ΤΟΥ ΙΣΑΑΚ Α. ΚΑΡΙΠΙΔΗ isaac@karipidis.com
Παραδοσιακά, η πολιτική της Βρετανίας απέναντι στην Τουρκία ήταν πάντοτε ιδιαίτερα φιλική. Τα τελευταία χρόνια οι σχέσεις των δύο χωρών έγιναν πιο στενές, δυνάμωσαν ακόμη παραπάνω επί Τόνι Μπλερ και τώρα πια το Λονδίνο αποτελεί ίσως τον καλύτερο σύμμαχο της Άγκυρας διεθνώς. Η πρόσφατη επίσκεψη Κάμερον, τρεις μόλις μήνες αφότου ανέλαβε την εξουσία στη Βρετανία, όχι απλά επιβεβαίωσε τη σχέση αυτή σε όλους τους τόνους, αλλά την προχώρησε ένα βήμα παραπάνω αναγκάζοντας τον Ταγίπ Ερντογάν να κάνει λόγο για «χρυσή εποχή» στις σχέσεις των δύο χωρών. Τα εγκωμιαστικά σχόλια, σε βαθμό λατρείας, για τον «εντυπωσιακό ρυθμό ανάπτυξης της Τουρκίας» του Βρετανού πρωθυπουργού, αλλά και η πρωτοφανής ρητορική του στήριξη για την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας στην ΕΕ, αποδεικνύουν του λόγου το αληθές.
Στο ίδιο μοτίβο κινήθηκαν και τα σχόλια του βρετανικού Τύπου. Η εφημερίδα Financial Times έγραψε για τον Κάμερον πως «ορθώς διατυπώνει τη στήριξή του στην τουρκική υποψηφιότητα τόσο σθεναρά. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αναδυόμενη οικονομία της Ευρώπης. Η ένταξή της στην ΕΕ θα συμβάλει στη διεθνή ασφάλεια και θα δώσει ώθηση στο ευρωπαϊκό εμπόριο…». Συνεχίζοντας μάλιστα, αναφέρει για την Τουρκία: «Η εξέλιξή της σε ισχυρή δύναμη στην περιοχή θα πρέπει να αναγνωριστεί και να είναι ευπρόσδεκτη από τη Δύση». Τέλος, επισημαίνει πως «η Τουρκία έχει σήμερα μια μεγάλη ευκαιρία να κερδίσει παγκόσμια επιρροή και δεν πρέπει να τη χαραμίσει».
Στον ίδιο τόνο και η εφημερίδα Guardian, η οποία έκανε λόγο για «δραματική ενίσχυση της επιρροής της Τουρκίας», επισημαίνοντας πως «δεν πρόκειται μόνο για μια οικονομία που διαθέτει νεαρό εργατικό δυναμικό, αλλά και για μια χώρα που προσφέρει επιπλέον πολύτιμη βοήθεια, δεδομένου ότι πολλές από τις πολιτικές-κλειδιά τόσο των ΗΠΑ όσο και της ΕΕ στην περιοχή βρίσκονται σε τέλμα ή έχουν αποτύχει».
Στρατηγική
Η Βρετανία έχει μια σειρά από λόγους οικονομικούς αλλά και στρατηγικούς για τη στάση της αυτή. Πρώτα από όλα αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο επενδυτή στην Τουρκία. Το εμπόριο Βρετανίας – Τουρκίας ανέρχεται σε 9 δις δολάρια και μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια αναμένεται να διπλασιαστεί. Περισσότερες από 2.000 βρετανικές εταιρείες δραστηριοποιούνται στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων εταιρειών όπως οι Vodafone, Tesco, Marks&Spencer, Rolls Royce κ.ά. Αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες αγορές παγκοσμίως, με πληθυσμό 73 εκατομμυρίων, από τα οποία το 60% είναι κάτω των 35 ετών. Μία στις τέσσερις μεγαλύτερες εταιρείες στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική είναι τουρκικές, ενώ το 65% των βιομηχανικών εξαγωγών από τις περιοχές αυτές περνάει από την Τουρκία.
Επιπλέον, σε παγκόσμια κλίμακα σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η Τουρκία έως το 2017 θα είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία στον κόσμο, μετά την Κίνα και την Ινδία, και έως το 2050 θα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης μετά τη Βρετανία. Ο κατασκευαστικός τομέας της χώρας είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος στον κόσμο, ενώ παράλληλα είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής τηλεοράσεων και συσκευών dvd στην Ευρώπη. Αποτελεί τον 6ο μεγαλύτερο παραγωγό ειδών ένδυσης στον κόσμο και το 2ομεγαλύτερο προμηθευτή της Ευρώπης. Τέλος, είναι ο 7ος πιο δημοφιλής τουριστικός προορισμός στον κόσμο, καθιστώντας τον τουριστικό τομέα της Τουρκίας έναν από τους μεγαλύτερους διεθνώς.
Όλα τα παραπάνω στοιχεία βρίσκονται σε ανακοίνωση του Φόρεϊν Όφις με τίτλο «Why Turkey?», η οποία δικαιολογεί τις επιλογές της Γηραιάς Αλβιόνας. Αυτό όμως που δεν δικαιολογείται από κανέναν, και μάλιστα επικρίνεται ιδιαίτερα ακόμη και από το βρετανικό Τύπο, είναι η αλλαγή της ρητορικής. Τώρα πια η Βρετανία δεν ζητάει, τουλάχιστον δημόσια, από την Τουρκία να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της απέναντι στη διεθνή κοινότητα τόσο για το Κυπριακό όσο και για μια σειρά από άλλα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο και η στάση αυτή έχει εξοργίσει πολλούς Ελληνοκύπριους του Λονδίνου, οι οποίοι μάλιστα στις πρόσφατες εκλογές είχαν στηρίξει το συντηρητικό κόμμα. Τελικά όμως, από ό,τι φαίνεται, τέτοια θέματα θεωρούνται δευτερεύουσας σημασίας για τη Βρετανία, μπροστά στην αγωνία της να βρει νέους πόρους για να στηρίξει την οικονομία της…
.
2 comments
Ιστορικά η Μ.Βρετανια απο το 1820 εώς το 1947 υποστήριζε ανοιχτά την Ελλάδα σε διπλωματικό και στρατιωτικό επίπεδο προσπαθώντας να αποκτήσει ένα δικό της προτεκτοράτο στην ΝΑ Μεσογειακή Ευρώπη.Η αγγλική διπλωματία είχε ως κύρια χαρακτηριστικά (α) την εξαασφαλιση της ισορροπιας μεταξυ εμπλεκομένων δυνάμεων (ο αδυναμος ενισχυεται μεχρι ενός ορισμένου σημείου) και (β) την προστασία βρετανικων κτήσεων (π.χ. Αίγυπτος).Η Ελλάδα είχε προσαρτηθεί πλήρως στο βρετανικό άρμα (Τρικούπης,Βενιζέλος,Μεταξάς,Καραμανλής ο οποιός αρχικά είχε επιλέξει την είσοδο της Ελλαδας στον Εμπορικό Σύνδεσμο και όχι στην ΕΟΚ )
Στα χρόνια μετά το 1950 η Μ.Βρετανια παραδέχτηκε δημισίως (Macmillan) πωε αδυνατεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις και εκτοτε ανελειπώς ακολυθεί πιστά τις επιταγές των Η.Π.Α
Ο ρόλος της Μ.Βρετανιας στην ΕΟΚ/Ε.Ε.είανι μάλλον περιεργος αν οχι υοποπτος. Πάγια τακτική των ΗΠΑ (την οποία η Μ.Βρετανια ακολουθεί πιστά) είναι η διαρκής διευρυνση της Ε.Ε. ώστα να αποδυναμώνει την εκάστοτε ισχυροποιημενη Γερμανια: Ο DeGaul ήταν αντίθετος με την είσοδο της Μ.Βρετανιας στην ΕΟΚ (η Μ.Βρετανία εγινε μέλος μετά το θανατο του) ενώ κάθε φορά που η γερμανική οικονομία ισχυροποιείται τείθεται θέμα διευρυνσης της Ε.Ε. :
1989: ενοποιηση Γερμανιών. Η Δ.Γερμανία πληρώνει το κοστος ακομα
2004: Ευρύτατη προσελεύση κρατών στηε Ε.Ε.. Η Γερμανία καταβαλει πείποθυ το 40% του κοστους ενώ αναλαμβάνει πλήρως την οικονομική ενισχυση της Πολωνίας και τη διφύλαξη των ανατολικών συνόρων της
απο το 2000 και μετά συζητάται μόνιμα η ενταξη της Τουρκιας στην Ε.Ε. Το κόστος θα το καταβάλει η Γερμνια.Να δείτε που θα γίνει «όταν έρθει η ώρα»
Σε κατασαση οικονομικής κρίσεως ειναι πολύ λογικό να αναζητούνται τρόποι κυκλοφορίας του χρήματος.ΝΑΙ η Τουρκία έχει όλα αυτα τα πλεονεκτήματα και μαλιστα βγήκε ενδυναμωμένη απο το ΔΝΤ (εχει αλλαξει ΚΑΙ το πληθωριστικό νομισμα της που μου θυμίζει την Ελλαδα του ’50). Το θέμα τωρα είναι αν οι επενδύσεις που γίνονται ειναι παραγωγικές ή απλως εμπορικές: γιατι και στην Ελλαδα έγιναν πρόσφτα επανδυσεις αλλα ο ρόλος τουε ήταν αφένος μεν να πνιγεί η Ελληνική επιχειρηματικότητα αφ΄ετέρου δε να επιστραφουν (με το παραπανω!) δανεισθέντα ευρωπαϊκα κεφαλαια στους ευρωπαϊκους εμπορικούς κολοσσους..
Ιδωμεν
(η ιστορική εισαγωγή βασίζεται στο βιβλίο του H.Kissinger: Diplomacy και στην εκπομπή της ΝΕΤ
“Η μεγάλη αλλαγή”)
Θα ήθελα να γνωρίσω τον κ. Ψυρίδη Μανώλη , παρακαλώ ή στείλτε μου την ηλεκτρονική του Διεύθυνση ή δώστε του την δική μου.
Ευχαριστώ
Γιάννης Ψυρίδης
e-mail : jannis@vip.gr