Wednesday 27 March 2024
Αντίβαρο
Ελληνοτουρκικά Μελέτης Μελετόπουλος

Τα αδιέξοδα της νέο-οθωμανικής φαντασίωσης

    Σε προηγούμενο άρθρο μου είχα  υποστηρίξει ότι βασική επιδίωξη της Τουρκίας είναι η προώθηση της ηγεμονίας της ή έστω της συμμετοχής της σε πολλαπλά ταυτοχρόνως επίπεδα. Έγραφα για την « νεο-οθωμανική φαντασίωση της Άγκυρας, που προβλέπει την επέκταση της κυριαρχίας της στην περιοχή από τον Ατλαντικό μέχρι την Δυτική Κίνα. Στην μεν Ευρώπη, η Τουρκία θέλει να  εισέλθει ηγετικά, με την αυτοπεποίθηση της αυξανόμενης δημογραφίας της, και ως εκφραστής και υπερασπιστής των ευρωμουσουλμανικών κοινοτήτων. Στην δε Ασία ως ηγέτις του αραβικού κόσμου και του Ισλάμ. Γι’ αυτό και επέλεξε την προσέγγιση με το Ιράν και την ανοιχτή σύγκρουση με το Ισραήλ, ώστε να καταλάβει την θέση του ηγεμόνα του παγκόσμιου χαλιφάτου».

    Ο χαρακτηρισμός των αντιφατικών αυτών μεταξύ τους επιδιώξεων ως «φαντασιώσεως» δικαιώνεται σήμερα από τις πρόσφατες διπλωματικές εξελίξεις. Η ρητή δήλωση των δύο βασικών ηγετών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, του Γάλλου προέδρου Σαρκοζί και της Γερμανίδας καγκελλαρίου Μέρκελ, ότι δεν επιθυμούν πλήρη ένταξη της Τουρκίας, οδηγεί σε ειδική σχέση ή και σε ρήξη λόγω οργισμένης τουρκικής αντίδρασης. Η Ευρώπη ως πεδίο δυνητικής τουρκικής πρωτοβουλίας έχει κλείσει για την Τουρκία, διότι τα ευρωπαϊκά πολιτικά συστήματα έχουν έρθει σε πλήρη αντίθεση με την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, που αντιτίθεται σε συντριπτικά ποσοστά στην ένταξη της χώρας αυτής. Επίσης η περίοδος ευημερίας, που ευνοούσε «πολυπολιτισμικές» και άλλες προσεγγίσεις, τελείωσε, και τώρα τα ευρωπαϊκά καθεστώτα αντιμετωπίζουν το φάσμα της ξενοφοβίας και της ανόδου ακροδεξιών κινημάτων. Οπότε δεν είναι πλέον καιρός για πειραματισμούς.

    Στην Μέση Ανατολή, η Τουρκία εξωθείται σε σκληρό δίλημμα. Η ακροβασία της μεταξύ του ρόλου του επίδοξου ηγέτη των μουσουλμάνων και του συμμάχου της Δύσης θα καταστεί αδύνατη όταν θα επέλθει ρήξη μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, η οποία θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε νέο κύκλο κατά Χάντιγκτον σύγκρουσης των πολιτισμών. Τότε η Τουρκία θα κληθεί ή να ταυτισθεί με την Δύση χάνοντας κάθε έρεισμα στον ισλαμικό κόσμο και γινόμενη στόχος του. Ή να υποστηρίξει τα ισλαμικά καθεστώτα και να γίνει στόχος της Δύσης. Όπως έχουν σήμερα τα πράγματα, στάση ουδετερότητας αποκλείεται, λόγω της γεωγραφικής θέσης της Τουρκίας,

    Τρίτη συνθήκη που καθιστά αδύνατη την μετεξέλιξη της Τουρκίας σε περιφερειακή δύναμη είναι η βίαιη και βαθειά εσωτερική της κρίση, που είτε θα οδηγήσει σε κεμαλικό πραξικόπημα και εσωτερικό διχασμό, αφού οι ισλαμιστές ελέγχουν τουλάχιστον το ήμισυ της τουρκικής κοινής γνώμης. Είτε σε κατίσχυση των ισλαμιστών, αποκαθήλωση του κεμαλισμού και μετατροπή της Τουρκίας σε κάποιο ιδιότυπο ισλαμικό καθεστώς, που θα την αποξενώσει οριστικά από την Δύση και τις ΗΠΑ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

    Σ’ ένα τέτοιο πλαίσιο, το πρόβλημα της Τουρκίας δεν είναι η υλοποίηση των νέο-οθωμανικών φιλοδοξιών της, που προφανώς αποτελούν μηχανισμό υπεραναπλήρωσης των εσωτερικών της αδυναμιών και αντιφάσεων. Αλλά η αντιμετώπιση του ενδεχομένου μείζονος αποσταθεροποίησης του πολιτικού της συστήματος και της κοινωνικής της συνοχής.

    Ασφαλώς αυτές οι εξελίξεις πρέπει να τυγχάνουν σοβαρής γεωστρατηγικής ανάλυσης στα Ελληνικά υπουργεία των Εξωτερικών και Αμύνης. Διότι, όπως καταδείχθηκε και από το «σχέδιο Βαριοπούλα», το τελευταίο χαρτί των στρατηγών της Άγκυρας είναι μία ανεξέλεγκτη εξέλιξη στην Ελληνοτουρκική μεθόριο.

Μελέτης Η. Μελετόπουλος, Διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης

.

4 comments

nectos 12 April 2010 at 11:11

Η Τουρκία κάνει τη δουλειά της και σιγά-σιγά εξαπλώνεται στα Βαλκάνια μέσω του προσεταιρισμού των τοπικών ισλαμικών κοινοτήτων και της ένταξης τους στις κυβερνήσεις
συνασπισμού (κυρίως σε Βουλγαρία,Αλβανία).
Το πρόβλημα το έχουν τα χριστιανικά κράτη της Βαλκανικής χερσονήσου που είναι διχασμένα
και για τα ευρώ παραχωρούν τις προβληματικές τους επιχειρήσεις σε μουσουλμανικά κεφάλαια
που είναι ο δούρειος ίππος του τουρκικού οικονομικού επεκτατισμού.
Νεκτάριος Κατσιλιώτης
Ιστορικός-Εκδότης

Reply
Ανώνυμος 14 April 2010 at 14:41

Εμείς που όλα τα εισάγουμε έχουμε ήδη πρόβλημα, αφού τα τουρκικά προϊόντα είναι φθηνότερα των ευρωπαϊκών. Το πρόβλημα είναι ακόμα μεγαλύτερο όταν αγοράζουμε τουρκικά προϊόντα ως ευρωπαϊκά ή πολυεθνικά , σε ευρωπαΪκή τιμή, χωρίς να το καταλαβαίνουμε. π.χ. ρούχα Ζάρα, αθλητικά είδη ΝΙκε, πουκάμισα Μανεττι κλπ! Ποιά μεγάλη ελλ. τράπεζα έχει εξαγοραστεί από τουρκική;

Reply
Θεόδωρος Ορέστης 15 April 2010 at 09:31

Υπάρχει δημοσιευμένος στο διαδίκτυο κάποιος πίνακας με τα προϊόντα που παράγονται στην Τουρκία και τα εισάγουμε στην Ελλάδα;

Reply
jmakryn 14 May 2010 at 21:23

Ηδη εχει γινει το σκαριφημα του νεου(ποτε ηταν παλαιο μορφη αλλαξε )Οθωμανικου κρατους (αυτοκρατοριας )
Ηταν τυχαιο τα λογια του Αφεντη μας (πολλα τα ετη ) Ερντογαν για αναμειξη του στα εσωτερικα μας (του )

Reply

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.