Η αποτελεσματικότητα της ΑΟΖ

Καθόσον και εγώ έχω σχολιάσει σε πολλές αναρτήσεις τις απόψεις του κ. Καρυώτη και του κ. Λυγερού, για την ΑΟΖ, θεωρώ επιεικώς ατυχή την συλλήβδην προσβολή ότι προωθούν την τουρκική θέση όσοι δεν συμφωνούν πως η ΑΟΖ είναι πανάκεια για τα ελληνικά συμφέροντα και ότι, αντί να επιλύει τις διεκδικήσεις της Τουρκίας, αντιθέτως μας προσθέτει προβλήματα.
Κε Λυγερέ, νομίζω πως η ακαδημαϊκή ελευθερία που απολαμβάνετε και εσείς, επιτρέπει κάθε μελετητής που αρθρογραφεί επώνυμα, να δικαιούται να επιχειρηματολογεί, να συμφωνεί και να διαφωνεί με τεκμηριωμένα στοιχεία και αναλύσεις. Αλλά μέχρι του σημείου να μην θεωρείται πατριώτης, επειδή δεν συμφωνεί με τις απόψεις σας ή και του κ. Καρυώτη, για την ΑΟΖ, η αιχμή σας είναι υπερβολικά προσβλητική.
Μιας όμως και το επιδιώξατε, εγώ θα ρωτούσα. Δηλαδή οι πατριώτες ήρθαν πριν τρία χρόνια περίπου να αποδείξουν ότι μέχρι σήμερα όσοι ασχολούνταν με τα εθνικά ζητήματα ήταν όλοι τους ανόητοι ή δοσίλογοι;; Και έχω ξαναρωτήσει: την ΑΟΖ την μάθαμε όταν ήρθε στην Ελλάδα ο κ. Καρυώτης;;
Εάν εγώ που εργάστηκα πολλά χρόνια πάνω στα εθνικά ζητήματα, και έβαζα πάντοτε πάνω απ’ όλα την πατρίδα, παρήγα ή όχι πρωτογενές έργο, λυπάμαι που δεν μπορώ να το αποδείξω. Και δεν χρειάζεται άλλωστε γιατί η έγνοια και η ευθύνη μου ήταν να μελετώ όλες τις πτυχές του διεθνούς δικαίου θαλάσσης με λεπτομέρεια, ώστε με διατυπωμένη ισχυρή επιχειρηματολογία, κανένας να μην μπορούσε να μας αφαιρέσει το απέραντο γαλάζιο. Και εάν οι πολιτικοί έδιναν κατευθύνσεις και έκαναν λανθασμένους χειρισμούς, ανεξάρτητα της αιτίας που τους οδηγούσε σε αυτούς, έχω προσωπική γνώση και εμπειρία ότι, όλοι εμείς που, ομαδικά ή μεμονωμένα, ασχολούμασταν με τα εθνικά θέματα, παραμέναμε σταθεροί και ακλόνητοι στην προώθηση των εθνικών συμφερόντων.
Κε Λυγερέ, θα έχετε συμμετάσχει σε συνέδρια, όπου όμως ο καθένας παρουσιάζει δίκην διαλέξεως τις απόψεις του και τα αποτελέσματα των συζητήσεων μπορεί μεν να προσφέρουν γνώση των επιχειρημάτων του «αντίπαλου», αλλά δεν αποτελούν εθνική δέσμευση. Έχετε όμως συμμετάσχει (;) σε διεθνείς οργανισμούς με 160 και πλέον χώρες ή στο ΝΑΤΟ, με συνασπισμούς ιδεολογικούς, πολιτικούς, θρησκευτικούς, οικονομικούς κλπ, για να αντιμετωπίσετε τις τουρκικές θέσεις, φερ’ ειπείν για αναθεώρηση του FIR, για καθιέρωση συστήματος ελέγχου ναυσιπλοΐας μακράς αποστάσεως (LRIT), την προσπάθεια αναθεωρήσεως του Navtex, την καθιέρωση Straits Used for International Navigation, την κατάσταση των Στενών Δαρδανελίων-Βοσπόρου, για Έρευνα και Διάσωση, και άλλα πολλά, όπου όμως οι αποφάσεις των οργανισμών να δεσμεύουν το κράτος;; Έχετε ξαγρυπνήσει με, ή ζήσει, τέτοια ευθύνη, ή και την αγαλλίαση της επιτυχίας μέσα σε αδιάφορο ή αρνητικό ή εχθρικό περιβάλλον, όταν τα επιχειρήματά σας ήταν πειστικά και αδιαμφισβήτητα;; Έχετε διαπραγματευτεί με Αλβανούς, Αιγύπτιους, Λίβυους, Ιταλούς για ΑΟΖ και Υφαλοκρηπίδα, με Αμερικανούς, Ευρωπαίους, Ρώσους για θέματα δικαίου θαλάσσης, ώστε να έχετε την εμπειρία πως διεξάγονται διαπραγματεύσεις;; Έχετε συμμετάσχει σε νομικά παίγνια οριοθετήσεως θαλασσίων ζωνών, με εξέχοντες διεθνώς ακαδημαϊκούς διεθνολόγους, για να μπορείτε να ξεκαθαρίσετε κανόνες, διπλωματία και στρατηγική που θα πρέπει να ακολουθεί ο διαπραγματευτής;;;
Κε Λυγερέ, όσοι δεν καταλαβαίνουμε την τόσο μεγάλη αξία και σπουδαιότητα της ΑΟΖ, και στερούμαστε της εξυπνάδας της δικής σας ή του κ. Καρυώτη, θέλουμε να ξέρουμε συγκεκριμένα τί είναι εκείνο που δίνει στην ΑΟΖ πλεονέκτημα στρατηγικής έναντι της Υφαλοκρηπίδας και δεν παράγει τα εμπόδια που έχει η δεύτερη. Προσωπικά έχω κρίνει τις απόψεις σας και του κ. Καρυώτη με επιχειρήματα. Αν τα έχετε διαβάσει πιστεύω να τα έχετε καταλάβει κιόλας, γιατί είναι όλα γραμμένα απλά και λαϊκά. Αφήστε λοιπόν τα φληναφήματα και τις μομφές, ή τις εξάρσεις πατριωτισμού και όταν θα βρεθείτε διαχειριστής των εθνικών υποθέσεων, να μας πείτε τότε την στρατηγική που ακολουθήσατε και σε τι απέδωσε, εκτός εάν σας βολεύει η ασφάλεια που προσφέρει η ακαδημαϊκή ρητορεία.
Παύλος Γ. Φωτίου

Κύριε Κώστα, απουσίαζα γι’ αυτό έστω καθυστερημένα, παρακαλώ συγκρατείστε τα ακόλουθα:
Α) Η λέξη «πανάκεια» καίτοι σας φαίνεται ως αφελές άλμα, δεν επιχειρεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα της ΑΟΖ, αλλά να επισημάνει πως, κατά την άποψή μου, δημιουργεί περισσότερα προς περαιτέρω διαχείριση προβλήματα έναντι αυτών που συναρτώνται της Υφαλοκρηπίδας. Αν έχετε παρακολουθήσει την συζήτηση για την ΑΟΖ, πιστεύω να έχετε εντοπίσει και τα προβλήματα που έχω απαριθμήσει σε αρκετές περιπτώσεις σχολιασμού αναρτήσεων άρθρων. Αν όχι, αλλά έχετε χρόνο και διάθεση, εντρυφήστε στα ακόλουθα, όπου έχω αναφερθεί διεξοδικά σε αυτά τα προβλήματα, καθώς και σε άλλες νομικές πτυχές και παραμέτρους:
1)http://27.131.72.2/~agora/?p=17837#comments
2)http://infognomonpolitics.blogspot.com/2011/02/blog-post_836.html#more
3)http://www.antibaro.gr/node/2557
4)http://www.antibaro.gr/node/2592
5)http://www.antibaro.gr/node/2494
6)http://www.antibaro.gr/node/2390
7)http://www.antibaro.gr/node/2705#comment-6342
8)http://www.anixneuseis.gr/?p=8215
9)http://www.antibaro.gr/node/3007
10)http://www.anixneuseis.gr/?p=9355#comments
11) http://www.antibaro.gr/node/3264
Β) Το μέγεθος των ΑΟΖ Κύπρου και Μάλτας σε συνάρτηση με την νησιαία επιφάνειά τους δεν θεωρώ πως με διαψεύδουν. Και άλλωστε σε τί να με διαψεύσουν αφού οι επιφάνειες των θαλασσίων ζωνών κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων των Κρατών (Παράκτια, Νησιωτικά, Αρχιπελαγικά), τις οποίες νομιμοποιούνται να οριοθετούν, εξαρτάται από την γεωγραφική θέση και την γεωφυσιογνωμία τους και συνεπώς δεν είναι ποτέ αναλογικό το μέγεθος που μπορούν να διεκδικήσουν. Φανταστείτε φερ’ ειπείν, Νησιωτικό Κράτος στον Ωκεανό ότι μπορεί να ασκήσει δικαίωμα σε πλήρες ανάπτυγμα ΑΟΖ 200νμ, ενώ η Γερμανία ως εκ της γεωγραφικής θέσεώς της έχει πολύ περιορισμένη σε σύγκριση με την επιφάνεια του εδάφους της Υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Συνεπώς η αποτελεσματικότητα της ΑΟΖ δεν κατανοώ πως συνδυάζεται στην παρατήρησή σας με το μέγεθος της επιφανείας που έχουν αποκτήσει η Μάλτα και η Κύπρος. Κατά την άποψή μου, τα Νησιωτικά Κράτη απολαμβάνουν εμβαδόν νησιαίου εδάφους πάντοτε μικρότερο του θαλάσσιου εμβαδού της Χωρικής τους Θάλασσας των 12νμ και πολλώ μάλλον και της ΑΟΖ ή και της Υφαλοκρηπίδας τους. Τούτο αυτό συμβαίνει και με τα (αμιγώς) Αρχιπελαγικά Κράτη. Παρενθετικά όμως, ας ληφθεί υπόψη και το ότι, η Μάλτα «έχασε» επιφάνεια θαλάσσης από το ΔΔΧ, αφού δεν έγινε αποδεκτό το κριτήριο της αποστάσεως των εκατέρωθεν με την Λιβύη ακτών με την εφαρμογή της αρχής της μέσης γραμμής-ίσης αποστάσεως, την οποία για χάριν της ευθυδικίας το ΔΔΧ την τροποποίησε σε βάρος της (Μάλτας) (επ’ αυτού βλ. ICJContinental Shelf (Libya v_ Malta),1985 http://www.worldcourts.com/icj/eng/decisions/1985.06.03_continental_shelf.htm, και τους συναφείς χάρτες αυτόθι).
Επίσης ας ληφθεί υπόψη ότι, όπως έχει πει και το ΔΔΧ, όταν καλείται να γνωμοδοτήσει ή να αποφασίσει οριοθέτηση ΑΟΖ ή και Υφαλοκρηπίδας, δεν είναι στην δικαιοδοσία του να αναδιανέμει την «φύση» και με όσα αυτή έχει «προικίσει» τα Κράτη. Η ευθύνη και δικαιοδοσία του, βάσει του Καταστατικού του Χάρτη (και ιδιαίτερα του άρθρου 38 αυτού), είναι να αποφασίζει λύσεις οριοθετήσεως που να απονέμουν ευθυδικία ώστε να υπάρχει το κατά την κρίση του δίκαιο αποτέλεσμα. Και ενώ λοιπόν έχει ως θεσμική προϋπόθεση την απονομή δικαιοσύνης, παρεμβαίνει στην «φύση», για να αποκαταστήσει αυτά που θεωρεί ότι μπορεί να αδικήσουν ένα Κράτος λόγω της γεωφυσιογνωμίας του άλλου. Και αυτήν την ευθυδικία, μας αρέσει ή όχι, την έχουμε αποδεχτεί με την κύρωση της Συμβάσεως 1982 (αλλά και χωρίς να την είχαμε κυρώσει το ίδιο αποτέλεσμα θα υπήρχε), συμβαδίζοντας τοιουτοτρόπως και με την τουρκική άποψη, που καίτοι δεν έχει κυρώσει την Σύμβαση, την επικαλείται ως θεμελιώδη αρχή οριοθετήσεως εθιμικά κατοχυρωμένη και κανείς δεν μπορεί να της το αρνηθεί, αφού με βάση αυτήν την αρχή της ευθυδικίας το ΔΔΧ, γνωματεύει σε όλες τις υποθέσεις οριοθετήσεως θαλασσίων ζωνών που άγονται ενώπιόν του. Για λόγους όμως αντικειμενικής ενημερώσεως, πρέπει να προσθέσω πως είναι παρήγορο για τα συμφέροντά μας προηγούμενο ότι, όταν τα Κράτη μπορούν να συνεργαστούν και να οριοθετήσουν τις θαλάσσιες ζώνες κυριαρχικών δικαιωμάτων, τότε προχωρούν με βάση την αρχή της μέσης γραμμής-ίσης αποστάσεως με πολύ μικρές τροποποιήσεις όταν παρεμβάλλονται νησιά και βράχοι. Αλλά αυτό προϋποθέτει να μπορούν να συμφωνήσουν, άλλως πρέπει να πάνε σε δικαστική διευθέτηση της διαφοράς τους.
Γ) Ναι, εγώ με ελληνικό όνομα και ελληνικό επώνυμο, αναφέρομαι στις διεκδικήσεις της Τουρκίας, γιατί τις αφενός τις έχω κατανοήσει και έχω επεξεργαστεί την επιχειρηματολογία της. Όταν λοιπόν επισημαίνω τις νομικές λεπτομέρειες που θέλει το δίκαιο θαλάσσης αναφορικά με τις προδιαγραφές που απαιτούνται για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων, όταν παρουσιάζω για πληρέστερη ενημέρωση με τον πλέον αντικειμενικό τρόπο επιχειρήματα που μπορεί να επικαλεστεί η Τουρκία, κατόπιν έρευνας και μελέτης των απόψεών της, σε συνάρτηση με την δική μας εθνική πολιτική και επιδιώξεις, όταν δεν προσπαθώ να χαϊδέψω αυτιά με φρούδες ελπίδες, όταν ξέρω πόσο και με τι ευθύνη έχω υπηρετήσει τα εθνικά ζητήματα για πολλά χρόνια (άλλωστε στον αρχικό σχολιασμό μου έχω ακροθιγώς αναφερθεί σε ορισμένα), θεωρώ ατυχές να χαρακτηρίζομαι έστω και πλαγίως «φιλότουρκος». Η αντικειμενική ενημέρωση είναι το πρώτιστο μέλημα της σοβαρής και τεκμηριωμένης επιχειρηματολογίας, για να ξέρουμε τι μας περιμένει χωρίς να εθελοτυφλούμε. Από την άλλη πλευρά, μπορεί η συλλήβδην μομφή, για εκείνους που παρουσιάζουν τεκμηριωμένα την διαφορετική παράμετρο του ζητήματος της ΑΟΖ, ότι τουρκολαγνούν, να εντάσσεται στην ευεπίφορη τακτική να προσάπτουμε «ετικέτες» και «χαρακτηρισμούς», όταν θέλουμε να απομονώσουμε ή να εξοντώσουμε τις άλλες απόψεις. Όμως αυτό υπολείπεται της ακαδημαϊκής ελευθερίας και αξιοπρέπειας. Πολλές φορές απορώ που συνεχίζω να σχολιάζω. Τέλος πάντων, συγκρατείστε και τις ακόλουθες απόψεις και άλλων… «φιλότουρκων»:
1)Καθηγητής Γρ. Τσάλτας: Δεν Προϋποθέτει την Χάραξη ΑΟΖ η Εκμετάλλευση Υδρογοναθράκων στο Αιγαίο (συνέντευξη στην κα Αθηνά Καλαϊτζόγλου, Απρίλιος 2011, στην ιστοσελίδα: http://www.energia.gr/article.asp?art_id=45412)
2)Απόψεις καθηγητών στο θέμα: «Η μυστική συμφωνία Παπανδρέου – Ερντογάν». Μαΐου 8, 2011, στην ιστοσελίδα κου Λουκά Δ. Συμπερά http://gdailynews.wordpress.com/2011/05/08.
3)+Αναστάσιος Πεπονής: Η οριοθέτηση στο Αιγαίο και η μυθοποίηση της ΑΟΖ, στην ιστοσελίδα:
http://www.epikaira.gr/epikairo.php?id=10149&category_id=100
4)Καθηγήτρια Χ. Δίπλα σε συνέντευξη στην κα Σοφία Παπαϊωάννου, στην εκπομπή «Νέοι Φάκελοι» Σκάϊ ιστοσελίδα:http://folders.skai.gr/main/theme?locale=el&id=167
Δ) Με τις απόψεις των κκ Καρυώτη και Λυγερού, νομίζω πως είναι θεμιτό να αντιπαρατίθενται διαφορετικές απόψεις και όσοι διαβάζουν μπορούν ελεύθερα να κρίνουν. Επιμένω όμως ότι, όλοι εμείς που, ομαδικά ή μεμονωμένα, ασχολούμασταν με τα εθνικά θέματα, για πολλά χρόνια πριν να έρθουν στην Ελλάδα οι κκ Καρυώτης και Λυγερός, γνωρίζαμε τις λεπτομέρειες και παραμέναμε σταθεροί και ακλόνητοι στην προώθηση των εθνικών μας συμφερόντων και αυτό δεν έχει να κάνει με κανέναν υπουργό, ούτε υποκύπταμε αν εννοείτε αυτό, σε πολιτικές κατευθύνσεις για να σκεφτόμαστε, αναλύουμε ή και να επεξεργαζόμαστε τα εθνικά ζητήματα με υποχωρητικότητα. Τουλάχιστον αυτό το ξέρω και έχω το ζήσει και το έχω περιγράψει και σε άλλες περιπτώσεις σχολιασμού.
Ε) Αν εσείς νομίζετε πως η ΑΟΖ είναι πιο φρέσκια έννοια που ενσωματώνει την έννοια της Υφαλοκρηπίδας, καλά κάνετε. Εγώ ξέρω διαφορετικά το θέμα και το έχω αναπτύξει σε σχόλιά μου. Ότι η ΑΟΖ είναι αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας που απορρέει από διεθνείς συμβάσεις και οφείλει τάχιστα να το επικαλεστεί, συμφωνώ αλλά και σε αυτό έχω διατυπώσει την άποψη πως η απλή επίκληση του δικαιώματος ή η εξαγγελία του δεν παράγει νομικά αποτελέσματα. Χρειάζεται η οριοθέτηση της ζώνης.
ΣΤ) Είναι μάλλον ρομαντική η άποψή σας: «Οριοθέτηση της ΑΟΖ με γειτονική μας χώρα (πλην Τουρκίας) καθιστά δυσχερέστερη τη θέση της τελευταίας, αν θελήσει να προσβάλλει τη συμφωνία, καθότι θα πρέπει να αντιπαρατεθεί σε συμφωνία που βασίζεται στο διεθνές δίκαιο, μεταξύ της Ελλάδας, της γειτονικής χώρας και των υπολοίπων χωρών της Ε.Ε. που προφανώς θα (υπο)στηρίξουν τις ελληνικές (ευρωπαϊκές) θέσεις. Ειδικά για την περίπτωση οριοθέτησης μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, δύο χωρών που ανήκουν στην Ε.Ε., η Τουρκία θα πρέπει να αμφισβητήσει ευθέως διεθνείς συμβάσεις και Ε.Ε. ταυτοχρόνως». Εγώ απλά και ρεαλιστικά έχω αναλύσει αυτές τις εκδοχές σε προγενέστερους σχολιασμούς μου, και δεν πείθομαι, τουλάχιστον στις παρούσες συνθήκες, πως η Ευρώπη προστατεύει σθεναρά τα μέλη της.
Ζ) Δεν μου είναι κατανοητό πως και γιατί «Το θέμα του casus belli “ντριπλάρεται” στο πλαίσιο της ΑΟΖ», αν υπολογισθεί πως υπάρχει ρητή και κατηγορηματική διάταξη στην Σύμβαση 1982 ότι και η ΑΟΖ και η νομική Υφαλοκρηπίδα αρχίζουν έξω από το όριο της χωρικής θάλασσας.
Η) Την παράγραφο του προηγηθέντος σχολιασμού μου: «η έγνοια και η ευθύνη μου ήταν να μελετώ όλες τις πτυχές του διεθνούς δικαίου θαλάσσης με λεπτομέρεια, ώστε με διατυπωμένη ισχυρή επιχειρηματολογία, κανένας να μην ΜΠΟΡΟΥΣΕ να μας αφαιρέσει το απέραντο γαλάζιο» δεν την διαβάζω με την έννοια που μου αποδίδετε ότι μπορεί ή νομίζω πως «η ΑΟΖ είναι μία παγίδα που δύναται να μας αφαιρέσει το απέραντο γαλάζιο;». Όχι. Η ΑΟΖ δεν είναι παγίδα. Αλλά για να έχουμε το απέραντο γαλάζιο που θέλουμε, πρέπει να έχουμε την ΑΟΖ όπως την θέλουμε, και όπως πράγματι την παρουσιάζουν οι χάρτες που έχουν αναρτηθεί από τους κκ Καρυώτη και Λυγερό. Όμως αυτοί οι χάρτες με αυτό το απέραντο γαλάζιο, αρέσει ή δεν αρέσει στους όψιμους, έχουν κατασκευαστεί από την δεκαετία του ’70 και τους ξέραμε και πάνω σε αυτούς εργαζόμασταν όλα αυτά τα χρόνια με επιχειρηματολογία για να μην μπορούσε κανένας να μας αφαιρέσει αυτό το απέραντο γαλάζιο.
Παύλος Γ. Φωτίου