Του Χάρη Φλουδόπουλου
Μια εξαιρετικά σημαντική είδηση έκρυβε η συνέντευξη τύπου για την είσοδο της EON στο μετοχικό σχήμα του Trans Andriatic Pipeline, γνωστού ως TAP. Όπως τόνισε ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Statoil Rune Bjørnson, ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχαμ Αλίεφ ανακοίνωσε επισήμως ότι επίκειται η υπογραφή συμφωνίας «πακέτο» μεταξύ Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν για το φυσικό αέριο, στις 7 – 8 Ιουνίου. Η συμφωνία είναι έτοιμη προς υπογραφή, σύμφωνα με τον κ. Bjørnson, και αυτό ανοίγει τη δυνατότητα για τη διέλευση transit του αζέρικου αερίου από την Τουρκία.
Τι σημαίνει αυτό; Με απλά λόγια ότι εφόσον πέσουν οι υπογραφές για την transit διέλευση του αζέρικου αερίου από την Τουρκία, ανοίγει ο δρόμος για την εκμετάλλευση του κοιτάσματος Shakh Deniz 2 του μοναδικού μεγάλου ώριμου νέου κοιτάσματος στην ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής Ασίας που εκτιμάται ότι μπορεί να αποδώσει ετήσιες ποσότητες της τάξης των 16 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως. Σύμφωνα μάλιστα με τις εκτιμήσεις του κ. Bjørnson, το κοίτασμα του Shakh Deniz 2 είναι πολύ πιθανόν να έχει μπει σε παραγωγή το 2016 ή το 2017.
Στο αέριο αυτό προσβλέπουν τόσο ο TAP όσο και ο ITGI προκειμένου να τροφοδοτηθούν. Σημειώνεται ότι στην κοινοπραξία που διενεργεί την εκμετάλλευση του πεδίου συμμετέχει ως διαχειρίστρια η BP κατέχοντας ποσοστό 25,5%, ενώ μέτοχοι είναι επίσης η νορβηγική Statoil με 25,5%, η γαλλική Total με 10%, η κρατική εταιρεία του Αζερµπαϊτζάν SOCAR με 10%, η ρωσική LUKoil με 10%, η ιαπωνική Naftlran με 10% και η τουρκική TPAO με 9%.
Για να λειτουργήσει ο ελληνοϊταλικός αγωγός ITGI, που θα μετατρέψει τη χώρα μας σε ενεργειακή πύλη της Ε.Ε. για το ασιατικό αέριο, απαιτούνται ετησίως ποσότητες της τάξης των 11 δις κυβικών μέτρων ετησίως, σε πλήρη ανάπτυξη του αγωγού. Αντίστοιχα 10bcm είναι και η χωρητικότητα του TAP, ο οποίος θεωρητικά θα έχει ευκολότερο έργο να εξασφαλίσει τις ποσότητες αερίου που χρειάζεται καθώς η Statoil είναι μέτοχος και στον αγωγό αλλά και στο κονσόρτιουμ του κοιτάσματος.
Σημειώνεται ότι και η ΔΕΠΑ, έχει προσεγγίσει, όπως αποκάλυψε η εφημερίδα Κεφάλαιο στις 17 Απριλίου, τη γαλλική TOTAL και έχουν πραγματοποιηθεί δύο συναντήσεις η πρώτη στην Κωσταντινούπολη και η δεύτερη στο Παρίσι, προκειμένου να διερευνηθεί η δυνατότητα πρόσβασης του ITGI στο Shakh Deniz 2. Σήμερα η ΔΕΠΑ προμηθεύεται μέσω της τουρκικής BOTAS αέριο αζερικής προέλευσης, καταναλώνοντας μάλιστα μέσα στο 2009 715 εκατ. κυβικά. Πρόσφατα υπεγράφη συμφωνία μεταξύ της ελληνικής εταιρείας και της κρατικής εταιρείας αερίου του Αζερμπαϊτζάν Socar για απευθείας προμήθεια ποσότητας 0,5bcm για την κάλυψη των νέων αναγκών του ελληνικού συστήματος φυσικού αερίου. Η συμφωνία αυτή μπορεί να ενεργοποιηθεί αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας για το τουρκικό transit.
Το μεγάλο στοίχημα βεβαίως για τη ΔΕΠΑ και τον Ιταλό συνεταίρο της Edison είναι να διασφάλιση των μεσομακροπρόθεσμων ποσοτήτων αερίου για την κάλυψη των αναγκών του ελληνοϊταλικού αγωγού.
Πάντως θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η υπογραφή συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν μέχρι σήμερα έχει σκοντάψει στο περίφημο 15% που θέλουν να παρακρατούν οι Τούρκοι προκειμένου να το εμπορεύονται οι ίδιοι ως αντάλλαγμα για το transit.
Μια ακόμη είδηση που προέκυψε από τη χθεσινή συνέντευξη στις Βρυξέλλες για την είσοδο της EON στον TAP αφορούσε τις δηλώσεις των επιτελών του αγωγού ότι «η εταιρεία είναι ανοικτή για νέους συνεταίρους». «Ο TAP είναι εξαιρετικά ελκυστικό project καθώς βρίσκεται σε προχωρημένη φάση τόσο τεχνικά όσο αδειοδοτικά και αναμένουμε νέους εταίρους να ενταχθούν στο σχήμα της εταιρείας» ανέφερε με νόημα απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο κ. Hans Schulz διευθύνων σύμβουλος της EGL, επίσης μετόχου του TAP.
.