του Μελέτη Η. Μελετόπουλου*
«Ω Θεέ! Προστάτευσέ με από την αλαζονεία. Ας δοξασθεί ο Θεός, ο Κύριος του Σύμπαντος. Ατέλειωτη δόξα στον Θεό μας, που έφερε έως τις ημέρες μας αυτή την υπόθεση, αυτό το κίνημα, αυτόν τον αγώνα……Σαν τον Σελτζούκο σουλτάνο Αλπασλάν, φορώντας το σάβανό μας αποδυθήκαμε στον αγώνα. Σαν τον πορθητή της Ανδαλουσίας, τον Ταρήκ Μπιν Ζιγιάντ, πήγαμε ταξίδι καίγοντας τα πλοία πίσω μας. Σαν τον κατακτητή της Ιερουσαλήμ, τον Σελαχαντίν Εγιουμπί, που κατέκτησε την Ιερουσαλήμ χάρη στην πίστη του στον Θεό και όχι χάρη στα σπαθιά και στα άλογα, έτσι και εμείς πιστέψαμε στον Θεό.»
Δεν πρόκειται γιά αραβικό κείμενο του 8ου αιώνος, δεν πρόκειται γιά τελετουργικό ενθρόνισης Χαλίφη της Βαγδάτης ή Οθωμανού σουλτάνου. Είναι απόσπασμα από την ανακοίνωση της υποψηφιότητας του Ερντογάν γιά τον θώκο του προέδρου της Τουρκίας!
Είναι χαρακτηριστικό και αποκαλυπτικό ότι ο Ερντογάν αναφέρθηκε στον σουλτάνο Σελαχαντίν Εγιουμπί, ο οποίος το 1187 ανακατέλαβε την Ιερουσαλήμ από τους Σταυροφόρους και στην συνέχεια απέκρουσε την Γ’ Σταυροφορία (1189-1192), στον Αλπ Ασλάν, που νίκησε τα βυζαντινά στρατεύματα στο Μαντζέρτ το 1071 ανοίγοντας τον δρόμο γιά την επέλαση των τουρκομανικών ορδών στην βυζαντινή Μικρά Ασία, και στον Άραβα κατακτητή της Ισπανίας.
Δηλαδή Ερντογάν επικαλείται τρεις κορυφαίους εχθρούς του ευρωπαϊκού κόσμου, αυτοπροσδιοριζόμενος στην ουσία απειλητικά ως διάδοχός τους. Η ρήξη του Ερντογάν όμως με την Δύση έχει και συνέχεια. Όπως μεταδίδεται, ο Ερντογάν ανακοίνωσε ότι παύει να επικοινωνεί από τηλεφώνου με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ομπάμα (!), λόγω της σοβαρής διάστασης απόψεων γιά τα ζητήματα της Συρίας και της Γάζας. Εξ άλλου εξύβρισε και το Ισραήλ, παρομοιάζοντάς το με το ναζιστικό καθεστώς της μεσοπολεμικής Γερμανίας.
Προφανώς, εν όψει της ανάρρησής του στην τουρκική προεδρία, και σχεδιάζοντας την θεσμική μετεξέλιξη της Τουρκίας σε καθεστώς οθωμανικού τύπου, ο Ερντογάν επιδιώκει να περιβληθεί και με τον τίτλο του Χαλίφη, όπως ο Σελίμ ο τρίτος που το 1516 εισέβαλε στην Αίγυπτο και απέσπασε τα διάσημα του Χαλιφάτ από τους Μαμελούκους.
Η ρήξη με την Δύση είναι προφανώς η προϋπόθεση γιά την αυτοανακήρυξή του Ερντογάν σε ηγέτη των απανταχού μουσουλμάνων. Αλλά Χαλίφης έχει ήδη αυτοανακηρυχθεί ο αρχηγός του ISIS, που έχει ήδη δημιουργήσει δική του εδαφική επικράτεια στην Συρία και στο Ιράκ όχι πολύ μικρότερη της Τουρκίας, και αποτελεί αυθεντικώτερη αναβίωση του ισλαμικού μεσαίωνα, αφού κάνει κλειτοριδεκτομή στις γυναίκες, μεταβάλλει τους «απίστους» Χριστιανούς σε φόρου υποτελείς και παλουκώνει τα κεφάλια των αντιπάλων του.
Ασύλληπτη, απρόβλεπτη τροπή της παγκόσμιας ιστορίας, που θα πρέπει να προβληματίσει όσους πιστεύουν στην νομοτελειακή πρόοδο του ανθρώπινου είδους.
*Ο Μελέτης Η. Μελετόπουλος είναι Διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης.