«Σκασμός» άκουσα ότι είπε ο νυν Πρόεδρος, για όσους δεν λένε ανοικτά ότι είναι εναντίον της «διζωνικής» και που τολμούν να εκφράσουν επιφυλάξεις για τους χειρισμούς τους σε αυτό και συναφή ζητήματα. Αυτό το ανοίκειο και αυταρχικό «σκασμός», λοιπόν, υποθέτω δεν με αφορά εμένα, μιας και από δεκαετίες μιλώ κατά της διζωνικής, ενώ είμαι ένας από τους πρωτεργάτες (και ο κ. Χριστόφιας με τους συνεργάτες του επί δεκαετίες ο αντίποδας) για την καλλιέργεια της ευρωπαϊκής προοπτικής και την υπέρβαση αλλόκοτων ιδεών περί διζωνικής ομοσπονδίας. Σε κάθε περίπτωση, διερωτώμαι κατά πόσο ο νυν Πρόεδρος, που θήτευσε για χρόνια στη σταλινική πολυεθνική υπερδύναμη, τίποτα δεν διδάχθηκε. Δεν διδάχθηκε πως διζωνικά, τριζωνικά και πενταζωνικά κράτη μόνο αυταρχικά συγκρατούνται ενωμένα (ή μήπως το διδάχθηκε καλά και το «σκασμός» είναι μια πρόγευση του τι έπεται όταν επιβληθεί μια τουρκοαγγλική επικυριαρχία και καταργηθεί η κυπριακή λαϊκή κυριαρχία!). Δεν διδάχθηκε, επίσης, ότι οι λαοί μπορεί να ξεγελαστούν προσωρινά και να πάθουν ζημιές, αλλά τελικά δεν «σκάνε» αλλά αρχίζουν να φωνάζουν και μάλιστα δυνατά. Κάποιοι φοβούνται, κάποιοι αναρριχούνται, κάποιοι προσαρμόζονται σε ντόπιους και ξένους κατακτητές, και κάποιοι γίνονται εξουσιαστικά τρωκτικά ξένων συμφερόντων αλλά στο τέλος, όταν απειληθεί η ελευθερία τους, όλοι αντιστέκονται! Ακόμη και όταν μιλά σε ηττημένους, κουρασμένους και ελέω εκλογικών συστημάτων πολιτικά τραυματισμένους Κυπρίους, ας ξανασκεφτεί ο νυν Πρόεδρος και ας μην επαναλάβει τέτοιες πολιτικά απαράδεκτες φράσεις. Εγώ λοιπόν που ανήκω στην ομάδα εκείνη των Κυπρίων που δεν «σκάνε» θα πω, σήμερα, δύο πράγματα.
Πρώτον, εκφράσεις όπως «σκασμός» και μάλιστα προερχόμενες από πρώην σταλινικό, που σήμερα συνεργάζεται αγαστά με τους αγγλοαμερικανούς, είναι προοίμιο ενός επερχόμενου αυταρχισμού, που θα καταστείλει την κυπριακή ελευθερία. Δεν το προσωποποιώ ούτε κάνουμε δίκη προθέσεων του Προέδρου και των συνεργατών του. Αυτό γιατί είτε λειτουργούν συνειδητά είτε ανεπίγνωστα πολιτικά είναι αδιάφορο. Οι πολιτικοί μηχανισμοί και οι πολιτικοί καταναγκασμοί κτίζονται από τους εχθρούς της Κύπρου εδώ και πολλές δεκαετίες, διαχέονται σε όλο το πολιτικό φάσμα και διεισδύουν ακόμη και στην ψυχή πολλών Κυπρίων. Τώρα που ωρίμασαν οι συνθήκες, λοιπόν, συνειδητά ή ανεπίγνωστα κάποιοι με φανατισμό επιδίδονται στο τσιμέντωμα των τετελεσμένων της βίας και αυτό δεν κρύβεται με τίποτα. Ο επερχόμενος αυταρχισμός, επίσης, φαίνεται σαφώς και από την απίστευτη επίθεση κατά της Κυπριακής Εκκλησίας. Θέλει, λοιπόν, να μας επιβάλει ο Πρόεδρος και η πολιτικοί του συνεργάτες την αλλόκοτη ιδέα ότι είναι «θεοκρατία» να ζητάς δημοκρατία, ανθρώπινα δικαιώματα και απαλλαγή από νεοαποικιακούς δεσμούς όπως βάσεις, ξένα στρατεύματα και εγγυήσεις; Καλά θα κάνει ο νυν Πρόεδρος να μελετήσει λίγο τον ιστορικό ρόλο της Κυπριακής Εκκλησίας. Ανεξαρτήτως ηγητόρων ή κατακτητών, η Εκκλησία της Κύπρου ήταν πάντοτε ο πνευματικός φορέας των Κυπρίων. Ιδιαίτερα σε χαλεπούς καιρούς που φαίνεται πως έρχονται, η Εκκλησία είναι σταθερός θεσμός προάσπισης της ετερότητάς μας, του πολιτισμού μας και της πίστης μας. Ίσως και αυτοί που σήμερα άκριτα μιλούν περί «θεοκρατίας» να χρειαστούν αύριο αυτή την πνευματική στήριξη. Αν κάπου κολλούσε το «σκασμός», είναι κατ’ αυτών που επιτίθενται κατά του θεσμού της Κυπριακής Εκκλησίας και του ιστορικού δικαιώματός της να προασπίζεται την ελευθερία και τον πνευματικό κόσμο των Κυπρίων.
Δεύτερον, καθημερινά πλέον βομβαρδιζόμαστε από θέσεις των οποίων οι αποδέκτες ναι μεν δεν είναι ηλίθιοι, αλλά για τις οποίες ισχύει το το γκαιμπελικό ρηθέν «άμα το ψέμα επαναληφθεί εκατό φορές γίνεται πιστευτό» (όταν μάλιστα «αντιπολιτευτικά» πολιτικά εξαπτέρυγα, στρατευμένοι διανοούμενοι και ελεγχόμενα μέσα ενημέρωσης το επαναλαμβάνουν πολλαπλασιαστικά). Στέκομαι λοιπόν στις δηλώσεις του Προέδρου της 8.7.2008 και τις αντικρούω, υποστηρίζοντας πως δικοινοτική, διζωνική και μάλιστα συνεταιριστική ομοσπονδία είναι διχοτόμηση, αφύσικος γάμος και στη συνέχεια αδιάκοπες ανώμαλες επαφές μεταξύ των ανθρώπων που εγκλωβισμένοι σε τεχνητούς θεσμούς δεν θα αναπτύσσουν κοινωνία σχέσεων, αλλά θα εισέρχονται από το ένα αδιέξοδο στο άλλο, συγκρουόμενοι σ’ έναν αδιάκοπο «πόλεμο όλων εναντίον όλων». Αυτό παθαίνουν όσοι δεν διαθέτουν βιώσιμο κράτος και ο Πρόεδρος ας κοιτάξει γύρω του στη διεθνή σκηνή. «Πολιτική ισότητα σύμφωνα με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ», εξάλλου, ήταν και συνεχίζει να είναι δίκοπο μαχαίρι. Μπορεί να ερμηνευτεί ως συνεταιριστική αντίληψη (των Τούρκων την οποία επί δεκαετίες εμείς, συμπεριλαμβανομένου του ΑΚΕΛ, σωστά απορρίπταμε). Μπορεί εναλλακτικά να συναρτηθεί με τη διεθνή και ευρωπαϊκή νομιμότητα, που ο Πρόεδρος είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει πως είναι νομικοπολιτικά δεσμευτική για όλους. Αυτό σημαίνει μόνο, 1) δημοκρατία (όχι μεταξύ ρατσιστικά οριοθετημένων ομάδων αλλά στη βάση της πλειοψηφίας στο επίπεδο του ενιαίου λαού.) 2) εφαρμογή των συμβάσεων για το έγκλημα των εποίκων και για τα ανθρώπινα δικαιώματα. 3) εφαρμογή της ευρωπαϊκής έννομης τάξης που σημαίνει απρόσκοπτη διακίνηση ανθρώπων, κεφαλαίου, αγαθών και υπηρεσιών, και ασφαλώς εγκατάσταση και απόκτηση περιουσίας (πολύ περισσότερο όταν πρόκειται για τη δική σου περιουσία) και 4) απαλλαγή από εγγυήσεις και στρατεύματα, πρακτικές που μας επέβαλαν οι αποικιοκράτες και που αντιβαίνουν στο διεθνές δίκαιο.
Τελειώνω λοιπόν λέγοντας δύο πράγματα. Πρώτον, η οριοθέτηση της λύσης που έκανα μόλις δεν είναι αυθαίρετη. Είναι η διεθνής κα ευρωπαϊκή νομιμότητα. Η ένταξη -την οποία εγώ και μερικοί άλλοι υποστηρίξαμε ένθερμα επί δεκαετίες και την οποία το ΑΚΕΛ αντίστοιχα καταπολέμησε επί δεκαετίες- σκοπό έχει, ακριβώς, να διευκολύνει την ειρηνική επίλυση του Κυπριακού με το να δημιουργήσει δεσμευτικό πλαίσιο αρχών λύσης, που θα παράκαμπτε αδιέξοδες έννοιες όπως διζωνική κτλ. Δεύτερον, κανένας Πρόεδρος δεν είναι νομιμοποιημένος να επιχειρήσει με κολπάκια και ελιγμούς να καταργήσει το κράτος, που αποτελεί για κάθε λαό το θεσμό συλλογικής ελευθερίας. Σε όλα τα κράτη η πολιτική ηγεσία εκλέγεται για να προασπίσει το κράτος και να το διαφυλάξει, όχι για να το καταργήσει. Η ψήφος στην εκλογή προέδρου ήταν α) κομματική, β) εντολή διακυβέρνησης και γ) σε καμιά περίπτωση ψήφος υπέρ της κατάργησης της εθνικής ανεξαρτησίας των Κυπρίων.
Παναγιώτης Ήφαιστος
Καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών
.