Από ένα εκτενές άρθρο του Σαράντου Καργάκου στο περιοδικό «ΕΡΩ» (τεύχος Απριλίου – Ιουνίου 2014) θυμηθήκαμε ότι στις 29 Ιουλίου συμπληρώνονται ακριβώς 1.000 χρόνια από τη μάχη του Κλειδίου μεταξύ του στρατού του αυτοκράτορος Βασιλείου Β’ του Μακεδόνος και του βουλγάρου τσάρου Σαμουήλ. Η νικηφόρος αυτή μάχη διεξήχθη μεταξύ Σερρών και Μελενίκου. Οι Βυζαντινοί πρόγονοί μας με στρατηγό τον Νικηφόρο Ξιφία κατενίκησαν τους Βουλγάρους και σταμάτησαν οριστικά τη διείσδυση του βουλγαρικού στρατού στον ελλαδικό χώρο.
Ο Ελληνισμός, ο οποίος ήταν πολιτιστικά, γλωσσικά και εθνολογικά το κυρίαρχο στοιχείο στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία (Ρωμανία), σώθηκε από έναν σοβαρό κίνδυνο. Ο Βασίλειος ονομάστηκε Βουλγαροκτόνος και αγωνίστηκε για την απελευθέρωση του λειψάνου του Αγίου Αχιλλίου, το οποίο ο Σαμουήλ είχε αρπάξει από τη Λάρισα και το είχε μεταφέρει στη Μικρή Πρέσπα Φλωρίνης. Το 1018 για να ευχαριστήσει την Παναγία την Αθηνιώτισσα, η οποία λατρευόταν στον Παρθενώνα, ο Βασίλειος έφτασε ως προσκυνητής με το στράτευμά του ως την Αθήνα και έτσι κατέδειξε την αίσθηση συνέχειας του Ελληνισμού που είχαν οι Βυζαντινοί της εποχής εκείνης.
Η ανάμνηση των γεγονότων βοηθεί στη διατήρηση της εθνικής μνήμης και στην ανάταση του εθνικού φρονήματος, ειδικά σε δύσκολες εποχές όπως η σημερινή. Δίνει επίσης αφορμή στους νεοτέρους να μελετήσουν περισσότερο τη Βυζαντινή Ιστορία, η οποία διδάσκεται σοβαρά από τους Ρώσους και τους Σέρβους, αλλά υποβαθμίζεται στα ελληνικά σχολεία. Συντελεί δε στην καλύτερη κατανόηση του Μακεδονικού ζητήματος, διότι οι Σκοπιανοί τον Σαμουήλ τον θεωρούν «Μακεδόνα» και όχι Βούλγαρο. Αν ήταν αυτό αλήθεια, ο Βασίλειος δεν θα αποκαλούνταν Βουλγαροκτόνος, αλλά… Μακεδονοκτόνος. Ολα τα βυζαντινά κείμενα της εποχής αναφέρουν το βουλγαρικό έθνος και όχι το ανύπαρκτο Μακεδονικό, το οποίο κατασκευάστηκε το 1944 από τον κομμουνιστή δικτάτορα Τίτο.
Η ιστορική αυτή διαμάχη διατηρεί και σήμερα την ένταση στις σχέσεις Σκοπίων – Βουλγαρίας. Η Ελλάς έχει συμφέρον να συνεργαστεί με τη Βουλγαρία σε πολλούς τομείς, αποδεικνύοντας ότι οι παλαιότερες συγκρούσεις δεν εμποδίζουν τις σημερινές φιλικές σχέσεις. Εκτός από το σκοπιανό, θέματα που συνδέουν τους δύο λαούς είναι η ορθόδοξη πίστη και οι ενεργειακοί αγωγοί.
Η ελληνοβουλγαρική συνεργασία ας γίνει το κλειδί για το μέλλον της Βαλκανικής.
Κωνσταντίνος Χολέβας