του Μελέτη Μελετόπουλου*
Όπως ακριβώς είχε προβλέψει η στήλη, οι Τούρκοι οδήγησαν τις διαπραγματεύσεις σε ναυάγιο. Όποιος έχει παρακολουθήσει μακροϊστορικά την διαπραγμευτική τακτική των Τούρκων, διαπιστώνει ότι επιδιώκουν πάντα, μέσω απειλών και άσκησης βίας, να αποσπάσουν το μέγιστο ώφελος χωρίς να δώσουν τίποτα σε αντάλλαγμα. Η συναίνεση, ο συμβιβασμός, η κοινή λύση, οι αμοιβαίες υποχωρήσεις, η καλή πίστη, δεν υπάρχουν κάν στην αντίληψή τους γιά τις διεθνείς σχέσεις. Εδώ έφτασαν στο σημείο να απειλήσουν την…. Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να αποσπάσουν ημερομηνία ένρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Προσέβαλαν επανειλημμένως το Ισραήλ, αγνοώντας την τεράστια σημασία του στην παγκόσμια σκακιέρα. Τα βαλκανικά και μτα μεσανατολικά κράτη τα αντιμετωπίζουν περίπου ως….επαρχίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι ΗΠΑ, η Ρωσσία, η Κίνα είναι γιά τους Τούρκους…. ισότιμοι συμπαίκτες στην διεθνή πραγματικότητα.
Η εξωπραγματική στάση των Τούρκων τους οδήγησε ιστορικά σε μείζονες διπλωματικές και πολιτικοστρατιωτικές αποτυχίες. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία νόμιζε αλαζονικά ότι ήταν ισχυρή υπερδύναμη και κατακερματίσθηκε σε δεκάδες κράτη μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μόνον ο Κεμάλ αντελήφθη ρεαλιστικά ότι έπρεπε να συνδιαλλαγεί με τις Μεγάλες Δυνάμεις, τους έδωσε αυτά που ζητούσαν (την Μοσσούλη στους Βρεταννούς και τον Καύκασο στους Ρώσσους) και έτσι κατώρθωσε να συγκροτήσει σε κράτος πιό περιορισμένης κλίμακας τα υπολλείμματα του οθωμανικού κράτους. Στον Ψυχρό Πόλεμο οι Τούρκοι αξιοποίησαν την στρατηγική τους θέση γιά να εκβιάσουν διάφορα ωφέλη. Μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ενώσεως, έπαθαν ν;έα κρίση αλαζονείας, πίστεψαν αρχικά ότι θα απορροφήσουν τις τουρκόφωνες σοβιετικές δημοκρατίες της κεντρικής Ασίας, στην συνέχεια επεχείρησαν να αποκτήσουν επιρροή στα Βαλκάνια, εν συνεχεία στην Εγγύς Ανατολή και βόρεια Αφρική. Ταυτόχρονα οι Τούρκοι ήρθαν σε ρήξη με τις ΗΠΑ και το Ισραηλ αποστασιοποιούμενοι από την δυτική γεωστρατηγική αρχιτεκτονική. Και ενώ όλα αυτά απέτυχαν παταγωδώς, απτόητοι σήμερα επιδιώκουν να ηγεμονεύσουν του Ισλάμ, αναβιώνοντας οθωμανικά τελετουργικά και φαντασιώσεις. Και ουδόλως πτοούνται από τα αποτελέσματα της αλαζονικής στάσης τους, όπως το πάγωμα των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ ή η απογοήτευση της αμερικανικής πολιτικής από τους υποτιθέμενους νατοϊκούς συμμάχους.
Στην Κύπρο, προ δεκαετίας με την στάση τους συνέβαλαν καθοριστικά στο ναυάγιο του σχεδίου Ανάν (γιατί να το ψηφίσυν οι Ελληνοκύπριοι αφού δεν προέβλεπε αποχώρηση των τυρκικών στρατευμάτων και εποίκων). Τώρα απέκλεισαν και την παραμικρή υποχώρηση (π.χ. την επιστροφή της έρημης ούτως ή άλλως Αμμοχώστου). Οι διαπραγματεύσεις ήταν φυσικό να ναυαγήσουν. Ακόμη και ένας εξ ιδιοσυγκρασίας εφεκτικός και ήπιος πρόεδρος όπως ο Αναστασιάδης, εξεμάνη και δήλωσε ότι το ψευδοκράτος απέτυχε να βγει από την απομόνωση όλα αυτά τα χρόνια. Και έχει δίκιο. Η Τουρκία διαπραγματεύεται με την γνωστή τακτική «τα δικά μου δικά μου και τα δικά σου δικά μου». Ήθελε όλα τα κεκτημένα της στον κυπριακό βορρά, αλλά και έλεγχο στον ελεύθερο νότο. Το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο.
Τώρα η ελληνοκυπριακή πλευρά πρέπει να αποδεχθεί την προοπτική της διαιώνισης του διχοτομικού καθεστώτος, και να ενισχύσει τις συμμαχίες της με τις ΗΠΑ, την Ευρώπη και το Ισραήλ. Η δε Ελλάδα να θωρακίσει την ελληνική Κύπρο (ελληνική όσο και η Κρήτη ή η Πελοπόννησος) με ισχυρές ένοπλες δυνάμεις και σύσφιξη των ηθικών και ψυχικών δεσμών.
*Ο Μελέτης Η. Μελετόπουλος είναι Διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης.