Για μια νέα Μεγάλη Ιδέα

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Διάβαζα προσφάτως γνωστό αρθρογράφο εφημερίδας, η οποία στηρίζει φανατικά το Μνημόνιο και την εξάρτηση. Το συγκεκριμένο άρθρο προσπαθούσε να μας πείσει να ξεχάσουμε τους «ψευδοπατριωτισμούς» και με χαρά να δεχθούμε τους τεχνοκράτες, τους οποίους στέλνει η τρόικα για να … μεταρρυθμίσουν το ελληνικό κράτος. Πάντα στην ελληνική ιστορία υπήρχαν μειοψηφίες ευδιάκριτες, οι οποίες καλλιεργούσαν την εθνική μειονεξία και την ηττοπάθεια και καλούσαν τον Ελληνισμό να υπακούσει πειθήνια στα κελεύσματα των ξένων … για το καλό του. Με εκπλήσσει, όμως, η πρόταση να δεχθούμε ξένους τεχνοκράτες, ενώ είμαι βέβαιος ότι στον τόπο μας και μορφωμένους έχουμε και ταλαντούχους και έμπειρους σε πολλά πεδία διοίκησης και επιστήμης. Γιατί τέτοια ξενομανία και τέτοια απόρριψη των Ελλήνων που μπορούν και ξέρουν;

Στη νεώτερη ιστορία μας αναδείξαμε πολλά σοφά και έξυπνα μυαλά. Κάναμε και συνεχίζουμε να κάνουμε εξαγωγή εγκεφάλων. Ο Ιωάννης Καποδίστριας χρησιμοποιήθηκε επιτυχώς ως διπλωμάτης από τη Ρωσία και την Ελβετία του 19ου αιώνος. Ο μαθηματικός Κων. Καραθεοδωρή διέπρεψε διεθνώς και βοήθησε τον Αϊνστάιν να διατυπώσει τις θεωρίες του. Ο Γεώργιος Παπανικολάου ήταν ιατρός με παγκόσμια φήμη και με επιτυχή αποτελέσματα στην διάγνωση του καρκίνου της μήτρας. Ο Κωνσταντίνος Δοξιάδης υπήρξε προ ολίγων δεκαετιών διεθνούς κλάσεως πολεοδόμος και εκαλείτο να σχεδιάσει πόλεις σε όλη την Υφήλιο. Στις ΗΠΑ σήμερα οι περισσότεροι «εισαγόμενοι» καθηγητές Πανεπιστημίου είναι Έλληνες. Κάθε χρόνο επιστρέφουν στη χώρα μας δεκάδες αγόρια και κορίτσια με λαμπρά διδακτορικά από κορυφαία ξένα Πανεπιστήμια, αλλά δεν τους αξιοποιούμε!

Δεν μας λείπουν, λοιπόν, οι Έλληνες τεχνοκράτες και δεν υπάρχει λόγος να εκλιπαρούμε αναξιοπρεπώς τους δανειστές μας να μας … φωτίσουν. Ούτε δέχομαι την διαδεδομένη άποψη ότι, λόγω ιδιοσυγκρασίας, είμαστε λαός ανοργάνωτος, απρογραμμάτιστος και χρειαζόμαστε τους ψυχρούς Βορειοευρωπαίους να μας συντονίσουν. Όταν υπήρχε σοβαρός σκοπός, ιερό ιδανικό και κίνητρο βασισμένο σε ανώτερες αξίες τότε ο Ελληνισμός απέδειξε ότι μπορεί να οργανώνει και να υλοποιεί με επιτυχία δύσκολα έργα. Θυμίζω τον Μακεδονικό Αγώνα, με την αφορμή του εορτασμού του τη δεύτερη Κυριακή του Οκτωβρίου. Μόλις δέκα χρόνια από την πτώχευση του Χ. Τρικούπη (1893) και πέντε χρόνια μετά από την επιβολή του πολυεθνικού Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου (ΔΟΕ- η τρόικα της εποχής) , οι εντόπιοι Έλληνες της Μακεδονίας και οι ελεύθεροι της Νοτίου Ελλάδος κατόρθωσαν να συντονισθούν επιτυχώς και να απομακρύνουν τον Βουλγαρικό και Πανσλαβιστικό κίνδυνο από την τότε τουρκοκρατούμενη Μακεδονία. Λίγοι σε αριθμό ασχολήθηκαν, αλλά το έκαναν με πίστη στον Θεό και την Πατρίδα. Κληρικοί, διπλωμάτες, στρατιωτικοί, εκπαιδευτικοί, οπλαρχηγοί,, εθελοντές, γυναίκες, παιδιά. Κατόρθωσαν με σωστό προγραμματισμό και με θαυμαστή οργάνωση να προετοιμάσουν το έδαφος για την απελευθέρωση της Μακεδονίας που ήλθε τον Οκτώβριο του 1912. Συντονίσθηκαν χωρίς παρέμβαση ξένων … τεχνοκρατών. Διότι υπήρχε μία Ιδέα, ένα ιδανικό. Η ελευθερία και η ελληνικότητα ενός πανάρχαιου και αιματοβαμμένου τόπου.

Σήμερα πιστεύω ότι το πρόβλημά μας δεν είναι η έλλειψη τεχνογνωσίας ή συντονισμού. Είναι η έλλειψη αξιών και ιδανικών που θα σταθούν ικανά να κινητοποιήσουν το ανεξάντλητο και αναξιοποίητο δυναμικό του Έθνους μας. Ωραίοι στόχοι είναι η οικονομική ευημερία, η ευρωπαϊκή μας πορεία, η εμπορική μας διείσδυση σε γειτονικές χώρες, αλλά δεν παύουν να αποτελούν καθαρά υλιστικές επιδιώξεις. Η ψυχή και το πνεύμα του Έλληνα θέλει κάτι άλλο πιο σημαντικό, για να αφυπνισθεί και να μεγαλουργήσει. Ουκ επ’ ἀρτω μόνον ζήσεται άνθρωπος, διαβάζουμε στο Ευαγγέλιο. Και ευστόχως ο Μητροπολίτης Μεσογαίας κ. Νικόλαος τόνισε σε ραδιοφωνική του συνέντευξη ότι την μεγαλύτερη ευθύνη για την κρίση την έχει η κατάντια της παιδείας μας.. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες τα σχολικά μας εγχειρίδια συμβάλλουν στην έλλειψη προτύπων και ιδανικών. Έχουν διαγράψει τον Θεό, τον πατριωτισμό, τον ηρωισμό και προβάλλουν τον ωφελιμισμό. Συντείνουν στην εθνική κατάθλιψη που έχει εξαπλωθεί επικινδύνως. Ο λαός μας χρειάζεται επειγόντως μία Νέα Μεγάλη Ιδέα. Μόνον έτσι θα ξεδιπλώσει τα τάλαντά του. Μία Ιδέα που θα βασίζεται στην οικουμενικότητα της ελληνορθόδοξης παιδείας και θα μετατρέψει την Ελλάδα σε παγκόσμιο Κέντρο Μελέτης του Αρχαιοελληνικού και του Ορθοδόξου Πολιτισμού

Έγραψε σχετικά ο διακεκριμένος δοκιμιογράφος μας Κώστας Τσιρόπουλος στο δοκίμιο του με τίτλο «Η Νέα Μεγάλη Ιδέα»: «Για να πραγματοποιηθούν όλα αυτά το Έθνος χρειάζεται να απαλλαγεί από ένα παράδοξο σύμπλεγμα που το βασανίζει, μίγμα ανωτερότητας και κατωτερότητας. Ανωτερότητας για τους προγόνους, για την ελληνική συνεισφορά στην υπόθεση του πολιτισμού. Κατωτερότητας για τη φτώχεια μας, την ανέχειά μας, την οικονομική και τεχνική ή επιστημονική μας βραδυπορία. …. Και η Νέα Μεγάλη Ιδέα; Είναι η προσπάθεια να δώσει ο νέος Ελληνισμός στον σημερινό κόσμο ένα ΤΥΠΟ ΖΩΗΣ ανθρώπινο, μεσογειακό, φωτεινό, ισορροπημένο ανάμεσα στο πνεύμα και στην ύλη, ελεύθερο και συζητητικό, τύπο ζωής που να συνδιαλέγεται με το μυστήριο, που να έχει μία έξαρση ιεραποστολής και υπερβατικότητας, τύπο που εκφράζει έντονα η Ελληνική Ορθοδοξία».

Μπορούμε, αρκεί να το θελήσουμε. Στη νεώτερη ιστορία μας έχουμε ξεπεράσει δυσκολότερες κρίσεις. Ας αλλάξουμε τους στόχους της παιδείας και τα σχολικά βιβλία που στερούν από τα παιδιά μας την αισιοδοξία του ελληνορθόδοξου τρόπου σκέψης και ζωής. Ας ξεκινήσουμε τώρα, πριν να είναι αργά.

Κ.Χ. 1.10.2011