Ελπίδα όνειρο και χιούμορ είναι οι τρεις τρόποι με τους οποίους αντιμετωπίζονται οι δυσκολίες της ζωής (Ιμάνουελ Κάντ). Δυστυχώς και οι τρεις τους ανήκουν σήμερα στα ουσιώδη εν ανεπαρκεία.
Οι ξένοι δανειστές – εξουσιαστές, νάρκωσαν την ελπίδα ( να την σκοτώσουν δεν μπορούν ευτυχώς ) διέλυσαν το όνειρο και μηδένισαν το άλλοτε αστείρευτο χιούμορ των Ελλήνων. Κι όμως στον αδιάσπαστο ελληνικό πολιτισμό η πνευματική αντίσταση στα τεκταινόμενα του συστήματος με την ταυτόχρονη, ή έστω, εναλλακτική χρήση των τριών «τρόπων» διέσωσε την αυτοσυνειδησία μας και ζωογόνησε την αντεπίθεση ενάντια στο κακό.
Ο Αριστοφάνης στους παρηκμασμένους και ξιπασμένους συμπολίτες του 4ου π.Χ. αιώνα που θεωρούσαν παλαιομοδίτικη εμμονή τις διαχρονικές αξίες αντέτασσε την ολοκληρωμένη παιδεία του Χρυσού Αιώνα, της γενιάς των Μηδικών Πολέμων «εξ ων άνδρας Μαραθωνομάχους ημη παίδευσις έθρεψεν». ( Νεφέλες , 986)
Στις μέρες μας κορυφαία πολιτική προτεραιότητα έχει αναγορευθεί ο λεγόμενος εκσυγχρονισμός. Πρόσφατα τον καταχέριασε ο φιλόσοφος Μπρουνό Λατούρ: «Ο εκσυγχρονισμός εχθρεύεται τις συνήθειές μας, τον μέχρι σήμερα τρόπο ζωής μας. Νομίζετε ότι είναι εφικτό να τον εφαρμόσουμε σαν να είμαστε άνθρωποι χωρίς θρησκεία, ιστορία και πατρίδα; Χωρίς να ανήκουμε κάπου; Δεν γίνεται …» ( Καθημερινή 16/3/14). Ασφαλώς και δεν γίνεται…
Κι όμως το «ζαλισμένο κοπάδι» (Τσόμσκι) σέρνεται εκόν-άκον. Και το κάνει.
Ο Αριστοφάνης συνέκρινε την πολιτική τάξη στα ένδοξα χρόνια των Περσικών Πολέμων με τους συγχρόνους του. Στην πρώτη περίπτωση «ουδείς αν ετόλμα τα της πόλεως διοικείν αργύριον φέρων», κανείς δεν τολμούσε να ζητήσει χρήματα για να υπηρετήσει την πόλη. Αλλά ο καθένας κουβαλούσε στο σακίδιό του κρασί, δύο κρεμμύδια και τρεις ελιές! «Νυνί δε τριώβολον ζητούσι λαβείν, όταν πράττωσι τι κοινόν ώσπερ πηλοφορούντες».(Εκκλησιάζουσες, 305-310). Τώρα όταν κάνουν κάτι για την πόλη απαιτούν 3 οβολούς, λες και δουλεύουν σε γιαπί με πολυτελές καπέλο.(Πρβλ. Τουλουμάκου, ” To χιούμορ στην Αρχαία Ελλάδα ”).
Έρχεται σήμερα η Άγγελα Μέρκελ. Προφανώς να βάλει πλάτες στην ετοιμόρροπη κυβέρνηση. Κατέστρεψαν τις ζωές των Ελλήνων, μην περιμένουν να τους υποδεχθούν « μετά βαΐων και κλάδων». Δεν αξίζουν «ωσαννά», «ευλογημένη η ερχόμενη».
Η Μέρκελ προσωποποιεί τη στυγνότερη εκδοχή της νεοφιλελεύθερης ηγεμονίας που ενδυνάμωσε και γενίκευσε η Κρίση του 2008. Την τροφοδοτούν η κατ΄ ευφημισμόν Κεντροαριστερά και η Κεντροδεξιά. Το παραμύθι win-win politics (=όλοι κερδίζουν) είναι για κρετίνους. Τα πλεονάσματα της Γερμανίας και των δορυφόρων της γεννούν τα δικά μας ελλείμματα. Ακατάσχετη η βουλιμία των τοκογλύφων. Η παλαιά κινεζική σοφία θυμίζει, ότι κι αν έχεις δέκα χιλιάδες χωράφια μπορείς την ημέρα να φας μόνο ένα πιάτο ρύζι. Όπως κι αν έχεις δέκα χιλιάδες δωμάτια χρειάζεσαι ένα μόνο δωμάτιο για να κοιμηθείς το βράδυ.
Το παγκοσμιοποιημένο κεφάλαιο, οι δυνάμεις της αγοράς και η αδηφαγία του ύστερου καπιταλισμού γεννούν πολυπλοκότητα και πολλαπλότητα προβλημάτων. Οι αγορές τώρα λειτουργούν 24ώρες το 24ωρο επί 7ημέρες την εβδομάδα. Ιδού το φαινόμενο 24/7 (Βλ. το ομότιτλο μελέτημα του Jonathan Crary, Λιβάνης). Οι Αμερικανοί επεξεργάζονται μοντέλο ανθρώπινης εργασίας χωρίς ύπνο. Αναφορά σε είδος σπουργιτιών που το φθινόπωρο αποδημούν από την Αλάσκα στο Μεξικό και την Άνοιξη αντίστροφα. Τα συγκεκριμένα πετεινά του ουρανού παραμένουν επί 7 ημέρες άυπνα! Μεταφορά στα ανθρώπινα = καταστροφή της δομής της καθημερινής ζωής (απασχόληση, σχόλη, ύπνος).
«Εσείς το χρέος σας και εμείς το δικό μας» λέει ο Γερμανός αξιωματούχος Φίχτνερ. Αλλά χρέος και ελλείμματα απορροφούν όλους τους πόρους μας. Για ανάπτυξη, απασχόληση, επενδύσεις μηδέν. Αν οι Σύμμαχοι αντί το 1953 να προσφέρουν στους ηττημένους άφεση χρέους τους απαντούσαν όπως αυτοί τώρα σε μας, η Γερμανία θα βολόδερνε ακόμη στην φτώχεια και τη διαίρεση.
Η εσωτερική υποτίμηση όπου μας καθηλώνει η δημοσιονομική αγχόνη της τρόικας αποδομεί την οικονομία και ματαιώνει την παραγωγική ανασυγκρότησή της.
Έτσι κι αλλιώς πληρώνουμε μακροχρόνια ένα υπερτιμημένο νόμισμα 100% πάνω από τις δυνατότητές μας όταν κατά τους ειδικούς ακόμη και βραχυπρόθεσμη ανατίμηση 23% αρκούσε να κλονίσει και την οικονομικά εύρωστη Ελβετία ( Dirk Muller, Σύγκρουση σ.37).
Εδώ αντί για ανάπτυξη έχουμε τζόγο και την ΤV απέραντο καζίνο.
Συμπέρασμα :
“Η γενιά μας θα πρέπει να απολογηθεί, όχι τόσο για τις κακές πράξεις των μοχθηρών, όσο για την αποτρόπαια σιωπή των καλών ανθρώπων”(Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ).