του Μελέτη Μελετόπουλου*
To 53% με το οποίο εκλέγεται πρόεδρος της Τουρκίας ο Ερντογάν δίνει σαφές μήνυμα: η πλειοψηφία του τουρκικού εκλογικού σώματος υιοθετεί το οθωμανικό αντιδυτικό όραμα του Ερντογάν. Θέλει μία Τουρκία με ισλαμικά θεοκρατικά χαρακτηριστικά, με γυναίκες μαντηλοφορεμένςε και αγέλαστες (όπως ζήτησε ο αντιπρόεδρος Αρίντς), μία Τουρκία εχθρό του Ισραήλ, μία Τουρκία μακρυά από την Ευρώπη, μία Τουρκία που θα διεκδικήσει ηγετικό ρόλο στον αναδυόμενο ισλαμικό μεσαίωνα, μία Τουρκία στους αντίποδες του δυτικού κόσμου.
Στις εκλογές ηττήθηκε η δυτικόστροφη νεολαία του πάρκου Γκεζί, συνετρίβη η φιλελεύθερη αστική τάξη, απαξιώθηκε οποιοςδήποτε φιλοδυτικός και φιλοευρωπαϊκός προσανατολισμός. Η πορεία προς την βαθειά Ανατολή και το σχέδιο γιά την αναβίωση της οθωμανικής πραγματικότητας επικυρώθηκαν πλήρως. Η συντριβή του κεμαλισμού αφήνει τον Ερντογάν κυρίαρχο να πραγματοποιήσει τώρα το επόμενο βήμα προς την μετατροπή της Τουρκίας σε ισλαμικό κράτος.
Γεωπολιτικά, η εκλογική νίκη του Ερντογάν δημιουργεί μία «μαύρη τρύπα» στην στρατηγική αρχιτεκτονική της Δύσης. Στην ουσία, ολόκληρη η περιοχή μεταξύ Ανατολικής Μεσογείου και Ινδίας, δηλαδή η σπονδυλική στήλη της Ευρασίας, είναι πλέον απροσπέλαστη από ξηράς γιά την Δύση. Το Ισραήλ βρίσκεται στρατηγικά εκτεθειμένο εν μέσω μίας θάλασσας αραβικών κρατών, με μόνα προγεφυρώματα την Κύπρο και την Ελλάδα. Ταυτόχρονα, στο ισλαμικό τόξο, που αρχίζει από την Λιβύη και φτάνει στο Πακιστάν, προστίθεται τώρα η μέχρι χθες γεωπολιτικά αμφίρροπη Τουρκία.
Το ερώτημα τώρα δεν είναι αν η μετεκλογική Τουρκία του Ερντογάν θα διεκδικήσει την ηγεμονία του ισλαμικού κόσμου από το μεσαιωνικών χαρακτηριστικών χαλιφάτο που σχηματίζεται στα εδάφη του Ιράκ και της Συρίας. Είναι δεδομένο ότι η Τουρκία θεωρεί τον εαυτό της νόμιμο κληρονόμο του χαλιφάτου, αφού ο Οθωμανός σουλτάνος από το 1617 μέχρι το 1924 κατείχε τον τίτλο και του χαλίφη, δηλαδή του ηγέτη όλων των πιστών μουσουλμάνων (Σουννιτών) στον κόσμο.
Το ερώτημα είναι το πώς και με ποιά ταχύτητα θα λυθεί το εσωτερικό ζήτημα της ηγεμονίας στον ισλαμικό κόσμο, μεταξύ της Τουρκίας, της Σαουδικής Αραβίας και του ακραίου ΙSIS. Εάν οι δυνάμεις του Μπαγκνταντί καταλάβουν τελικώς την Βαγδάτη, ιστορική έδρα των Αββασιδών χαλιφών, πολύ δύσκολα η Τουρκία θα αποφύγει την δορυφοροποίησή της ή την περιθωριοποίησή της στην μεγάλη μάχη που ετοιμάζονται να δώσουν οι ακραίοι ισλαμιστές εναντίον της «σατανικής» Δύσης.
Αντιλαμβάνεται βέβαια κανείς ότι, μετά την εκλογή Ερντογάν, η Ελλάδα βρίσκεται πλέον πάνω στην διαχωριστική γραμμή μεταξύ του δυτικού κόσμου και του Ισλάμ, όπως άλλωστε συνέβαινε επί αιώνες. Είτε αυτό γίνεται κατανοητό από τους ιθύνοντες είτε όχι, ο ρόλος του προκεχωρημένου φυλακίου συνεπάγεται ευθύνες και ταυτόχρονα πολλούς, πάρα πολλούς κινδύνους.
*Ο Μελέτης Η. Μελετόπουλος είναι Διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης.