Διαβάζοντας το βιβλίο «Όσοι ζωντανοί» ο αναγνώστης διαπιστώνει παντού τον αγνό θερμό πατριωτισμό του Ίωνος Δραγούμη. Απόστολος της δημοτικής γλώσσας και της τοπικής αυτοδιοίκησης, ήταν ταυτόχρονα προφήτης μιας παράφορης αγάπης προς το Έθνος.
«Εθνικιστής» ή «προοδευτικός»; Αδύνατο να τον καλύψουν τέτοιοι συμβατικοί χαρακτηρισμοί. Πνεύματα ελεύθερα σαν τον Δραγούμη δεν μπορούν να καταταχθούν στις συνηθισμένες παρατάξεις των πολλών, αλλά υψώνονται δυναμικά κρίνοντας τους πολλούς. Και χτύπησε πολλούς η θαρραλέα κριτική του, ώσπου τον χτύπησαν σφαίρες φονικές όχι ξένων, αλλά Ελλήνων. Αυτός έσιώπησε, μα τα βιβλία του για πάντα θα μιλούν!
Όσοι ζωντανοί (πρώτη έκδοση 1911): Την Κωνσταντινούπολη του 1908, στην εποχή της επανάστασης των Νεότουρκων, παρουσιάζει ο Δραγούμης στο έργο του αυτό. Ζώντας συγκλονιστικές ιστορικές μνήμες, μέσα στον ανατολίτικο τρόπο ζωής, γνωρίζοντας πολιτικούς και εκκλησιαστικούς κύκλους και επηρεασμένος από σύγχρονά του ιστορικά γεγονότα, προβληματίζεται για το παρόν και το μέλλον του Ελληνισμού. Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζονται η ιδεολογία, η φιλοσοφία και οι οραματισμοί του Ίωνος Δραγούμη στην πιο ολοκληρωμένη τους μορφή.
Στο παρακάτω βίντεο, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη δολοφονία του Ίωνος Δραγούμη, το Cognosco Team σας παρουσιάζει ένα απόσπασμα του βιβλίου του το οποίο προκαλεί δέος και νοσταλγία: