Τι θα μας έλεγε ο Σαράντος Καργάκος για το 1821

Στις 15 Μαρτίου επρόκειτο να γίνει στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών η επίσημη παρουσίαση του τρίτομου έργου του αειμνήστου ιστορικού και φιλολόγου Σαράντου Καργάκου με τίτλο: Η Ελληνική Επανάσταση του 1821. Η παρουσίαση αναβλήθηκε λόγω των μέτρων πρόληψης κατά του κορωνοϊού. Επειδή προ ολίγων ημερών γιορτάσαμε μένοντας στο σπίτι την Εθνική μας Επέτειο, πιστεύω ότι είναι χρήσιμο να θυμηθούμε ορισμένες από τις διαπιστώσεις του σπουδαίου αυτού συγγραφέως.

Ο Καργάκος σε όλα τα έργα του καταδεικνύει τη διαχρονική συνέχεια του Ελληνισμού. Μετά την Επανάσταση του 1821 δημιουργήθηκε ελληνικό κράτος, αλλά το έθνος προϋπήρχε. Στον Γ΄ τόμο του τρίτομου έργου του ο αείμνηστος Σαράντος καταγράφει τις ενδιαφέρουσες διαπιστώσεις του Ιωάννου Καποδίστρια για το ζήτημα αυτό:

«…Επομένως οι Έλληνες, οι οποίοι ουδέποτε εγκατέλειψαν την γενέτειράν των και τα όπλα των και είνε εκείνοι που διετήρησαν εις όλην των τη αγνότητα τα αρχαία έθιμα και προ πάντων την αγνήν, την χριστιανικήν των πίστιν, αποτελούν την μάζαν ενός λαού τοσο δυστυχούς, όσον και θαυμασίου, ο οποίος περιεφρόνησε ωσαύτως τους κινδύνους εκ της πολιτικής των ξένων, και της ανά πάσαν στιγμήν κολοσσιαίας ισχύος των Τούρκων.

,,,Εις την Εκκλησίαν των και δια της Εκκλησίας δεν έπαυσαν να αποτελούν ξεχωριστήν εθνότητα, από της εποχής της υπερισχύσεως των Τούρκων. Δια της Εκκλησίας των, λοιπόν, και πάλιν θα σωθούν και θα το επιτύχουν ικετεύοντες εκ βάθους καρδίας τον μόνον ηγεμόνα του κόσμου, ο οποίος είναι προστάτης των.

Γενεύη, 1/13 Δεκεμβρίου 1825»

Ο Καργάκος παραπέμπει στον Καποδίστρια, ο οποίος βρισκόταν στην Ελβετία έχοντας διαφωνήσει με τον Τσάρο, και ο οποίος – δύο χρόνια πριν εκλεγεί Κυβερνήτης – έγραφε σε επιστολές του ότι το ελληνικό έθνος είναι υπαρκτό και διακριτό και οφείλει την επιβίωσή του πρωτίστως στην Ορθόδοξη Εκκλησία.

Επίσης ο αείμνηστος συγγραφεύς θα μας έλεγε, αν τον είχαμε μπροστά μας, ότι ελευθερωθήκαμε χάρις στις δικές μας δυνάμεις και στις πολεμικές επιτυχίες των πρώτων δύο ετών του Αγώνος. Αυτές οι επιτυχίες οδήγησαν τις Μεγάλες Δυνάμεις να ενδιαφερθούν για την αναγεννώμενη Ελλάδα. Ο κανόνας ισχύει και σήμερα. Αν δεν αποδείξεις ότι έχεις την ισχύ και τη βούληση να προστατεύσεις τα εθνικά σου συμφέροντα, οι ξένοι δεν θα σε θέλουν για σύμμαχο. Το είδαμε προσφάτως: Μόνον όταν δείξαμε ότι είμαστε αποφασισμένοι να φρουρήσουμε αυστηρά τα σύνορα στον Έβρο είδαμε τους Ευρωπαίους ηγέτες να σπεύδουν στις Καστανιές και να επιδεικνύουν ενδιαφέρον.

Συμβουλεύει ο Καργάκος: Να μελετούμε όχι μόνο τα πολεμικά γεγονότα, αλλά και την πολιτική οργάνωση των Επαναστατών. Οι Εθνικές Συνελεύσεις μερίμνησαν και για την Παιδεία με Έφορο τον ιεροδιάκονο Γρηγόριο Κωνσταντά!

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 29.3.2020