Πού οδηγεί η αποτυχία μας ;

Στη δημοσιότητα που απολαμβάνει η δημοσιονομική μας κρίση φαίνεται καθαρά ότι όλοι πιστεύουν πια πως, πράγματι, η Ελλάδα δεν έχει καμία δικαιολογία. Και όχι μόνο αυτό, αλλά και η θετική διάθεση, που συνήθως φαίνεται να διαφυλάσσεται για την Ελλάδα, έχει εξαντληθεί. Οι κρίσεις του διεθνούς τύπου είναι καταστροφικές για την εικόνα της Ελλάδας, σε βαθμό που το ελληνικό δημοσιονομικό πρόβλημα διογκώνεται τόσο, ώστε από μόνο του να απειλεί το ίδιο το μέλλον του ευρώ. Βέβαια, πίσω από το ελληνικό πρόβλημα έπονται η Ισπανία, η Πορτογαλία και άλλοι, η Ελλάδα όμως συγκεντρώνει τα πυρά.

Ο συνήθως μετρημένος Guardian αναφέρεται σε «ανικανότητα και εξαπάτηση» από τους Έλληνες και σε «μαγείρεμα» των λογιστικών εγγραφών. Οι αξιωματούχοι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου αναφέρονται στην Ελλάδα σαν τη χώρα που είναι εκ συστήματος χρεοκοπημένη. Κατά τα λεγόμενά τους «η Ελλάδα είναι χειρότερη από κάθε λατινοαμερικανική χώρα, μέσα σε λιγότερο από 200 χρόνια έχει χρεοκοπήσει πέντε φορές». Πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι η Ελλάδα δεν θα έπρεπε να είχε ενθαρρυνθεί να συμμετάσχει στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα και που αμφιβάλουν εάν είναι δυνατό για τη χώρα να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό χωρίς κάποια δική της νομισματική ελευθερία. Ωστόσο, οι ίδιοι κύκλοι αναρωτιούνται πού θα βρισκόταν η Ελλάδα χωρίς το ευρώ. Το γενικό συμπέρασμα φαίνεται να είναι πως οι πιο αδύναμες χώρες θα πρέπει να αποδεχθούν κάποιο κεντρικό έλεγχο των οικονομιών τους από τη Γερμανία και τη Γαλλία.
 
Όλοι φαίνεται να συμφωνούν ότι η Ευρωζώνη μεταπίπτει σε μια κατάσταση ενός ισχυρού κέντρου και μιας αδύνατης περιφέρειας, από την οποία ορισμένες χώρες θα αναγκασθούν να εξέλθουν. Μέσα από τέτοιες αντιλήψεις φαίνεται ότι αναδύεται η ανησυχία για το πώς θα αντιμετωπισθεί η πρόκληση της Κίνας. Το ζητούμενο φαίνεται να είναι ανομολόγητο και να αφορά την ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε παγκόσμια κλίμακα. Ακούγονται φωνές ότι οι αδύναμες χώρες δεν πρέπει να αφεθούν να συμπεριφέρονται όπως επιθυμούν, αλλά ότι θα πρέπει να τους επιβάλλονται οι κατάλληλοι τρόποι συμπεριφοράς. Για να καμφθούν οι δύστροποι Έλληνες τονίζεται ότι οι Γερμανοί και οι Ιρλανδοί εργαζόμενοι αποδέχονται περιορισμό των εισοδημάτων τους. Ωστόσο, κατά τη γνώμη μας, το όνειρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταστεί η πιο ανταγωνιστική οικονομία στον κόσμο παραμένει ανεκπλήρωτο και αυτό είναι ένα πρόβλημα πολιτισμικής τάξης.

Σε ανάλογο κλίμα, η Le Monde diplomatique αναρωτιέται σε άρθρο της για το πού κατέληξαν τα τεράστια ποσά, τα οποία η Ελλάδα εισέπραξε από το 1981 μέσω του Ταμείου Συνοχής και των διαφόρων «πακέτων» και επιρρίπτει μομφή σε όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις, που έσπευσαν να πάρουν μέρος στην καταναλωτική έξαρση και τις λεηλασίες των κονδυλίων. Η ίδια εφημερίδα αναφέρει τη σύσταση της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ελλάδα, που έγινε τον περασμένο Νοέμβριο και αφορούσε τον κατά 50% περιορισμό των εξοπλιστικών προγραμμάτων, αλλά αναρωτιέται παράλληλα πώς αυτό θα συμβιβαστεί με την πίεση που ασκούν οι μεγάλες χώρες στις ελληνικές κυβερνήσεις για να αγοράσουν τα αεροπλάνα, τα τεθωρακισμένα και τις φρεγάτες τους. Η υποτίμηση του ευρώ, ώστε να υποστηριχθούν οι εξαγωγές και να αναζωογονηθεί η οικονομία είναι το συμπέρασμα του άρθρου, που και αυτό κατατείνει στην αντιμετώπιση της πρόκλησης της Κίνας.

Κατά την γνώμη μας, δεν γίνεται πουθενά αναφορά στις εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας τις οποίες η Ελλάδα εκχώρησε προς τις ισχυρότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοίγοντας τα σύνορά της και καταδικάζοντας την ελληνική οικονομία να περιοριστεί στις υπηρεσίες. Ούτε αναφέρεται πουθενά η αυτονόητη υποχρέωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καθορίσει τα προς ανατολάς σύνορά της στο Αιγαίο και να λάβει θέση στις απειλές που συνιστά η τουρκική πολιτική. Κανείς δεν έχει ασχοληθεί με τον αποβατικό στόλο που βρίσκεται απέναντι στη Λέσβο και που είναι ο ισχυρότερος στον κόσμο, ούτε με τις δύο πάνοπλες στρατιές που η Τουρκία διατηρεί στραμμένες σε τάξη μάχης εναντίον της Ελλάδας. Αφήνω κατά μέρος την απειλή πολέμου σε περίπτωση που η Ελλάδα ασκήσει δικαίωμά της που της δίνει το Διεθνές Δίκαιο. Είναι προφανές ότι οι πολιτικές επιδιώξεις της Ελλάδας που την ώθησαν να συμμετάσχει στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχουν εκπληρωθεί. Αλλά και το χρονίζον διεθνές πρόβλημα της διχοτόμησης της Κύπρου, όπου η Τουρκία κατέχει στρατιωτικά έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης αγνοείται και παραμερίζεται συστηματικά από τις Βρυξέλες.

Η αντίληψη που επικρατεί είναι απόλυτα οικονομιστ
ική και παραβλέπει τις πολιτικές και τις πολιτισμικές παραμέτρους των προβλημάτων. Γιατί, ανεξάρτητα από τα ανωτέρω, η Ελλάδα επέτυχε έναν άθλο και βρίσκεται σήμερα σε ζηλευτή θέση στην κατάταξη με βάση την ανθρώπινη ανάπτυξη που συντάσσει ο ΟΗΕ. Η χρήση λοιπόν των κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρά τις όποιες αντιρρήσεις, έχει κάποιο σημαντικό αποτέλεσμα που δεν μετράται όμως με τους οικονομικούς δείκτες στους οποίους εγκλωβίζονται οι σχολιαστές.

Εκείνο που αφορά βέβαια εμάς είναι ότι το δημοσιονομικό μας πρόβλημα ξεκινά από το ότι αρνούμεθα πεισματικά να αποδεχθούμε στην πράξη τους πολιτικούς και οικονομικούς θεσμούς των Δυτικών, τους οποίους εμείς οι ίδιοι θαυμάζουμε και υιοθετούμε. Πρόκειται για τις θεμελιώδεις διαφορές μας με τη Δύση, τις οποίες επιθυμούμε να αποσιωπούμε. Και δεν εννοώ βέβαια, την πτωχοπροδρομική αντιμετώπιση του πακτωλού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ούτε θέλω να δικαιολογήσω την άθλια εκμετάλλευση της μοναδικής ευκαιρίας που σήμαινε η συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τον ελληνικό λαό.

Αλλά και ο ελληνικός λαός είναι βέβαιος ότι η συμμετοχή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλλεται για λόγους συγκυριακούς, πολιτικούς, γεωπολιτικούς, οικονομικούς, για λόγους αποτυχίας του νεοελληνικού κρατικού μηχανισμού, ή, απλά, γιατί δεν υπάρχει άλλη διέξοδος, αλλά και για γενικότερους και πιο σημαντικούς λόγους. Φαίνεται, ότι δεν είναι δυνατό να γίνει η Ευρώπη μία, χωρίς το ανατολικό τμήμα της με τον συγκεκριμένο πολιτισμό του, που πολλά έχει να προσφέρει στους ναυαγούς του δυτικού ορθολογισμού. Αυτοί έχουν πια καταλάβει ότι η τεχνική και οικονομική ανάπτυξη δεν σημαίνει και περισσότερη ευτυχία˙ ούτε, μετά από κάποιο σημείο, δημιουργούν περισσότερη ικανοποίηση˙ το αντίθετο μάλλον συμβαίνει. «Η ορθολογική οργάνωση της ζωής με βάση το επάγγελμα», δεν τούς ικανοποιεί. Όπως είναι σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν τούς χωρά αυτούς. Οι αμφισβητίες του δυτικού ορθολογισμού, όπως εξελίχθηκε σήμερα, είναι πολλοί και θα αντιδράσουν ζητώντας μία διαφορετική Ευρώπη. Άλλωστε, η ιδεολογική ένδεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι χαρακτηριστική. Η Ελλάδα είναι η σημαντικότερη έκφραση της Ανατολικής Ευρώπης. Παρ’ όλη την κατάρρευση και την καταστροφή του Μείζονος Ελληνισμού της Ανατολής και τη στροφή μας προς τη Δύση, κατέχουμε ακόμη τον πολιτισμικό μας δυναμισμό.

Είναι βέβαιο, ότι η κοινή ευρωπαϊκή ταυτότητα, που επιθυμούν να επιβάλουν οι δυτικοί εταίροι μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι η ταυτότητα της Ευρωπαϊκής Δύσης. Το να γίνει η Ευρώπη μία δεν πρέπει να σημαίνει και την κατ’ ανάγκη επικράτηση παντού της δυτικοευρωπαϊκής ταυτότητας. Άλλωστε και η μία Ευρώπη σχεδιάστηκε ως ομοσπονδιακό-πολιτικό και, κυρίως, οικονομικό μόρφωμα και όχι ως νέο εθνικό κράτος. Μία ενιαία εθνικά Ευρώπη, είναι αδιανόητη και σημαίνει τερατογονία. Η αντινομία, λοιπόν, των οικονομικών επιδιώξεων προς τους ανθρωπιστικούς όρους μπορεί να είναι η μόνη δικαιολογία της Ελλάδας.

.