικές απόψεις, αιρετικές σε σχέση με την κυρίαρχη νοο-τροπία, απόηχοι ευαισθησίας αναχρονιστικής σε σχέση με την εκσυγχρονιστική μονοτροπία..  Το «μετρό» της Αθήνας με προσβάλλει ως πολίτη, με θλίβει ως άνθρωπο. Πρώτον, γιατί είναι ψευδώνυμο: Δεν πρόκειται για «μετρό» (μητροπολιτικό δίκτυο…
20/5/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
			Φτωχοί σε ανιδιοτέλεια Εχω ξαναγράψει για την τυποποιημένη επωδό των αντιδράσεων σε κάθε κριτική ανάλυση των κοινωνικών και πολιτικών μας αδιεξόδων. Η σταθερή επωδός είναι: τι κάνουν οι «πνευματικοί» μας άνθρωποι, γιατί δεν παίρνουν πρωτοβουλίες, δεν υποδείχνουν εξόδους από τα αδιέξοδα..  Δύσκολα μπορεί να εξηγήσει…
13/5/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
			Ανατροπή νοοτροπίας θεσμών Πώς γεννιέται ένα ιστορικό κείμενο, κείμενο που πραγματικά σημαδεύει την Ιστορία; Δεν ξέρω. Και δεν πιστεύω ότι μπορούν να υπάρξουν αντικειμενικές προδιαγραφές παραγωγής ιστορικών κειμένων. Κάθε συγκυρία έχει τις δικές της δυνατότητες που είναι πάντοτε συνάρτηση υποκειμενικής οπτικής..  Θέλω να…
6/5/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
			Διαζύγιο πολιτικής και λογικής Είναι περισσότερο από φανερό εδώ και μερικές δεκαετίες, όχι μόνο στον τόπο μας: η πολιτική έχει πάρει διαζύγιο από τη λογική. Δουλεύει για τις εντυπώσεις, γι’ αυτό και δεσμεύεται στον ανορθολογισμό. Η δυναμική των εντυπώσεων δεν είναι δυναμική του επιχειρήματος, ούτε της συνέπειας ή των…
29/4/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
			Ποιοι «κινούν» την Ιστορία Υποθέτω ότι και πριν από τον Φρόιντ οι οξυδερκείς εμπειριστές θα διαφωνούσαν με τον Μαρξ: Οι ατομικές ψυχολογικές ανασφάλειες και όχι οι παραγωγικές σχέσεις μοιάζει να κινούν την Ιστορία..  Από την καθημερινή πείρα θα μπορούσε κανείς να συναγάγει ότι, πριν και από την καταναλωτική ανάγκη,…
22/4/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Περιστατικές αφορμές
			Του Χρηστου Γιανναρα.  Πέρα από συναισθηματισμούς «αισιοδοξίας» ή «απαισιοδοξίας», ρόλος της επιφυλλίδας είναι να συντηρεί κριτήρια κριτικής εγρήγορσης έστω σε μια ελάχιστη κοινωνική «μαγιά». Να μην εξαλειφθεί ολοκληρωτικά ο εντοπισμός των συμπτωμάτων παρακμής, η διάκριση της αλλοτρίωσης από τη…
15/4/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
			Περί διαφόρων απόρων Ευγενικός αναγνώστης σημειώνει σε επιστολή τη δύσφορη ένστασή του: «Γιατί δεν φροντίζεις να είναι σε όλους κατανοητές οι επιφυλλίδες σου; Εγώ δεν καταλαβαίνω τι θα πει: η μηδενιστική οντολογία του Χάιντεγγερ και τι η προσωποκεντρική οντολογία του εκκλησιαστικού αποφατισμού. Κρίμα που πολλές φορές…
8/4/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Η γόνιμη σιγή
			Του Χρηστου Γιανναρα.  Θα ήταν εξαιρετικά ελπιδοφόρο, αν σιγούσε τη Μεγάλη Εβδομάδα κάθε παρέμβλητος στη λατρεία λόγος. Ούτε κηρύγματα, ούτε εόρτιες εγκύκλιοι, ούτε επεξηγήσεις και διδακτικοί σχολιασμοί των τελουμένων. Να γινόταν σεβαστή η λατρευτική δραματουργία ακέραια στη σημαντική δυναμική…
1/4/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Λάθος αίτημα η ελευθερία
			Του Χρηστου Γιανναρα.  Σαν σήμερα, πρώτη Απριλίου πριν από σαράντα έξι χρόνια, ξεκινούσε ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας της Κύπρου..  Ηταν λαθεμένη πολιτική επιλογή αυτός ο αγώνας; Οι εκ των υστέρων κρίσεις είναι μάλλον μάταιες, η Ιστορία δεν διδάσκει λαούς και ηγεσίες. Πάντως, σαράντα έξι…
25/3/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Ο εθνοφυλετικός πειρασμός
			Του Χρηστου Γιανναρα.  Ηελληνική κοινωνία εμφανίζει κάποιες αντιστάσεις (ψυχολογικού περισσότερο χαρακτήρα) στον μηδενιστικό «εκσυγχρονισμό» της. Σημαντική πληθυσμιακή μερίδα εμμένει στην ανάγκη να μαρτυρείται η πολιτιστική ταυτότητα των Νεοελλήνων ένσαρκη στην ορθόδοξη εκκλησιαστική…
18/3/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Προκατάληψη, δηλαδή αυτοευνουχισμός
			Του Χρηστου Γιανναρα.  Ηιδεολογική προκατάληψη αμβλύνει ή και ακυρώνει την κριτική σκέψη. Αλλά όταν η σκέψη χάνει την ικανότητα κριτικών σταθμίσεων και κριτικού αυτοελέγχου, τότε υπονομεύεται η σύνολη νοητική λειτουργία: Ατονεί η ίδια η δυνατότητα κατανόησης, γίνεται αδύνατη η παρακολούθηση του…
11/3/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Το κυρίως πρόβλημα και οι υπεκφυγές
			Του Χρηστου Γιανναρα.  Γράφει ο πάντοτε σημερινός και πάντοτε οικείος, σε πανανθρώπινη κλίμακα, Πασκάλ: «Δεν ξέρω ποιος με έβαλε στον κόσμο, ούτε τι είναι ο κόσμος, ούτε τι είμαι εγώ ο ίδιος. Είμαι μέσα σε άγνοια τρομαχτική για το κάθε τι… Οταν λογαριάζω τη μικρή διάρκεια της ζωής μου σχεδόν…
4/3/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Ανήκεστα πολιτιστικά κακουργήματα
			Του Χρηστου Γιανναρα.  Ε ίναι πολλοί οι φίλοι που συμβουλεύουν να αποφεύγει η επιφυλλίδα τον σχολιασμό της πολιτικής επικαιρότητας. Υπάρχει πληθωρισμός πολιτικού σχολιασμού και επιπλέον είναι αποδεδειγμένα ατελέσφορος. Αντίθετα, σπανίζουν στον Τύπο (και ενδιαφέρουν τον κορεσμένο από το παιχνίδι…
25/2/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Πότε θα υπάρξει πολιτική αλλαγή
			Του Χρηστου Γιανναρα.  Κοινότοπη ή και αυτονόητη η διαπίστωση: Αρχές κανονιστικές της ανθρώπινης συμπεριφοράς (νόμοι, αξίες, ηθική) προκύπτουν ή από μια κοινά αποδεκτή οντολογία ή από μια κοινά αποδεκτή σύμβαση..  Αν όλοι συμπίπτουμε με εμπειρική βεβαιότητα στο πότε αληθεύει και πότε…
18/2/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
			Το «κλειδί» για τη μεταρρύθμιση του ΕΣΥ Ποια στρατηγική μπορεί να καταστήσει τελεσφόρο το εγχείρημα μεταρρύθμισης του Εθνικού Συστήματος Υγείας; Στην αλυσιδωτή διασύνδεση των προβλημάτων του ΕΣΥ, ποιος είναι ο κρίκος που, αν πρώτος διαρραγεί, θα συμπαρασύρει σε διαδοχικούς θρυμματισμούς τις αντιστάσεις χρόνιων κατεστημένων…
11/2/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
			Η εξαφάνιση των κοινωνικών αγώνων Α ντιγράφω από το βιβλίο του Κορνήλιου Καστοριάδη «Η άνοδος της ασημαντότητας» που πρόσφατα κυκλοφόρησε στα ελληνικά:«Θα έπρεπε να θέλουμε μια κοινωνία στην οποία οι οικονομικές αξίες θα έχουν πάψει να κατέχουν κεντρική (ή μοναδική) θέση. Οπου η οικονομία θα έχει γίνει απλό μέσο του ανθρώπινου…
4/2/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
			Η διαπάλη των ψευδαισθήσεων Αφορμή μια τηλεοπτική εκπομπή. Οπου καταξιωμένος ερευνητής των θετικών επιστημών αποφαινόταν με απόλυτη βεβαιότητα για την ανυπαρξία (έστω και ενδεχομένου) μεταφυσικής πραγματικότητας. Δεν υπήρχε στον λόγο του η παραμικρή επιφύλαξη που να προδίδει επίγνωση της σχετικότητας (και όχι πανάκειας) των…
28/1/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
			Κενολογία και κρυπτολογία στην πολιτική Ο Μπενίτο Μουσολίνι ξεκίνησε την πολιτική του διαδρομή από τον χώρο του σοσιαλισμού (του επαναστατικού σοσιαλισμού). Αλλά όταν για πρώτη φορά εμφάνισε δικό του πολιτικό κόμμα (το 1921) καυχόταν ότι βρίσκεται πια πέρα από τις τυπικές οριοθετήσεις της πολιτικής. Θεωρούσε τα σχήματα Αριστερά, Κέντρο,…
21/1/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
			Μονοδιάστατος ιδεολογικός κρατισμός Υπάρχουν στη σημερινή Ελλάδα ιδεολογικοί πυρήνες που επηρεάζουν κατ’ αποκλειστικότητα την κυβερνητική πολιτική και φανερά ενοχλούνται από κάθε έκφανση κοινωνικής και όχι κρατικής διαχείρισης της ελληνικότητας..  Είναι το γνωστό, εδώ και εκατόν εβδομήντα χρόνια, μεταπρατικό σύνδρομο μερίδας της…
14/1/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
			Η πάλη με το σκοτεινό αίνιγμα Πώς παρηγοριέται ο θάνατος ενός εικοσιεφτάχρονου παλικαριού; Επιτέλους, αν αιτία είναι ο αδυσώπητος παραλογισμός της φύσης, σφίγγεις τα δόντια και σκύβεις το κεφάλι στην αμείλικτη νομοτέλεια. Αλλά όταν ο θάνατος έρχεται από το χέρι ανθρώπου, αδίστακτου φονιά, από ποια λογική να αρπαχτείς, πώς να…
7/1/2001			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
			Η ηδονική απουσία γνησιότητας Φοιτητική κοινωνιολογική παρατήρηση παρέμβλητη σε διάλειμμα των παραδόσεων, όπου συχνά και οι πιο γόνιμες συζητήσεις:.  Δουλεύω σε καφετέρια, λέει ο φοιτητής. Οι σερβιτόροι ξεδίνουμε κάποιες στιγμές κουτσομπολεύοντας τους πελάτες. Εχουμε προσέξει ένα ζευγάρι ώριμων ανθρώπων, άντρας γυναίκα, που…

31/12/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
G06			Αντίδοτο εόρτιας ανίας Πληροφορία: Στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, πριν από λίγο καιρό, είχε κληθεί να δώσει διάλεξη ο διεθνώς γνωστός προτεστάντης θεολόγος, καθηγητής στην Τυβίγγη, Γιούργκεν Μόλτμαν..  Το θέμα του ήταν η χριστιανική ελπίδα για ζωή μετά το θάνατο. Μετά τη διάλεξη ακολούθησε συζήτηση και η πρώτη…
24/12/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
G01			Ο Μότσαρτ, ο Μποντλέρ και οι αναρχικοί Υπάρχουν άνθρωποι (και θα υπάρχουν πάντοτε) που θα ζήσουν ολόκληρη τη μία και μοναδική ζωή τους χωρίς να γευτούν ή να υποψιαστούν το κάλλος της μουσικής του Μότσαρτ, την τραγική ευαισθησία της ποίησης του Μποντλέρ. Θα αντιπαρέλθουν πάμπολλες στην κάθε τους μέρα δυνατότητες τέτοιου πλουτισμού και…
17/12/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
F03			Ζωντανές ή νεκρωμένες απαιτήσεις Επιτέλους, ένας γνήσιος, ουσιαστικός προβληματισμός (πέρα από τεχνητές πολώσεις και απαξιωτικές ετικέτες) για τη συνεχώς ανακυκλούμενη στην Ελλάδα αντιμαχία: Ποιος ο «τρόπος» ή πολιτισμός της Ανατολής και ποιος της Δύσης, ποιοι νεοέλληνες δημιουργοί διασώζουν τον πρώτο και ποιοι δεσμεύτηκαν…
10/12/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
F04			Κρατική κριτική υπουργία Δεν έχω τα στοιχεία για να κρίνω (ούτε και την αρμοδιότητα) αν ο Γκάο Ξινκ Γιαν, ο Κινέζος που τιμήθηκε πριν από δύο μήνες με το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας, είναι ή όχι μεγάλος συγγραφέας. Στις εφημερίδες διαβάζω ότι ζει τριάντα περίπου χρόνια αυτοεξόριστος στο Παρίσι και ήταν μάλλον άσημος,…
3/12/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ
C02			Παντομίμα δημοκρατίας Του Χρηστου Γιανναρα.  Είναι λογικό ή παράλογο, συγγνωστό ή ανοίκειο να διαφωνεί δημόσια ένας υπουργός με την πολιτική που ασκεί συνάδελφός του στην ίδια κυβέρνηση;.  Στη θεωρία είναι παράλογο και ανοίκειο. Αλλά η θεωρία προϋποθέτει ότι υπάρχει Υπουργικό Συμβούλιο που λειτουργεί ως…
26/11/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ
A01			Ο αμφιπρόσωπος «σοσιαλιστής» Ιανός Του Χρηστου Γιανναρα.  «Ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει Δεξιά»: Σύνθημα που ενεργοποίησε επιλεκτικά την κοινωνική μνήμη, αλλά και απέδειξε την πολιτική δυναμική που μπορεί να διεγείρει η έντεχνη αναζωπύρωση της μνήμης. Η ειρωνεία της Ιστορίας είναι ότι οι ίδιες μάζες ψηφοφόρων που συσπειρώθηκαν με…
19/11/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ
A05			Εκπαιδευτικής πολιτικής μονοτροπία Του Χρηστου Γιανναρα.  Ο υπουργός Παιδείας κ. Πέτρος Ευθυμίου, σε αντίθεση με προκατόχους του, δημοσιοποίησε τα ονόματα των προσωπικοτήτων που επέλεξε ως επιτελείς και συνεργάτες του. Ονόματα γνωστά στον χώρο της εκπαίδευσης, της διανόησης, του δημόσιου βίου. Αρνήθηκε να διαχειριστεί τις…
12/11/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Του Χρηστου Γιανναρα
E07			Η ευρωπαϊκή πρωτοπορία που αγνοούμε Υπάρχει μια προοδευτική (αληθινά και όχι κατ’όνομα) ευρωπαϊκή διανόηση που καταγγέλλει τη σημερινή εκδοχή του «εκσυγχρονισμού» και της «παγκοσμιοποίησης» ως τραγικό για την Ευρώπη σύμπτωμα οπισθοδρόμησης και παρακμής. Τις απόψεις και αναλύσεις αυτής της δυναμικής πρωτοπορίας τις αγνοούμε στην…
5/11/2000			Επιφυλλιδα
C06			Το σύνδρομο «Τις πταίει;» Του Χρηστου Γιανναρα.  Το περίφημο άρθρο του Χαρίλαου Τρικούπη «Τις πταίει;» σημάδεψε την ιστορία των κοινοβουλευτικών θεσμών στη νεώτερη Ελλάδα. Από εκεί και πέρα η επανάληψη του ερωτήματος, αν δεν συνιστά την Ιστορία ως «φάρσα» μάλλον αντιπροσωπεύει ένα νοσηρό σύνδρομο της νεοελληνικής…
29/10/2000			Επιφυλλιδα
E03			Η κατάποση του ιδιωτικού από το δημόσιο Του Χρηστου Γιανναρα.  Η προσωπική ζωή και ο δημόσιος βίος: Δύο παράλληλες ροές που συγκροτούν το ένα και ενιαίο γεγονός της ατομικής μας ύπαρξης. Υπάρχουμε ταυτόχρονα και στα δύο επίπεδα. Κάπου το ιδιωτικό συναντάει και διαπλέκεται με το δημόσιο, αλλού τα επίπεδα διαχωρίζονται, μένουν…
22/10/2000			Επιφυλλιδα
E04			Γιατί προαγωγός η πολιτική; Του Χρηστου Γιανναρα.  Οι «κοινωνικοί» στόχοι της πολιτικής σήμερα (στα «προηγμένα» όπως εξακολουθούμε να τα λέμε, κράτη) μοιάζει να αποβλέπουν προγραμματικά στην υποβάθμιση της «καλλιέργειας» των ανθρώπων..  Ο καταλογισμός είναι βαρύς, αλλά όχι αυθαίρετος. Ούτε αναιρείται με το επιχείρημα…
15/10/2000			Επιφυλλιδα
A07			Η αποπληρωμή του Μινώταυρου Του Χρηστου Γιανναρα.  Τώρα ξέρουμε τουλάχιστον τις ταρίφες: Πόσα άψυχα ανθρώπινα κορμιά απαιτεί ο Μινώταυρος της εξουσίας για να παραχωρήσει στον λαό ελάχιστα (στοιχειώδη και αυτονόητα) ψιχία κοινωνικών υπηρεσιών. Ξέρουμε ότι θέλει εβδομήντα εννέα θύματα πνιγμού, φρικώδους εναγώνιου θανάτου,…
8/10/2000			Επιφυλλιδα
A06			Κράτος-βαμπίρ και αβανταδόροι της φρίκης Του Χρηστου Γιανναρα.  Για κάποιες ώρες ή για λίγες μέρες ο τρόμος κυριεύει ψυχές και γραφίδες. Γρήγορα οι εντυπώσεις και τα συναισθήματα αλλάζουν, όμως η σκιά της ανασφάλειας μένει. Να ζεις στην Ελλάδα σήμερα δεν σημαίνει απλώς υποβαθμισμένη ποιότητα ζωής. Σημαίνει ότι απειλείται η ζωή σου και…
1/10/2000			Επιφυλλιδα
E05			Πολιτικός ο αρχιεπισκοπικός λόγος; Του Χρηστου Γιανναρα.  Είναι πολιτικός ο λόγος του Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου; Νομίζω πως ναι, αλλά καθόλου με τη σημασία που θέλουν μερικοί να αποδίδουν σε αυτό τον χαρακτηρισμό: Η εκφορά πολιτικού λόγου δεν σημαίνει οπωσδήποτε συμπαράταξη με συγκεκριμένο κόμμα ούτε παραπέμπει υποχρεωτικά σε…
24/9/2000			Επιφυλλιδα
F06			Βυζαντινή υψηλή στρατηγική Του Χρηστου Γιανναρα.  Το βιβλίο του Χαράλαμπου Παπασωτηρίου Βυζαντινή υψηλή στρατηγική (6ος – 11ος αιώνας) είναι κατά τη γνώμη μου από τις μελέτες – κλειδιά στη διεθνή βιβλιογραφία, τόσο για τις σπουδές στρατηγικής όσο και για τις βυζαντινές σπουδές. Εχει τις προδιαγραφές να λειτουργήσει ως…
17/9/2000			Επιφυλλιδα
E04			Εξαγορά «προσωπικών δεδομένων» Του Χρηστου Γιανναρα. Απορία πρώτη: Ποιο είναι το νομικό όριο προστασίας «προσωπικών δεδομένων» του πολίτη από το κράτος; Ως πού μπορεί να φτάσει και πού σταματάει αυτή η προστασία; Ποια νομική λογική δικαιώνει την αξίωση της πολιτείας να προστατεύει ακόμα και προσωπικά δεδομένα που ο πολίτης,…
10/9/2000			Επιφυλλιδα
D07			«Το μεγαλειώδες και ανιδιοτελές Τίποτα» Του Χρηστου Γιανναρα.  Σέβομαι τους φίλους μου (και τους μη φίλους) που έχουν απορρίψει το επίμοχθο άθλημα της μεταφυσικής αναζήτησης και προτιμάνε τη δογματική πίστη στο «μεγαλειώδες και ανιδιοτελές Τίποτα». Ομως δεν μπορώ να συγκρατήσω την έκπληξή μου, κυρίως ως δάσκαλος, όταν οι ίδιοι θέλουν…
3/9/2000			Επιφυλλιδα
C05			Πρωτογονισμού στατιστική καταμέτρηση Του Χρηστου Γιανναρα. Τι ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού βρίσκεται σήμερα σε επίπεδο γλωσσικού και ψυχικού πρωτογονισμού; Είναι ένα μικρό περιθωριακό ποσοστό, είναι πολύ μεγαλύτερο από όσο αντέχουμε να παραδεχθούμε;. Οι δημοσκοπήσεις μας πληροφορούν συνήθως για τα ποσοστά λαϊκής προτίμησης…
27/8/2000			Επιφυλλιδα
E07			Ιάκωβος, Αγλαΐς, Βονιφάτιος Του Χρηστου Γιανναρα. Η ρήξη κυβέρνησης και επισκόπων, πολιτικής εξουσίας και λαϊκής ευαισθησίας, συνεχίζεται. Χωρίς να επιδέχεται παραπέρα σχολιασμό. Οχι μόνο επειδή πρωτοφανής πληθωρισμός δημόσιου λόγου συνοδεύει την ασύνετη κυβερνητική πρωτοβουλία και την ελάχιστα εκκλησιαστική αντίδραση των…
20/8/2000			Επιφυλλιδα
D03			Το ψέμα: αυταρχισμός και αλλοτρίωση Του Χρηστου Γιανναρα.  Τι είναι ακριβώς η «κριτική ευαισθησία»; Νομίζω η οξυμένη (από την πείρα και την καλλιέργεια) ικανότητα να ξεχωρίζουμε την αλήθεια από το ψέμα.. Ικανότητα οξυδέρκειας που δύσκολα κοινωνείται. Γιατί η «αίσθηση» της διαφοράς ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα δεν μπορεί…
23/7/2000			Επιφυλλιδα
			Η αδιέξοδη εξωτερική πολιτική Του Ιωαννη μ. Βαρβιτσιωτη. Οι τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό απέδειξαν ότι η ακολουθούμενη από τους κ. Σημίτη- Παπανδρέου πολιτική στις σχέσεις μας με την Τουρκία, είναι αδιέξοδη. Η Τουρκία, για μία ακόμη φορά, προχώρησε στη δημιουργία τετελεσμένων. Η πραξικοπηματική κατάληψη εδαφών στα…
16/7/2000			Επιφυλλιδα
E06			Προς ένα νέο Διεθνές Δίκαιο Του Χρηστου Γιανναρα. Το τελευταίο τεύχος της περιοδικής έκδοσης «Δελτίο ΝΑΤΟ» (3/1999 – στα ελληνικά) θα ευχόμουν να διαβαστεί ευρύτατα -αν ήταν δυνατό από κάθε Ελληνα πολίτη. Προσφέρει μιαν αποκαλυπτική καταγραφή των καινούργιων στόχων της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, δηλαδή των όρων και των…
9/7/2000			Επιφυλλιδα
C03			Η λογική της δεοντολογίας Του Χρηστου Γιανναρα. Ενας οίστρος δεοντολογίας διακατέχει τον δημόσιο (ίσως και τον ιδιωτικό) λόγο στην Ελλάδα σήμερα -τόσο τον πληθωρικό έντυπο όσο και τον προφορικό στα ραδιοτηλεοπτικά μέσα λόγο.. «Πρέπει» να εκσυγχρονιστούμε. «Πρέπει» να διασώσουμε τις παραδοσιακές μας αξίες….
2/7/2000			Επιφυλλιδα
E03			Γιατί το παροξυσμικό μένος της διανόησης Του Χρηστου Γιανναρα. Γεν ξέρω αν ποτέ άλλοτε θέμα του δημόσιου βίου στην Ελλάδα προκάλεσε τέτοιον καταιγισμό δημόσιου λόγου όσο η τρέχουσα σύγκρουση πρωθυπουργού και αρχιεπισκόπου. Εβδομάδες τώρα οι εφημερίδες είναι κατάμεστες και τα κανάλια υπερφορτωμένα με απόψεις, θέσεις, αναλύσεις, σχόλια…
25/6/2000			Επιφυλλιδα
B03			Περί κομματικών ιδεολογιών Του Χρηστου Γιανναρα. Το «ιδεολογικό» συνέδριο του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, πριν από δύο εβδομάδες, καθόρισε με ευκρίνεια το πολιτικό μέλλον της χώρας: Για μια ακόμη εικοσαετία (τουλάχιστον) θα εξακολουθήσει να κυβερνάει τον τόπο η νεοταξική Αριστερά.. Το συνέδριο κατέδειξε…

18/6/2000			Επιφυλλιδα
A02			Οπως κάθε Νέα Τάξη Του Χρηστου Γιανναρα. Ερμηνευτική των συμβαινόντων πρόταση, σαφώς υποκειμενική, υποβαλλόμενη στην κρίση του αναγνώστη. Η πρόταση λέει: ότι ο ελληνικός λαός στις πρόσφατες εκλογές του Απριλίου δεν επέλεξε απλώς ένα κόμμα για τη διακυβέρνηση της χώρας, δήλωσε κατάφαση και αποδοχή της Νέας…
11/6/2000			Επιφυλλιδα
B01			«Εσωστρέφειας» νοηματική παράχρηση Του Χρηστου Γιανναρα. Για πολλοστή φορά στα τελευταία είκοσι χρόνια το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατατρύχεται από υφέρπουσες έριδες, επιθετικές δυσαρέσκειες, παραλυτικά σύνδρομα απογοήτευσης. Τα στελέχη του κόμματος μιλούν για «εσωστρέφεια», ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για το…
4/6/2000			Επιφυλλιδα
E02			Ελεύθερη πτώση στο κενό Του Χρηστου Γιανναρα. Εκατόν ογδόντα χρόνια τώρα (από το Πρώτο Σύνταγμα της Επιδαύρου) η Εκκλησία στην Ελλάδα δέχεται αναντίρρητα να χαρακτηρίζεται «επικρατούσα θρησκεία». Το ποιος εισηγήθηκε αυτόν τον όρο, από ποιο ευρωπαϊκό κείμενο της εποχής αντλήθηκε και γιατί δεν αντέδρασε κανείς στην…
28/5/2000			Επιφυλλιδα
E01			Στοιχείο ταυτότητας: η παρακμή Του Χρηστου Γιανναρα. Τι νόημα έχει να επιμένει κανείς στη διαπίστωση της χρόνιας και επιτεινόμενης παρακμής που μαστίζει την ελληνική κοινωνία;. Η επιμονή δικαιώνεται κυρίως ως μεθοδολογική αρχή: Είναι διαφορετική η κατανόηση και ερμηνεία των προβλημάτων όταν υπάρχει επίγνωση της δεδομένης…
21/5/2000			Επιφυλλιδα
D05			Σύγχυση αξιολόγησης προτεραιοτήτων Του Χρηστου Γιανναρα. Στον συλλογικό μας βίο κυριαρχεί -μάλλον αναπότρεπτα- η ταχύτατη εναλλαγή προτεραιοτήτων ενδιαφέροντος. Αυτό που σήμερα μας επιβάλλεται ειδησεογραφικά σαν καίριο και σημαντικό παύει να μνημονεύεται τις επόμενες μέρες ή ώρες, υποκαθίσταται από κάποιο καινούργιο γεγονός ή…
14/5/2000			Επιφυλλιδα
A04			Η παιδεία ωςεξαπάτηση Του Χρηστου Γιανναρα. Μετά τη δικτατορία των ετών 1967-1974 ο τομέας του κρατικού και κοινωνικού βίου που γνώρισε τον πληρέστερο εκδημοκρατισμό ήταν σίγουρα η παιδεία:. Καταργήθηκε η ομοιόμορφη αμφίεση των μαθητών και κάθε περιορισμός στο είδος της κόμμωσης, στη χρήση καλλυντικών, στην…
7/5/2000			Επιφυλλιδα
G04			Θρησκευτικός πρωτογονισμός Του Χρηστου Γιανναρα.  Τώρα που ο πασχαλινός λαογραφικός οίστρος των ΜΜΕ έχει καταλαγιάσει, θα μπορούσε ίσως να τεθεί διακριτικά το ερώτημα: Ποια είναι τα όρια ανάμεσα στο φολκλορικό στοιχείο και στον θρησκευτικό πρωτογονισμό; Κι αν ο θρησκευτικός πρωτογονισμός «πουλάει» ως τηλεοπτικό θέαμα,…
30/4/2000			Επιφυλλιδα
G03			Μείζων αθανασίας ανάστασις Του Χρηστου Γιανναρα. Για ζωή μετά τον θάνατο μιλάνε όλες σχεδόν οι θρησκείες. Θα μπορούσε να συμπεράνει κανείς ότι εκφράζουν τη φυσική αποστροφή του ανθρώπου για τον θάνατο, τον τρόμο της φύσης μας μπροστά στην απειλή της ανυπαρξίας.. Ομως το ενδεχόμενο να παρατείνεται η ύπαρξή μας και…
23/4/2000			Επιφυλλιδα
G02			Η πρόσβαση στο νόημα των ημερών Του Χρηστου Γιανναρα. Στους νεότερους αιώνες της ευρωπαϊκής ιστορίας (κυρίως από τον 13ο αιώνα, οπότε και εμφανίζεται στη Δύση η ενθουσιώδης πίστη στον επιστημονικό θετικισμό) η μεταφυσική αναζήτηση μοιάζει να μπολιάζεται με ζηλότυπη μειονεξία ως προς τη φυσική επιστήμη: Εισπράττεται ως…
16/4/2000			Επιφυλλιδα
C01			Επαγγελματίες της δημοσιότητας Του Χρηστου Γιανναρα.  Η εμπορευματοποίηση της πολιτικής -η υποκατάσταση πραγραμμάτων και σχεδιασμού από τεχνικές παραγωγής και επιβολής εντυπώσεων- διαμόρφωσε τον τύπο διεκδικητών της εξουσίας που εύστοχα χαρακτηρίστηκαν: επαγγελματίες της πολιτικής. Το ενδιαφέρον για τα κοινά, το ηγετικό…
9/4/2000			Επιφυλλιδα
D06			Η απελπισμένη μας ψήφος Του Χρηστου Γιανναρα. Η προεκλογική περίοδος πρέπει να έπεισε τους οξυδερκείς για το αποτέλεσμα που θα δώσει σήμερα η κάλπη: Οποιο κι αν είναι τυπικά, δεν πρόκειται να επιφέρει καμιά (ούτε την παραμικρή) πολιτική και κοινωνική αλλαγή. Για μία ακόμη φορά το εκλογικό αποτέλεσμα θα είναι η…
2/4/2000			Επιφυλλιδα
D04			Η κυριαρχική δυναμική της ψευδολογίας Του Χρηστου Γιανναρα.  Ποιο είναι το ακρότατο όριο στη δυνατότητα της ψευδολογίας; Από ποιο σημείο και πέρα η ακραία χρήση του ψεύδους εισάγει στο σύνολο των δυνατοτήτων της ψευδολογίας στοιχεία μη αναγώγιμα στον στόχο της παραπλάνησης; Αν σε μια βαλίτσα, λέει ο Ζορζ Μπατάιγ, βάζουμε όλο και…
26/3/2000			Επιφυλλιδα
F01			Εθνεγερσία και κοσμοπολιτισμός Του Χρηστου Γιανναρα. Να είμαστε ειλικρινείς: Η γλώσσα με την οποία μιλούσαμε, ώς πριν από είκοσι χρόνια, για την «εθνεγερσία»του ’21, την ένδοξη ιστορία μας, τους ηρωισμούς των προγόνων, ηχεί σήμερα παράταιρη, ίσως και κωμική. Διατηρείται κάπως αυτή η γλώσσα στα επίσημα διαγγέλματα, στους…
19/3/2000			Επιφυλλιδα
B04			Αδιέξοδο εκλογικό δίλημμα Του Χρηστου Γιανναρα.  Στρογγυλεύουμε τις λέξεις, μιλάμε για αλαζονεία της εξουσίας. Ο όρος ηχεί ηθικολογικά, απονευρωμένος πολιτικά. Με βάση τα ίδια συμπτώματα μιλούσαμε στη μετεμφυλιακή Ελλάδα για κομματικό κράτος, για μεθοδική επιβολή μιας κυριαρχικής ιδεολογίας. Σήμερα, ακόμη και η επίγνωση…
12/3/2000			Επιφυλλιδα
			Δύο κόμματα εξουσίας, μία τρίτη ιδεολογία Του Χρηστου Γιανναρα.  Φαίνεται πως ένα κυρίως δεδομένο θα κρίνει το αποτέλεσμα των εκλογών που εγγίζουν: Η δικαιολογημένη αδυναμία της κοινής γνώμης να εντοπίσει πολιτικές διαφορές ανάμεσα στα δύο «κόμματα εξουσίας». Ετσι τα κριτήρια προτίμησης περιορίζονται μόνο στην αποτίμηση της…
5/3/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ
D02			Ανοησίας ρεαλισμός Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ. Ζούμε και πάλι μια προεκλογική περίοδο, μας κατακλύζει προοδευτικά ο φρενιτιώδης σάλαγος του ψυχολογικού πολέμου. Η πολιτική παίζεται στο επίπεδο των εντυπώσεων: Να κερδίσουν τα κόμματα όχι την κριτική συναίνεση του πολίτη για τα πολιτικά τους προγράμματα, όχι την ώριμη…
27/2/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ
B05			Η σύγχυση ως ιδεολογία Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ. Για μια ακόμη φορά ο προεκλογικός αγώνας των κομμάτων είναι μόνο αντιπαράθεση προβολής διαχειριστικών ικανοτήτων. Ο ψηφοφόρος καλείται να κρίνει «ποιος θα τα καταφέρει καλύτερα» – τίποτε άλλο. Η απουσία πραγματικών διαφορών νοήματος της πολιτικής (κοινωνικών κριτηρίων και…
20/2/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ
D01			Εθισμός στην παρασημαντική Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ. Για να ασκήσει σήμερα κανείς την πολιτική ως επάγγελμα απαιτείται ένας στέρεα παγιωμένος εθισμός: Να βλέπει, να σκέπτεται και να κρίνει όχι τα δεδομένα της πραγματικότητας, αλλά μόνο τις επιπτώσεις τους στο πεδίο των εντυπώσεων. Αυτόματα και αυθόρμητα να υποκαθιστά τη…
13/2/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ
A03			«Αφελληνισμένη συνείδηση» Μερικά γενικά ερωτήματα θα επιχειρήσει να θέσει αυτή η επιφυλλίδα. Μόνο για να διασώζεται, στο περιθώριο των γεγονότων, κάποια οριοθέτηση (εγρήγορση ή αντίσταση) διάκρισης του λογικού από το παράλογο.. Ποια είναι τα όρια ανάμεσα στην κριτική αποτίμηση και στην ύβρι – στην υπεύθυνη προσωπική…
6/2/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ
E05			Η δεύτερη κατάρρευση Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ. Η περίπτωση Χέλμουτ Κολ, η περίπτωση Μπετίνο Κράξι, η περίπτωση Φελίπε Γκονζάλες: Καταφυγή σε αδιαφανείς πηγές χρηματοδότησης των πολιτικών τους κομμάτων, παρανομία από τους εντεταλμένους να επιβάλλουν την τήρηση των νόμων.. Είναι μάλλον σαφές ότι δεν πρόκειται για…
30/1/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ
B07			Η ανυπαρξία ως πλεονέκτημα Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ. Μοιάζει απίστευτο κι όμως αποδείχνεται πραγματικό: Στην ελληνική κοινωνία σήμερα η ατομική πολιτική ανυπαρξία είναι η αποτελεσματικότερη συνταγή για την πολιτική επιτυχία.. Πολιτικά ανύπαρκτος σημαίνει: Να μην εκφράζεις απόψεις πολιτικές, να μην εκπροσωπείς προτάσεις…
23/1/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ
B06			Η αφέλεια στην πολιτική Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ. Ο Ουμπέρτο Εκο μιλάει κάπου σε δοκίμιό του για μια «ενορατική διαύγεια» που, μόνη αυτή, σώζει την πολιτική από την αφέλεια. Οχι για «τη» διαύγεια, αλλά πάντως για «μια» κάπως σαφή εικόνα της πραγματικότητας – ένα ποσοστό οξυδέρκειας που αποτρέπει τον κίνδυνο να μοιάζει η…
16/1/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ
C04			Ποιοι παράγουν ιδεολογία Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ. Ποιοι παράγουν ιδεολογία στην Ελλάδα σήμερα; Το ερώτημα το έθεσε, με ολοσέλιδη ανάλυση στο πρωτοχρονιάτικο φύλλο της «Καθημερινής», ο δημοσιογράφος κ. Γιώργος Μαλούχος. Θέμα γόνιμο κριτικής αυτεπίγνωσης της ελληνικής κοινωνίας και θα ήταν ευχής έργον να συζητηθεί σοβαρά,…
9/1/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ
E02			Το ανέφικτο κριτικών αξιολογήσεων Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ. Τα πυροτεχνήματα έσβησαν, οι γιορτινές εξέδρες διαλύθηκαν, οι τηλεοπτικοί μαραθώνιοι εξέπνευσαν, τα μουσικά συγκροτήματα αποτραβήχτηκαν στα νυχτερινά τους ορμητήρια. Ο ισοπεδωτικός ρυθμός της καθημερινότητας κατάπιε την τεχνητή πανηγυριώτικη έξαρση για την αλλαγή του…
2/1/2000			ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ
E01			Ανεγκύμων χρονολογία Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ. Είναι εντυπωσιακό, σε εποχή όπου υποτίθεται είναι κυρίαρχη η απαίτηση θετικισμού και ακρίβειας καθορισμών, να λογαριάζουμε (σαν από ψύχωση συλλογική) την έναρξη της τρίτης μ.Χ. χιλιετίας από 1.1.2000. Στην καθημερινή πρακτική εξακολουθούμε να θεωρούμε το ένδεκα ως αρχή της…

 

Ακολουθούν περισσότερα άρθρα

.