Μετά το σάλο που δημιουργήθηκε μέσα στο καλοκαίρι με την έκδοση από το Υπουργείο Παιδείας τριών εγκυκλίων σχετικά με τον τρόπο απαλλαγής των μαθητών από το μάθημα των Θρησκευτικών, φτάσαμε πια στην αρχή της νέας σχολικής χρονιάς. Οι δύο πρώτες εγκύκλιοι δημιούργησαν προβλήματα που η τρίτη προσπάθησε να λύσει, αφήνοντας ωστόσο μέχρι στιγμής αναπάντητα πολλά πράγματα για την καθημερινή πρακτική στα σχολεία. Για παράδειγμα δεν έχει ακόμη πλήρως διευκρινιστεί αν οι εγκύκλιοι αναφέρονται σε Ορθόδοξους και μη μαθητές (όπως διαφαίνεται στις δύο πρώτες) ή σε ετερόδοξους και αλλόθρησκους μόνο μαθητές (όπως ρητά αναφέρει η τρίτη εγκύκλιος).
Παράλληλα όμως με τις τρεις εγκυκλίους, μέσα σε ένα κλίμα γενικής σύγχυσης, άρχισαν πάλι να ακούγονται φωνές εκπαιδευτικών που ζητούν να μη γίνεται πλέον πρωινή προσευχή, να μην γίνεται τακτικός εκκλησιασμός των παιδιών και να αποβληθεί κάθε εκκλησιαστικό στοιχείο από τη μαθητική ζωή του σχολείου. Γράφω αυτό το άρθρο για να υπενθυμίσω προς όλους τους συναδέλφους:
1. Η πρωινή προσευχή στα σχολεία είναι θεσπισμένη με εγκυκλίους, προεδρικά διατάγματα και διευκρινιστικά σημειώματα του Υπουργείου Παιδείας. Στο τέλος του άρθρου παραθέτω μερικά αποσπάσματα από τους ισχύοντες νόμους*. Είναι δε η πρωινή προσευχή υποχρεωτική για τους διδάσκοντες εκπαιδευτικούς και τους μαθητές, κάθε πρωί πριν την έναρξη των διδακτικών ωρών. Ούτε προαιρετική είναι η πρωινή προσευχή, ούτε αρμοδιότητα του Διευθυντή ή του Συλλόγου των διδασκόντων να αποφασίσει για την πραγματοποίησή της ή όχι. Η κατάργησή της άτυπα σε κάποια σχολεία είναι παράνομη και ασφαλώς ο οποιοσδήποτε συνάδελφος μπορεί να απαιτήσει την πραγματοποίησή της στο σχολείο που υπηρετεί.
2. Στις ίδιες εγκυκλίους προβλέπεται επίσης ο εκκλησιασμός των μαθητών με τη συνοδεία των διδασκόντων εκπαιδευτικών στις εθνικές εορτές, τη μνήμη του πολιούχου της πόλης, των Τριών Ιεραρχών και άλλες φορές μέσα στο χρόνο (συνηθίζεται π.χ. ο εκκλησιασμός των μαθητών πριν τα Χριστούγεννα, το Πάσχα και σε κάποιες μεγάλες γιορτές).
3. Όσον αφορά το πολύπαθο μάθημα των Θρησκευτικών, μία προσεκτική μελέτη των τριών εγκυκλίων μας οδηγεί στην εξής πρακτική. Εάν υπάρξει μαθητής που θα ζητήσει απαλλαγή με υπεύθυνη δήλωση, θα πρέπει πριν του δοθεί απαλλαγή να καθοριστεί το μάθημα που θα παρακολουθεί την ώρα που οι συμμαθητές του θα κάνουν Θρησκευτικά, ποιος καθηγητής θα το διδάσκει και σε ποια αίθουσα. Δεν νοείται μαθητής που απαλλάσσεται από τα Θρησκευτικά να κάθεται στο προαύλιο ή να αναχωρεί νωρίτερα για το σπίτι του.
Αναγκάστηκα να υπενθυμίσω μερικούς νόμους του κράτους για να αποφευχθούν με την έναρξη της σχολικής χρονιάς φαινόμενα αποχριστιανοποίησης των σχολείων μας. Επειδή πολλοί εκπαιδευτικοί, ως γνωστόν, έχουν ιδέες αντιχριστιανικές και προσπαθούν με κάθε τρόπο να τις μεταφέρουν και στα παιδιά, είναι καλό όσοι πιστεύουμε στην Αλήθεια του Χριστού να σταματήσουμε τις προσπάθειες αυτές.
Είναι φανερό πως τα χρόνια που έρχονται θα γίνουν πολλές προσπάθειες από μεμονωμένα πρόσωπα αλλά και από φορείς για την αποχριστιανοποίηση των σχολείων μας με το πρόσχημα της προσαρμογής μας στην αδιάφορη πνευματικά Ευρώπη. Δυστυχώς ένα μεγάλο μέρος των στελεχών της εκπαίδευσης έχει απόψεις και ιδέες εμποτισμένες με το δηλητήριο της αριστερής άθεης φιλοσοφίας και σκέψης. Το ίδιο και πολλοί μάχιμοι εκπαιδευτικοί που σπούδασαν στα ελληνικά πανεπιστήμια, όπου ομολογουμένως τις καίριες θέσεις έχουν καταλάβει (πως τα κατάφεραν άραγε;) οι δεδηλωμένοι άθεοι, «ανοιχτόμυαλοι», «προοδευτικοί» καθηγητές.
Πρέπει επομένως να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά. Να πολεμήσουμε με κάθε τρόπο για να μείνουν στα σχολεία μας όσα στοιχεία της χριστιανικής Πίστης υπάρχουν και να αυξηθούν ακόμη περισσότερο. Άλλοτε επιμένοντας στην τήρηση των νόμων, άλλοτε μαχόμενοι εναντίον νέων νομοθετημάτων που αντιστρατεύονται τα παλαιότερα, άλλοτε ορθώνοντας τη φωνή και το ανάστημά μας μέσα στους Συλλόγους των διδασκόντων και κυρίως μέσα στην τάξη. Εκεί, μέσα στην τάξη, από μεθαύριο μπορούμε να πλάσουμε τις ψυχές των ελληνόπουλων. Να τις γεμίσουμε με αγάπη για το Χριστό, την Ελλάδα, την Ορθοδοξία. Και να σπείρουμε σπόρους χριστιανικούς, ελληνορθόδοξους, αποκόπτοντας τα ζιζάνια των αθεϊστικών ιδεών, της κοσμικότητας και της σύγχυσης του σύγχρονου κόσμου.
Καλή δουλειά από αύριο στα σχολειά μας.
ΤΑΤΣΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Θεολόγος Γυμνασίου Πλαταριάς
*ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ ΥΠΕΠΘ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΩΙΝΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Αθήνα 24 Φεβρουαρίου 2005
Με αφορμή δημοσιεύματα μερίδας του Τύπου που αναφέρονται σε δήθεν προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας να «τονώσει» το θρησκευτικό συναίσθημα των μαθητών, από το Γραφείο Τύπου διευκρινίζονται τα εξής:
Η παρακολούθηση και συμμετοχή των μαθητών στις δραστηριότητες της σχολικής μονάδας σε ότι αφορά τόσο στο μάθημα των Θρησκευτικών, όσο και στην συμμετοχή τους στην πρωινή προσευχή και τον εκκλησιασμό, καθορίζονται από την Εγκύκλιο Φ. 200.21/16/139240/26-11-77 του Υπουργείου Παιδείας.
Ωστόσο, για όσους μαθητές δεν επιθυμούν την παρακολούθηση, ή την συμμετοχή τους στις ανωτέρω δραστηριότητες, το Υπουργείο Παιδείας με την Εγκύκλιο Γ2/ 61723-13/6/2002, παρέχει το δικαίωμα της πλήρους απαλλαγής τους, αρκεί ο ίδιος ο μαθητής, ή ο γονέας αυτού, να δηλώσει εγγράφως την επιθυμία του χωρίς να υποχρεούται σε καμία περαιτέρω εξήγηση, ή διευκρίνιση.
Η Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, θεωρεί πως το όλο θέμα καλύπτεται επαρκώς και με απόλυτο σεβασμό στην μη παραβίαση θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων των πολιτών.
Εγκύκλιος Γ2/131757/22-11-2004 ΥΠ.Ε.Π.Θ.
Στοιχεία σύνταξης στους τίτλους σπουδών
Απαντώντας στα υπ. αριθ. πρωτ. 4658/10-11-2004 ερωτήματα σας, σχετικά με τα απαραίτητα στοιχεία σύνταξης στους τίτλους σπουδών, σας πληροφορούμε τα ακόλουθα.
1. Ο αριθμός Μητρώου αρρένων αναγράφεται στο απολυτήριο Γυμνασίου, το οποίο αποτελεί απαραίτητο στοιχείο εγγραφής του μαθητή στο Λύκειο. Σε περίπτωση που δεν αναγράφεται αυτός υπάρχει η δυνατότητα στο σχολείο να ζητήσει από τον μαθητή να προσκομίσει πιστοποιητικό γέννησης ή άλλο σχετικό έγγραφο (ταυτότητα) που θα παρέχει την πληροφορία.
2. Σε ότι αφορά την αναγραφή του Θρησκεύματος στη σύνταξη του τίτλου απόλυσης, σας πληροφορούμε ότι, σύμφωνα με την Γ2/61723/13-6-2002, ο χαρακτηρισμός Χ.Ο. αναγράφεται, εκτός αν έχει κατατεθεί υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86, στην οποία αναφέρεται το αντίθετο.
3. Τέλος, σε ότι αφορά την πρωινή προσευχή, σύμφωνα με την Φ. 200.21 /16 / 139240 /26-11-77, την οποία σας επισυνάπτουμε, η καθημερινή κοινή προσευχή γίνεται με την απαιτούμενη ευλάβεια κάθε ημέρα πριν από την έναρξη των μαθημάτων σε κοινή συγκέντρωση μαθητών και διδακτικού προσωπικού στο προαύλιο του σχολείου.
Εγκύκλιος Γ/6251/22-10-1979 ΥΠ.Ε.Π.Θ.
Εκκλησιασμός μαθητών και έπαρση Σημαίας
Παρακαλούμε να υπενθυμίσετε στους κ.κ. Επιθεωρητές των Εκπαιδευτικών Περιφερειών της δικαιοδοσίας σας ότι είναι απαραίτητο να παρακολουθήσουν τον προγραμματισμό του εκκλησιασμού των μαθητών που γίνεται από τους Δ/ντές των Σχολείων, ώστε να τηρηθούν όσα διαλαμβάνει η εγκύκλιος Δ/γή μας 200/21/16/139240/26.11.77 περί εκκλησιασμού μαθητών.
Εξ άλλου παρακαλούμε να συστήσετε την τήρηση της αποφάσεως του κ. Υπουργού Παιδείας περί επάρσεως και υποστολής της Σημαίας στα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και εκπαιδευτήρια εν γένει (Υ.Α. 200.21/1/Γ/2046/23.3.79) με τη διευκρίνιση ότι όταν τα σχολεία λειτουργούν σε μια βάρδια, δηλ. μόνον πρωί, τότε η υποστολή θα γίνεται την τελευταία διδακτική ώρα.
Φ200/21/16/139240/26-11-1977 ΥΠ.Ε.Π.Θ.
(απόσπασμα)
3. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η συμμετοχή των μαθητών στις εθνικές εκδηλώσεις και επετείους είναι υποχρεωτική, για να δίδεται σ` αυτούς η ευκαιρία να παραδειγματίζονται και να διδάσκονται την Ιστορία της Φυλής μας και έξω από τις αίθουσες και τους κλειστούς χώρους του Σχολείου που καθημερινά διδάσκονται. Επίσης προκύπτει ότι στην τόνωση του θρησκευτικού συναισθήματος των μαθητών, εκτός των άλλων, θα βοηθήσει η καθημερινή κοινή προσευχή, η οποία υποχρεωτικά πρέπει να γίνεται με την απαιτούμενη ευλάβεια, κάθε ημέρα πριν από την έναρξη των μαθημάτων, σε κοινή συγκέντρωση μαθητών και διδακτικού προσωπικού στο προαύλιο του Σχολείου, καθώς και ο εκκλησιασμός των μαθητών.
Προεδρικό Διάταγμα 201/98
(απόσπασμα)
5. Πρωινή προσευχή – σημαιοστολισμός.
i. Πριν από την έναρξη των μαθημάτων πραγματοποιείται κοινή προσευχή των μαθητών και του διδακτικού προσωπικού στο προαύλιο του σχολείου με ευθύνη των εκπ/κών που εφημερεύουν. Σε περίπτωση δυσμενών καιρικών συνθηκών η προσευχή πραγματοποιείται στην αίθουσα κάθε. τάξης. Oι εκπαιδευτικοί συμμετέχουν υποχρεωτικά στην πρωινή κοινή προσευχή και στον εκκλησιασμό και επιβλέπουν το τμήμα τους. Η συμμετοχή και των μη ορθόδοξων εκπαιδευτικών είναι απαραίτητη για την επιτήρηση των μαθητών τους. Η συμμετοχή των ετερόδοξων μαθητών στην πρωινή προσευχή γίνεται σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο εδάφιο δ της παραγράφου 10 αυτού του άρθρου..