Γράφει η Μαρία Σουρτζή.
Καλησπέρα σας!
Είμαι μια μητέρα τριών παιδιών. Το μεγαλύτερο παιδί μου πηγαίνει στην Γ’ Δημοτικού και με αυτήν την επιστολή μου θα ήθελα να εκφράσω την αγανάκτησή μου για το επαίσχυντο βιβλίο των Θρησκευτικών της Γ’ Δημοτικού.
Ας ξεκινήσω με κάποια σχετικά “ανώδυνα” σχόλια. Κατ’ αρχάς, πρόκειται για ένα εξαιρετικά κακογραμμένο βιβλίο, χωρίς κανένα ειρμό ή λογική και ιδιαίτερα χαοτικό: Ακολουθίες, Μυστήρια, ιστορίες από την Παλαιά Διαθήκη (ενίοτε αποσπασματικά δοσμένες -“λογοκριμένες”-, βλ. το κεφάλαιο που αναφέρεται στους Πρωτοπλάστους), ανθρωπιστικά μηνύματα, Χριστιανικές εορτές-βίοι Αγίων, αποσπάσματα από την Καινή Διαθήκη, παραδοσιακά έθιμα αποτελούν ένα άγαρμπο συνονθύλευμα που στερείται λογικής και οργάνωσης.
Ας προχωρήσουμε τώρα και σε κάποια επιμέρους σημεία που αξίζει να αναφέρουμε.
– Κεφ. 2: Ο Σταυρός: Το σύμβολο των χριστιανών (το “χ” γραμμένο με μικρό γράμμα): στη σελ. 11 (πλαίσιο “σύμβολο”) διαβάζουμε: “ο Σταυρός είναι το σύμβολο των χριστιανών, το περιστέρι είναι το σύμβολο της ειρήνης, οι πέντε κύκλοι είναι το σύμβολο των Ολυμπιακών Αγώνων [εδώ τα αρχικά “Ο” και “Α” γράφονται με κεφαλαίο γράμμα!].” Δηλαδή -ούτε λίγο ούτε πολύ- ταυτίζει τον Τίμιο Σταυρό, τον “φύλακα πάσης της Οικουμένης” με τα εν λόγω κοσμικά και άνευ σημασίας σύμβολα – να υπενθυμίσουμε ότι οι ολυμπιακοί αγώνες είναι κατάλοιπο της ειδωλολατρικής Αρχαιότητας.
– Κεφ. 8: Η γέννηση ενός παιδιού είναι δώρο στην οικογένεια, σελ. 26: “Όμως πολλές φορές, δυστυχώς, τα παιδιά αντί για αγάπη και φροντίδα γνωρίζουν την κακία και την αδιαφορία. Συχνά ακούμε για παιδιά που για διάφορες αιτίες τα εγκαταλείπουν οι γονείς τους ή τα χτυπούν ή δε νοιάζονται γι’ αυτά.“. Πρώτον, πρόκειται για ένα εξαιρετικά καταθλιπτικό μήνυμα. Δεν είναι όμως μόνο αυτό: από την τρυφερή ηλικία των 8 ετών, οι “σοφοί συγγραφείς” του εν λόγω εγχειριδίου προκαταλαμβάνουν τα παιδιά αρνητικά απέναντι στους ίδιους τους γονείς τους (!), δίνοντάς τους το δικαίωμα να κάνουν γι’ αυτούς κακούς λογισμούς ή γεμίζοντάς τα με φοβίες (“μήπως με εγκαταλείψουν οι γονείς μου;“). Όπως ξέρουμε από την Παιδαγωγική επιστήμη, στην ηλικία αυτή τα περισσότερα παιδιά θεωρούν τους γονείς τους ως πρότυπα. Το σχολικό βιβλίο όμως φροντίζει (με έμμεσο και πονηρό τρόπο) όχι μόνο να απομυθοποιήσει το γονεϊκό πρότυπο, αλλά και να το παρουσιάσει ως πιθανό εχθρό του παιδιού.
– Κεφ. 9: Όλα τα παιδιά του κόσμου είναι αδέλφια, σελ. 29: “Πάτερ ημών, λένε και τα πρώτα λόγια της πιο γνωστής μας προσευχής, για να μας θυμίσουν πως ο Θεός είναι ο πατέρας όλων μας κι εμείς είμαστε αδέρφια, παιδιά της ίδιας οικογένειας. Γι΄αυτό όλοι έχουμε τα ίδια δικαιώματα στη ζωή, σε όποιο μέρος της γης και αν γεννηθήκαμε, όποιο χρώμα και αν έχει το δέρμα μας.” Σωστά. Δεν διευκρινίζει όμως ότι όλα τα παιδιά του κόσμου είναι αδέλφια ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑ, ενώ οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί είναι αδέλφια ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑ. Και για να επεκταθώ λίγο περισσότερο: ολόκληρο το βιβλίο των θρησκευτικών (και όχι μόνο αυτό) διακατέχεται από την ιδέα της παγκοσμιοποίησης, η οποία “σερβίρεται” ως αντιρατσιστικό παραλήρημα. Κανένα λογικό ον δεν θα μπορούσε φυσικά να δεχτεί το ρατσισμό, σε καμία του μορφή. Έχει γίνει ποτέ όμως λόγος για τα δικαιώματα των αγέννητων παιδιών, που τόσο βάναυσα κατακρεουργούνται, ή για τα βασανιστήρια που υπομένουν πολλές γυναίκες του τρίτου κόσμου ή για τα μαρτύρια που υφίστανται πολλοί Ορθόδοξοι Χριστιανοί στις μέρες μας;
Και συνεχίζουμε:
– Κεφ. 10: Ο άνθρωπος συνεργάτης του Θεού. Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται λόγος για τους Πρωτοπλάστους. Όμως οι συγγραφείς φροντίζουν να “λογοκρίνουν” τη Βίβλο: ούτε κουβέντα για το φίδι, τον απαγορευμένο καρπό και την Πτώση των Πρωτοπλάστων. Το συμπέρασμα που βγαίνει λοιπόν από αυτό το κεφάλαιο της Γενέσεως δεν είναι η δραματική επίδραση που είχε η ανυπακοή των Πρωτοπλάστων στο Ανθρώπινο Γένος. αλλά το ότι πρέπει να… προστατεύουμε το περιβάλλον, που μας έδωσε ο Θεός (σελ. 35: “Αλλά και σήμερα κάθε φορά που ο άνθρωπος φροντίζει το περιβάλλον, υπακούει στην εντολή που του έδωσε ο Θεός, όταν τον τοποθέτησε στον Παράδεισο: να σέβεται και να προστατεύει τη φύση.“)!! Η τελεία διαστρέβλωση!
– Κεφ. 14: Οι σχέσεις μας με τους άλλους και με τον Θεό. Το κεφάλαιο αυτό αναφέρεται στις Δέκα Εντολές, οι οποίες και γράφονται στη σελ. 45. Εκεί διαβάζουμε: “4. Να αφιερώσεις την ημέρα του Σαββάτου στον Κύριο και Θεό σου“. Τι πονηρία, αλήθεια! Παραλείπουν να επισημάνουν τη “λεπτομέρεια” ότι αυτό ίσχυε την εποχή της Παλαιάς Διαθήκης. Μετά την Κοσμοσωτήριο Ανάσταση του Κυρίου μας, επίσημη αργία έγινε η Κυριακή (γι’ αυτό και σε πολλά αξιόλογα Χριστιανικά παιδικά βιβλία δεν γράφεται η λέξη “Σάββατο”, αλλά η φράση “7η ημέρα”).
Το χειρότερο το αφήνω για το τέλος.
– Kεφ. 26: Θεία Κοινωνία: Το Μυστήριο της αγάπης. Εδώ πρόκειται για μια καθαρά ΑΙΡΕΤΙΚΗ στάση. Το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου γράφονται εντός εισαγωγικών (σελ. 79-80)! Χαρακτηριστικά, διαβάζουμε στη σελ. 79: “Με πίστη και αγάπη μεταλαμβάνουμε όλοι “Σώμα και Αίμα” [με τη χρήση εισαγωγικών αποδίδεται στη Θεία Κοινωνία μεταφορική έννοια!!] Χριστού. Η χαρά μας είναι μεγάλη γιατί με τη Θεία Κοινωνία ο ιερέας μας δίνει το κρασί [!!!] και το ψωμί [!!!], όπως τα έδωσε κάποτε κι ο ίδιος ο Χριστός στους μαθητές του.” Ανεπίτρεπτο και απαράδεκτο: πρόκειται για ΚΑΘΑΡΑ ΑΙΡΕΤΙΚΗ ΑΠΟΨΗ και θεωρώ ότι η εκπαιδευτική κοινότητα, αλλά και η Εκκλησία, πρέπει να λάβουν θέση το συντομότερο δυνατόν.
Με τιμή,
Μαρία Σουρτζή-Χατζηδημητρίου, Dr. Phil., Mag. Art.
μητέρα – εκπαιδευτικός
3 comments
Καλησπερα. Μετα απο στοιχειωδη αναζητηση, καποιος μπορει να μαθει οτι :
1) Η κυρια αυτη, ανακληθηκε απο σχολειο των ΗΠΑ (Ουασιγκτον) επι Διαμαντοπουλου (2011)
-http://edu.klimaka.gr/ekpaideytikoi-anakoinvseis/apospaseis-ekpaidevtikwn/apospaseis-sto-exwteriko/604-symplhrwmatikes-apospaseis-ekpaidevtikwn-sto-exwteriko.html
2) Απο το 2002 εως το 2006 εχει συγγραψει ή συν-συγγραψει συνολικα 11 σχολικα βιβλια :
-http://www.osdelnet.gr/results?Author_bio=1&Author=1069426
ο νοων νοειτο !!
ΠΡΩΤΟΝ ΕΙΝΑΙ ΨΕΥΔΟΣ ΟΤΙ ΣΤΗ ΣΕΛ. 11 ΤΟΥ ΣΧ. ΒΙΒΛΙΟΥ ΟΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΑΝΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ ΜΕ ΑΡΧΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ. ΔΕΥΤΕΡΟΝ ΣΕ ΚΑΝΕΝΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΕΝΤΥΠΟ Η ΛΕΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΔΕΝ ΓΡΑΦΕΤΑΙ ΜΕ ΑΡΧΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. ΤΡΙΤΟΝ ΤΟ ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΙΜΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΕ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟΝΙΣΤΕΙ ΟΠΤΙΚΑ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΟΤΗΤΑΣ. ΤΕΤΑΡΤΟΝ Ο ΚΑΘΕΝΑΣ ΞΕΡΕΙ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΙΚΡΑ ΠΑΙΔΙΑ ΟΤΙ Η ΜΕΡΑ ΠΟΥ ΤΙΜΟΥΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΤΟ ΘΕΟ ΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΕΙΝΑΙ Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΙ ΟΤΙ ΟΙ 10 ΕΝΤΟΛΕΣ ΜΙΛΟΥΣΑΝ ΣΤΟΝ ΕΒΡΑΪΚΟ ΛΑΟ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΓΙΑ ΙΕΡΗ ΜΕΡΑ ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ. ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΥΠΑΡΧΕΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΔΙΔ. ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΑΞΗ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΕ ΠΟΛΛΑ ΣΗΜΕΙΑ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΜΗΔΕΝΟΣ ΕΞΑΙΡΟΥΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ. ΠΕΜΠΤΟΝ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΜΙΑ ΔΙΑΘΕΣΗ ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑΣ ΣΤΗ ΔΙΔ. ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΡΩΤΟΠΛΑΣΤΩΝ ΑΦΟΥ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΑΥΤΗ ΤΗ ΔΙΔ. ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΟΣΑ ΑΚΡΙΒΩΣ ΖΗΤΟΥΝΤΑΙ. ΕΚΤΟΝ ΕΙΝΑΙ «ΤΡΑΒΗΓΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΤΑ ΜΑΛΛΙΑ» ΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΟΤΙ ΘΑ ΓΕΜΙΣΟΥΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΚΑΚΗ ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ Ή ΣΩΝΕΙ ΚΑΙ ΚΑΛΑ ΠΡΕΠΕΙ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΩΝ 8-9 ΕΤΩΝ ΝΑ ΤΟΥΣ ΚΑΝΕΙΣ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥΣ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ «ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑ» ΚΑΙ «ΚΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑ». ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΟΠΟΙΟΣ ΕΧΕΙ ΤΗ ΜΥΓΑ ΜΥΓΙΑΖΕΤΑΙ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΑΣ ΚΑΤΑΦΕΥΓΕΙ ΣΕ ΦΑΝΤΑΣΙΩΔΕΙΣ ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ ΒΛΕΠΟΝΤΑΣ ΠΑΝΤΟΥ ΕΧΘΡΟΥΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΡΙΝΟΝΤΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΚΡΙΝΟΝΤΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΟΥΣ ΓΝΩΡΙΖΕΙ. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΝΑ ΑΝΑΦΕΡΟΥΜΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «Ο ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ» ΤΟΥ Π. ΖΟΥΡΑ, ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΑΓΓ. ΜΑΣΤΡΟΜΙΧΑΛΑΚΗ ΓΙΑ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ, ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΑΚΡΙΤΑΣ». ΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ Η ΚΥΡΙΑ Σ.-Χ. ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΟΤΙ ΟΛΑ ΤΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΕΙΝΑΙ ΓΡΑΜΜΕΝΑ ΣΤΗ ΒΑΣΗ ΕΝΟΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ. ΓΙΑ ΤΟ Α. Π. ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΕΠΙΛΕΧΘΗΚΕ – ΠΡΟ 20 ΕΤΩΝ ΠΕΡΙΠΟΥ ΗΔΗ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΒΙΒΛΙΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ – ΝΑ ΜΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΤΗΝ ΠΕΠΑΤΗΜΕΝΗ : ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ, ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ, ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΓΙΑΤΙ ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΟΤΙ ΜΕΤΑΤΡΕΠΕΤΑΙ ΣΕ ΚΑΘΑΡΑ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΟΠΩΣ Η ΙΣΤΟΡΙΑ. ΕΤΣΙ ΑΚΟΛΟΥΘΗΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΔΥΝΑΤΟΝ Η ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΓΝΩΣΗΣ. ΓΙ ΑΥΤΟ ΞΕΚΙΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΓΙΑΣΜΟ, ΤΟ ΣΤΑΥΡΟ, ΓΕΝΝΗΣΗ, ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ, ΠΑΣΧΑ ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ Π.Δ. ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ Κ.Δ. ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ. ΕΞΑΛΛΟΥ ΔΕΙΤΕ ΣΤΙΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΤΗΣ ΜΕΓ. ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΠΩΣ ΕΜΠΛΕΚΟΝΤΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΙΚΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΟΛΑ ΟΜΩΣ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΟΦΑ ΤΗ ΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΠΙΣΤΟΥ ΣΤΗ ΣΤΑΥΡΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗ ΘΡΙΑΜΒΙΚΗ ΤΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΗ. ΤΕΛΟΣ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΥΠΟΨΗ ΜΑΣ ΟΤΙ ΤΑ ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΕΡΑ ΒΙΒΛΙΑ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ ΙΚΑΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΕΝΩ ΤΑ ΠΙΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΑ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΕΝΟΣ ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ. ΑΥΤΟ Η ΚΥΡΙΑ Σ.-Μ. ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΤΗΣ.
Προς κ. “Σκεπτικό”: έτυχε να διαβάσω τώρα την απάντησή σας και θα ήθελα να προβάλλω κάποιες ενστάσεις: α) Δεν είναι καθόλου ψεύδος ότι στη σελ. 11 οι ολυμπιακοί αγώνες αναγράφονται με κεφαλαία γράμματα (το τσέκαρα πολλές φορές). Πιθανόν να αναφέρεστε σε παλαιότερη έκδοση. β) Σύμφωνα με τη Γραμματική, ο όρος “χριστιανικός” (ως επίθετο) γράφεται με μικρό αρχικό γράμμα, ενώ ο όρος “Χριστιανός” (ως ουσιαστικό) γράφεται με κεφαλαίο αρχικό γράμμα. γ) Το Σώμα και το Αίμα του Χριστού δεν έχει μόνο την έννοια της “μεταφορικότητας” στο εν λόγω έντυπο, αλλά -ακόμα χειρότερα!- αμφισβητείται και Ίδια η Ουσία Του (“ψωμί” και “κρασί” – Θου Κύριε!). δ) Τίποτα δεν είναι αυτονόητο, ιδίως στη νοσηρή εποχή που ζούμε. Ακόμα και στους ενήλικες δυσκολευόμαστε να συναντήσουμε την περιβόητη “κοινή λογική” – πόσο μάλλον στα μικρά παιδιά! Όταν πολλά καταστήματα είναι ανοιχτά ακόμα και τις Κυριακές (!), περιμένουμε από τα 8χρονα να θεωρούν ως “αυτονόητο” ότι η Κυριακή είναι ημέρα αργίας, τη στιγμή που το σχολικό βιβλίο τους αναφέρει ξεκάθαρα τη μέρα “Σάββατο”; ε) Το ότι το αναλυτικό πρόγραμμα απαιτεί “λογοκρισία” της Βίβλου, δεν απαλλάσσει τους συγγραφείς από τις ευθύνες τους. Θα όφειλαν να είχαν διαμαρτυρηθεί. Επειδή γνωρίζω από πολύ κοντά τη διαδικασία συγγραφής των αναλυτικών προγραμμάτων (τουλάχιστον όσον αφορά τα αντικείμενα που διδάσκω), έχω διαπιστώσει ότι επικρατεί φοβερή προχειρότητα (ενδεικτικά αναφέρω ότι η ομάδα συγγραφής του προγράμματος του βιβλίου του καθηγητή δεν συνεννοούνταν με την ομάδα συγγραφής του προγράμματος του βιβλίου του μαθητή), αλλά και παραλογισμός και ασχετοσύνη άνευ προηγουμένου. στ) Δεν είναι καθόλου “τραβηγμένοι από τα μαλλιά” οι ισχυρισμοί ότι θα γεμίσουν κατάθλιψη τα παιδιά από την αναφορά σε κακή διαπαιδαγώγιση των γονέων. Ακόμα θυμάμαι τους εφιάλτες που είχα ως παιδί, όταν διάβαζα σε διάφορα ξενόφερτα παραμύθια (“Κοντορεβυθούλης” κ.λπ.) ότι οι γονείς εγκατέλειπαν τα παιδιά τους, επειδή δεν είχαν να τα ταϊσουν (άλλο βασικό χαρακτηριστικό των “ανεπανάληπτων” σχολικών εγχειριδίων: συναντά κανείς παντού “μεγαλίστικη” λογική – κάποιος πρέπει να πει στους συγγραφείς ότι τα παιδιά σκέπτονται και νιώθουν εντελώς διαφορετικά απ’ ό,τι οι ενήλικες). ζ) Δεν κατακρίνω-επικρίνω “ανθρώπους που δεν γνωρίζω” (προφανώς θα είστε ένας από τους συγγραφείς). Απλά ως μάνα και εκπαιδευτικός θεωρώ ότι έχω χρέος να σχολιάσω κάποια σοβαρά ατοπήματα του εν λόγω εγχειριδίου. Αν εσείς θεωρείτε “φαντασιώδεις ερμηνείες” το ότι η Θεία Κοινωνία αναγράφεται ΞΕΚΑΘΑΡΑ στο βιβλίο ως “ψωμί και κρασί”… τί να πω! Επαληθεύεται αυτό που έγραψα και πιο πριν: ότι τα αυτονόητα δεν είναι τελικά ΚΑΘΟΛΟΥ ΑΥΤΟΝΟΗΤΑ – ακόμα και για τους “σοφούς” συγγραφείς εκπαιδευτικών προγραμμάτων και σχολικών βιβλίων…