Δημήτρη Σταθακόπουλου
Αφηγείτο ο Γέρος του Μοριά Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και συνέταξε ο δικαστής Γεώργιος Τερτσέτης στο έργο :
Στο αρχικό σημείο της αφήγησής του αναφέρει για την καταγωγή και το γενεαλογικό του δέντρο σχετικά με το πατρικό οικογενειακό του επώνυμο :
κ.λ.π
Δηλαδή αναφέρεται σε προγονικό οικογενειακό επώνυμο Τζ(σ)εργίνης και όχι Κολοκοτρώνης.
Για το πώς προέκυψε το Κολοκοτρώνης αναφέρει ο Γέρος του Μοριά:
κ.λ.π
Τα ονόματα και τα επώνυμα , συνήθως δεν είναι δηλωτικά εθνικής καταγωγής , αλλά συχνότερα δηλωτικά ιδιότητας, επαγγέλματος, πατρωνυμικά, μητρωνυμικά , παρατσούκλια κ.λ.π σε ποικίλες γλώσσες που ομιλούντο σε «αυτοκρατορικούς μικτούς πολύγλωσσους πληθυσμούς», όπως των Βυζαντινών και Οθωμανών σε σημείο που κάποιος θα μπορούσε να ονομαστεί Σαρρής (sarı = κίτρινος ή ξανθός στα Τούρκικα ) χωρίς όμως να είναι Τουρκικής καταγωγής. Για το πώς δινόντουσαν τα ονόματα/ παρατσούκλια , μας πληροφορεί ο ίδιος ο Κολοκοτρώνης με την αφήγησή του. Επειδή ο πρόγονός του είχε «κώλο σαν κοτρόνι» ( sic) , που στ’ αρβανίτικα είναι «μπύθ = κώλος» και «γκούρ=κοτρόνι», ονομάστηκε Μπυθέγκουρας και Ελληνικά Κολοκοτρώνης / «Κωλοκοτρόνης» . Άλλο παρατσούκλι προγόνου του ήταν το Μπότζικας, γιατί όπως λέει ο Γέρος του Μοριά, αυτός ήταν μικρόσωμος και μαυριδερός και προσομοίαζε στο λεγόμενο φυτό Μποτσ(ζ)ίκι ( σκιλλοκρεμύδα ) που κρεμάμε στις πόρτες για γούρι την Πρωτοχρονιά.
Όμως ο Γέρος του Μοριά, δεν μας λέει τι σήμαινε ( σημαίνει ) τα αρχικό επώνυμο της γενιάς του Τζ(σ)εργίνης .
Έψαξα «τα οικογενειακά μας ονόματα» του Μ.Τριανταφυλλίδη ( Θεσ/νίκη 1982 ) και την εισαγωγή στην Ελληνική ονοματολογία του Χαρ. Συμεωνίδη ( Θεσ/νίκη 1992 ) και δεν βρήκα καμία αναφορά .
Άρχισα μετά να κοιτάζω λεξικά διαφόρων γλωσσών και μάλλον μπερδεύτηκα περισσότερο με τις πιθανές προελεύσεις του ονόματος, παρά διαφωτίστηκα. Σε κάθε περίπτωση, παρακάτω θα παρουσιάσω όλες τις πιθανές εκδοχές όπως τις βρήκα , χωρίς να σημαίνει ότι κάποια από αυτές είναι η σωστή:
Cer –ginis / Τζεργκίνης = Μαυριδερός- Γιάννης, στ’ αρβανίτικα του Μοριά, αλλά ομοηχεί το πρώτο συνθετικό και με το «μαύρος» στα σλάβικα ;
Çer –ginis / Τσερκίνης = Έξυπνος- Γιάννης, στ’ αρβανίτικα του Μοριά, αλλά ομοηχεί το πρώτο συνθετικό και με το «έξυπνος» στα βλάχικα ;
( σημ.: ενδέχεται το Γκίνης να μην σημαίνει Γιάννης, αλλά να προέρχεται από το Gentius στα λατινικά και Gent στ’ αλβανικά , ο οποίος ήταν ο τελευταίων βασιλιάς των Ιλλυριών το 181-168 π.Χ., συγγενής λέξη και προς τη Λατινική : γένος, σόι, φυλή).
Çarki-νης = Ρόδα/τροχός και επομένως Τσα(ζε)ρκίνης αυτός που γυρίζει σαν ρόδα/τροχός με περσική ρίζα çark ;
Tserbu-ίνης = ελάφι στα βλάχικα και επομένως Τ(ζ)σερμπίνης ο «γρήγορος σαν ελάφι» ;
çerge ή çergi -ίνης στα οθωμανικά που σημαίνει μικρή αυτοσχέδια σκηνή/ τσαρδί δηλαδή;
Черга-ίνης= στα βουλγάρικα που σημαίνει χαλί ;
Чергар-ίνης = στα βουλγάρικα που σημαίνει Νομάς ;
cergë-ίνης = στ’ αλβανικά που σημαίνει παγίδα / ιστός αράχνης/ χώρος περιορισμού και Τσάρκος στη γλώσσα των βοσκών εκεί που περιορίζονται τα νεογέννητα αρνοκάτσικα, με ρίζα το οθωμανικό çerge ή çergi ;
cergë-ίνης= στ’ αλβανικά, που σημαίνει και λεπτό δέρμα, αλλά και κουρέλι, χαλί ή σκέπασμα (scutum =κάλυμμα/ασπίδα στα λατινικά εξ’ ού και σκουτί /ρούχο) από τρίχες γίδας ;
cerchio-ίνης = ιταλικό, από το λατινικό circus, που συγγενεύει με το ελληνικό κρίκος και με αντιδάνειο Τσέρκι, δηλ. το στεφάνι που συγκρατεί τα ξύλα των βαρελιών / βουτσιών ;
Αβέβαιη η προέλευση του επωνύμου Τζ(σ)εργίνης ; Αν όπως λέει ο Κολοκοτρώνης είναι όνομα του 16ου αιώνα, τότε δηλ. που ξεκίνησε η γενιά του, το πιθανότερο είναι , είτε να έχει αρβανιτο/σλάβικη ρίζα, όπως και τα Μπυθέγκουρας και Μπότζικας ίσως όμως και να πρόκειται για κατάλοιπο της ιταλικής cerchio-ίνης , η οποία ιταλική άφησε πάμπολλες λέξεις στο Μοριά, τις οποίες χρησιμοποιεί ο Κολοκοτρώνης κατά κόρον στην αφήγησή του ( με αγαπημένες λέξεις το μπατάλια= μάχη, αγιουτάντε = βοηθός, εννοώντας τον Φωτάκο, Καζάρμα εννοώντας το παλιό κτίσμα και στρατόπεδο , μπαταριά = ντουφεκιά /πυροβολισμό κ.ο.κ ).
——————————————–
Παρακάτω άλλη μια από τις «ευτράπελες», αλλά συνάμα και τραγικές ιστορίες της ελληνικής επανάστασης και ειδικά την εποχή του εμφυλίου, ενώ ο Ιμπραήμ έκαιγε τον Μοριά και έδινε προσκυνοχάρτια .
Ο Κολοκοτρώνης ήταν σ’ ένταση με την κυβέρνηση, η οποία την ώρα που αυτός προσπαθούσε να μαζέψει στράτευμα ν’ αντιμετωπίσει τον Ιμπραήμ, έκανε εν αγνοία του Γέρου, μυστικές διαβουλεύσεις με τους Οθωμανούς της Τριπολιτσάς, στέλνοντάς τους ως αγγελιοφόρο τον γνωστό Κων/πολίτη ιστοριογράφο και γραμματέα του Δημ. Υψηλάντη, Ιωάννη Φιλήμονα. Όταν ο Ι.Φιλήμων επέστρεφε από την Τριπολιτσά στο Ναύπλιο, σταμάτησε στους Μύλους, όπου για κακή του τύχη «έπεσε» επάνω στον Κολοκοτρώνη, ο οποίος τον ρωτάει «που ήσουν ;» – Όταν ο Φιλήμων του είπε και του έδειξε και τα γράμματα των μυστικών διαβουλεύσεων, τα πιάνει ο Γέρος και τα σκίζει , ενώ έδειρε και τον Φιλήμονα !!!!
Ας δούμε πώς παραστατικά αναφέρει το γεγονός:
16 comments
Σπάνια θὰ διαφωνήσω μὲ κείμενο τοῦ κ. Σταθακόπουλου, σὰν ἀναγνώστης
τῶν (δυστυχῶς!!!) μετρημένων ἄρθρων του.
Δὲν ἔχω κάτι γιὰ νὰ διαφωνήσω στὴν παραπάνω ἀνάλυση, ποὺ βρίθει πληροφοριῶν
ποὺ δὲν γνωρίζαμε.
Θὰ ἤθελα μόνον νὰ προσθέσω κάτι. Ἀπὸ τὴν Ἄλωση τῆς Πόλης, καὶ τὴν πτώση
“τῆς τῶν Ῥωμαίων Ἄρχῆς”, σὲ Πελοπόννησο, Τραπεζούντα κλ.π., δημιουργοῦνται
δύο πόλοι: οἱ Ῥωμαίοι, ποὺ ὑπάγονται στὸ Πατριαρχεῖο, καὶ διαβιοῦν ὑποταγμένοι
στὴν ὀθωμανικὴ Ἁρχή, καὶ οἱ (νεο-)Ἕλληνες, ποὺ εἶναι καθολικὰ μαθητὲς καὶ συνεχιστὲς
των νεωτερισμῶν τοῦ Γεωργίου Γεμιστοῦ. Οἱ Ὀθωμανοὶ ἀποκαλοῦν Rum τοὺς Ῥωμαίους,
ἐνῶ οἱ φραγκο-Χριστιανοί, ποὺ ὑπάγονται στὸ Βατικανό, τοὺς ἀποκαλοῦν Γραικούς.
Κάπου ἐκεῖ, βλέπω στὶς πηγές, δημιουργοῦνται τὰ θεμέλια, ποὺ θὰ δώσουν σάρκα
καὶ ὁστά, κατὰ τὴν ἐποχὴ τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Διαφωτισμοῦ, στὴν δημιουργία μιᾶς (νεωτερικῆς)
ἐθνικῆς ταυτότητας. Οἱ ἐθνότητες ἑλληνοφώνων Ῥωμαίων, Ἀλβανιτῶν, Ἀρμάνων κ.λπ.
θὰ βαπτιστοῦν Ἑλληνικὸ Ἔθνος, μέσα στὸ νέο ἑλληνικὸ Κράτος, ἐνῶ στὴν καθ’ ἡμᾶς
Ἀνατολὴ οἱ ἐθνοτικὲς ὁμάδες δύσκολα θὰ ἐξοικειωθοῦν μὲ τὸ νεόφερτο Ἕλλην. Στὸν
Πόντο, λ.χ., ὁ προσδιορισμὸς Ῥωμαῖος ἦταν προσδιορισμὸς ὑπόστασης καὶ οὐσίας,
ἐνῶ τὸ νεόφερτο Ἕλλην, ἀπὸ τοὺς Ἑλλαδῖτες, μόνον τὴν γλωσσικὴ συνιστώσα τοῦ
ῥωμέικου πολιτισμοῦ μποροῦσε νὰ περιγράψει.
Διάβαζα, πρόσφατα, στὰ ἀρχεῖα τοῦ Πατριαρχείου, τὴν ἱστόρηση τοῦ Δωρόθερου, ἀπὸ
τὴν Μονεμβασία, γιὰ τὸν Ἄρχοντα Πρωτοψάλτη (μετὰ τὴν Ἄλωση) Μπούνη τὸν Ἀλυάτη.
«Ἔμαθε δὲ ὁ Σουλτὰν Μεχμέτης ὅτι oἱ Ῥωμαῖοι γράφουν τὰς φωνὰς τῶν ψαλτῶν καὶ τῶν τραγουδιστάδων, καὶ ἔκραξέ τους εἰς τὸ Παλάτι, καὶ εἶχεν ἕνα Πέρσην ἐκλεκτὸν καὶ ὥρισε, καὶ ἐτραγούδισεν· ὁ δὲ κὺρ Γεώργιος καὶ κὺρ Γεράσιμος οἱ ψάλται, ἔγραφον τὰς φωνὰς τοῦ Πέρσου.
Ἐσχεδίασαν oὓν τὸ τραγούδι τοῦ Πέρσου, καὶ τότε ὥρισε νὰ τὸ ψάλλουν· καὶ ἔψαλλάν το καλλιώτερα παρά τὸν Πέρσην, ἤρεσέ του πολλὰ καὶ ἐθαύμασε τὴν λεπτότητα τῶν Ῥωμαίων, καὶ ἐφιλοδώρησε τοὺς ψάλτας· ὁ δὲ Πέρσης ὡς εἶδε πως εἶναι τοιοῦτοι τεχνῖται ἐπροσκύνησέ τους».
Τὸ πῶς καταλήξαμε στὸ νὰ ἀποβάλλουμε τοὺς ἐθνοτικούς μας προσδιορισμούς, καὶ νὰ
λεγόμαστε ὅλοι στανικὰ Ἕλληνες (ὁ προσδιορισμός, θὰ ἐπιμείνω, μόνο ὡς πρὸς τὴν
ἑλληνιστική μας πολιτιστικὴ συνιστώσα περιγράφει τὴν ἰδιοπροσωπεία μας, καὶ εἶναι
φτωχὸς μπροστὰ στὸ Ῥωμαῖος/Ῥωμηὸς) θὰ πρέπει νὰ τὸ ἐξετάσουμε στὸ ἐξῆς σημεῖο:
πόσο μορφωμένοι ἦταν οἱ ὁπλαρχηγοὶ τῆς Ἐπανάστασης τῶν Ῥωμαίγων (ποὺ κατέληξε
γραικική!), καὶ πόσο τοὺς ἐπηρέασαν οἱ Γάλλοι, Ἄγγλοι καὶ Ρώσοι μὲ τοὺς ὁποίους
συναναστρέφονταν. Ποιοῦς ἐνοχλοῦσε ὁ προσδιορισμὸς Ῥωμαῖος, καὶ τί προοπτικὴ
ἔδινε στὴν Ἑπανάσταση.
Χριστὸς Ἀνέστη!
Δοχὴ αʹ, τῶν Βενέτων, φωνή, ἦχ. αʹ· «Τὸ μέγα καὶ (11)
σεβάσμιον τῆς ἀναστάσεως μυστήριον λαμπρυνομένη
σήμερον ἡ κτίσις ἑορτάζει· ὁ γὰρ τῆς δόξης Κύριος τὸ
σκυθρωπὸν ἀφανίσας τοῦ θανάτου καὶ τὰ τοῦ ᾅδου
σκυλεύσας βασίλεια, συνανέστησε τοὺς πάλαι τεθνεῶτας. (15)
Χαρὰν ἀνεκλάλητον καὶ θεῖον Πάσχα τελεῖται παρα-
δόξως. Μεγαλύνεται τὸ κράτος ὑμῶν, δεσπόται, εἰς
δόξαν, εἰς καύχησιν, εἰς ἀνέγερσιν Ῥωμαίων.»
Αγαπητέ Κυριάκο, Χριστός Ανέστη, χρόνια πολλά !!
Ευχαριστώ για τις συμπληρώσεις, έτσι είναι, απλά δεν ήθελα να διευρύνω το άρθρο περαιτέρω σε εθνολογικά θέματα. ‘Εμεινα απλά στο τι αναφέρει ο ίδιος ο Κολοκοτρώνης για το όνομά του ( με μιά ετυμολογική δική μου, μάλλον “αυθαίρετη” προσέγγιση του Τζ(σ)εργίνης ) και το γεγονός του “δαρσίματος” του Φιλήμονα !!!
Ἀγαπητὲ κ. Σταθακόπουλε: Ἀληθῶς ὁ Κύριος!
Εἶναι σημαντικὸ τὸ ἄρθρο σας, καὶ σᾶς εὐχαριστοῦμε, διότι
κυκλοφόρησε εὐρύτατα, στὸ Facebook, κείμενο ποὺ
προπαγάνδιζε τὴν Ἀλβανίτικη καταγωγὴ τοῦ Κολοκοτρώνη,
ὑπογραμμίζοντας τὸ Μπιθέκουρας. Μὲ τὴν συνεισφορά σας
στὸν δημόσιο διάλογο, ὑπογραμμίζετε τὴν πολυπλοκότητα
τῶν πραγμάτων, καὶ τὸ πόσο προσεκτικοὶ πρέπει νὰ εἴμαστε
στὶς ἀναλύσεις.
Μὲ ἐκτίμηση,
Κ
Και άλλη συμπλήρωση από φίλη μας αναγνώστρια :
Matina Koukoutselou : Σεργίνης – sergin=σκορπισμένος, Δ. Τομπαίδης” Ελληνικά επώνυμα τουρκικής προέλευσης εκδ. επικαιρότητα (μαθητής του αείμνηστου Τριανταφυλλίδη) και υπέροχος καθηγητής μου στο Διδασκαλείο Νηπιαγωγών Θεσσαλονίκης.
Ευχαριστώ !!
“Θούριος
Ρήγας Φεραίος
Ως πότε παλικάρια, θα ζούμε στα στενά,
μονάχοι σα λιοντάρια, στις ράχες στα βουνά;
Σπηλιές να κατοικούμε, να βλέπουμε κλαδιά,
να φεύγωμ’ απ’ τον κόσμον, για την πικρή σκλαβιά;
Να χάνωμεν αδέλφια, πατρίδα και γονείς,
τους φίλους, τα παιδιά μας, κι όλους τους συγγενείς;
Κάλλιο είναι μιάς ώρας ελεύθερη ζωή,
παρά σαράντα χρόνια, σκλαβιά και φυλακή.
Τι σ’ ωφελεί αν ζήσεις, και είσαι στη σκλαβιά;
στοχάσου πως σε ψένουν, καθ’ ώραν στην φωτιά.
Βεζύρης, δραγουμάνος, αφέντης κι αν σταθής
ο τύραννος αδίκως σε κάμνει να χαθής.
Δουλεύεις όλη ημέρα, σε ό,τι κι αν σε πει,
κι’ αυτός πασχίζει πάλιν, το αίμα σου να πιει.
Ο Σούτζος, κι ο Μουρούζης, Πετράκης, Σκαναβής
Γκίκας και Μαυρογένης, καθρέπτης, ειν’ να ιδής.
Ανδρείοι καπετάνοι, παπάδες, λαϊκοί,
σκοτώθηκαν κι αγάδες, με άδικον σπαθί.
Κι αμέτρητοι άλλοι τόσοι, και Τούρκοι και Ρωμιοί,
ζωήν και πλούτον χάνουν, χωρίς καμμιά αφορμή.
Ελάτε με έναν ζήλον, σε τούτον τον καιρόν,
να κάμωμεν τον όρκον, επάνω στον σταυρόν.
Συμβούλους προκομμένους, με πατριωτισμόν
να βάλωμεν εις όλα, να δίδουν ορισμόν.
Οι νόμοι να ‘ν’ ο πρώτος, και μόνος οδηγός,
και της πατρίδος ένας, να γένει αρχηγός.
Γιατί κι η αναρχία, ομοιάζει την σκλαβιά,
να ζούμε σαν θηρία, ειν’ πιο σκληρή φωτιά.
Και τότε με τα χέρια, ψηλά στον ουρανόν
ας πούμ’ απ’ την καρδιά μας, ετούτα στον Θεόν.
Εδώ σηκώνονται οι πατριώτες όρθιοι,
και υψώνοντας τα χέρια προς τον ουρανόν,
κάνουν τον όρκον.
Ω βασιλεύ του κόσμου, ορκίζομαι σε Σε,
στην γνώμην των τυράννων, να μην έλθω ποτέ.
Μήτε να τους δουλεύσω, μήτε να πλανηθώ,
εις τα ταξίματά τους, για να παραδοθώ.
Εν όσω ζω στον κόσμον, ο μόνος μου σκοπός,
για να τους αφανίσω, θε νάναι σταθερός.
Πιστός εις την πατρίδα, συντρίβω τον ζυγόν,
αχώριστος για να ‘μαι, υπό τον στρατηγόν.
Κι αν παραβώ τον όρκον, ν’ αστράψ’ ο ουρανός,
και να με κατακάψη, να γένω σαν καπνός.
Τέλος του όρκου
Σ’ ανατολή και δύση, και νότον και βοριά,
για την πατρίδα όλοι, να ‘χωμεν μια καρδιά.
Στην πίστιν του καθ’ ένας, ελεύθερος να ζη,
στην δόξαν του πολέμου, να τρέξωμεν μαζί.
Βουλγάροι κι Αρβανήτες, Αρμένιοι και Ρωμιοί,
Αράπηδες και άσπροι, με μια κοινήν ορμή,
Για την ελευθερίαν, να ζώσωμεν σπαθί,
πως είμαστ’ αντριωμένοι, παντού να ξακουσθή.
Όσα απ’ την τυραννίαν, πήγαν στην ξενητιά
στον τόπον του καθ’ ένας, ας έλθη τώρα πιά.
Και όσοι του πολεμου, την τέχνην αγροικούν
Εδώ ας τρέξουν όλοι, τυρράνους να νικούν.
Η Ρούμελη τους κράζει, μ’ αγκάλες ανοιχτές,
τους δίδει βιό και τόπον, αξίες και τιμές.
Ως ποτ’ οφφικιάλος, σε ξένους Βασιλείς;
έλα να γένης στύλος, δικής σου της φυλής.
Κάλλιο για την πατρίδα, κανένας να χαθή
ή να κρεμάση φούντα, για ξένον στο σπαθί.
Και όσοι προσκυνήσουν, δεν είναι πιά εχθροί,
αδέλφια μας θα γένουν, ας είναι κ’ εθνικοί.
Μα όσοι θα τολμήσουν, αντίκρυ να σταθούν,
εκείνοι και δικοί μας, αν είναι, ας χαθούν.
Σουλιώτες και Μανιάτες, λιοντάρια ξακουστά
ως πότε σταις σπηλιές σας, κοιμάστε σφαλιστά;
Μαυροβουνιού καπλάνια, Ολύμπου σταυραητοί,
κι Αγράφων τα ξεφτέρια, γεννήστε μια ψυχή.
Ανδρείοι Μακεδόνες, ορμήσετε για μια,
και αίμα των τυράννων, ρουφήξτε σα θεριά.
Του Σάββα και Δουνάβου, αδέλφια Χριστιανοί,
με τα άρματα στο χέρι, καθ’ ένας ας φανή,
Το αίμα σας ας βράση, με δίκαιον θυμόν,
μικροί μεγάλοι ομώστε, τυρράννου τον χαμόν.
Λεβέντες αντριωμένοι, Μαυροθαλασσινοί,
ο βάρβαρος ως πότε, θε να σας τυραννή.
Μην καρτερήτε πλέον, ανίκητοι Λαζοί,
χωθήτε στο μπογάζι, μ’ εμάς και σεις μαζί.
Δελφίνια της θαλάσσης, αζδέρια των νησιών,
σαν αστραπή χυθήτε, χτυπάτε τον εχθρόν.
Της Κρήτης και της Νύδρας, θαλασσινά πουλιά,
καιρός ειν’ της πατριδος, ν’ ακούστε την λαλιά.
Κι οσ’ είστε στην αρμάδα, σαν άξια παιδιά,
οι νόμοι σας προστάζουν, να βάλετε φωτιά.
Με εμάς κι εσείς Μαλτέζοι, γεννήτε ένα κορμί,
κατά της τυραννίας, ριχθήτε με ορμή.
Σας κράζει η Ελλάδα, σας θέλει, σας πονεί,
ζητά την συνδρομήν σας, με μητρική φωνή.
Τι σκέκεις Παζβαντζιόγλου, τόσον εκστατικός;
τινάξου στο Μπαλκάνι, φώλιασε σαν αητός.
Τους μπούφους και κοράκους, καθόλου μην ψηφάς,
με τον ραγιά ενώσου, αν θέλης να νικάς.
Συλήστρα και Μπραίλα, Σμαήλι και Κιλί,
Μπενδέρι και Χωτήνι, εσένα προσκαλεί.
Στρατεύματα σου στείλε, κ’ εκείνα προσκυνούν
γιατί στην τυρραννίαν, να ζήσουν δεν μπορούν.
Γκιουρντζή πιά μη κοιμάσαι, σηκώσου με ορμήν,
τον Προύσια να μοιάσης, έχεις την αφορμήν.
Και συ που στο Χαλέπι, ελεύθερα φρονείς
πασιά καιρόν μη χάνεις, στον κάμπον να φανής.
Με τα στρατεύματά σου, ευθύς να συκωθής,
στης Πόλης τα φερμάνια, ποτέ να μη δοθής.
Του Μισιριού ασλάνια, για πρώτη σας δουλειά,
δικόν σας ένα μπέη, κάμετε βασιλιά.
Χαράτζι της Αιγύπτου, στην Πόλη ας μη φανή,
για να ψοφήσει ο λύκος, όπου σας τυραννεί.
Με μια καρδιά όλοι, μια γνώμη, μια ψυχή,
χτυπάτε του τυράννου, την ρίζα να χαθή.
Να ανάψουμε μια φλόγα, σε όλην την Τουρκιά,
να τρέξει από την Μπόσνα, και ως την Αραπιά.
Ψηλά στα μπαϊράκια, σηκώστε τον σταυρόν,
και σαν αστροπελέκια, χτυπατε τον εχθρόν.
Ποτέ μη στοχασθήτε, πως είναι δυνατός,
καρδιοκτυπά και τρέμει, σαν τον λαγόν κι αυτός.
Τριακόσιοι Γκιρτζιαλήδες, τον έκαμαν να ιδή,
πως δεν μπορεί με τόπια, μπροστά τους να εβγεί.
Λοιπόν γιατί αργήτε, τι στέκεσθε νεκροί;
ξυπνήστε μην είστε ενάντιοι κι εχθροί.
Πως οι προπάτορές μας, ορμούσαν σα θεριά,
για την ελευθερία, πηδούσαν στη φωτιά.
Έτσι κι ημείς, αδέλφια, ν’ αρπάξουμε για μια
τα άρματα, και να βγούμεν απ’ την πικρή σκλαβιά.
Να σφάξουμε τους λύκους, που στον ζυγόν βαστούν,
και Χριστιανούς και Τούρκους, σκληρά τους τυραννούν.
Στεργιάς και του πελάγου, να λάμψη ο σταυρός,
και στην δικαιοσύνην, να σκύψη ο εχθρός.
Ο κόσμος να γλυτώση, απ’ αύτην την πληγή,
κ’ ελεύθεροι να ζώμεν, αδέλφια εις την γη.”
Ο Θούριος, τον οποιο θεωρώ οδηγό για το πως έβλεπαν μερικοί τις εθνότητες εκείνη την εποχή, η Ελλάδα ταυτίζεται με την Ρούμελη και η Ελλάδα είναι η μητέρα όλων από τα Βαλκάνια έως τη Malta και το Χαλεποί. Σίγουρα οι εθνικιστικές τάσεις Βουλγαρων, Ρουμάνων, Αλβανών, Σλάβων υπερτέρησαν, αλλα εντέλει νομίζω το Έλληνας και το Ρωμιός ήταν το ίδιο και το αυτό στη συνείδηση του Χριστιανικού λαου, οποτε δεν είναι φτωχός ορος το Έλληνας, άλλωστε ο πολιτισμός λεγόταν ελληνιστικός, οι άνθρωποι μιλούσαν ελληνικά, η επίσημη γλώσσα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ήταν η Ελληνική.
Εντέλει και από τους άλλους λαούς οι δυο λέξεις είναι συνώνυμες, όπως είναι και το Γραικός, που χρησιμοποιείται από τους δυτικούς.
Τη ανασύσταση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας κανεις δεν την ήθελε, για αυτό και φρόντισαν για τη γενοκτονία των Ελλήνων στη Μικρά Asia..
Χρονια Πολλά Χριστός Ανέστη
Ἀγαπητὲ Ἀλέξανδρε,
Ὁ Ἀρμάνος καὶ λατινόφωνος, ἀπὸ τὴν γέννησή του, Ρήγας Βελεστινλῆς ὑπῆρξε μεγάλος
μαχητῆς, μὲ τὴν πένα. Θὰ πρέπει νὰ εἶσαι καὶ νὰ εἴμαστε προσεκτικοί, ὡστόσο μὲ τὴν
ἀνάλυση τῶν γραπτῶν του, ὅπως καὶ μὲ ὅλα τὰ γραπτὰ – μανιφέστα τῆς ἐποχῆς τοῦ
Εὐρωπαϊκοῦ Διαφωτισμοῦ. Ἄλλωστε, ἄν βάλουμε ὅλα αὐτὰ τὰ κείμενα τὸ ἕνα δίπλα
στὸ ἄλλο, βρίθουν ἀντιφάσεων.
Ὁ Ρήγας προσπάθησε νὰ παντρέψει τὰ τότε ἱστορικὰ δεδομένα μὲ τοὺς νεωτερισμοὺς
τῆς ἐποχῆς: ἔπρεπε πάση θυσίᾳ νὰ πέσει ἡ Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία, μὲ ὁποιοδήποτε
κόστος. Ἄς τὸ προσέξουμε λίγο αὐτό: πολλὲς ἀπὸ τὶς ἀντιλήψεις του δὲν ἐκφράζουν
οὔτε στὸ ἐλάχιστο τὶς ἀντιλήψεις τῶν Ῥωμηῶν τῆς Μικρασίας καὶ τῆς Μαύρης Θάλασσας,
περὶ ἐθνοτικῆς καταγωγῆς, ταυτότητας, οὐσία, ὑπόστασης…
Ἐπιμένεις, ὅπως καὶ πολλοὶ ἄλλοι, νὰ ἀποκαλεῖτε τὴν τῶν Ῥωμαίων Ἐπικράτεια
ὡς “Ἀνατολικορωμαϊκὴ Αὐτοκρατορία”, καὶ νὰ τῆς δίνεις/δίνετε “ἑλληνικὴ
ταυτότητα”. Καταρχᾶς: ἀπὸ ποῦ καὶ ὡς ποῦ ἀνατολικορωμαϊκή; Ἐπανένωσε ἤ
δὲν ἐπανένωσε ὁ Κωνσταντῖνος ὁ Μέγας τὴν Τετραρχία, διοικητικά; Δεύτερον,
γιατὶ ἑλληνική; Θέλεις νὰ πεῖς ἑλληνιστική; Καὶ ἄν ναί, πετοῦμε στὸν κάλαθο
τῶν ἀχρήστων τὶς ἱουδαιο-χριστιανικὲς Παραδόσεις καὶ τὴν ῥωμαϊκὴ Αὐτοκρατορικὴ
κληρονομιά; Ὅλα μαζὶ δὲν συνέθεσαν τὴν ῥωμαϊκὴ ἐθνοτικὴ συνείδηση;
Ἐλπίζω νὰ γίνομαι κατανοητός…
Δεν υπάρχει θέμα παρεξηγήσεως, μου αρέσει να κάνουμε ανοιχτή συζήτηση επί του θέματος, γιατί εμπλουτίζω και τη δικη μου άποψη και γνώσεις.
Συμφωνώ για αυτά που γραφεις για τον Βελεστινλή, αλλα όσο και αν προσπάθησε να στρογγυλέψει τις απόψεις υπάρχουν κάποια δεδομένα. Μαζί με την αναβίωση της Βυζαντινής η Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας ας πούμε, ο,τι προτιμάς καλύτερα, υπήρχαν και τα εθνικιστικά κινήματα, των Βουλγαρων των Σέρβων, των Αλβανών, οι οποιοι έβλεπαν τον εαυτό τους έξω από την Οθωμανική Αυτοκρατορία αλλα και έξω από την ανασύσταση της Βυζαντινής, αντίθετα οι Έλληνες είχαν ως στόχο την ανασύσταση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, νομίζω πως αυτή η ιστορική μνήμη είναι απόδειξη της επικράτησης του ελληνισμού στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία ειδικά από το σχίσμα των εκκλησιών και μετά…
Με τη λέξη Ελληνικός δεν περιγράφω τη θρησκεία, αλλα τη θρησκεία την εντάσσω στη λέξη ελληνικός και αυτό το κάνω γιατί θεωρώ πως η Ελληνορθόδοξη πιστη και η πιστη της αυτοκρατορίας επηρεάστηκε στα έθιμα της και τις παραδόσεις της από την προηγουμενη θρησκεία, δηλαδή αναγκάστηκε να υιοθετήσει έναν ελληνικό τρόπο ώστε εν τελει να γίνει αποδεκτη από τον πληθυσμό της αυτοκρατορίας. Παράδειγμα για αυτό αποτελούν οι παραδόσεις και τα έθιμα της Μεσογείου ανεξαρτήτως δόγματος, συγκρινόμενα με αυτά των Βόρειο-Ευρωπαίων.
Η σχέση της Ρώμης με τον Ελληνισμό είναι μια περίπτωση όπου η σύνθεση τους ήταν τόσο έντονη ώστε από ένα σημείο και μετά ταυτίζονται και πραγματικά νομίζω το ελληνορωμαϊκός πολιτισμός είναι πολύ επιτυχημένη περιγραφή. Ο Ελληνιστικός κόσμος δεν “ητατ” ο Ρωμαϊκός, ο ελληνιστικός κόσμος επεκτεινόταν πέρα από τα όρια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία περιελάμβανε μέρος του ελληνιστικού κόσμου και όταν χωρίστηκε στα δυο πλέον η Ανατολική αυτοκρατορία περιελάμβανε το σύνολο του ελληνικού κόσμου και μέρος του ελληνιστικού αλλα και νέους πληθυσμούς όπως Σλάβους και Βουλγαρους. Ωστόσο ο χαρακτήρας της Ανατολικής και επιμένω στο Ανατολικής, γιατί η Κωνσταντινούπολη και η Ρώμη ήταν αντίπαλες ουσιαστικά μετατράπηκε σε Ελληνικό ενώ αντίθετα στη Δυτική Ρωμαϊκή αυτοκρατορία επικράτησε ο Λατινικός χαρακτήρας. Η πιο σημαντική διαφορα είναι ουσιαστικά η γλώσσα αλλα και οι διαφορες της καθολικής και ορθόδοξης εκκλησιας όσον αφορά τη δομή τους όπου το ανατολικό κράτος ήταν πιο κοσμικό από το δυτικό!
Ωστόσο υπάρχουν και ομοιότητες που προέρχονται από την παλιά θρησκεία αλλα και την επιρροή των Ρωμαίων από τους Έλληνες και δεν ξέρω αν πρέπει να μιλάμε για επιρροή η ουσιαστικά για υιοθέτηση του ελληνικού πολιτισμού από τους Ρωμαίους, άλλωστε ο Στραβών αναφέρει ότι η Ρώμη είναι πόλη Ελληνίς.
Επιπλέον θα πρέπει να αναλογιστούμε και την εντελώς διαφορετική πολιτική δομή των εποχών για να κατανοήσουμε καλύτερα τις εθνοτικές διαφορες και εντέλει νομίζω πως αυτοί που αισθάνονταν Ρωμιοί αισθάνονταν και Έλληνες, αντίθετα αυτοί που αισθάνονταν Βούλγαροι η Σέρβοι η Ρουμάνοι δεν αισθάνονταν Ρωμιοί. Ουσιαστικά στη συνείδηση του κάποιος το Έλληνας και το Ρωμιός το θεωρούσε το ίδιο, ωστόσο σίγουρα ήταν πιο συνηθισμένο να λέει κάποιος ότι είναι Ρωμιός αφού η πρότερη πολιτική ανεξάρτητη υπόσταση του Ελληνισμού ήταν η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία!
Συνοπτικά θα έλεγα πως από τη Ρωμαϊκή επικράτηση πάνω στις Ελληνικές πόλεις κράτη και τα ελληνικά βασιλεια, ξεκινάει μια επιχείρηση σε εισαγωγικά όπου οι Ρωμαίοι εμπνέονται από τους Έλληνες και οι Έλληνες κυριεύουν την αυτοκρατορία πολιτισμικά ειδικά στην Ανατολή και πρέπει να μιλάμε για Ελληνορωμαϊκό πολιτισμό, από εκεί και μετά αυτό παρέμεινε μέχρι και στις μέρες μας, αλλα ποτε δεν εντάχθηκαν σε αυτή την νοοτροπία οι νέοι λαοί που ήρθαν στην εποχή, αντίθετα αυτοί διατήρησαν τα δικά τους πρότυπα και με τη συνδρομή της Κωνσταντινούπολης δημιουργήθηκε ο Σλαβικός πολιτισμός ώστε να εκπολιτίσει τους νέους αυτούς λαούς. Εντέλει είναι συνεχεια ο ελληνικός πολιτισμός με τον ελληνορωμαϊκό και τον νεοελληνικό και μεσολαβεί η υποδούλωση από το Islam, το οποιο δεν μπορούσε να βρει κοινά σημεία με τον ελληνισμό, για αυτό και απορρίφθηκε από τον πληθυσμό, ο οποιος αντιστάθηκε, αντίθετα με ο,τι συνέβη με τον “χριτιανισμο” όπου ναι μεν έγιναν πόλεμοι, αλλα εντέλει ο Χριστιανισμός αποδεικτικέ πιο ανεκτικός στις παλιές συνήθειες. Όσο για το Ιουδαιοχριστιανικός θα μου επιτρέψεις να πω πως δεν ξέρω κατά ποσο είναι 100% επιτυχημένος ο ορος, γιατί θα πρέπει να υπολογίσουμε την επίδραση του ελληνικού πληθυσμού στους Ιουδαίους, η οποια ήταν πολύ έντονη και μάλιστα οδήγησε στην εξέγερση των “μακκαβαιων”, ένα γεγονός που εκφράζει το Χανούκα και ίσως ο Χριστιανισμός να ήταν μια έκφραση αυτών των Ιουδαίων…αλλα αυτό το τελευταίο είναι υπόθεση που κυρίως βασίζεται στα ονόματα των μαθητών του Χριστού αλλα και σε όλα όσα έλεγαν άλλοι, οι οποιοι αργότερα αφορίστηκαν από την εκκλησια και επειδή δεν είμαι πολύ καλός σε θέματα πίστεως το αφήνω λίγο απέξω..
Εννοείται τίποτα δεν πετάμε στα σκουπίδια όλα έχουν εμπλουτίσει τη σημερινή μας ταυτότητα, απλά νομίζω πως το ελληνικός να περιλαμβάνει όλα μέσα, αφού ο ελληνικός πολιτισμός ήταν η βάση όλων των προηγουμενων, άρα και το ορος ελληνικός περιγραφει καλύτερα την ταυτότητα μας μέσα στην ιστορία. Στην αρχαία εποχή ήταν Σπαρτιάτες, Αθηναίοι, “συρακουσιοι”, Θεσσαλοί, Ηπειρώτες, Μακεδόνες, Μασσαλιώτες, Πόντιοι, Μικρασιάτες, Νησιώτες, Αιγυπτιώτες, και τα λοιπά, μετά έγιναν Ρωμαίοι, μετά έγιναν Χριστιανοί, μετά υποδουλώθηκαν στο Islam, αλλα εντέλει όλοι αυτοί μέσα τους κράτησαν τον Ελληνισμό!
Ελπίζω να μη σε μπέρδεψα:)
Ἀγαπητὲ Ἀλέξανδρε,
Μὲ μπέρδεψες! 🙂 Καὶ θὰ σοῦ δώσω νὰ καταλάβεις τὸν λόγο.
Στὶς θετικὲς ἐπιστῆμες, πρὶν ξεκινήσει μιὰ ἀνάλυση πατοῦμε πάνω
σὲ ἀρχικὲς συνθῆκες, σὲ ἕνα σύστημα ἀναφορᾶς γιὰ τὴν ἐκκίνηση.
Οἱ ἀνθρωπιστικὲς ἐπιστῆμες _πάσχουν_ ἀκόμα ἀπὸ τὴν ἔλλειψη
τέτοιων ἀναφορῶν. Γι’ αὐτὸ δύνανται, πολλὲς φορές, νὰ ὑφίστανται
διαμετρικὰ ἀντίθετες διατυπώσεις, γιὰ τὸ ἴδιο ἀκριβῶς πράγμα!
Βρίθει, δηλαδή, τὸ ὅλο σύστημα, ἀντιφάσεων!
Ὅρισα, σὲ προηγούμενη συζήτηση ἐδῶ (πρὸ μηνὸς νομίζω),
τί ἐννοῶ ὡς ἔθνος, ὡς ἐθνοτικὴ ὁμάδα καὶ ὁς λαό. Βάση αὐτῶν
τῶν τριῶν παραδοχῶν ἀναπτύσσω τὴν λογική μου, ποὺ δένει
πάρα πολὺ καλὰ μὲ τὴν ἱστορικὴ πραγματικότητα: τὶς πηγὲς
καὶ τὶς ἱστορικὲς ἀφηγήσεις προσφύγων ἀπὸ τὰ μέρη τῶν
δικῶν μου, ἀπὸ τὴν καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολή. Ἐν ἀντιθέσῃ μὲ
τὴν κρατικὴ ἱστορικὴ ἀφήγηση, ποὺ προκειμένου νὰ ἐνώσει
διαφορετικὲς ἐθνοτικὲς ταυτότητες, καὶ νὰ τὶς ὁμογενοποιήσει,
κατασκεύασε ἱστορικὲς ἀερογέφυρες καὶ παιδαριώδεις ἀπλοποιήσεις.
Δὲν εἶναι κακὸ νὰ μπαίνουμε σὲ τέτοιους διαλόγους, καὶ νὰ
διασταυρώνουμε τὰ ξίφη μας: εἶναι δημιουργικό. Ὅμως θὰ
πρέπει νὰ προσέχουμε: δὲν εἶναι ὅλοι οἱ ἐθνο-μηδενιστὲς
“κακοί”. Ἄς μὴν ὑπεραπλουστεύουμε τὰ πράγματα. Ἄλλο
πράγμα ἡ Ρεπούση καὶ ἄλλο ὁ Ρωμανίδης. Ὑπάρχει μιὰ μερίδα
ἀνθρώπων, συμπεριλαμβανομένου τοῦ ἐαυτοῦ μου, ποὺ
δὲν ἀφουγκραζόμαστε τὴν ἱστορικὴ ἀφήγηση περὶ Ἑλληνισμοῦ.
Εἴμαστε προσκολλημένοι στὴν Ῥωμαιοσύνη μας.
Θερμὲς Εὐχές,
Κ
Αγαπητέ Κυριάκο,
Δεν είμαι σίγουρος αν έχω διαβάσει το άρθρο, που αναφέρεις, για να έχω μια πιο πλήρη εικόνα της άποψης σου.
Ωστόσο δεν προτείνω να απεμπολήσεις τη “ρωμαιοσυνη” σου, το αντίθετο μάλιστα εγώ περιλαμβάνω τη “ρωμαιοσυνη” που αισθάνεσαι εσύ στον ελληνισμό και λέω πως το Έλληνας είναι αυτό που περιγραφει καλύτερα όλους εκείνους τους ανθρώπους που αισθάνονται να ανήκουν στον ίδιο πληθυσμό, στην ίδια ομάδα ανθρώπων εδώ και πολλές χιλιάδες χρονια.
Επίσης, δεν προσπαθώ να στρογγυλέψω τίποτα ούτε και στέκομαι στην ιστορία που διδάσκει το κράτος, ωστόσο δεν υπάρχει κανένα στοιχειο απολύτως που να υποδηλώνει ότι οι Έλληνες εξαφανίστηκαν οποιαδήποτε στιγμή της ιστορίας, το αντίθετο μάλιστα, εξελίχτηκαν, επηρέασαν και επηρεάστηκαν, αλλα θριάμβευσαν κρατώντας όλα τα πατρογονικά τους χαρακτηριστικά και εμπλουτίζοντας τον πολιτισμό και τις παραδόσεις τους!
Ο ορισμός που δίνεις στον εαυτό σου ως “εθνομηδενιστης”, θεωρώ πως δεν αντιπροσωπεύει την πραγματικότητα, εκτος και αν θεωρείς λανθασμένα το έθνος ταυτόσημο με το έθνος κράτος. Εκείνο που έχει συμβεί αναμφισβήτητα και αναγνώριζε είναι πως το κράτος έχει μειώσει εσκεμμένα την αξια του ρωμαίικου παρελθόντος του Ελληνισμού, σε αυτό συμφωνώ και το καταδικάζω! Ωστόσο Ρωμιός και Έλλην είναι το ίδιο και το αυτό μέσα στην ιστορία. Το Έλληνας μάλιστα είναι πολύ ευρύτερος ορος από το ρωμιός, γιατί περιλαμβάνει τον Ελληνισμό πριν τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία αλλα και μετά, αυτή είναι η άποψη μου και στη δικη μου συνείδηση είναι το ίδιο και το αυτό, όπως είναι και στη συνείδηση ακόμα και των ξένων ακόμα και των εχθρών μας! Ρουμ, Γιουνάν, Greeks, όλα είναι το ίδιο και εκφράζουν την ελληνικότητα ανθρώπων, πολιτισμών, πραγμάτων!
Αυτό που φαίνεται να υποστηρίζεις εσύ είναι μια εξαφάνιση των Ελλήνων είτε από τους Ρωμαίους είτε από την αλλαγή της θρησκείας, κάτι που δεν ισχύει με τίποτα, δεν υπάρχουν τέτοιου είδους ξαφνικές εξαφανίσεις, ο Ελληνισμός αφομοίωσε και επικράτησε τόσο των Ρωμαίων κατακτητών και έδωσε ταυτότητα στην αυτοκρατορία τους και τα πολιτιστικά και ιδεολογικά θεμέλια της αυτοκρατορίας αυτής και η νέα θρησκεία αναγκάστηκε να αφομοιώσει τις ελληνικές παραδόσεις για να επικρατήσει. Οι Έλληνες επιβίωσαν όμως και από τους άλλους εισβολείς που κατά καιρούς προσπάθησαν να τους κατακτήσουν , διατηρώντας την κληρονομιά τους και πάλι οι παραδόσεις και η γλώσσα μας είναι οι καλύτερες αποδείξεις, για μια τέτοια συζήτηση που κάνουμε εδώ αλλα και η βιβλιογραφία βρίθει αποδείξεων!
Η απεμπολήσει του ρωμαίικου παρελθόντος μας ωστόσο είναι ένα κατάπτυστο γεγονός, αλλα αυτά οφείλονται σε πολιτικά παιχνίδια ελληνοφωνων ανθρώπων, οι οποιοι εκφράζουν αλλότρια του Ελληνισμού συμφέροντα…
Άλλη μια πληροφορία, που μου διέφυγε και βρήκα μόλις, για την πιθανή προέλευση του επωνύμου Τζ(σ)εργίνης:
Στη Μεσσηνιακή Μάνη υπάρχει ο οικισμός Τσέρια ( υψ. 600-750 μ.), έδρα του ομώνυμου Δημοτικού διαμερίσματος, που περιλαμβάνει τους οικισμούς Άνω και Κάτω Τσέρια, Γιατρέϊκα, Ζαχαριά (Λιμπόχοβα), Καταφύγιο (Κοψολεμέϊκα), Λεφτίνι και Πεδινό (Κουτσιμαρέϊκα). Το όνομα Τσέρια ίσως προήλθε από τη λέξη Κέρια (με τσιτακισμό του γράμματος ‘’Κ’’ που προφέρετε ‘’ΤΣ’’) ή από τις πολλές τσερατσιές (χαρουπιές) που έχει η περιοχή. Υπόψη ότι το αρχαίο «κεράτιον», με τσιτακισμό, τσεράτσι σημαίνει χαρούπι, ξυλοκέρατο. Άλλη άποψη είναι ότι η λέξη είναι Σλάβικη και σημαίνει πετρώδη τόπο. Ενδεχομένως ο καταγόμενος από τα Τσέρια να λεγόταν Τσεργίνης .
Αὐτός, πάντως, ποὺ κατάγεται άπὸ τὸ Τσέρι, προάστειον τῆς Λευκωσίας στὴν Κύπρο,
http://www.tseri.org.cy/history.php
ἀποκαλεῖται «Τσεριώτης» ἢ «Τσερκώτης».
Δημήτρη, σχετικά με το επώνυμο Τζεργίνης, μία άλλη πολύ πιθανή ετυμολογία είναι και από το μεσαιωνικό Γαλλικό (Φραγκικό) “Sergent”, προφερόμενο στα Γαλλικά ως “Σερζίν”, ενώ στα Ελληνικά αποδόθηκε ως “Σεργέντης” ή “Σεργίνης”. Το Γαλλικό προέρχεται από το λατινικό “servant” και έχει δώσει και το αγγλικό “Sergeant” (λοχίας). Σήμαινε τον βαριά οπλισμένο πεζικάριο των μεσαιωνικών στρατών. Οι Φράγκοι του Μοριά από το 1205 και μετά στρατολογούσαν συστηματικά ντόπιους Μοραΐτες. Στο μεσαιωνικό «Χρονικό του Μορέως» αλλά και στο «Χρονικό του Μαχαιρά» υπάρχει σε αρκετά σημεία η λέξη ως σιργέντης.
Π.χ.
“Ἄλλος ἦτον ντὲ Λεσπηγγὰς καὶ πλεῖστοι ἄλλοι σιργέντες…”
“…καβαλλάρη ἕνα μετ᾿ αὐτὸν καὶ δώδεκα σιργέντες…”
Επίσης μνημονεύεται και χωριό Σεργιανά (οι μεταγενέστερες λέξεις σεργιάνι και σεργούνι θεωρούνται τούρκικης προέλευσης). Χωριό στα σύνορα της σημερινή Ηλείας και Αρκαδίας.
“Ἐξέβην ἐκ τὰ Σεργιανὰ ἐκεῖ πρὸς τοὺς Ρωμαίους κ᾿ ἐστήκασιν οἱ σύνταξες ἕτοιμες τοῦ πολέμου.”
Το όνομα επιζεί στις μέρες μας ως: Σεργίνης, Σαργέντης, Σεργεντάνης, κλπ..
Τέλος, ως γνωστόν, ο γενάρχης των Κολοκοτρωναίων, Τριαντάφυλλος (ή Τριανταφυλλάκος) Τζεργίνης (πρωτοπαλίκαρο που έπαιζε ηγετικό ρόλο στο χωριό του τον Κότσικα – μετέπειτα Ρουπάκι), ακολούθησε την επαναστατική πορεία του Γενουάτη Ναύαρχου Ανδρέα Ντόρια με ανεπιτυχή προσπάθεια ξεκινήματος επανάστασης κατά των Τούρκων περι το 1532, οπότε αυτή η ετυμολογία βγάζει πολύ νόημα εν τέλει.
Ξαναέπεσα σε αυτό το άρθρο και θέλω να σχολιάσω κάτι που μου πέρασε απαρατήρητο. Πέρα από το τελευταίο μου σχόλιο, πραγματικά αυτό που γράφεις για τα Τσέρια της Μεσσηνιακής Μάνης είναι άξιο προσοχής. Δεν το βρίσκω τυχαίο πως ο γενάρχης της οικογένειας Τριανταφυλλάκος Τζεργίνης, έφερε όνομα με τη κατάληξη -ακος. Ναι μεν η Μεσσηνιακή Μάνη είναι γνωστή για το -εας κυρίως, αλλά δεν εκλείπουν και τα -ακος για τα οποία η Λακωνική ή Μέσα Μάνη είναι γνωστή. Ο δε Νικήτας Νηφάκος (1848-1818) στην “Ιστορία της Μάνης όλης, ήθη, χωρία και ιντράδες αυτής διά στίχων πολιτικών” (1798) καταγράφει τον οικισμό ως Τζέρια, που συνάδει με τη γνήσια μορφή του επίθετου στ’απομνημονεύματα του Κολοκοτρώνη, “Τζεργίνης”.
Συγκεκριμένα ο Νηφάκος γράφει για τα χωριά της περιοχής, https://docplayer.gr/39639801-Nikitas-nifakos-i-akis.html (σελίδα 3, στο τέλος):
«Τα Τζέρια και οι Κάλυβες, Ξεχώρι, Σκαρδαμούλα,
Προάστειον και Λιασίνοβα και η Σαϊδόνα, ούλα.
Αυτά και η Ανδρούβιστα και όλα τα πουλία
εις την ποδιάν βρίσκονται του Μακρινού Ηλία.»
Εν ολίγοις, ίσως το Τριανταφυλλάκος να ήταν το αρχικό επώνυμο της οικογένειας, και αφότου ο Τριανταφυλλάκος από τα Τζέρια, δηλαδή Τριανταφυλλάκος ο Τζεργίνης μετοίκησε στο χωριό Κότσικας (μετέπειτα Ρουπάκι, όπου σήμερα δεν υφίσταται), ασπάστηκε τ’όνομα του τόπου καταγωγής του.
Το επίθετο Τριανταφυλλάκος υπάρχει ακόμη στη Λακωνία, όπου συναντάμε και τη μεγαλύτερη συχνότητα, https://apps.vrisko.gr/apo-pou-krataei-i-skoufia-sou/%ce%a4%cf%81%ce%b9%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%86%cf%85%ce%bb%ce%bb%ce%ac%ce%ba%ce%bf%cf%82, συγκεκριμένα σε Σπάρτη (15 άτομα) και Σκάλα (10 άτομα). Η συγκεκριμένη εφαρμογή αν και αξιόπιστη, δεν είναι τέλεια με αποτέλεσμα να είναι δεδομένο πως υπάρχουν και άλλες σημερινές περιοχές που επιζεί το επίθετο, ενδεχομένως και στη Μάνη.
Τέλος, για την ονομασία του χωριού Τσέρια (Τζέρια) υπάρχουν τρεις εκδοχές όπως αναφέρονται στον επίσημο ιστότοπο του χωριού, http://www.tseriamani.gr/gr/tseria/tseria.html: 1) Τα χωριά ονομάστηκαν γενικά Τσέρια επειδή παλαιά υπήρχαν πολλοί Τσέροι (βελανιδιές) γύρω από το χωριό. 2) Τσέρια είναι Σλαβική λέξη και σημαίνει συνοικισμοί. 3) Από το κέρας (με τσιτακισμό του “κ”) του οποίου μία ερμηνεία είναι ο τόπος σε ύψωμα, σε ακρώρεια και προφυλαγμένος, όπως είναι τα Τσέρια, αλλά και το χωριό Κέρια της Μέσα Μάνης.
Ετυμολογία του ονόματος Κολοκοτρώνης
Κόλον = φαγητό εξ’ού και κολονοσκόπηση και Κωλομπηθρόξυλα (chopsticks)
Κόλον + Control Ο κολοκοτρώνης….. = Σιτιστής αυτός που ελέγχει και κοντρολάρει τα τρόφημα στην αποθήκη του στρατόπαιδου ας πούμε….?
Πλήρης είναι ή Ελληνική μας Γλώσσα όταν καταλαβαίνουμε και Χρησιμοποιούμε και της δύο διαλέκτους όχι μόνο την Ιωννική που μηλαμε αλλά και τη Δωρική αλλιώς, υπάρχουν λέξης που διαβάζουμαι καί δέν κατανοούμε το νόημα όπως, ο Κολοκοτρώνης Καπιος κάπου κάποτε.. στην οικογένεια του θα ήτο σιτιστής
Correction: Κολονμπηθρόξυλα = chopsticks