Στις 28 Ιουνίου θυμόμαστε δύο ιστορικές επετείους που σχετίζονται με την πυρίκαυστη ζώνη των Βαλκανίων. Πρώτη επέτειος είναι εκείνη της 28ης Ιουνίου 1389, όταν οι Σέρβοι ηττήθηκαν από τους Οθωμανούς Τούρκους στην πεδιάδα των κοτσυφιών (Κοσσυφοπέδιο) και εισήλθαν στη σκοτεινή περίοδο της Τουρκοκρατίας. Η δεύτερη επέτειος είναι εκείνη της 28ης Ιουνίου 1914, όταν δολοφονήθηκε από Σέρβο εθνικιστή ο Διάδοχος της Αυστρουγγαρίας Φερδινάνδος στο Σεράγεβο και έτσι άναψε η πρώτη σπίθα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η μάχη του Κοσσυφοπεδίου έδωσε έναν Άγιο και ήρωα στο Ορθόδοξο σερβικό έθνος. Τον πρίγκηπα Λάζαρο, ο οποίος τιμάται μέχρι σήμερα. Η ανάμνηση προκαλεί διπλή θλίψη στους συγχρόνους Σέρβους διότι ξαναέχασαν προσφάτως το Κοσσυφοπέδιο, το οποίο οι Αλβανοί ανακήρυξαν ανεξάρτητο κράτος με το όνομα Κόσσοβο. Τα Ορθόδοξα μοναστήρια της περιοχής, αγιογραφημένα κατά κύριο λόγο από Θεσσαλονικείς αγιογράφους της υστεροβυζαντινής περιόδου (14ος αιώνας), έχουν υποστεί σημαντικές καταστροφές από φανατικούς Αλβανούς Μουσουλμάνους.
Η δολοφονία του Φερδινάνδου από τον Γκαμπρίλο Πρίντσιπ, μέλος της οργανώσεως «Μαύρη Χειρ» η οποία ήθελε να διώξει τους Αυστριακούς από τη Βοσνία και να δημιουργήσει τη Μεγάλη Σερβία, οδήγησε την τότε κραταιά Αυτοκρατορία των Αψβούργων να εισβάλει στη Σερβία. Οι εξελίξεις ήσαν ραγδαίες με τους Γερμανούς, Βουλγάρους και Τούρκους να συμπαρατάσσονται με τους Αυστριακούς και με τους Άγγλους, τους Γάλλους κ.α. να δημιουργούν την Εγκάρδιο Συνεννόηση, γνωστή και ως Αντάντ (EntenteCordiale). Ο Μεγάλος Πόλεμος, όπως αρχικά ονομάσθηκε, εξελίχθηκε στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο με τις ΗΠΑ να εισέρχονται αργότερα υπέρ των Αγγλογάλλων και να συντελούν στην τελική νίκη και τη Ρωσία να μετέχει στην ίδια συμμαχία, μέχρι την ανατροπή του Τσάρου από τους Κομμουνιστές.
Η Ελλάς γνώρισε εξ αιτίας του Πολέμου τον πρώτο Εθνικό Διχασμό και τελικά μετέσχε στο Βαλκανικό Μέτωπο στο πλευρό της Αντάντ. Η μάχη του Σκρα και ο πόλεμος των χαρακωμάτων δεν είναι γεγονότα οικεία στις νεώτερες γενιές. Κλασσική είναι η περιγραφή της ελληνικής συμμετοχής με τη Μεραρχία Αρχιπελάγους στο βιβλίο «Η ζωή εν τάφω» του Στρατή Μυριβήλη.
Ο επεκτατισμός ορισμένων λαών επί αιώνες αιματοκύλισε τα Βαλκάνια. Ο νέος Οθωμανισμός της Άγκυρας απειλεί σήμερα τη σταθερότητα της περιοχής. Χρειαζόμαστε ισχυρή αμυντική και διπλωματική θωράκιση.
Κ.Χ. 26.6.2014