Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης.
Δημοσιεύθηκε στην Εστία, 13 Ιουνίου 2017.
Ποικίλα συμπεράσματα από τις Βρεταννικές εκλογές. Ας τα πάρουμε με τη σειρά.
Πρώτον, εξουδετερώθηκε ο κίνδυνος απώλειας της Σκωτίας από το Ηνωμένο Βασίλειο, ο οποίος είχε αναδυθεί όχι τόσο με το πρώτο στοίχημα του σχετικού δημοψηφίσματος του Κάμερον, όσο με το δεύτερο για την έξοδο από την ΕΕ. Το αίτημα από την πρώτη υπουργό της Σκωτίας για την επανάληψη του δημοψηφίσματος ανεξαρτησίας, απερρίφθη εκ προοιμίου από την Τερέζα Μέϊ, χωρίς όμως να πείθει για την ισχύ της να το αποτρέψει. Τελικά το απέρριψε ο λαός στις εκλογές γκρεμίζοντας το Σκωτσέζικο Εθνικιστικό Κόμμα από τις 56 στις 35 έδρες. Ταυτόχρονα, αναβίωσαν οι Συντηρητικοί στη Σκωτία μετά από δεκαετίες.
Δεύτερον, οι εκλογές έδωσαν την ευκαιρία στην μειονότητα του 48% του Bremain, να δείξει την δύναμή του. Μπορεί οι Συντηρητικοί να μεταμορφώθηκαν σε ένα «μεγάλο UKIP», όμως η τελευταία λέξη δεν είχε ειπωθεί. Ενώ λοιπόν με ανανεωμένη μεγάλη πλειοψηφία η Τερέζα Μέϊ θα βάδιζε πανίσχυρη σε ένα δικό της σκληρό brexit, όπερ και επεδίωκε, και ενώ με ανανεωμένη μικρή πλειοψηφία θα βάδιζε δέσμια των σκληρότερων βουλευτών της πάλι σε ένα αντίστοιχο, αν όχι σκληρότερο, brexit, ο λαός της έδωσε μειοψηφία ολίγων εδρών, ώστε να εξαρτάται από την αντιπολίτευση. Πρόκειται για μία απίθανα λεπτή ισορροπία. Μέχρι και το Ενωτικό βορειοιρλανδικό κόμμα DUP το οποίο πιθανώς θα δώσει ψήφο ανοχής σε κυβέρνηση μειοψηφίας των Συντηρητικών, έχει ως προτεραιότητα τη διατήρηση παραμονής στην Τελωνειακή Ένωση, διότι μοιράζονται χερσαία σύνορα με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας. Από την άλλη, όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι υπέρ ενός πιο «μαλακού brexit» ούτως ή άλλως.
Τρίτον, επιβεβαιώνεται ότι ο πολιτικός χρόνος κυλάει ταχύτατα. Η Τερέζα Μέϊ διέθετε πλειοψηφία 13 εδρών, είχε δημοσκοπικό προβάδισμα 20 μονάδων, και στόχευε σε ευρεία πλειοψηφία 100 εδρών. Έφτασε η διαφορά της μόλις στο 2% από τους Εργατικούς με 7 έδρες λίγοτερες από την αυτοδυναμία. Μάλιστα, αν δεν απορροφούσε τους κραδασμούς του SNP θα βρισκόταν ακόμη πιο πίσω. Αντίστοιχη πολιτική ανακατάταξη είχε πετύχει μόνο η Μάργκαρετ Θάτσερ, αλλά αντίστροφα! Εκεί που βρισκόταν τρίτο κόμμα στις δημοσκοπήσεις, προχώρησε σε έναν πόλεμο στην άλλη άκρη της γης και σε 2 μήνες βρέθηκε να προπορεύεται με 25%, κάτι που μετουσιώθηκε σε θρίαμβο στις εκλογές του 1983.
Τέταρτον, τα πολλαπλά πολιτικά στοιχήματα και η δημοψηφισματική πόλωση υπονομεύουν τη χώρα. Ο Κάμερον είχε τις πιθανότητες με το μέρος του θέλοντας να σβήσει τη φλόγα του ευρωσκεπτικισμού. Κάηκε, αποχώρησε και έβαλε τη χώρα σε περιπέτειες. Η Μέϊ είχε τις πιθανότητες με το μέρος της και θέλοντας να πάρει νωπή εντολή για να ενισχύσει τη διαπραγματευτική της θέση. Κάηκε. Εδώ όμως πρέπει να προσέξουν οι Συντηρητικοί. Αν ωθήσουν τη Μέϊ σε παραίτηση και ανέλθει νέο πρόσωπο στην πρωθυπουργία, πάλι δεν θα έχει απ’ ευθείας λαϊκή εντολή, πάλι η ετυμηγορία των εκλογών δεν θα είναι σαφής ως προς το είδος του brexit και αυτό το μείγμα θα οδηγήσει σε νέες καθυστερήσεις την ώρα που η βόμβα έχει ημερομηνία λήξης την 31η Μαρτίου 2019. Υπάρχουν διεθνή γεγονότα και ζητήματα ασφαλείας, που –μοιραία- θα απορροφήσουν πολιτικό κεφάλαιο. Το τελευταίο που χρειάζεται η Βρεταννία είναι νέες καθυστερήσεις.
11 comments
Πολύ … συστημικὴ ἀνάλυση, ὅ,τι κι ἂν σημαίνῃ αὐτό. Σίγουρα διαπνέεται άπὸ πολιτικὴ ὀρθότητα.
Τὸ τί σημαίνει hard brexit καὶ soft brexit εἶναι θέμα ποὺ μόνον οἱ μύστες ποὺ ἔχουν ξεδιαλύνει τὴν διαφορὰ εὐρωσκεπτικισμοῦ καὶ ἀντιευρωπαϊσμοῦ μποροῦν, ἐνδεχομένως νὰ κατανοήσουν. Πάντως, ὁ μέσος ψηφοφόρος ἀποκλείεται ἀπολύτως νὰ τὸ καταλαβαίνῃ.
Ἐκεῖνο ποὺ προξενεῖ ἐντύπωση εἶναι τὸ ὅτι οἱ «ἀναλυτὲς» ἐμφανίζουν τὸ hard exit καὶ τὸ soft exit ὡς ἐπιλογὴ τῆς Ἀγγλικῆς κυβερνήσεως καὶ τῶν Ἄγγλων ἐκλογέων. Κάπως σὰν ἐπιλογὴ μεταξὺ τσιγάρων μάλμπορο σὲ σκληρὸ ἢ μαλακὸ πακέτο. Περίπου σὰν τὸ δημοψήφισμα στὴν Ἑλλάδα, ὅπου οἱ Ἕλληνες προσεκλήθησαν νὰ άποφασίσουν ἐὰν θέλουν οἱ ὑπόλοιποι πολίτες τῆς Εὐρωζώνης νὰ πληρώνουν γιὰ τὰ ἐλλείμματα τῶν Ἑλλήνων ἢ ὄχι. Καί, μάλιστα, στὸ ὄνομα τῆς δημοκρατίας !
Ἡ οὐσία τῆς ὑποθέσεως εἶναι ὅτι στὴν Ἀγγλία ὑπάρχει μιὰ τεραστία φλέβα ψήφων γιὰ ὅποιον κολακεύσῃ τὸ αἴσθημα φυλετικῆς ἀνωτερότητος τῶν Ἄγγλων. Σὲ πολιτικῶς ὀρθὴ γλῶσσα, τό συγκεκριμένο αἴσθημα λέγεται «διαφορετικότητα», «ἰδιοπροσωπεία», «ταυτότητα», «exceptionalism» καὶ ἄλλοι παρόμοιοι εὐφημισμοί. (Παρεμπιπτόντως, ὁ λόγος ποὺ τὸ κύριο χόμπυ τῆς βασιλίσσης Ἐλισάβετ ἐπὶ δεκαετίες εἶναι ἡ μελέτη τῆς γενεαλογία τῶν ἀλόγων κούρσας εἶναι ἀκριβῶς ἡ πίστις στὴν κληρονομικῷ δικαίῳ ἀριστεία). Μπορεῖ κανεὶς νὰ συγχωρήσῃ τὸ αἴσθημα αὐτὸ στοὺς Ἄγγλους, ἀφοῦ ἔχουν καταστήσει στὸν κόσμο κυρίαρχη τὴν γλῶσσά τους καί, σχεδόν, καὶ τοὺς φιλελευθέρους θεσμούς τους. Ἀλλά, βεβαίως, ἄλλο ἡ δικαία καύχησις καὶ ἄλλο ἡ ἰδέα ὅτι ἔχει φυλετικὴ βάση, ἡ ὁποία εἶναι ἄρνηση τῶν Ἀγγλικῶν ἀξιῶν, οἱ ὁποῖες μποροῦν νὰ εἶναι γνησίως Ἀγγλικὲς μόνον ὅ,ποτε εἶναι γνησίως παγκόσμιες.
Κάθε λογικὸς ἄνθρωπος καί, φυσικά, καὶ ἡ Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση, γιὰ τὸ καλὸ τῆς Ἀγγλίας πρωτίστως, πρέπει νὰ σταθῇ ἀπέναντι σὲ αὐτὴν τὴν δημοκοπία. Κάθε παραχώρηση, κάθε ἐπίδειξις διαλλακτικότητος, κάθε ἴχνος διακριτικῆς μεταχειρίσεως γιὰ τὴν Ἀγγλία ἐνθαρρύνει περισσότερες ἐξουσιολάγνες ψωνάρες νὰ σκάψουν γιὰ νὰ βροῦν αὐτὴν τὴν φλέβα ψήφων.
Δεν νομίζω να χρειάζεται να είναι κανείς μύστης, για να καταλάβει την διαφορά μεταξύ
ΑΝΤΙ-ΕΥΡΩΠΑΪΣΜΟΥ = Στην κυριολεξία, μίσος, απέχθεια προς την Ευρώπη, αλλά εν προκειμένω, αποστροφή, άρνηση τής ιδέας ενώσεως ευρωπαϊκών κρατών, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες
και
ΕΥΡΩΣΚΕΠΤΙΚΙΣΜΟΥ, ο ποίος δεν στρέφεται κατά τής ιδέας ενώσεως ευρωπαϊκών κρατών, αλλά κατά τής ΕΕ, ως ΕΧΕΙ ΣΗΜΕΡΑ.
Δεν γνωρίζω τα πράγματα για την Αγγλία τόσο καλά κι επειδή πολλάκις άλλα φαίνονται κι άλλα γίνονται, δεν τολμούσα να βγάλω τόσο αυθαίρετα και αβασάνιστα συμπεράσματα. Εντούτοις, δεν νομίζω ότι υπάρχει στον αγγλικό λαό αίσθημα φυλετικής (sic) ανωτερότητος, αλλά μάλλον υπερηφανείας και αξιοπρεπείας. Δεν θυμάμαι ποιος εκ των αρχιτεκτόνων τού Βrexit είχε πει ότι “δεν σκοτώθηκε ο παππούς μου στο Β’ΠΠ, για να ζήσω εγώ σήμερα σε μία γερμανοκραοτούμενη Ευρώπη”. Νομίζω ότι αυτό απηχεί το αίσθημα των ψηφοφόρων τού Brexit.
Είναι γεγονός ότι ο ευρωσκεπτικισμός δεν είναι αγγλικό φαινόμενο, αλλά απαντάται, λίγο-πολύ, σε όλη την ΕΕ. Είχε αρχίσει καλά, αλλά στράβωσε στην πορεία και ξέφυγε από το πνεύμα των ιδρυτών της. Έγινε ένα συγκεντρωτικό μόρφωμα, κατευθυνόμενο από ένα Διευθυντήριο με έδρα τις Βρυξέλλες, το οποίο, σιγά-σιγά, “καπελώθηκε”(*) από την Γερμανία. Κακά τα ψέμματα, αλλά ολοένα συχνότερα ακούμε/διαβάζομε την φράση “όπως αποφάσισαν οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο“, κάτι που φανερώνει ότι έχει περάσει στην κοινή ότι το Βερολίνο δεν είναι Βρυξέλλες.
Οι κοινοτικές οδηγίες των Βρυξελλών, οι γνωστές “ντιρεκτίβες”, είχαν υποχρεωτική εφαρμογή σε όλα τα κράτη-μέλη, ασχέτως διαφορών αναγκών, νοοτροπίας λαών κλπ. Όπως ασφαλώς γνωρίζετε, στις ΗΠΑ, οι οποίες είναι κράτος (η ΕΕ δεν είναι), η εφαρμογή των νόμων επαφίεται τις περισσότερες φορές στην διάκριση των πολιτειών και μάλιστα για πολύ σοβαρά θέματα, όπως αυτό τής θανατικής ποινής, τής ποτοαπαγορεύσεως, ακόμη και τής γλώσσας. Δεν υπάρχει επίσημη γλώσσα στις ΗΠΑ, παρά τις κατά καιρούς προτάσεις να κατοχυρωθεί ως τέτοια η αγγλική, αφού ούτως ή άλλως αυτή είναι η επικρατούσα και η ομιλουμένη στο Κογκρέσο. Οι επί μέρους πολιτείες έχουν επίσημη γλώσσα και μάλιστα κάποιες έχουν δύο, π.χ. Λουιζιάνα αγγλικά-γαλλικά, Τέξας αγγλικά-ισπανικά και ίσως κι άλλες.
Οι Βρυξέλλες ανέπτυξαν με το πέρασμα τού χρόνου έναν αυταρχισμό, ο οποίος τούς επέτρεψε να αναμειγνύονται ωμά, ωμότατα ακόμη και στα εσωτερικά κρατών-μελών. Σάς θυμίζω την περίπτωση τής Αυστρίας το 2000, που απειλήθηκε με … κυρώσεις, επειδή ο (μη πλέον) κυρίαρχος αυστριακός λαός τόλμησε να ψηφίσει τον μακαρίτη Haider. Δηλαδή, δημοκρατία είναι να ψηφίζεις μόνον ό,τι εγκρίνει το Διευθυντήριο των Βρυξελλών. Θα τολμούσε ποτέ η Ουάσιγκτον να αναμειχθεί στα τής εκλογής κυβερνήτου μιας πολιτείας των ΗΠΑ; Και οι αμερικανικές πολιτείες δεν είναι εθνικά κράτη, όπως τα κράτη-μέλη τής ΕΕ, που έχουν εθνική συνείδηση, ιστορία, ταυτότητα κλπ. Ποιος αξιοπρεπής λαός θα δεχόταν τέτοιες παρεμβάσεις στα εσωτερικά του, όπως η Αυστρία;
Αυτά και παρόμοια δημιουργούν -και καλώς, κατά την γνώμη μου- τον ευρωσκεπτικισμό, ο οποίος σίγουρα δεν είναι αντιευρωπαϊσμός.
Τονίζω και πάλι ότι δεν γνωρίζω παρασκήνια, αιτίες, τι ακριβώς οδήγησε τον βρετανικό λαό ν’ αποφασίσει να εγκαταλείψει την ΕΕ, αλλά ίσως τα προαναφερθέντα έπαιξαν σοβαρό ρόλο στην απόφαση αυτή. Ούτε θεωρώ τον εαυτό μου επαρκή στο να καταδικάσει τούς μεν, ή τούς δε ως “λαοπλάνους” (από πού κι ως πού; ) έχοντας συμφέρον στην μία ή την άλλη λύση. μακριά απο μένα τέτοιου είδους αυθαίρετα συμπεράσματα.
(*) Αυτό έγινε μετά το 2000, όταν εισήχθη το € ως κοινό νόμισμα. Με το €, οι Γερμανοί κατάφεραν ουσιαστικά να επιβάλουν το μάρκο (DM) σ’ ολόκληρη την τότε ΕΕ (πλην ΗΒ, Σουηδίας και Δανίας) και ενίσχυσαν τις εξαγωγές γερμανικών προϊόντων, αφού σταμάτησαν την διολίσθηση των υπολοίπων νομισμάτων έναντι του DM, που καθιστούσε τα γερμανικά προϊόντα ακόμη ακριβότερα. Ήταν σίγουρα μεγάλη επιτυχία τής γερμανικής διπλωματίας αυτό και το “ωραίο” είναι ότι την ιδέα υποστήριξαν με φανατισμό πρώτοι και καλύτεροι οι Γάλλοι. Δεν νομίζω ότι καμμία άλλη χώρα, εκτός τής Γερμανίας, ωφελήθηκε τίποτε από το κοινό νόμισμα, το οποίο ούτως ή άλλως ήταν καταδικασμένο να αποτύχει, διότι:
α) Εφαρμόστηκε σε ανομοιογενείς οικονομία και, κυρίως,
β) Ήταν το δεύτερο βήμα πριν το πρώτο. Ουδέποτε κοινά νομίσματα ένωσαν κράτη, αντιθέτως υπήρξαν προϊόν τής ενώσεώς των. Δεν ένωσε τις ΗΠΑ το $. Αντιθέτως, αυτό υπήρξε προϊόν τής ενώσεώς των.
Να προσθέσω κάτι εδώ, πάλι με πάσαν επιφύλαξη. Το ΗΒ δεν είχε οικονομικό συμφέρον να φύγει από την ΕΕ, διότι έχαιρε προνομιακής μεταχειρίσεως, έναντι των άλλων κρατών. Αν η μνήμη μου δεν με απατά, αυτά τα προνόμια τα είχε κερδίσει η Θάτσερ με σκληρά παζάρια και νομίζω ότι αργότερα (επί Κάμερον; ) κατάφερε να κερδίσει ακόμη μερικά.
«Τὸ τί σημαίνει hard brexit καὶ soft brexit εἶναι θέμα ποὺ μόνον οἱ μύστες ποὺ ἔχουν ξεδιαλύνει τὴν διαφορὰ εὐρωσκεπτικισμοῦ καὶ ἀντιευρωπαϊσμοῦ μποροῦν, ἐνδεχομένως νὰ κατανοήσουν. Πάντως, ὁ μέσος ψηφοφόρος ἀποκλείεται ἀπολύτως νὰ τὸ καταλαβαίνῃ.»
Σας το είπα δεκάδες φορές. Ο τρόπος σας είναι εμπαθής και θα πρέπει κάποτε να το σταματήσετε αυτό. Στο συγκεκριμένο σας σχόλιο δεν δείχνετε σεβασμό ούτε στον εαυτό σας. Αυτοξεφτιλίζεστε. Είναι κρίμα και λυπάμαι, διότι έχετε πάρα πολλές γνώσεις (πολύ περισσότερες από τις δικές μου), έχετε διαβάσει και εντρυφήσει σε πολύ περισσότερα βιβλία, χειρίζεστε τον λόγο απείρως καλύτερα από μένα, και γενικώς εκτιμώ βαθύτατα και διαβάζω με μεγάλο σεβασμό τα σχόλιά σας. Κυρίως όταν διαφωνώ. Στο συγκεκριμένο όμως θα είμαι καυστικός, μήπως και δώσω τη σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι και πατάξετε τις κακές σας συνήθειες (πιστεύω ότι διαφωνώ με τον τάδε, άρα ψάχνω να βρω τρόπους να τον ειρωνευτώ και δεν αφήνω να πέσει κάτω τίποτα).
Αυτός που «αποκλείεται απολύτως να το καταλαβαίνει» (το = το τι σημαίνει hard και soft brexit), είστε εσείς. Επειδή δεν κάνετε τον κόπο. Και επειδή νομίζετε όταν τα επίθετα αυτά τα χρησιμοποιούν οι άλλοι όσο (αβάσιμα) τα χρησιμοποιείτε εσείς.
Έχουμε και λέμε:
hard brexit = 1. αποχώρηση από την κοινή αγορά (single market), 2. Αποχώρηση από την τελωνειακή ένωση (customs union), 3. Καμία ελευθερία μετακίνησης ανθρώπων (Ευρωπαίων πολιτών στο ΗΒ, δηλαδή καθεστώς βίζας όπως για τον υπόλοιπο κόσμο), 4. Αποχώρηση από τη δικαιοδοσία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (ακόμα και του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων).
Τα πρώτα 3 είναι επίσημες διακηρύξεις της πρωθυπουργού Τερέζας Μαίη, αναφέρονται ρητά στο μανιφέστο των Συντηρητικών και έχουν επαναληφθεί από την πρωθυπουργό μετά τις εκλογές. Το 4 ήταν επίσημη προεκλογική και πάγια θέση και του UKIP.
Hard brexit επίσης σημαίνει ότι “no deal is better than a bad deal”, φράση την οποία επαναλάμβανε κάθε δύο λεπτά κατά μέσο όρο σε όλες της τις συνεντεύξεις η Τερέζα Μαίη, χωρίς ποτέ να διευκρινήσει τι είναι bad deal, τι είναι good deal κλπ.
Συνεπώς hard brexit σημαίνει δασμούς, συνοριακοί έλεγχοι προϊόντων και ανθρώπων, άδειες εργασίες κλπ. Δηλαδή σημαίνει ότι δεν μας πολυνοιάζει να συμφωνήσουμε μέσα στα χρονικά όρια, διότι ακόμα και αν δεν το κάνουμε (με συμφέροντες όρους για μας), θα έχουμε κάτι όχι πολύ κακό (no deal), δηλαδή απλώς μία εκδοχή του hard brexit
Από τον ορισμό καταλαβαίνετε εύκολα τι σημαίνει soft brexit. Ναι, αποχώρηση από την ΕΕ, το Ευρ. Κοινοβούλιο, το Ευρ. Συμβούλιο, αλλά παραμονή στην κοινή αγορά, διατήρηση τελωνειακής ένωσης, διατήρηση δικαιωμάτων ευρωπαίων πολιτών στο ΗΒ και Βρετανών στην ΕΕ όπως και σήμερα.
Τα γκρίζα μεταξύ αυτών των δύο καταστάσεων είναι πάρα πολλά. Οι περιπτώσεις της Νορβηγίας, Ελβετίας κλπ είναι σε μία τέτοια κατάσταση γκρίζων. Πολύ κοντύτερα σε ό,τι περιέγραψα ως soft παρά στην hard εκδοχή μίας αποχώρησης.
Καταλάβατε τώρα;
Αυτό λοιπόν που λέτε ότι «αποκλείεται απολύτως(!!!) να καταλαβαίνει ο μέσος ψηφοφόρος», σας διαβεβαιώ ότι το γνωρίζει «απολύτως» όχι ο μέσος, αλλά ο τελευταίος ψηφοφόρος της χώρας αυτής. Διότι αυτό ήταν και είναι το υπ’ αριθμόν ένα θέμα συζήτησης.
Πάψτε λοιπόν την ξεροκεφαλιά να αυτοξεφτιλίζεστε με την επίδειξη άγνοιας όταν ενεργοποιείτε πρώτα το θυμικό σας και μετά το λογικό σας. Εκτός πια αν δεν θέλετε να συζητάτε, παρά μόνο να προκαλείτε.
Εδώ ένας ακόμη «μύστης» που μιλάει για softer brexit. O David Cameron. https://www.ft.com/content/7c7d51b8-503b-11e7-a1f2-db19572361bb
Πιο κάτω ο Michaell Gove, ο πλέον συνεπής brexiteer, ο οποίος μιλάει ανοιχτά για τη μέγιστη δυνατή συναίνεση που πρέπει να επιδιώξει η πρωθυπουργός. Σαν πολλοί μύστες…
http://www.bbc.co.uk/news/election-2017-40259111
=============================
David Cameron calls on Theresa May to embrace ‘softer’ Brexit
Former PM says his successor should ‘listen to other parties’ over how to leave EU
Former PM David Cameron said parliament now “deserves a say” on Brexit under his successor Theresa May
Top of Form
Save
Bottom of Form
JUNE 13, 2017
by: Henry Foy and James Shotter in Lodz and George Parker in London
Listen to this article
Play audio for this article
00:00
06:37
Powered by FT Labs Text-to-Speech
Find more articles to listen to
Former British prime minister David Cameron has added to pressure on Theresa May to adopt a “softer” Brexit, saying she should talk to the Labour opposition to develop a more consensual approach.
In his first public comments since last week’s general election in which Mrs May surprisingly lost her parliamentary majority, Mr Cameron told a business conference in Poland that the result should force the prime minister to “listen to other parties” on how to leave the EU.
“It’s going to be difficult, there’s no doubt about that, but perhaps an opportunity to consult more widely with the other parties on how best we can achieve it,” he said.
“I think there will be pressure for a softer Brexit,” Mr Cameron added, saying that parliament now “deserves a say” on the issue. While also saying Mrs May was right to remain in office despite losing the majority that he bequeathed her, Mr Cameron warned “over Brexit, she is going to have to talk more widely, listen to other parties”.
Interview
No time to waste in Brexit talks, Michel Barnier warns UK
Britain at risk of crashing out without deal on EU ties, says Brussels negotiator
At the ABSL gathering, Mr Cameron also highlighted the 13 newly elected Conservative MPs in Scotland and the call by Ruth Davidson, the Scottish Tory leader, for “an open Brexit”.
“There’s no doubt that there is a new player on the stage,” Mr Cameron said. “Scotland voted against Brexit. I think most of the Scottish Conservatives will want to see perhaps some changes with the policy going forward.”
Ideas circulating include the UK remaining in the customs union; accepting a continuing limited role for the European Court of Justice; or trying to strike a deal on free movement to allow Britain to keep closer ties to the single market.
John Major, another former Tory prime minister, urged Mrs May to “negotiate a better deal on free movement” and on the EU single market. He said: “A hard Brexit was not endorsed by the electorate.”
Mrs May has so far rebuffed calls for cross-party talks to build a parliamentary consensus on how to deliver the UK’s exit. Asked about the mooted creation of a “Brexit commission”, Downing Street said: “It’s not on the agenda.”
Conservative Eurosceptics now concede that Mrs May’s weakness following the election requires her to soften the edges of her plans, although they insist she must stick to the key principles.
Michael Gove, a Leave campaigner, said: “We need to ensure that those who voted Remain are part of the conversation about what the best deal for Britain is in the future.”
What the election means for the UK and Brexit
Play video
Steve Baker, an influential Eurosceptic Tory MP appointed on Monday as a junior Brexit minister said: “We need the ‘softest’ exit consistent with actually leaving and controlling laws, money, borders and trade.”
Philip Hammond is in the vanguard of the push for Britain to pursue a softer exit strategy and will make his case for a business-focused approach in a speech at Mansion House on Thursday.
Mr Hammond has long argued that Britain is better off inside the customs union, but accepts that such a move would be fiercely opposed by Eurosceptic cabinet colleagues, who want Britain to be able to pursue its own trade deals.
One ally of the chancellor said that one option to “square the circle” would be for Britain to remain in the customs union for an unspecified transition period after Britain leaves the EU — a settlement which some in the Treasury hope might become permanent.
Mrs May hopes to start talks in Brussels next week and will table what allies call “a generous offer” on the rights of EU citizens in Britain. But her wider strategy has been thrown into doubt by the election result, which saw her party gain 318 MPs, 13 fewer than before.
Jeremy Corbyn, the Labour party leader, has shown little interest in helping Mrs May out of her predicament, even though the likes of Ms Davidson and William Hague, a former foreign secretary, have called for a cross-party approach.
Mr Cameron rejected calls from Conservative MPs for an end to austerity and an increase in public spending following Labour’s strong election performance, where the party gained 30 seats.
Related article
British businesses move to exploit opening for softer Brexit
Industry lobbies unite to present government with single list of demands
“Should we give up on trying to balance the budget after what is now seven years of economic growth?” he said. “No, I don’t think that. I also think that if you have to make difficult decisions and we do, even if you put off the date of balancing the budget it’s not suddenly gong to be the land of milk and honey.
“If you leave your country with a ratio of debt to GDP which is too high, the next storm that comes along — and there will be a storm, there always is, we haven’t abolished boom and bust, we haven’t abolished trade cycles — the next storm that comes along will knock you over.”
At Westminster Labour MPs and pro-European Tories were holding private talks to see how bills might be amended to keep Britain inside the customs union and leave open the possibility of staying in the single market.
But Mrs May’s team is acutely aware that without Labour support, the process of legislating could quickly become bogged down, throwing into doubt Britain’s readiness to leave the EU in March 2019.
Mr Corbyn has said that Mrs May’s planned Great Repeal Bill — which will put EU law on to the British statute book — is now “history”. He will oppose Mrs May’s use of “Henry VIII powers” to make legal changes with no scrutiny.
Leaving the EU will require the passage of perhaps a dozen significant bills on areas such as customs, immigration and agriculture, along with hundreds of pieces of technical legislation on regulations covering sectors such as aviation and medicines.
Comment
Playing for time will benefit the country and the Conservatives
A lack of majority leaves the party in a bind with a choice of two unthinkables
Labour was specific in its manifesto that Britain would leave the single market, but it was more vague on staying in the customs union or maintaining the oversight of the European Court of Justice. “Staying in the customs union is more on the table than it was,” said one insider.
The party could be open to a “flexible” position towards the ECJ, although it does not want the relationship to continue in its current form. “We have no ideological hang-ups about the court,” said one aide.
Members of the Labour shadow cabinet have given subtly different visions of Britain’s future relationship with the EU in recent days.
Keir Starmer, the shadow Brexit secretary, has criticised the government for pre-empting a decision on single-market membership. But Mr Corbyn, and his shadow chancellor John McDonnell, have done exactly that. Sir Keir explained on Monday that it was wrong to “sweep options off the table” before the negotiations began.
@ admin
Πληρέστατη απάντηση/διευκρίνιση. Τακτοποιεί πάρα πολλά.
Επίσης, πέρα από την γνώση και σαφή κατανόηση του θέματος, η προσωπική εμπειρία πρέπει να συνυπολογίζεται και να εκτιμάται ιδιαίτερα. Είναι δυσαναπλήρωτη – αυτή και μόνο αξίζει σεβασμού.
Όποια και να είναι η εκφραστική πληρότητα – και πέρα από τις συναισθηματικές/προσωπικές ανάγκες – ο τρόπος σκέψης μοιάζει να προέρχεται από τμηματάρχη συνοικιακού υποκαταστήματος τραπέζης. Και να υπάρχει πολυμάθεια, (αμφιβόλου ποιότητας), χωρίς επιστημονική/θεωρητική κατάρτηση στο συγκεκριμένο πεδίο της εκάστοτε συζήτησης, δεν είναι δυνατόν να υπάρξει “λόγος με νόημα”.
Η άλλα αντ’ άλλων τεκμηρίωση μπορεί να εντυπωσιάζει αλλά δεν πρέπει να ξεγελάει.
Δύσκολη η αυτοεξέταση και συμμόρφωση σε τέτοιου είδους περιπτώσεις.
Υπομονή !
Μὰ νομίζω δεν χρειάζονται τόσα πολλὰ λόγια. Τί ψήφισε στὸ δημοψήφισμα γιὰ τὸ Βrexit ὁ «Εύρωσκεπτικιστής» ; Τί ψήφισε ὁ «ἀντιευρωπαῖστής» ; Τὸ πρῶτο εἶναι ἡ πολιτικῶς ὀρθὴ διατύπωσις τοῦ δευτέρου. Ἀπολύτως τίτποτε περισσότερο. Διότι, ὡς γνωστόν, ἡ ψῆφος εἶναι πού μετρᾶ, ὄχι τὰ λόγια. Προεκάλεσα ἐπανειλημμένως τοὺς αὐταποκαλουμένους εὐρωσκεπτισκιστὰς νὰ ἀναφέρουν ἒνα πεδίο στὸ ὁποῖον ἡ Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωσις ἔχει βλάψει τὴν Ἀγγλία. Οἱ ἀπαντήσεις ἦταν άπὸ «ὠχρὲς, άνεπαρκεῖς» ἕως ἀνύπαρκτες. Διότι μόνον ρουσφέτια εἶχε γιὰ τὴν Ἀγγλία ἡ Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωσις. Κακῶς, άλλὰ αὐτὰ εἶχε.
Ἠ ρίζα τοῦ φαινομένου, λοιπόν, δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ εἶναι ἡ θερμὴ πίστις τῶν Ἄγγλων στὴν φυλετική τους ἀνωτερότητα ἔναντι τῶν ἡπειρωτικῶν γραφειοκρατῶν (ἔτσι λένε τοὺς ὑπανθρώπους στὴν Ἀγγλία, γιὰ λόγους πολιτικῆς ὀρθότητος). Ἀπόδειξις τῆς θερμῆς πίστεως αὐτῆς εἶναι ὅτι κανένα κόμμα στὶς πρόσφατες έκλογὲς δὲν ἐτόλμησε νὰ παρουσιάσῃ Εὐρωπαῖκὲς θέσεις. Οἱ Ἄγγλοι αἰσθάνονται ὅτι ἀπελευθερώθηκαν ἀπὸ τὴν ὑποχρέωση, ποὺ τοὺς εἶχαν ἐπιβάλει οἱ ἐλίτ τους, νὰ μεταχειρίζονται τοὺς πέραν τῆς Μἀγχης ὑπανθρώπους ὡς ὁμοίους τους.
Τὸ δεύτερο θέμα ἔχει νὰ κάνῃ μὲ τὴν θέση τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως. Τὸ νά προσφέρῃ σὲ λαὸ μὲ τέτοια διάθεση ἔναντί της ὁποιεσδήποτε εἰδικὲς διευκολύνσεις εἶναι λάθος, διότι θὰ τοῦ ἐπιβεβαιώσῃ τὴν οἴηση περὶ τῆς ὑπεροχῆς του. Οὔτε εἶναι δυνατὸν νὰ εἶναι βιώσιμο ἕνα καθεστὼς οὐσιαστικῆς ὑποτελείας, ὅπως τῆς Νορβηγίας ἢ τῆς Ἑλβετίας, σὲ τόσο μεγάλη καὶ ὑπερήφανη χώρα. Συνεπῶς, τὸ hard Brexit, μὲ σύνορα, δασμούς, θεωρήσεις διαβατηρίων καὶ τὰ παρόμοια, εἶναι τὸ μόνο καθεστὼς πού εἶναι μακροχρονίως σεβαστὸ καὶ βιώσιμο, παρὰ τὶς κωμικὲς καὶ ἀναξιοπρεπεῖς λεκτικὲς πιρουέττες τῶν Ἄγγλων πολιτικῶν. «Θέλουμε τὸ μαλακώτερο brexit ποὺ ὑπάρχει, ἀρκεῖ νὰ εἶναι σκληρό !» Συνεπῶς, καὶ ὁ ὅποιος διάλογος περὶ hard καὶ soft brexit πρὸ τῶν ἐκλογῶν στὴν Ἀγγλία ἦταν ἄνευ περιεχομένου.
Τά προσωπικὰ ἀναφέρω ἐδῶ μόνον ὡς χαρακτηρίζοντα πλήρως τὴν πίστιν τῶν ἐπικαλουμένων αὐτὰ ἐπὶ τὰ ἴδια «ἐπιχειρήματα». Καὶ δείχνουν καὶ ἀνοησία, ἀφοῦ πρέπει νὰ ἔχουν μάθει ἀπὸ πολλοῦ χρόνου οἱ κατὰ προσώπου λασπολογοῦντες ὅτι, σὲ κάποιον πού πιστεύει αὐτὰ πού γράφει, λάσπη δὲν κολλᾶ. Ὅσο κι ἂν τὸ προσπαθοῦν !
Μία ἐνδιαφέρουσα ἱστορικὴ παράλληλος εἶναι ἡ ἀπόσχισις τῆς Ἀγγλικῆς (κατόπιν Ἀγγλικανικῆς) ἐκκλησίας άπὸ τὴν Ρώμη, άπόσχισις γιὰ τὴν ὁποία οἱ Ἄγγλοι δὲν αἰσθάνθηκαν τὴν ἀνάγκη νὰ φορέσουν ἔστω ἕνα δογματικῆς φύσεως φύλλον συκῆς. Ρητῶς διεκήρυξαν ὅτι, ὡς πρὸς το δόγμα, παραμένουν σὲ έκεῖνο τῆς Ρώμης, άλλὰ δὲν ανέχονται ὑπανθρώπους σὲ θέσεις τέτοιες πού νὰ ἔχουν Ἄγγλους ὑπερανθρώπους ὡς ὑφισταμένους. Τὸ πόσο ἐκόστισε αὐτὴ ἡ κατ’ ὄνομα θρησκευτικὴ διαίρεσις στὴν Ἀγγλία εἶναι γνωστόν.
Το θέμα περί ευρωσκεπτικιστών και αντι-ευρωπαιστών είναι μη θέμα. Είναι ανύπαρκτο. Υφίσταται μόνο για να ικανοποιεί την αμηχανία σας και τις ανάγκες σας να πείτε κάτι άλλο. Οπότε πάω στην ουσία.
Φαίνεται ότι επιμένετε να θεωρείτε «άνευ περιεχομένου» τη διάκριση. Δικαίωμά σας να εκφράζετε την άποψή σας. Η γνώμη μου είναι κατατεθειμένη στο άρθρο. (στο σημείο αυτό να πω ότι ουδέποτε εγώ επήρα θέση με τον τρόπο που παίρνετε εσείς, εγώ απλώς περιγράφω από τη ματιά μου. Και αυτό και το προηγούμενο άρθρο είναι περιγραφικά-δημοσιογραφικά κείμενα, βάσει της δικής μου οπτικής. Ενώ εσείς γράφετε τις απόψεις σας για την ουσία). Λέω δηλαδή το εξής απλό: και με μεγάλη πλειοψηφία και με μικρή, για διαφορετικούς λόγους στην κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση της Μαίη, θα προχωρούσε σε αυτό που περιγράφω (στα σχόλια, αλλά υποθέτω είναι γνωστό) ως σκληρό μπρέξιτ. Συνεπώς, καταλήγω, η παρούσα ισορροπία δυνάμεων είναι το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για όσους πέρυσι ψήφισαν παραμονή και/ή φέτος υποστηρίζουν τη μαλακότερη έκδοση του μπρέξιτ. Και υπάρχουν τέτοιοι. Πέρυσι μετρήθηκαν στο 48%. Φέτος είναι δυσκολότερο να μετρηθούν, αλλά δεν υπάρχει λόγος να διαφέρουν πολλοί από εκείνο το ποσοστό.
Αυτό λέω λοιπόν. Χωρίς να παίρνω εγώ θέση ως προς το τι είναι καλύτερο, τι δεν είναι, για ποιον λόγο υποστηρίζουν οι μεν το ένα και οι δε το άλλο, ποιες βαθιές ανησυχίες έχουν οι μεν ή οι δε. Απολύτως τίποτα από όλα αυτά δεν ακούμπησα. Ενώ εσείς όχι μόνο τοποθετείστε επί αυτών, αλλά (με τη γνωστό τροχάδι της σκέψης σας, που έχουμε πια συνηθίσει) πιστεύετε ότι εγώ –και άλλοι- εκφραζόμαστε ταυτόχρονα και για αυτά τα ζητήματα. Δεν παίρνω λοιπόν θέση επί της ουσίας. Η θέση που παίρνω είναι ότι ναι, υπάρχει διαφορά. Έχει αντίκτυπο. Δεν είναι άνευ περιεχομένου η διάκριση. Θα έχει επιπτώσεις στην Βρετανική οικονομία, εάν από το 2019 υπάρχουν δασμοί ή απαιτούνται άδειες εργασίας για ευρωπαίους πολίτες ή γίνονται έλεγχοι. Ήδη επιχειρήσεις έχουν ανακοινώσει ότι μετακομίζουν μέρος των υπηρεσιών τους. Προσέξτε. Όχι ότι θα μετακομίσουν, ούτε ότι θα σκεφτούν, θα λάβουν υπόψιν τα δεδομένα κλπ. Ότι έχει αποφασιστεί, έχει δρομολογηθεί και βρίσκεται υπό εκπόνηση. Δείτε για παράδειγμα την HSBC που μεταφέρει μέρος της στο Παρίσι από το Λονδίνο.
Ανδρέας.
Πολύ χαίρομαι πού συμφωνοῦμε ὅτι «δὲν ὑπάρχει θέμα» διακρίσεως μεταξὺ εὐρωσκεπτικιστῶν καὶ ἀντιευρωπαϊστῶν στὴν οὐσία, ἀλλά, μόνον, ἐνδεχομένως, στὴν πολιτικὴ ὀρθότητα.
Ὡς πρὸς τὸ κάποτε 48%, πιστεύω ὅτι τὸ ποσοστὸ αὐτὸ εἶναι πολύ χαμηλότερο σήμερα, πιθανῶς κάτω ἀπὸ τὸ 20%, ἴσως καὶ κάτω ἀπὸ τὸ 10%. Ἀπόδειξις τὸ ὅτι κανένα κόμμα δὲν ἐτόλμησε νὰ κατεβῇ στὶς ἐκλογὲς μὲ Εὐρωπαϊκὲς θέσεις, άλλὰ μόνον μὲ «συζήτηση» γιὰ σκληρὸ ἢ μαλακὸ κουτὶ μάλμπορο, συγγνώμην, Brexit. Προσπαθοῦν, οἱ Ἄγγλοι πολιτικοὶ νὰ ἰσχυρισθοῦν ὅτι μπορεῖ νὰ εἶναι μιὰ γυναῖκα «ὀλίγον» ἔγκυος. Καὶ καθιστοῦν ἑαυτοὺς κωμικούς.
Ἂν ἔχετε κέφι, διαβάστε ἕνα μακρὺ κείμενο (3500 λέξεις) πού ἔγραψε ὁ Ἀμερικανὸς στρατηγὸς Σέρμαν τοῦ στρατοῦ τῆς Ἑνώσεως (τῶν Βορείων) στά μέσα τοῦ Ἀμερικανικοῦ Ἐμφυλίου Πολέμου. Μὲ τὶς κατάλληλες προσαρμογές, ἔχει ἐφαρμογὴ σὲ πάρα πολλὰ σημεῖά του στὴν ἀπόφαση τῆς Ἀγγλίας νὰ ἀποσχισθῇ άπὸ τὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση. Θὰ καταλάβετε πολύ καλὰ γιατὶ οἱ ἐπιχειρήσεις φεύγουν άπὸ τὴν Ἀγγλία. Ἡ λογικὴ τῶν πραγμάτων εἶναι ἀδήριτη, ἀκριβῶς διότι τὸ δημοψήφισμα ἐξήντλησε τὴν λογικὴ τῶν ἐπιχειρημάτων καὶ τῶν συζητήσεων. Φυσικὰ δὲν πρόκειται νὰ γίνῃ πόλεμος μεταξὺ Ἀγγλίας καὶ Εὐρωπαϊκῆς Ἐνώσεως, ἀλλὰ οἱ σχέσεις θὰ εἶναι σχέσεις μεταξὺ τρίτων καὶ τίποτε περισσότερο. Αὐτὸ ζήτησε ὁ Ἀγγλικὸς λαός καὶ δικαιοῦται νὰ τὸ λάβῃ.
Ὠραῖα τὰ λέει καὶ ὁ Τσῶρτσιλ γιὰ μιὰ παλαιοτέρα περίπτωση ἀπὸ τὴν δική μας ἱστορία, μετὰ τὶς έκλογὲς τῆς 1ης Νοεμβρίου 1920 καὶ τὸ δημοψήφισμα γιὰ τὴν ἐπαναφορὰ τοῦ Κωνσταντίνου στὸν θρόνο : « … Γιὰ χάρη τοῦ Βενιζέλου, πολλὰ ἤμαστε ὑποχρεωμένοι νὰ ὑφιστάμεθα. Γιὰ χάρη τοῦ Κωνσταντίνου, και λιγώτερο ἀπὸ τίποτα !»
Ὁ λαός μας τὸ λέει καλύτερα καὶ συντομώτερα, πάντως : «Ἔ…λασ’ ἡ νύφη, σκόλασ’ ὁ γάμος». Δὲν ὑπάρχει soft καὶ hard στὶς περιπτώσεις αύτές. Οἱ Κάμερον καὶ οἱ Μαίυ, καὶ οἱ Γούναρη καὶ οἱ Πρωτοπαπαδάκη καὶ οἱ Θεοτόκη καὶ οἱ Στράτοι (ὁ Κόρμπυν τῆς ἐποχῆς) καὶ οἱ Μπαλτατζῆδες κάθε έποχῆς καλὸν εἶναι νὰ τὸ ξέρουν. Καί, ἂν δὲν τὸ ξέρουν αὐτοί, ἂς τὸ ξέρουν αὐτοὶ πού τὰ ψάχνουν τὰ ζητήματα αὐτά. Οἱ ψευτιὲς γιὰ τὴν καρέκλα ποτὲ δὲν βγαίνουν σὲ καλό.
Κατέβηκαν οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες με θέση την επανάληψη του δημοψηφίσματος, ώστε να αποφευχθεί το μπρέξιτ.
Αλλά ούτε αυτό είναι το θέμα. Τα δεδομένα άλλαξαν. Δεν μπορούμε να συζητάμε για το ποσοστό των ανθρώπων με το ίδιο αίτημα, όταν τα δεδομένα έχουν αλλάξει τόσο ριζικά. (Για τον ίδιο ακριβώς λόγο δεν υφίσταται θέμα ευρωσκεπτικισμού – αντιευρωπαϊσμού).
Τι εννοώ; πριν το δημοψήφισμα το 48% ψήφισε Παραμονή.
μετά το δημοψήφισμα αυτό το 48% δεν εξαφανίστηκε. Συνέχισε να ζει και να υπάρχει. Όμως ένα μεγάλο μέρος του ΑΠΟΔΕΧΤΗΚΕ και ΣΕΒΕΤΑΙ την απόφαση της πλειοψηφίας. ΔΕΝ επιδιώκει την Παραμονή. Αλλά ΔΕΝ επιθυμεί σκληρό μπρέξιτ (όπως το όρισα). Επιθυμεί και επιδιώκει ένα όσο το δυνατόν μαλακότερο μπρέξιτ είναι δυνατόν. Η γνωστοποίηση του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος καθιστά τα αιτήματα πριν από αυτό άκαιρα.
Με το δεδομένο του μπρέξιτ λοιπόν, και αφού θυμίσω ότι και η ίδια η Μαίη υπέρ της Παραμονής ήταν, το ερώτημα είναι οι διαβαθμίσεις του αποτελέσματος των διαπραγματεύεσεων. Θα καθίσουν στο τραπέζι την ερχόμενη Δευτέρα. Θα τους γίνει η ερώτηση τι ζητούν. Τι θα πουν; παραμονή ή όχι στην κοινή αγορά; παραμονή ή όχι στην τελωνειακή ένωση; άδειες παραμονής για Ευρωπαίους ή όχι; μοντέλο Ελβετίας, Νορβηγίας, Ισλανδίας ή άλλο; Τι θα πουν; αυτό εκκρεμεί να το μάθουμε κι εμείς. Να επαναλάβω ότι μέχρι τώρα δεν έχω πάρει καμία θέση.
(Αναλογικά: το γεγονός ότι η ίδια η Ευρώπη σταμάτησε εδώ και χρόνια την τάση ομοσπονδοποίησης, κατέστησε τον ευρωπαϊκό ευρωσκεπτικισμό άκαιρο. Αυτός είναι ο λόγος που δεν υφίσταται. Λέω «ευρωπαϊκό ευρωσκεπτικισμό» για να σηματοδοτήσω τα κοινά σημεία σε διαφορετικές χώρες. Από εκείνο το σημείο και μετά, οι άνθρωποι εκείνοι έφυγαν προς όλες τις κατευθύνσεις, όπως οι Bremainers για το δικό τους θέμα. Ορισμένοι είναι ευχαριστημένοι με την ΕΕ ως έχει, άλλοι ομοίως με διαβαθμίσεις, κάποιοι κατευθύνθηκαν προς έναν αντιευρωπαϊσμό, πάλι ίσως με διαβαθμίσεις. Αλλά, ας μην το συζητήσουμε άλλο αυτό. Δεν έχει και πολύ νόημα πια).
Ἡ δική μου ἑρμηνεία εἶναι ὅτι τὰ «δεδομένα» ὑπῆρχαν καὶ ὑπάρχουν καὶ δὲν ἄλλαξαν,ἀκόμη καὶ ἀπὸ τὸν καιρὸ τῆς ἐντάξεως τοῦ Ἡνωμένου Βασιλείου στὴν τότε Εὐρωπαϊκὴ Οἰκονομικὴ Κοινότητα. Ἡ φλέβα τῆς καὶ τάχα φυλετικῆς ὑπεροχῆς ὐπάρχει καὶ οἱ Ἄγγλοι πολιτικοί, προκειμένου νὰ κρατήσουν τὴν καρέκλα τους, θέλουν νὰ τὴν ἐκμεταλλευθοῦν. Κι ἂς ὑπάγῃ ὁ τόπος τους εἰς τὸν διάβολον ! Ἠ διάγνωσις καὶ ἡ ἑρμηνεία αὐτὴ ἐξηγεῖ καὶ τὸ ἀβυσσαλέως χαμηλὸ ἐκλογικὸ ποσοστὸ τῶν Φιλελευθέρων Δημοκρατῶν. Οἱ ὁποῖοι δέν εἶναι καὶ Τσῶρτσιλ μετὰ τὸ Μόναχο, δηλαδὴ δὲν βγαίνουν νὰ μιλήσουν ὠμά, ἐνῶ ὁ Τσῶρτσιλ, μόνος αὐτὸς, κατήγγειλε στὸν πανηγυρίζοντα, ἐπὶ τῇ δῆθεν ἀποτροπῇ τοῦ πολέμου, λαὸ τὸ μέγιστο σφάλμα του. Καὶ οὔτε κἂν ἐλοιδορήθη τότε, ἀλλά, ἁπλῶς, ἠγνοήθη !
Τό γεγονὸς ὅτι δὲν γνωρίζουν οἱ Ἄγγλοι σήμερα, ἐπαύριο ἐκλογῶν τους, οὔτε στὸ περίπου, τί θὰ προτείνῃ ἡ κυβέρνησίς τους στοὺς κάποτε ἑταίρους της σημαίνει ἀκριβῶς ὅτι ἡ δημοκρατία τους ἔχει περιστῆ είς ἀπόνοιαν κάτω ἀπὸ τὶς λεκτικὲς παρλαπίπες τῶν δημαγωγῶν. Μέ τί ἐντολὴ πᾶνε στὴν διαπραγμάτευση ; Καὶ πῶς θὰ πείσουν οἱ Μαίυ, Κὀρμπυν καὶ σία ὅτι θὰ ἐφαρμόσουν πολιτικὴ στὴν ὀποία, μέχρι ἀντίπροχθες, ἔλεγαν ὅτι δὲν πίστευαν ;
Ἡ Εὐρώπη «σταμάτησε τὴν τάση ὀμοσπονδοποίησης» μὲ τὴν φρούδη ἐλπίδα ὅτι οἱ Ἄγγλοι θὰ παρέμεναν μέλη. Καὶ πολύ ἐζημιώθη καὶ ἡ Εὐρώπη καὶ ἡ Ἀγγλία. Διότι οὔτε ἡ Εὐρώπη εἶχε κατανοήσει πόση κατάχρηση τῆς φλέβας τῆς ἐθνικῆς ταυτότητος, ἰδιοπροσωπείας καὶ τὰ παρόμοια μποροῦσαν νὰ κάνουν οἱ κατὰ τόπους κάπηλοι τῶν ἱερῶν καὶ τῶν ὁσίων τῶν ἐθνῶν ἐξουσιολάγνοι ψωνάρες. Ἡ «ἄψογος στάσις» ἔναντι τῶν ψωναρῶν αὐτῶν δὲν ἐνισχύει, ἀλλά ἀποδομεῖ τὴν ἐθνικὴ ταυτότητα ἰδιαιτέρως τῶν μικροτέρων Εὐρωπαϊκῶν ἐθνῶν, τὰ ὁποῖα μόνον σὲ ἀνοικτὸ κόσμο μποροῦν νὰ ἔχουν ἐλπίδα. Τελικῶς, μάλιστα, τὸ «Ἀντίβαρο» ἴσως καὶ νὰ προσφέρῃ πολύτιμη ὑπηρεσία δίδοντας ἐλεύθερο βῆμα στὶς ψωνάρες αὐτές. Ἔτσι ὑπάρχει χρόνος νὰ ἀκουσθοῦν καὶ φρονιμώτερες φωνὲς πρὶν οἱ δημοκόποι βλάψουν περισσότερο.
Πάντως, ἱστορικὸ προηγούμενο ριζικῆς καὶ ταχείας μεταστροφῆς τῆς Ἀγγλικῆς κοινῆς γνώμης ὑπάρχει. Ὅταν, στὶς 15 Μαρτίου 1939, ὁ Χίτλερ κατάπιε ὅ,τι εἶχε ἀπομείνει ἀπὸ τὴν (προδομένη ἀπὸ τοὺς Ἀγγλογάλλους στὸ Μόναχο) Τσεχοσλοβακία, ἐπὶ τέλους ὁ Ἀγγλικὸς λαὸς ξύπνησε. Στὶς 31 Μαρτίου 1939, ἡ Ἀγγλία καὶ ἡ Γαλλία ἐγγυήθηκαν τὴν ἀνεξαρτησία τῆς Πολωνίας. Στὰ μέσα Ἀπριλίου 1939, μετὰ τὴν ἀπόβαση τῶν Ἰταλῶν τοῦ Μουσσολίνι, ἀνήμερα τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς, στὴν Ἀλβανία, ἡ Ἀγγλία ἔδωσε τὴν ἐγγύησή της γιὰ τὴν ἀνεξαρτησία τῆς Ἐλλάδος.