Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλος
Στις 20 Ιουλίου, ανήμερα του Προφήτη Ηλία, το πρωί έσβησε το καντήλι του αρχιτέκτονα Παναγιώτη Σαραντάρη (1932-2021), του τελευταίου άρρενα της Γενιάς του, σημάδια της οποίας βρίσκονται στην βασιλεία του Ιωάννου Παλαιολόγου. Σύμφωνα με μαρμάρινη επιγραφή, που σώζεται στη Μονή Αρτοκωστάς Κυνουρίας, το 1425 ο Αντώνιος Σαραντάρης συνέβαλε στην ανακαίνιση της. Υπάρχουν επίσης έγγραφα της οικογένειας, που διέσωσε ο Παναγιώτης Σαραντάρης και εξεδόθησαν σε τόμο από το Αρχείο Τσακωνιάς, που χρονολογούνται από το 1686. Επίσης στον Πραστό σώζεται ο προεπαναστατικός Πύργος των Σαραντάρη. Στην Επανάσταση του 1821 ο Νικόλαος Γεωργίου Σαραντάρης συμμετέσχε στην άλωση της Μονεμβασίας και της Τριπολιτσάς και σε πολλές μάχες κατά του Δράμαλη και του Ιμπραήμ. Μέλη της οικογένειας πολέμησαν στους Βαλκανικούς Πολέμους και στη Μικρασιατική εκστρατεία και ο εξάδελφός του ποιητής Γιώργος Σαραντάρης (1908-1941) πολέμησε στην Πίνδο, όπου και απεβίωσε από τις κακουχίες.
Τη συνέχεια της οικογένειας αναλαμβάνουν οι θυγατέρες του Παναγιώτη Τζούλια και Βάνα και η μητέρα τους Ρενάτα. Έχουν υπό την ευθύνη τους πολύτιμα κειμήλια της οικογένειας και ένα σημαντικό μέρος του αρχείου του πρώτου εξαδέλφου του Παναγιώτη, καινοτόμου ποιητή και εμβριθούς φιλοσοφικού στοχαστή Γιώργου Σαραντάρη. Δυστυχώς ο Παναγιώτης δεν είδε να πραγματοποιείται το όνειρό του, η «Στέγη Γιώργου Σαραντάρη», που να αποτελεί ένα κέντρο πολιτισμού και προβολής του έργου του εξαδέλφου του.
Ο Παναγιώτης Σαραντάρης αποτέλεσε ένα πρότυπο ευπατρίδη. Ταπεινός στον χαρακτήρα και θυμόσοφος ουδέποτε περηφανεύτηκε για τη γενιά του, ούτε για το λαμπρό έργο που επιτέλεσε. Αρχιτέκτονας των πολυτεχνείων Φλωρεντίας και Ρώμης και με οικογενειακή περιουσία στην Ιταλία επέλεξε να διαμείνει στο Λεωνίδιο. Ως σύμβουλος του Δημάρχου Λεωνιδίου Στυλιανού Μερικάκη (1959-1978) συνέβαλε αποφασιστικά στο να διατηρηθεί ο παραδοσιακός και ιστορικός χαρακτήρας της κωμόπολης και να αποτελεί σήμερα οικιστικό στολίδι. Σε μια εξοχή του περίφημου κόκκινου βράχου της Λεωνιδιώτικης κοιλάδας υπάρχουν τα ερείπια τριών ανεμόμυλών. Ο Σαραντάρης χωρίς να ζητήσει χρήματα αφιέρωσε προσωπικά πολύ χρόνο στην έρευνα, στην εκπόνηση σχεδίων και στην ανεύρεση των κατάλληλων εργαλείων ώστε να λειτουργήσουν οι ανεμόμυλοι. Ξεκίνησε με τον πρώτο, αυτός φτιάχτηκε, αλλά προς πικρία του, στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε… Εκπόνησε επίσης μελέτη δωρεάν για την μετατροπή του κτίσματος – κουφαριού της λεγόμενης «φάμπρικας» του Λεωνιδίου, που δεν ελήφθη υπόψη. Με ελάχιστα χρήματα ανελάμβανε την εκπόνηση αρχιτεκτονικών μελετών και την επίβλεψη νέων οικημάτων. Όλα συνδυάζουν τον παραδοσιακό χαρακτήρα των σπιτιών της κωμόπολης με την εξασφάλιση ενός άνετου και σύγχρονου τρόπου ζωής.
Ο Παναγιώτης Σαραντάρης συνέζησε λίγο, αλλά αγάπησε τον εξάδελφό του Γιώργο Σαραντάρη και έκαμε σκοπό της ζωή του να προβληθεί το έργο του. Για το σκοπό αυτό βοηθούσε όποιον απευθυνόταν σε αυτόν ζητώντας πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του ποιητή και στοχαστή. Ένας από αυτούς είναι και ο υπογράφων το παρόν. Χωρίς αυτόν δεν θα είχε γραφεί το βιβλίο «Γιώργος Σαραντάρης: Ο άνθρωπος, ο ποιητής, ο διανοούμενος».-