Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης.
Δημοσιεύθηκε στη Εστία, 26 Φεβρουαρίου 2019.
Τον 16ο αιώνα το Ορθόδοξο ποίμνιο που κατοικούσε στην περιοχή της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας υπήχθη στην Συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόβσκ (1595), η οποία υποχρέωσε την ένωσή της με την παλαιά Ρώμη. Έτσι προέκυψαν οι λεγόμενοι Ουνίτες και σταδιακά απέκτησαν δυτικόφιλη συνείδηση, ώστε κατά τον 20ο αιώνα να γίνουν οι μεγαλύτεροι πολέμιοι της Ρωσίας, τόσο επί κομμουνιστικής εποχής όσο και μετά από αυτήν. Αυτοί μαζί με Ρωμαιοκαθολικούς κατοικούν στην Δυτική Ουκρανία, την περιοχή δηλαδή που προκομμουνιστικά κατείχαν οι Αψβούργοι.
Το οικονομικό και βιομηχανικό κέντρο της χώρας βρίσκεται στην ανατολική Ουκρανία. Εκεί, οι δεσμοί με την Ρωσία είναι παραδοσιακά πολύ ισχυροί. Οι κάτοικοί της είναι Ορθόδοξοι, με αγαστή υπαγωγή της Εκκλησίας τους στην οριζόμενη από το Πατριαρχείο Μόσχας Σύνοδο. Εκεί συνέβησαν και οι πρώτες συγκρούσεις όταν το 2013 επικράτησαν στο Κίεβο οι φιλοδυτικοί.
Στο κέντρο της χώρας, το οποίο συμπεριλαμβάνει και το Κίεβο, οι κάτοικοι είναι Ορθόδοξοι μεν, αλλά με ευμετάβλητες διαθέσεις απέναντι στην Ρωσία και την Δύση. Πρόκειται για το κομμάτι του πληθυσμού το οποίο προσπαθούν οι δύο πλευρές να προσεταιριστούν μετά την πτώση του κομμουνισμού. Έκτοτε η Ουκρανία ισορροπεί σε τεντωμένο σκοινί ως το επίκεντρο του ανταγωνισμού Ρωσίας και Δύσης.
Το 1991 η Ρωσία εκπροσωπούσε τον Ορθόδοξο κόσμο που επανήλθε στην θρησκευτική ελευθερία. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο καλωσόρισε τη Ρωσική Εκκλησία περισσότερο ως ανταγωνιστή παρά ως χαμένη αδελφή: υφήρπασσε, για παράδειγμα, την Εκκλησία της Εσθονίας, όπου το 30% είναι Ρώσοι.
Η Ιστορία δείχνει πως η πολιτισμική ταυτότητα συμπλέκεται με την πολιτική, παρόλο που η μαρξιστική και φιλελεύθερη οπτική την υποβαθμίζουν. Έτσι, η εκκλησιαστική κρίση της Ουκρανίας όχι μόνο δεν μπορεί να οράται με αμιγώς εκκλησιολογικά κριτήρια, αλλά η ένταξή της στο γεωπολιτικό αναλυτικό πλαίσιο είναι απαραίτητη.
Ήδη από την αρχή της ανεξαρτησίας του Ουκρανικού κράτους, μέχρι και τις μέρες μας, ιθύνοντες νόες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής έχουν παραδεχτεί δημόσια ότι η δημιουργία μίας δεύτερης Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ουκρανία θα λειτουργούσε καταλυτικά για να αποσπάσει την χώρα από την επιρροή της Ρωσίας. Η ύπαρξη λοιπόν της παράλληλης αυτής Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία αξίωνε Αυτοκεφαλία για τον εαυτό της, ήταν αποτέλεσμα αμερικανικού σχεδίου. Με την υποστήριξη των δυτικόφιλων κυβερνήσεων της Ουκρανίας άγρευε πιστούς στα κεντρικά και δυτικά της χώρας.
Η κλήση εκ μέρους της Δύσης, σημαίνει αφομοίωση στην γεωπολιτική και πολιτισμική ταυτότητά της. Γι’ αυτό και η Ουνιτική Εκκλησία υποστηρίζει με τόσο πάθος την Ουκρανική Αυτοκεφαλία και τα διακυβεύματα της. Η κλήση εκ μέρους της Ρωσίας, σημαίνει την διατήρηση της χώρας στον πολιτισμικό και σημειολογικό κόσμο στον οποίο πορεύτηκε μέχρι σήμερα.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο πιέζεται εδώ και 15 τουλάχιστον χρόνια από τις Ουκρανικές κυβερνήσεις και τον αμερικανικό παράγοντα να πάρει θέση. Τελικώς φαίνεται να ενέδωσε χορηγώντας Αυτοκεφαλία στο κομμάτι της Ουκρανικής Ορθοδοξίας που θεωρείτο σχισματικό.
Η δυνατότητα του Πατριαρχείου να ακολουθεί πολιτικές με γεωστρατηγικές προεκτάσεις είναι σεβαστή. Η Εκκλησία της Ελλάδος όμως δεν είναι εξαναγκασμένη να ακολουθεί αυτές τις επιλογές. Το διακύβευμα δεν είναι απλώς η απειλούμενη να διαρραγεί εκκλησιαστική κανονικότητα, αλλά κυρίως να διασωθεί η μαρτυρία Ορθοδοξίας σε ένα κομμάτι του Ορθόδοξου κόσμου, όπου διαμάχες και αντιπαλότητες έχουν εναργή διάσταση που αφορά ψυχές, θρησκευτική και πολιτισμική και ταυτότητα σήμερα και στο εσαεί μέλλον.
7 comments
Ατυχης θέση του κ Σταλιδη….
Δεν θεωρείται σχισματικό αλλά είναι….
Και το Πατριαρχειο δεν εχει το δικαίωμα να δινει αυτοκεφαλιες σε σχισματικους….
Αυτοκεφαλίες δύνονται ΜΟΝΟ σε κανονικές αναγνωρισμένες Ορθόδοξες Αρχιεπισκοπές….
Αγαπητέ Θάνο,
Ευχαριστώ για το σχόλιο. Θα ήταν ατυχής θέση, αν ήταν θέση. Όταν λέει ένας δημοσιογράφος στην τηλεόραση «ο φερόμενος ως δράστης» δεν είναι θέση ότι είναι ο δράστης, ούτε θέση ότι δεν είναι ο δράστης. Είναι αποτύπωση της πραγματικότητας. Πράγματι, «θεωρείται σχισματικό». Θεωρείται από κάποιους: ανθρώπους ή κανόνες ή κάτι άλλο.
Έχω την εντύπωση ότι στα μείζονα θέματα που εγείρει το άρθρο είμαστε στο ίδιο μήκος κύματος.
Ανδρέας.
Αγαπητέ Ανδρέα,
Γράφεις σπάνια, και όταν γράφεις το κάνεις με σοβαρότητα. Πάντοτε σε παρακολουθώ.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση παρεμβαίνω, για να σου συστήσω να μελετήσεις σημαντικές καταθέσεις στο μπλογκ Φώς Φαναρίου, πάνω στο θέμα. Θέσεις ανθρώπων που εξειδικεύονται πάνω στο θέμα.
Εκκλησιάζομαι συχνά στο Πατριαρχείο, καθώς και σε εκκλησίες στην ασιατική πλευρά της Πόλης, και άρχισα να γνωρίζω ανθρώπους από την ρωμαίικη Κοινότητα.
Υπάρχει πλάνη, τόσο από την πλευρά των Ρώσων, όσο και από την πλευρά πολλών δημοσιογράφων στην Ελλάδα. Και είναι κρίμα… σου συστήνω, με ταπεινό τρόπο και ειλικρίνεια, να βρεθείς (οποτεδήποτε σου δοθεί η ευκαιρία) κοντά στην ρωμαίικη Κοινότητα, και μετά να βγάλεις πιο ασφαλή συμπεράσματα επί του συγκεκριμένου θέματος.
Κατέθεσα, στο Φώς Φαναρίου, άρθρο όχι επιστημονικό, αλλά γραμμένο καρδιακά: για την σχισματική πολιτική του ρωσικού Πατριαρχείου στους Ρώσους της Διασποράς (μπορείς να το βρείς εύκολα στον συγκεκριμένο ιστότοπο)…είναι αξιοσημείωτο, για όσους με γνωρίζουν, ότι είμαι Ρωσόφιλος μέχρι βλακείας. Και όμως, στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν πρόκειται να χωνέψω την απανθρωπιά κάποιων κύκλων στο υπουργείο εξωτερικών του Πατριάρχη Κυρίλλου…
Με εκτίμηση
Για ποιά πλάνη μιλάει το παραπάνω σχόλιο; Εδώ στην Ουκρανία οι αδελφοί, που αποτελούν την πλειοψηφία της Ουκρανίας διώκονται, ξυλοκοπούνται, χάνουν τους ναούς τους, και όλα αυτά λόγω της απόφασης για Αυτοκεφαλία χωρίς να την ζητήσουν αυτοί και χωρίς να συμφωνήσουν για αυτή καμιά τοπική Ορθόδοξη Εκκλησία ως τώρα πλην του Οικουμενικού Πατριαρχείου, που υποτίθεται την χορήγησε για την ενότητα εκεί. Ποιός πλανάται; Το άρθρο του κ. Α. Σταλίδη είναι σωστό στο νόημά του.
Αγαπητε μου Ανδρεα τιμη μου που απαντησες στο σχολιο μου. Να σε ενημερωσω οτι παρα πολυ συχνα φιλοξενω στο ταπεινο ιστολογιο μας τα εξαιρετικα άρθρα σου. Παντα φυσικα με αναφορα της πηγης.
Λοιπον αγαπητε φιλε αν μου επιτρεπεις λογω του οτι βρισκομαι εξ επαγγελματος παρα πολυ κοντα στην Εκκλησία μας να σου πω οτι δεν θεωρειται σχισματικη αυτη η κινηση του Φιλαρετου απο ….καποιους.
Ειναι σχισματικη εκ των γεγονοτων και εκ των ιερων κανονων.
Και προς επικυρωσιν αυτων να σου αναφερω οτι δεν αναφερεται στα Διπτυχα της Εκκλησίας μας που πιθανως γνωριζεις οτι περιλαμβανουν όλες της Ορθοδοξες Εκκλησίες στον κοσμο.
Η μονη που αναφερεται ειναι η Ορθοδοξη Ουκρανικη Εκκλησία που υπαγεται στο Πατριαρχείο Μοσχας.
Να ξερεις οτι αυτη η ατυχης κινηση του Πατριαρχειου μας θα φερει μεγαλα προβληματα στην Εκκλησία μας καθως ενήργησε κατα τα παπικα προτυπα του αλαθητου…
Θα οφειλε να διαβουλευθεί με τις υπολοιπες Ορθοδοξες Εκκλησίες πριν απο οποιαδηποτε ενεργεια….
Κατα τα λοιπα ειμαστε γενικως στο ιδιο μηκος κυματος κι οχι μονο στο εν λογω άρθρο…
Η μονη εξαιρεση ειναι λοιπον αυτο το “θεωρείται”.
https://fanarion.blogspot.com/2018/12/blog-post_15.html
Το πρόβλημα είναι ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο _καθυστέρησε_ να δώσει το Αυτοκέφαλο, φοβούμενο (προφανώς) την επιθετικότητα του ρωσικού Πατριαρχείου. Η ανικανότητα του δευτέρου να επιλύσει, μετά από δεκαετίες, το ζήτημα, αυτή και μόνο η ανικανότητα έφερε τα πράγματα σε αυτό το σημείο. Δεν είχε άλλα περιθώρια η Πόλη. Αν η Ρωσία είχε τα κότσια, ας προσαρτούσε τα ρωσόφωνα εδάφη…είχε αρκετό καιρό να το κάνει! Γιατί δεν το έκανε άραγε…
Δυστυχώς, έχει δίκαιο η Κωνσταντινούπολη. Έχει δίκαιο και ο Πούτιν, να θέλει να θωρακίσει τα σύνορα της χώρας του, την στιγμή που την περικυκλώνουν οι εχθροί της. Και δυστυχώς, πραγματικά δυστυχώς, τα συμφέροντα της ρωμαίικης Κοινότητας, που ζεί (όσο και αν θέλουν κάποιοι να την θάψουν), και το συμφέρον της Ρωμηοσύνης ΔΕΝ συμβαδίζουν με τα συμφέροντα της Ρωσίας, σε αυτή την συγκυρία.
Τα λάθη των Ρώσων βγάζουν μάτι, σε αντίθεση με τις πάντοτε προσεκτικές κινήσεις του Φαναρίου. Ένα από αυτά τα λάθη ήταν και η επιθετικότητα απέναντι στους Ρώσους της Διασποράς. Έζησα από κοντά τα τεκταινόμενα στην αρχιεπισκοπή Σουρόζ, στην Αγγλία, όπου ο νυν υπουργός εξωτερικών του ρωσικού Πατριαρχείου, μητροπολίτης Ιλλαρίων, με τρόπο πραξικοπηματικό θέλησε να θέσει υπό την διοίκηση (!) της Μόσχας μια ιστορική επισκοπή, η οποία απαρτίζεται πια κυρίως από Βρετανούς Ορθοδόξους Χριστιανούς! Ας μην αναφέρουμε τις απειλές σε βάρος της ζωής μητροπολιτών χωρών της βαλτικής…ελπίζω να θυμάστε τις ασχήμιες εκείνων των ημερών…
Τα πράγματα είναι τόσο απλά…αρκεί να βρείτε χρόνο να μελετήσετε την προσεκτικά το ιστορικό του προβλήματος, που δείχνει αδυναμία του ρωσικού Πατριαρχείου να διαχειριστεί κρίσεις, και την δύσκολη θέση στην οποία έχει φέρει την ρωσική Κυβέρνηση.
Ο Θεός να μας φυλάει, γιατί -δυστυχώς- η Ορθοδοξία βάλλεται από παντού. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης μνημονεύει τον Πατριάρχη Μόσχας: εκκλησιάστηκα τελευταία φορά, στο Φανάρι, ανήμερα του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, και το άκουσα με τα αυτιά μου. Μετά μίλησε στο Εκκλησίασμα, που ήταν κυρίως νέοι άνθρωποι, με πολύ πόνο. Επειδή τα κόκκαλα των προγόνων μου, και πιστεύω και των δικών σας για πολλούς εδώ, βρίσκονται στα προσκυνήματα της σημερινής Τουρκίας, σκεφθείτε πολλές φορές πριν πυροβολήσετε την Μητέρα Εκκλησία. Μητέρα Εκκλησία επαναλαμβάνω, με φόρτιση. Δεν είμαστε μόνο οι ζωντανοί, η ΜτΧΕ: είναι και οι πεθαμένοι, καθώς και οι αγέννητοι. Το ρωσικό Πατριαρχείο τονίζει ότι το εκκλησίασμά μας είναι μια χούφτα άνθρωποι…μια χούφτα γενεών και γενεών, από τα χρόνια που ίδρυσε την Εκκλησία Του ο Απόστολος Ανδρέας!
Βεβαίως υπάρχουν αλήθειες στο παραπάνω σχόλιο για τους Ρώσους της Διασποράς, αλλά ας δούμε και την άλλη άποψη από τον Άγιο Ιωάννη Μαξίμοβιτς, που είναι Ἀγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας (για τα όσα γενικά, μέσα στην ιστορία, πέρα από το συγκεκριμένο θέμα και άλλες καταπατήσεις ιερών κανόνων στην σύγχρονη εποχή, γράφει το παραπάνω άρθρο για την Μητέρα του Χριστού Εκκλησία και για τη Ρωμιοσύνη εκεί, συμφωνούμε απόλυτα):
“Απονομή αυτοκεφαλιών ή αρπαγή εδαφών; Η αναφορά του Αγίου Ιωάννη Μαξίμοβιτς για το Οικουμενικό Πατριαρχείο.”
Αναμφισβήτητα το ιστορικό των δραστηριοτήτων του Οικουμενικού Πατριαρχείου μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο μπορεί να ρίξει φως στα βαθύτερα κίνητρα της… απόβασης του Πατριάρχη Βαρθολομαίου στην Ουκρανία. Για αυτόν τον λόγο, ακολουθεί μεταφρασμένο [το κατά δύναμιν] απόσπασμα της αναφοράς του Αγίου Ιωάννη Μαξίμοβιτς [Σαγκάη & Σαν Φρανσίσκο] για το Οικουμενικό Πατριαρχείο προς την Δεύτερη Σύνοδο της Ρωσικής Εκκλησίας εκτός Ρωσίας (ROCOR)που έγινε στην πρώην Γιουγκοσλαβία το 1938.
Ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς μόλις έχει περιγράψει τις συνέπειες των Βαλκανικών Πολέμων και του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, δηλαδή, την απώλεια επισκοπών και την απώλεια πολιτικής ισχύος στο εσωτερικό της Τουρκίας. Αναφέρει μάλιστα ότι παρ’ όλη αυτήν την ταπείνωση, ολόκληρος ο Ορθόδοξος κόσμος έβλεπε με ευλάβεια την πόλη που ήταν κάποτε πρωτεύουσα της οικουμένης και ότι ο διάδοχος των Αγίων Ιωάννου Χρυσοστόμου και Γρηγορίου του Θεολόγου θα μπορούσε από αυτήν την θέση να καθοδηγήσει πνευματικά ολόκληρο τον Ορθόδοξο κόσμο, αν μονάχα είχε την δική τους ακλόνητη στάση στην υπεράσπιση της δικαιοσύνης και της αλήθειας.
Στο σημείο που μεταφέρω εδώ ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς περιγράφει τις ενέργειες του Πατριαρχείου που σημάδεψαν την καθοδική του πορεία. Το συγκλονιστικό είναι ότι περιγράφει αυτό που θα ακολουθήσει και σήμερα το βλέπουμε να εξελίσσεται μπροστά στα μάτια μας. Αν και από το 1938 ορισμένα δεδομένα έχουν αλλάξει (όπως το ότι σήμερα το Πατριαρχείο έχει αναπτύξει συμμαχίες με τους δυνατούς της γης) διαβάζοντας κανείς αυτό το κείμενο νοιώθει σα να γράφτηκε σήμερα και βλέπει τα πράγματα να μπαίνουν στην σωστή τους διάσταση όσον αφορά το ζήτημα στην Ουκρανία.
***
Γράφει ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς:
«Το Οικουμενικό Πατριαρχείο επιθύμησε να αναπληρώσει τις επισκοπές που έχασε από τη δικαιοδοσία του καθώς και την απώλεια της πολιτικής του ισχύος εντός των ορίων της Τουρκίας, υπάγοντας στον εαυτό του εδάφη στα οποία έως τότε δεν υπήρχε Ορθόδοξη ιεραρχία, και ομοίως τις Εκκλησίες κρατών που η κυβέρνησή τους δεν είναι Ορθόδοξη.
Έτσι, στις 5 Απριλίου του 1922, ο Πατριάρχης Μελέτιος διόρισε έναν Έξαρχο Δυτικής και Κεντρικής Ευρώπης με τον τίτλο του Μητροπολίτη Θυάτειρας με έδρα στο Λονδίνο,
στις 4 Μαρτίου του 1923, ο ίδιος Πατριάρχης χειροτόνησε τον Τσέχο Αρχιμανδρίτη Σαμπάτιο, Αρχιεπίσκοπο Πράγας και Πάσης Τσεχοσλοβακίας,
στις 15 Απριλίου του 1924, ιδρύθηκε η Μητροπολιτεία Ουγγαρίας και Πάσης Κεντρικής Ευρώπης με Επισκοπική έδρα στη Βουδαπέστη, παρόλο που εκεί ήδη υπήρχε Σέρβος επίσκοπος.
Στην Αμερική δημιουργήθηκε μια Αρχιεπισκοπή υπαγόμενη στον Οικουμενικό Θρόνο,
και στη συνέχεια το 1924 ιδρύθηκε μία Επισκοπή στην Αυστραλία με Επισκοπική έδρα στο Σύδνευ.
Το 1938 η Ινδία υπάχθηκε στον Αρχιεπίσκοπο Αυστραλίας.
Παράλληλα, προχώρησε η υπαγωγή ξεχωριστών τμημάτων της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας που έχουν αποκοπείαπό την Ρωσία.
Έτσι, στις 9 Ιουνίου του 1923, ο Οικουμενικός Πατριάρχης δέχτηκε στην δικαιοδοσία του την Επισκοπή Φινλανδίας ως μια αυτόνομη Φινλανδική Εκκλησία,
στις 23 Αυγούστου του 1923, η Εσθονική Εκκλησία υπάχθηκε με τον ίδιο τρόπο,
στις 13 Νοεμβρίου του 1924, ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ζ’ αναγνώρισε την αυτοκεφαλία της Πολωνικής Εκκλησίας υπό την εποπτεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου – δηλαδή, μάλλον αυτονομία.
Τον Μάρτιο του 1936, ο Οικουμενικός Πατριάρχης δέχθηκε την Λετονία στη δικαιοδοσία του.
Ο Πατριάρχης Φώτιος, μη περιοριζόμενος στην απόκτηση Εκκλησιών σε περιοχές που είχαν βγει από τα όρια της Ρωσίας, δέχθηκε στην δικαιοδοσία του τον Μητροπολίτη Ευλόγιο στη Δυτική Ευρώπη μαζί με τις ενορίες που υπάγονταν σε αυτόν,
και στις 28 Φεβρουαρίου του 1937, ένας Αρχιεπίσκοπος της δικαιοδοσίας του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Αμερική χειροτόνησε τον Επίσκοπο Theodore-Bogdan Shpilko για μια Ουκρανική Εκκλησία στη Βόρεια Αμερική.
Έτσι, ο Οικουμενικός Πατριάρχης έγινε πραγματικά «οικουμενικός» [παγκόσμιος] στο εύρος της επικράτειας που θεωρητικά υπόκειται σε αυτόν. Ολόκληρη σχεδόν η υδρόγειος σφαίρα, εκτός από τις μικρές περιοχές των τριών Πατριαρχείων και του εδάφους της Σοβιετικής Ρωσίας, σύμφωνα με την αντίληψη των ηγετών του Πατριαρχείου εισέρχεται στην συγκρότηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Αυξάνοντας δίχως όρια τις επιθυμίες τους να υποτάξουν τμήματα της Ρωσίας, οι Πατριάρχες της Κωνσταντινουπόλεως άρχισαν να κάνουν και δηλώσεις για την μη κανονικότητα της προσάρτησης του Κιέβου στο Πατριαρχείο Μόσχαςκαι να δηλώνουν ότι η παλαιά νότια Ρωσική Μητρόπολη του Κιέβου θα έπρεπε να υπόκειται στον Θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως. Μια τέτοια άποψη δεν εκφράζεται μόνο με σαφήνεια στον Τόμο της 13ης Νοεμβρίου του 1924, σε σχέση με τον διαχωρισμό της Πολωνικής Εκκλησίας, αλλά επίσης προωθείται διεξοδικά και από τους Πατριάρχες. Έτσι, ο Εφημέριος του Μητροπολίτη Ευλόγιου στο Παρίσι, ο οποίος χειροτονήθηκε με την άδεια του Οικουμενικού Πατριάρχη, ανέλαβε τον τίτλο Χερσονήσου [Chersonese], δηλαδή, η Χερσόνησος, η οποία βρίσκεται τώρα στο έδαφος της Ρωσίας, υπόκειται στον Οικουμενικό Πατριάρχη.
Το επόμενο λογικό βήμα για το Οικουμενικό Πατριαρχείο θα είναι να διακηρύξει ότι ολόκληρη η Ρωσία υπάγεται στην δικαιοδοσία της Κωνσταντινουπόλεως.
Ωστόσο, η πραγματική πνευματική δύναμη, ακόμη και τα πραγματικά όρια εξουσίας δεν αντιστοιχούν καθόλου σε αυτήν την αυτο-εξάπλωση της Κωνσταντινούπολης. Και δεν αναφέρω το γεγονός ότι σχεδόν παντού η εξουσία του Πατριάρχη είναι εντελώς εικονική και συνίσταται κυρίως στην τιτλοποίηση επισκόπων που έχουν εκλεγεί σε διάφορα μέρη ή στην αποστολή τέτοιων από την Κωνσταντινούπολη, πολλά εδάφη τα οποία η Κωνσταντινούπολη θεωρεί ότι υπάγονται στην δικαιοδοσία της δεν έχουν καν ποίμνιο.
Το ηθικό κύρος των Πατριαρχών της Κωνσταντινούπολης έχει επίσης πέσει πολύ χαμηλά λόγω της εξαιρετικής αστάθειάς τους στα εκκλησιαστικά θέματα. Έτσι, ο Πατριάρχης Μελέτιος ο Δ διοργάνωσε ένα «Πανορθόδοξο Συνέδριο» με εκπροσώπους από διάφορες εκκλησίες το οποίο αποφάσισε την εισαγωγή του Νέου Ημερολογίου. Η απόφαση αυτή, η οποία αναγνωρίστηκε μόνο από ένα τμήμα της Εκκλησίας, εισήγαγε ένα τρομακτικό σχίσμα μέσα στους Ορθόδοξους Χριστιανούς. Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ζ αναγνώρισε την απόφαση της συνόδου της Ζωντανής Εκκλησίας σχετικά με την εκθρόνιση του Πατριάρχη Τύχωνα, τον οποίο λίγο πιο πριν η Σύνοδος της Κωνσταντινουπόλεως είχε ανακηρύξει «ομολογητή», και στη συνέχεια μπήκε σε κοινωνία με τους «Ανακαινιστές» στη Ρωσία, η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Εν ολίγοις, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, που θεωρητικά καλύπτει σχεδόν ολόκληρο το σύμπαν ενώ στην πραγματικότητα επεκτείνει την εξουσία του μόνο πάνω σε διαφορετικές επισκοπές και σε άλλα μέρη έχει μόνο μια υψηλή επιφανειακή εποπτεία λαμβάνοντας κάποια έσοδα γι’ αυτό• εκδιωκόμενο από την εγχώρια κυβέρνηση και μη υποστηριζόμενο από οποιαδήποτε κρατική εξουσία στο εξωτερικό: έχοντας χάσει τη σημασία του ως πυλώνας της αλήθειας και έχοντας γίνει το ίδιο πηγή διαίρεσης, και παράλληλα διακατεχόμενο από μια υπερβολική αγάπη για την εξουσία – παρουσιάζει ένα ελεεινό θέαμα που θυμίζει τις χειρότερες περιόδους στην ιστορία της Επισκοπικής Έδρας της Κωνσταντινουπόλεως.»
Από ΑΒΕΡΩΦ