Ρωμιός και Έλληνας

Είναι γνωστοί οι λόγοι για τους οποίους οι ‘’δυνατοί’’ της Ευρώπης απέρριψαν μετά βδελυγμίας το γεγονός ότι Έλληνας και Ρωμηός είναι ένα και το αυτό . Ότι Ελλάδα και Ρωμηοσύνη ταυτίζονται . Δυστυχώς κι εμείς πέσαμε στην καλοστημένη παγίδα των δήθεν πολιτισμένων της γηραιάς ηπείρου , ντυθήκαμε το ‘’κουστουμάκι’’ της λεγόμενης μετακένωσης του Κοραή , εγκαταλείψαμε τις μεγάλες ιδέες της Ρωμηοσύνης και φτάσαμε σήμερα σε σημείο να καταδικάζουμε κάθε ελληνοπρεπή Ορθόδοξο που δηλώνει Ρωμηός .
Κύριε καθηγητά , κύριε Κατσέτο συγχαρητήρια για την παρέμβασή σας . Συγχαρητήρια επίσης και σ’ εσάς κύριε Σταλίδη που πρόθυμα ανεβάσατε στο σπουδαίο ιστολόγιό σας την παρατήρηση του διαπρεπούς καθηγητού μας .
Επιτρέψτε μου να σας θυμίσω ότι και μέχρι τα τελευταία χρόνια η αλάνθαστη λαϊκή μούσα δεν έπαψε ποτέ να ονομάζει του Έλληνες Ρωμηούς : «Ρωμηός αγάπησε Ρωμηά , Ρωμηά και Θεσσαλονικιά’’ .

Ως συνεισφορά στη συζήτηση παραθέτω το αφιέρωμα επιμέλειας του Φειδία Μπουρλά με τίτλο Οἱ περιπέτειες τῶν ἐθνικῶν ὀνομάτων τῶν Ἑλλήνων

Ανδρέας.

Η Ρωμανία….ανθεί και φέρει και άλλον…
Η έννοια της Ρωμιοσύνης αναφέρεται στους απανταχού μετέχοντες του Ελληνοχριστιανικού πνεύματος. Απεναντίας ο Γραικός , όνομα αρχικά αποδιδόμενο στους περί την περιοχή της Δωδώνης Έλληνες κατοίκους, προσδιορίζει κατά κανόνα τους αυτόχθονες της Ελληνικής χερσονήσου. Δεν νομίζω πως το ένα όνομα αντιστρατεύεται το αλλο, ή το διαφοροποιεί ποιοτικά, απλά η εννοια της Ρωμιοσύνης ενέχει ένα στοιχείο περισσότερο συνεκτικό (κοινός πολιτισμός, θρησκεία) από οτι ο στενός γεωγραφικός προσδιορισμός του Γραικού.

Νομίζω ότι αλλού αναφέρεται με τον ίδιο όρι ο τ.Πρόεδρος και αλλού ο κ. Καθηγητής.

Πάντως μια έξοχη επισκόπηση στο θέμα ευρίσκεται σε κάποιο κεφάλαιο του βιβλίου ‘Αυτοείδωλον Εγενόμην’ του Θ. Ζιάκα

Φιλικά
Γιώργος Κακαρελίδης

Βλ. παλαιότερο άρθρο μου με τίτλο “Βλάχοι, η ραχοκοκαλία του Ελληνικού Έθνους”.
Μέρος του άρθρου δημοσιεύθηκε στο φύλλο της Κυριακής 11 Νοεμβρίου 2007 της εφημερίδας ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ , σελ. 17
http://www.vlahoi.net/v4/latest-articles/39-article/257——.html
http://palio.antibaro.gr/society/katsetos_blaxoi_raxokokalia.php

Ευχαριστώ για την φιλοξενία.

—————————
[Σημείωση του Αντίβαρου: το άρθρο μεταφέρθηκε από το παλιό Αντίβαρο και στη νέα του μορφή, στη διεύθυνση: http://www.antibaro.gr/node/2131 ]

Θεωρώ ότι η παρούσα ιστοσελίδα ανταποκρίνεται σε επίπεδο ανταλλαγής απόψεων πολύ ανώτερο των φράσεων “πάρε πίσω τον ισχυρισμό σου γιατί θα γίνουμε μπίλιες”. Πιθανόν δημιουργήθηκε παρανόηση από την χρήση της λέξεως “ούτε” αντί του διαζευκτικού “ή”. Προς αποφυγή παρεξηγήσεων διευκρινίζεται ότι με τα στενά κριτήρια εθνικού προσδιορισμού, που υιοθετούσε η Δυτική Ευρώπη και ορισμένοι εκ των δικών μας “διαφωτιστών” (που ονειρεύονταν την ανασύσταση της καθαυτό Ελλάδας μέχρι τις Θερμοπύλες), κύριο εκ των οποίων ήταν “το ομόγλωσσον”, οι ομάδες αυτές που εν πολλοίς δεν είχαν την Ελληνική ως μητρική κύρια γλώσσα, δεν θα εύρισκαν θέση στους κόλπους του Ελληνικού έθνους. Παρά ταύτα, όπως ορθά παρατηρείται, οι Βλαχόφωνοι, αλλά και οι Σλαβόφωνοι και οι Αλβανόφωνοι, αποτελούσαν σταθερούς πυλώνες της Ρωμιοσύνης, της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού, παρά τις αντιρρήσεις και τα συμπλέγματα ικανού μέρους των δικών μας λογίων. Θα ήταν, όμως, εξαιρετικά ενδιαφέρον αντί “να γινόμαστε μπίλιες” χωρίς αιτία, να κατανοήσουμε για ποιόν λόγο οι ομάδες αυτές, που στο σύνολό τους εντάσσονταν στην Ορθόδοξη Ρωμιοσύνη μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα, στην συνέχεια αφέθηκαν ως βορά σε άλλες εθνικές προπαγάνδες με αποτέλεσμα σημαντικά τμήματά τους να χαθούν για τον Ελληνισμό. Μήπως, θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι με την υιοθέτηση ελιτίστικων στεγανών φυλεκτικής ή γλωσσικής καθαρότητας από διαπρεπείς διαμορφωτές της νεοελληνικής εθνικής ταυτότητας παραλίγο να χαθούν ανεπιστρεπτί οι γνήσιοι αυτοί Ρωμηοί και Έλληνες;

@imago

Η αλήθεια είναι ότι η πορεία διαμόρφωσης της νεοελληνικής εθνικής συνείδησης υπήρξε τρικυμιώδης και υπερβολές σημειώθηκαν και σημειώνονται και προς τις 2 κατευθύνσεις.
Από τη μια “ελληνοκεντρικοί” αρχαιολάτρες που απορρίπτουν συλλήβδην τον χριστιανισμό, το Βυζάντιο και γενικά ό,τι έχει μεσολαβήσει στον ελληνικό χώρο εδώ και 2000 χρόνια. Είναι κατά κανόνα επηρεασμένοι από τη δυτική πρόσληψη του ελληνισμού ως ένδοξης αρχαιότητας, παρηκμασμένου μεσαίωνα και ουδέν πέραν τούτων.
Από την άλλη “ρωμαιοκεντρικοί” βυζαντινολάτρες αντιδυτικού προσανατολισμού που απορρίπτουν συλλήβδην τον αρχαίο παγανιστικό κόσμο προς χάριν των βυζαντινών μεγαλείων, χρησιμοποιούν δε τον όρο “Ρωμηός” ως διάφορο (αλλά και καλύτερο, λαμπρότερο) του “Έλληνος”. Σε αυτό δηλαδή συμφωνούν και οι μεν και οι δε (στη διαφορά, όχι στη λαμπρότητα).
Ενδιαμέσως αυτών των 2 ακραίων θέσεων υπάρχουν και όλες οι απόψεις που κλίνουν περισσότερο υπέρ της μιας ή της άλλης κατεύθυνσης, αναλόγως της ιδεολογικού προσανατολισμού του καθενός, της σχέσης του με τη θρησκεία, της ιδιαίτερης καταγωγής του κοκ.

Κατά την γνώμη μου η πραγματικότητα είναι κάπου στη μέση και γι’αυτό η συζήτηση περί του “σωστού” εθνικού ονόματος συνήθως καταλήγει σε ανούσιες σκιαμαχίες. Είναι προφανές ότι αυτό που ονομάζουμε “νέος ελληνισμός” ή “ρωμιοσύνη” έχει δύο πυλώνες, αφενός την ορθόδοξη χριστιανοσύνη αφετέρου την ιδιαίτερη ελληνική πολιτισμική του παράδοση. Κι αφού εμείς είμαστε άμεσοι απόγονοι των μεσαιωνικών υπηκόων του Βυζαντίου και μετέπειτα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, αρκεί να δούμε τι πίστευαν εκείνοι για τον εαυτό τους αλλά και οι σύγχρονοί τους για εκείνους για να καταληξουμε σε σχετικά ασφαλές συμπέρασμα.
Ως προς το πρώτο σκέλος αξίζει κανείς να διαβάσει το πρόσφατο άρθρο του κ.Κεκαυμένου σε αυτήν την ιστοσελίδα για τον Γεννάδιο Σχολάριο, “Ο Γεννάδιος Σχολάριος και το Ελληνικό Έθνος”. Ένας μετέπειτα πατριάρχης, μάλιστα συντηρητικών θρησκευτικών απόψεων (υποστήριζε την ανθενωτική μερίδα), ξεκαθαρίζει ποιους θεωρεί προγόνους του και το αν γι’αυτόν οι “Έλληνες” (όταν μιλά με την εθνική έννοια κι όχι με τη θρησκευτική που χρησιμοποιείται ως αντιπαράδειγμα από διάφορους καλοθελητές) ήταν κάτι διαφορετικό από τους “Ρωμαίους” ή “Ρωμηούς” της εποχής του.
Ως προς το δεύτερο, το οποίο κι εσείς επισημαίνετε, όλη η σύγχρονη του Βυζαντίου μεσαιωνική φιλολογία της Δύσης αναφέρεται στους Βυζαντινούς ως “Γραικούς”. Και δεν το κάνουν μόνο, όπως λέγεται, για να μην τους πουν “Ρωμαίους” από λόγους πολιτικής σκοπιμότητας, το κάνουν και γιατί περιγράφουν μια πραγματικότητα: η ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία είχε σταδιακά εξελληνιστεί, τουλάχιστον σε επίπεδο γλώσσας και παιδείας. Όταν στα σχολεία ως αναγνωστικό χρησιμοποιούνταν ο Όμηρος αυτό κάτι μας δείχνει. Δεν είναι δηλαδή ότι υιοθέτησαν τα ελληνικά απλώς επειδή αυτή ήταν η διεθνής γλώσσα της ανατολής, διότι στα ελληνικά είναι γραμμένη και η Καινή Διαθήκη και τα Πατερικά κείμενα αλλά δεν χρησιμοποιούσαν αυτά ως αναγνωστικό. Χρησιμοποιούν τον Όμηρο και τους αρχαίους κλασσικούς γιατί αυτοί εκφράζουν την διάσταση που οι ίδιοι έδιναν για το (προγονικό) παρελθόν τους.
Στα μεταγενέστερα χρόνια ακόμη περισσότερο οι όροι ρωμηός, έλλην, γραικός αλληλοανταλλάσσονται χωρίς πρακτική διαφορά. Και κατά συνέπεια αντιπαράθεση αποσπασμάτων όπου κάποιος θα μιλά για “Ρωμιούς” και άλλος για “Γραικούς” δεν έχει νόημα από τη στιγμή που όλοι στο ίδιο έθνος αναφέρονται.

Από κει κι έπειτα, η ίδια η πορεία του νεοελληνικού κράτους δείχνει την πρακτική ταύτιση όχι μόνο των ονομάτων αλλά και των συνυποδηλώσεων που φέρει το κάθενα. Διότι τι άλλο είναι η ιστορία των πρώτων 100 χρόνων του, παρά η προσπάθεια ενός κράτους που γεννήθηκε ως “Ελλάς” σε μια γωνιά του τότε ελληνικού κόσμου να επεκταθεί στο μέτρο του δυνατού στα όρια της παλιάς Ρωμανίας. Γι’αυτό η επέκταση σε Ήπειρο, Μακεδονία, Θράκη, γι’αυτό η απόβαση στη Σμύρνη, γι’αυτό και η διακαής αίτηση στους τότε συμμάχους να επιτρέψουν σε ελληνικό πολεμικό πλοίο να καταπλεύσει στον Βόσπορο, αμέσως μετά τη λήξη του Α’ΠΠ όταν η διοίκηση της Κων/πολης είχε αναληφθεί από δυνάμεις της Αντάντ. Υπό αυτήν την έννοια λοιπόν όντως η Κων/πολη ήταν τότε το εθνικό κέντρο-όνειρο όλων των ρωμιών ή ελλήνων εντός κι εκτός του ελλαδικού κράτους.
Το πρόβλημα όμως είναι ότι οι ιδεολογούντες συνήθως μπερδεύουν το τι θα ήταν καλύτερο να γίνει με το τι θα μπορούσε να γίνει και με το τι τελικά έγινε. Μετά την Καταστροφή,την ανταλλαγή των πληθυσμών, την εκδίωξη του ελληνικού στοιχείου από τις αραβικές χωρές και από τις παρευξείνιες περιοχές, θέμα “Ρωμανίας” ουσιαστικά δεν υφίσταται. Το να έρχονται λοιπόν σημερα η Αρβελέρ, ο Γιανναράς, οι νεο-ορθόδοξοι κλπ. να μιλούν εξ ονόματος μιας “οικουμενικής ρωμιοσύνης” (η οποία πλέον δεν υπάρχει ούτε στη Μ.Ασία, ούτε στην Συρία, ούτε στην Αίγυπτο, ούτε στον Εύξεινο Πόντο) ωσάν να επροκειτο για εναλλακτική πραγματικότητα ή εναλλακτικό όραμα του ελληνισμού είναι κι αυτό ανεδαφικό και τουλάχιστον μάταιο κι αντιπαραγωγικό. Ο οικουμενικός ελληνισμός σήμερα, καλώς ή κακώς, βρίσκεται πλέον στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ, στην Αυστραλία και αλλού, όχι εκεί που ήταν μέχρι πριν 1 αιώνα.

Τέλος, ως προς την στόχευση του σύγχρονου ελλαδικού κράτους, προφανώς τα όριά του καθορίζουν και την πολιτική του. Αλλά γιατί αυτό το αντιπαραβάλλετε προς το Οικ. Πατριαρχείο και την ομογένεια; Πρέπει να φροντίζει και περί αυτών, στο μέτρο των δυνάμεών του βέβαια, όπως κάνουν αντίστοιχα και όλα τα άλλα εθνικά κράτη. Και λυπάμαι δεν θα συμφωνήσω ότι στο νεότερο κράτος έπαψε η ταύτιση του χριστιανισμού με την ελληνικότητα. Σας υπενθυμίζω σχετικά τον ορισμό του Έλληνος όπως δόθηκε στο 1ο επαναστατικό Σύνταγμα της Επιδαύρου, το 1822: “Οσοι αυτόχθονες κάτοικοι της Επικρατείας της Ελλάδος πιστεύουσιν εις Χριστόν, εισίν Έλληνες”

Το ζήτημα λοιπόν είναι πολύπλευρο και με λεπτές αποχρώσεις οπότε χρειάζεται ισορροπημένη προσέγγιση και οι υπερβολές του ενός δεν αποτελούν άλλοθι για υπερβολές του άλλου. Επειδή δηλαδή υπάρχουν εκείνοι που ομιλούν και αναπολούν μάλλον νεφελωδώς το παλιό ρωμέικο αντιπαραβάλλοντας το με αρκετή δόση πικρίας/απαξίας προς τη σημερινή ελλαδική κοινωνία, δεν σημαίνει ότι δικαιολογούνται και άλλοι να προσποιούνται ότι αυτό το παλιό ρωμέικο ουδέποτε υπήρξε διαγράφοντας με μονοκοντυλιά αιώνες αιώνων ιστορίας. Σωστά δηλαδή το γράφει ο κ.Κατσέτος ότι: “η ιστορική διαδρομή του Ελληνισμού δεν σερβίρεται a la carte και κατά το δοκούν”

@imago
Σᾶς ἀνακάλυψα ! Κάτι μοῦ θύμιζε τὸ ὕφος γραφῆς μὲ μεγάλη πυκνότητα οὐσιαστικῶν. Εἶσθε ὁ πρώην πρωθυπουργὸς Κώστας Σημίτης ! Μεγάλη μας τιμὴ ποὺ συνδιαλέγεσθε μαζί μας δικτυακῶς.

@imago

Η Δύση πράγματι εξιδανίκευσε την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα, δικαιολογημένα άλλωστε ως ένα βαθμό, εξ ου και η περίοδος της πνευματικής της αφύπνισης και ανάτασης ονομάστηκε “Αναγέννηση” (τίνος; του πνεύματος της κλασσσικής αρχαιότητας).
Δεν είπα όμως ότι αυτή είναι υπεύθυνη για το τι πιστεύουμε εμείς για τον εαυτό μας, τουναντίον. Απλά όσοι μορφώθηκαν τότε εκεί ήταν επόμενο να έχουν επηρεαστεί από αυτόν τον υπέρμετρο θαυμασμό και αντίστοιχα από την υποτίμηση της μεσαιωνικής περιόδου, με τις απόψεις του Γίββωνος να είναι διαδεδομένες, ιδίως στα πλαίσια των ιδεών του Διαφωτισμού (κατά του χριστιανισμού και της θρησκείας γενικότερα). Υπήρχε δηλαδή μια απόλυτη καταδίκη γενικά του μεσαίωνα και της Δύσης και φυσικά της Ανατολής. Μόλις πρόσφατα, τις τελευταίες δεκαετίες, αρχίζει να σημειώνεται μια αντιστροφή αυτού του κλίματος και να επιχειρείται κριτική επανεξέταση του μεσαίωνα Ανατολής και Δύσης.

Ως προς τα υπόλοιπα, είπα και προηγουμένως ότι συζήτηση σήμερα, με τα όσα έχουν μεσολαβήσει, γύρω από εναλλακτικές προτάσεις για το δεδομένο κράτος που εχουμε είναι άνευ αντικειμένου, άρα δεν υπάρχει καν τέτοιο δίλημμα που περιγράφετε. Υπάρχει από τη μια η σκληρή πραγματικότητα κι από την άλλη μεμονωμένες φαντασιώσεις του τύπου, να συνεννοηθούμε με τον Νταβούτογλου για να μας αναλάβει υπο την προστασία της η νεο-οθωμανική Τουρκία και ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα.

Μήπως είναι εύκολο να μας δώσετε τις πηγές και τα τεκμήρια κ. imago στα οποία βασίζετε τα συμπεράσματά σας για “ελληνοκεντρική” ,όπως λέτε ,αντίληψη κατά τους βυζαντινούς χρόνους,αλλά και για “συνείδηση αποστασιοποίησης από την Κωνσταντινούπολη” και από πού βγαίνει το συμπέρασμά σας ότι το Ελλαδικό Θέμα ήταν παραμελημένο και σκόπιμα υποβαθμισμένο από την βυζαντινή διοίκηση? Πού τα είδατε αυτά?

Δημήτρης Μαυρίδης

Με αδικείτε κ.imago. Δεν θα κρυφτώ αν θελήσω να διατυπώσω την άποψή μου
Όσο για την καινοφανή άποψή σας, οι ιστορικοί που αναφέρετε δεν έχουν δημοσιεύσει κάτι που την υποστηρίζει.
Ούτε υπάρχει κάτι σχετικό στην διεθνή βιβλιογραφία,στον βαθμό που είμαι ενήμερος.
Η επιχειρηματολογία σας βασίζεται λοιπόν σε ένα πλέγμα εμπάθειας, απόρριψης και εθνομηδενιστικού ζήλου.

Δημήτρης Μαυρίδης

@imago
Δοκίμασα νὰ ἀποφορτίσω κάπως τὸ κλῖμα, ἀλλὰ φαίνεται ὂτι χάνετε τὴν ψυχραιμία σας.
Ἡ σκυλοφάρα, ποὺ λέτε, γενετικῶς εἶναι ἠ πλησιέστερη στὴν δική μας. Ἀφοῦ, λοιπόν, τὰ γονίδια δὲν διαφέρουν, πῶς γίνεται ἐμεῖς νὰ προσλάβουμε τὰ φῶτα τῆς Δύσεως καὶ αὐτοὶ ὄχι. Ἀκόμα κι ἂν δεχθοῦμε κάποια καθυστέρηση, δὲν μπορεῖ νὰ μὴν καταυγάσει καὶ αὐτοὺς κάποτε τὸ ἐξ ἑσπερίας φῶς. Νομίζω ἤδη τοὺς γοήτευσε τὸ ὄραμα τοῦ ἐθνικῶς καθαροῦ κράτους τὸ 1908, ὁπότε ἄρχισαν τὸ πρόγραμμα ἐκκαθαρίσεως τῶν μεινοτήτων μὲ δυτικὲς μεθόδους. Ὄχι πλέον σφαγές, ἀλλὰ ἐκτοπίσεις, στρατολογία, φορολογία κλπ. Τέλος πάντων, κάποτε, σύντομα ἀφοῦ οἱ δυτικές ἀξίες ὑπερέχουν τόσο καταφανῶς, θὰ ἐκσυγχρονισθοῦν. Τὸτε τί γίνεται ; Παραμένουν σκυλοφάρα ἢ ἀνεβαίνουν στὴν ἐκτίμησή σας ;

Imago είναι φανερό από τον τρόπο γραφής σου ότι πίσω από τη σωρεία λανθανόντων λέξεων που χρησιμοποιείς δηλαδή από λέξεις που δεν δίνουν το ακριβές νόημα αυτού που θέλετε να πείτε, αλλά έχουν γειτονική σημασία και έχουν ως αποτέλεσμα οι απόψεις σου να εμφανίζονται από όσους τις καταλαβαίνουν θολές και από όσους δεν τις αντιλαμβάνονται ως περισπούδαστες, είναι φανερό λοιπόν ότι κρύβουν απόψεις οξείς. Με γωνίες. Κρύβουν μία εριστικότητα. Ένα κηνύγι αντιπαράθεσης μόλις βλέπεις αντίθετη άποψη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το τελευταίο στη συζήτηση, αλλά και όλα τα προηγούμενα. Σου ζητάει ένας άνθρωπος πηγές για όσα λες και του παραθέτεις δύο ξερά ονόματα. Αν μιλούσες με άνθρωπο που δε γνώριζε, θα σώπαινε και θα κατέφευγε εκεί. Ο συγκεκριμένος σου απάντησε ευγενικά ότι “από όσο γνωρίζει” οι δύο συγκεκριμένοι δεν λένε αυτά τα πράγματα. Το “από όσο γνωρίζει” ήτανε κάλεσμα να γίνεις πιο συγκεκριμένος στη χρησιμοποίησή τους ως πηγή. Εσύ πάλι κλώτσησες, ως συνήθως. Γιατί; Ο γόνιμος διάλογος δεν είναι μόνο υπόθεση έκφρασης και λέξεων, είναι κυρίως υπόθεση συμπεριφοράς. Πρόσεξέ το.

@imago
Οὐδὲν πρόβλημα ἀφοῦ δὲν ἀλληλογραφοῦμε ἰδιωτικῶς καὶ μποροῦν νὰ κρίνουν οἰ συναναγνῶστες. Τὸ ὅτι ἡ γεωγραφικὴ ἐγγύτης συνεπάγεται καὶ γενετικὴ ἐγγύτητα εἶναι ἐργαστηριακῶς διαπιστωμένο εὕρημα, ὁπότε ἀναμενόμενο εἶναι νὰ μὴν ἀπαντᾶται μὲ λόγια, ἀλλὰ μόνον μὲ ἐργαστηριακὲς μετρήσεις.

“«Άγγλος ή Γερμανός ή Γάλλος δύναται να είναι κοσμοπολίτης ή άθεος ή ό,τι δήποτε. Έκαμε το πατριωτικόν χρέος του, έκτισε μεγάλην πατρίδα. Τώρα είναι ελεύθερος να επαγγέλλεται χάριν πολυτελείας την απιστίαν και την απαισιοδοξίαν. Αλλά Γραικύλος της σήμερον, όστις θέλη να κάμη δημοσία τον άθεον ή τον κοσμοπολίτην, ομοιάζει με νάνον ανορθούμενον έως άκρων ονύχων και τανυόμενον να φθάση και αυτός γίγας. Το Ελληνικόν έθνος, το δούλον, αλλ’ ουδέ ήττον και το ελεύθερον, έχει δια παντός ανάγκην της θρησκείας του»”

Α. Παπαδιαμάντης

Για να αρχίσουμε κάπως να αποκωδικοποιούμε ορισμένα πράγματα.
Το κείμενο αυτό έχει αναρτηθεί κατ’ επανάληψη από τον Σταλίδη στην παρούσα ιστοσελίδα και αυτό με εκπλήσσει κάπως, γιατί μια προσεκτική ανάγνωσή του μας οδηγεί στο συμπέρασμα, ότι το “Ελληνικόν Έθνος” δεν πρόκειται ποτέ να γίνει μεγάλο και για αυτό, κατά την άποψη του Παπαδιαμάντη, θα έχει “διαπαντώς ανάγκην της θρησκείας του”.
Κατά παράδοξο λοιπόν τρόπο, ο Παπαδιαμάντης φαίνεται να θεωρεί την αθεία πολυτέλεια των μεγάλων Εθνών και την θρησκεία χαρακτηριστικό των μικρών.

ΝΑΙ ΕΤΣΙ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ. ΝΟΜΙΖΩ Ο ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΤΟ ΛΕΕΙ ΩΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΗ ΟΧΙ ΩΣ ΠΡΟΤΡΟΠΗ. ΚΑΙ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΤΟΝ ΑΥΤΑΡΚΗ ΝΑΡΚΙΣΣΕΥΟΜΕΝΟ ΑΝΘΡΩΠΟ ΕΝ ΑΝΤΙΘΕΣΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΕΝ ΑΝΑΓΚΑΙΣ ΟΝΤΑ ΑΝΘΡΩΠΟ. ΝΟΜΙΖΩ ΟΜΩΣ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΜΑΛΛΟΝ ΠΡΟΦΗΤΙΚΟΣ Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΑΘΟΤΙ Η ΝΕΑ ΕΛΛΑΣ ΜΟΛΙΣ ΑΙΣΘΑΝΘΗΚΕ ΟΛΙΓΟΝ ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΣΣΑ ΕΣΠΕΥΣΕ ΝΑ ΠΙΘΗΚΙΣΕΙ ΤΗΝ ΑΘΕἹΑ, ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΕΚΑΣΤΟΣ ΝΑ ΑΝΑΚΥΡΗΧΘΕΙ “ΑΥΤΟΕΙΔΩΛΟΝ”, ΔΗΛΑΔΗ ΝΑ ΑΝΑΚΥΡΗΞΕΙ ΘΕΟ ΜΟΝΟΝ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ. ΚΑΙ Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΤΩΝ ΑΥΤΟΕΙΔΩΛΩΝ Ο ΣΥΓΚΡΗΤΙΣΜΟΣ, Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΤΑΞΕΩΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ. Ω ΚΑΙΡΟΙ!!

Ἐμ ἀφοῦ γράφει ρητῶς «διὰ παντός», τί νὰ κάνουμε ; Περιέχει τὸ στοιχεῖον τῆς προβλέψεως (ἄλλο πρᾶγμα εἶναι ἡ προφητεία). Ἐκεῖ ποὺ πέφτει ἔξω ἡ πρόβλεψη εἶναι στὴν ἐκτίμηση τῆς ἰσχύος τῶν Ἄγγλων, τῶν Γερμανῶν καὶ τῶν Γάλλων. Ἡ μεγάλη πατρίδα, ποὺ γράφει ὅτι ἔκτισαν, δὲν ἦταν σταθερὸ κτίριο ἀλλὰ παράγκα. Δὲν ἐπρόκειτο νὰ διατηρηθεῖ γιὰ πάνω ἀπὸ 50 χρόνια. Βλέπετε, «πάντων δ’ αὐτῶν αἴτιον ἀρχὴ ἡ διὰ πλεονεξίαν καὶ φιλοτιμίαν», ἡ ἐπιθυμία τῆς ἐξουσίας μὲ σκοπὸ νὰ χορτάσουν τὴν φιλοδοξία καὶ τὴν πλεονεξία τους. Τὰ ἴδια ποὺ κατέβαλαν τὴν Ἀθήνα τοῦ Περικλέους, μετὰ ἀπὸ 50 χρόνια ἁκμῆς Τὰ παρατήρησε καὶ τὰ κατέγραψε ὁ Θουκυδίδης. Μὲ βάση μόνον τὸ ὀρθολογικὸ συμφέρον τοῦ κάθε ἀνθρώπου, δὲν μπορεῖ νὰ σταθεῖ κοινωνία, πολύ λιγώτερο κράτος. Ὅλοι θὰ φοροδιαφεύγουν, οἱ δημόσιοι λειτουργοὶ θὰ λουφάρουν. Μήπως δὲν εἶναι φανερὸ τὸ κατάντημα αὐτὸ στὶς σημερινὲς κοινωνίες ; Κάπου τὰ φαινόμενα τὰ μετριάζει ἡ ὁργάνωση τῶν κρατῶν, ἀλλὰ μὲ μεγάλο, πάντοτε, κόστος.
Εΐναι πολύ ἀμφίβολο ἂν ἡ πίστις σὲ Θεό, λύνει τὰ προβλήματα αὐτά. Εἶναι, ὅμως, βέβαιον, ὅτι ἡ ἀπουσία μεταφυσικῆς ἀγκύρας τὰ κάνει χειρότερα. Ὁ ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ εὔκολα νὰ σηκώσει τὴν τεράστια εύθύνη τοῦ νὰ κρίνει καὶ νὰ ἐλέγχει ὁ ἴδιος τὸν ἑαυτό του.

από τα καλύτερα σχόλια που έχω διαβάσει τελευταία! χαχα, εύγε!