του Δημήτρη Πούλου, Πολιτικού Μηχανικού, Υδρολόγου ΕΜΠ
http://dimispoulos.wix.com/dimis
Τα τελευταία χρόνια η διεθνής κοινότητα έχει προβληματιστεί έντονα με το θέμα των κλιματικών αλλαγών. Αιτία του προβληματισμού είναι το ενδεχόμενο, όπως έχει διατυπωθεί από αρκετούς, η σχετική άνοδος των θερμοκρασιών των τελευταίων δεκαετιών να οφείλεται σε ανθρωπογενείς ρύπους διοξειδίου του άνθρακα μέσω του φαινομένου του θερμοκηπίου. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους για το μέλλον καθώς ο σύγχρονος τεχνικός πολιτισμός απαιτεί την κατανάλωση διαρκώς αυξανόμενων ποσοτήτων ενέργειας που αφού σε μεγάλο βαθμό παράγονται με την καύση ορυκτών καυσίμων τείνουν να επιτείνουν το φαινόμενο εκλύοντας όλο και περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα και αυξάνοντας όλο και περισσότερο τη θερμοκρασία του πλανήτη με ανυπολόγιστες συνέπειες. Έτσι τα τελευταία χρόνια η διεθνής κοινότητα έχει απασχοληθεί με το θέμα της προέλευσης της καταναλισκόμενης ενέργειας και έχει προβεί σε διάφορους σχεδιασμούς σχετικά.
Αντιλαμβάνεται κανείς την αναγκαιότητα της ορθολογικής αντιμετώπισης των προβλημάτων που προκύπτουν και πρώτα από όλα της σαφούς απάντησης της επιστήμης στο ερώτημα αν η ανθρώπινη παρέμβαση είναι υπαίτια τελικά για τις παρατηρούμενες αλλαγές του κλίματος, σε τι βαθμό και ποιά τελικά είναι τα αίτια αυτής.
Σε αυτήν την κατεύθυνση έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος τα τελευταία χρόνια από τη μεριά του γράφοντος. Σε πρόσφατη δημοσίευσή του στον επιστημονικό τύπο αποδίδει το σύνολο σχεδόν των πρόσφατων διακυμάνσεων των θερμοκρασιών σε μεταβαλές της ηλιακής δραστηριότητας. Η θεωρία που έχει αναπτυχθεί είναι η πιο σύγχρονη και πλήρης προσπάθεια ως τώρα να περιγραφούν τα σχετικά φαινόμενα λόγω του υψηλού βαθμού βεβαιότητας που ενέχει. Συνοπτικά αρχικά αναγνωρίζει τα αίτια των ηλιακών διακυμάνσεων (ηλιακού ανέμου και ηλιακής δραστηριότητας), τις περιγράφει και τις ποσοτικοποιεί και στη συνέχεια υπολογίζει της συνεπακόλουθες διακυμάνσεις του κλίματος.
Τα ευρήματα αυτά είναι σημαντικά διότι εκτός της προόδου στην ηλιακή φυσική που δεν έχει ορατές εφαρμογές στο άμεσο μέλλον ανοίγει ο δρόμος σε πολλούς άλλους τομείς, πέρα των ζητημάτων ενέργειας με τα οποία ξεκινήσαμε αυτό το κείμενο, τόσο επιστημονικούς όσο και τεχνολογικούς. Τα θέματα ξηρασίας και ενδεχόμενης ερημοποίησης τμημάτων του πλανήτη που έχουν τεθεί στο παρελθόν επίσης φωτίζονται πλέον από τα νέα δεδομένα. Η δυνατότητα εκ των προτέρων γνώσης μεγάλων περιόδων ξηρασίας πχ που ενδέχεται να ακολουθήσουν βοηθάει στο βέλτιστο σχεδιασμό πρόληψη και διαχείρηση του υπάρχοντος υδατικού δυναμικού.
Η ορθή και επιστημονικά έγκυρη αντιμετώπιση είναι προς το συμφέρον όλων.
1 comment
Έχουμε αναμφισβήτητα χρέος να συμβάλλουμε στη διατήρηση της καλής κατάστασης του περιβάλλοντος, μέρος του οποίου είμαστε και οι ίδιοι. Εξάλλου, όπως πολύ σοφά έχει ειπωθεί “Δεν το κληρονομήσαμε από τους γονείς μας αλλά το δανειστήκαμε από τα παιδία μας”.
Σε ότι αφορά όμως την άνοδο της θερμοκρασίας του πλανήτη θέλω να εκφράσω τους εξής προβληματισμούς. Ως γνωστόν η διακύμανση των μετεωρολογικών δεδομένων, και ειδικά της θερμοκρασίας, παρουσιάζει μια περιοδικότητα. Έτσι υπάρχουν θερμές περίοδοι με περιοδικότητα ενδεχομένως 5, 15, 100, 300 ή και περισσοτέρων ετών. Αντιστοίχως και σε ότι αφορά τις ψυχρές περιόδους. Με δεδομένο όμως ότι έχουμε μετρήσεις θερμοκρασίας μόνο τα τελευταία 140 έτη (αν δεν κάνω λάθος) δεν μπορούμε να ξέρουμε αν η άνοδος της θερμοκρασίας οφείλεται σε ανθρωπογενείς επιδράσεις ή απλώς διανύουμε φυσιολογικά μια θερμή περίοδο με υψηλή περιοδικότητα. Αν συμβαίνει αυτό, τότε απλώς δεν έχει καταγραφεί από το άνθρωπο γιατί δεν υπήρχαν τα τεχνικά μέσα να μετρηθεί η θερμοκρασία πριν από 400 πχ χρόνια.
Συνοψίζοντας, η άποψή μου είναι η εξής: Υπάρχει άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη; Ναι, γιατί τη μετράμε. Οφείλεται σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες; Δεν το ξέρουμε.
Σε καμιά περίπτωση δεν πάυει η υποχρέωσή μας να προστατέυουμε το περιβάλλον.
ΥΓ: Η άνοδος της θερμοκρασίας είναι επίσης μια πολύ καλή αφορμή επιβολής “πράσινων” φόρων