Βίντεο: Βερέμης Γιανναράς – ελληνικές κοινότητες – ελληνικότητα

Γιὰ νὰ μπορέσῃς νὰ δῇς τὸ πολύτιμο, ταλαίπωρε Βερέμη, πρέπει πρώτα νὰ καθαρίσῃς τὸ μάτι σου ἀπὸ τὴν φράγκικη τσίμπλα. Οἱ ὑπόλοιποι ἀρχίστε μὲ μιὰ ἐπίσκεψι στὸ Μουσεῖο Μπενάκη· ἢ ἀνοῖξτε σὲ μιὰ τυχαία σελίδα μιὰ συλλογὴ δημοτικῶν τραγουδιῶν· ἢ ἐπισκεφθεῖτε τὸ ξεχασμένο χωριὸ τοῦ παπποῦ σας στὸ βουνό. Κάτι θὰ πιάσῃ τὸ μάτι καὶ ἡ ψυχή σας. Καὶ μετὰ προχωροῦμε παραπέρα.

«Κοντολογίς, νὰ μποροῦσαν καὶ τὴ σημασία τῶν λαῶν νὰ τὴ μετρᾶνε ὄχι ἀπὸ τὸ πόσα κεφάλια διαθέτουνε γιὰ μακέλεμα, ὅπως συμβαίνει στὶς μέρες μας, ἀλλὰ ἀπ᾿ τὸ πόση εὐγένεια παράγουν, ἀκόμη καὶ κάτω ἀπὸ τὶς πιὸ δυσμενεῖς καὶ βάναυσες συνθῆκες, ὅπως ὁ δικός μας ὁ λαὸς στὰ χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας, ὅπου τὸ παραμικρὸ κεντητὸ πουκάμισο, τὸ πιὸ φτηνὸ βαρκάκι, τὸ πιὸ ταπεινὸ ἐκκλησάκι, τὸ τέμπλο, τὸ κιούπι, τὸ χράμι, ὅλα τους ἀποπνέανε μιὰν ἀρχοντιά, κατά τι ἀνώτερη τῶν Λουδοβίκων.» (Ὀδυσσέας Ἐλύτης, «Τὰ δημόσια καὶ τὰ ἰδιωτικά», 1983 καὶ 1989)

«Εἶνε ἀδύνατον νὰ ἀρχίσῃ δημιουργία Ἑλληνικῆς ζωῆς ἐνόσῳ ὅλα τὰ πράγματα τῆς ζωῆς ἀπὸ τὸ πρῶτον κουρέλι τοῦ λίκνου -καὶ ὅλων τῶν ἰδεῶν- μέχρι τοῦ τελευταίου κουρελίου τοῦ τάφου, εἶναι ξένα. Τὸ κτύπημα τῆς ξενομανίας εἶνε τὸ πρῶτον κίνημα, ὁ πρῶτος ἀγὼν τῶν ποθούντων νὰ ἀγωνισθοῦν διὰ μίαν ἀρχὴν Ἑλλάδος. Ἡ ξενομανία εἶνε χωριατιά. Εἶνε προστυχιά. Εἶνε κουταμάρα. Εἶνε ἀφιλοτιμία. Εἶνε ἀφιλοπατρία. Καὶ εἶνε ξυππασιά. Καὶ εἶνε ἀμάθεια.» (Περικλῆς Γιαννόπουλος, «Ἡ ξενομανία», 1903)

Προφανώς αυτό το τελευταίο συμβαίνει αγαπητέ. Ας ήταν ντοκυμανταίρ του Ριζοσπάστη ή της Αυγής, για παράδειγμα, και θα ΄βλεπες κριτική και μένος τότε!

Δεν μπορούσα κατ’ αρχήν να διανοηθώ ότι ο κος Γιανναράς δεν στάθηκε δυνατό να αρθρώσει λόγο αντίρρησης στους ισοπεδωτικούς αφορισμούς του κου Βερέμη. Δύο τινά μπορώ να υποθέσω : είτε εξεπλάγη από το ανθελληνικό μένος του συνομιλητή του είτε προσπάθησε να κρατήσει τις ισορροπίες ώστε να μην απωλέσει το σταθερό βήμα του. Αναμένουμε, πάντως, με ενδιαφέρον να αναιρέσει σύντομα τις ιδεοληπτικές γελοιότητες των συνομιλητών του με τη νηφαλιότητα του γραπτού λόγου του. Λυπούμαι ιδιαιτέρως για το επίπεδο των συντελεστών της διαβόητης εκπομπής, οι οποίοι ανερυθρίαστα περιφέρουν την αφόρητη μιζέρια τους. Εάν δεν “υπήρχε τίποτε άξιο να διασώσουμε” και “όλα ήταν στη φαντασία μας”, όπως καμώνονται, ας μας απαντήσουν από πού αντλούσαν αποθέματα οι Έλληνες του 1821 ώστε να ξεκινήσουν και να συνεχίσουν την επανάσταση παρ’ όλες τις αντιξοότητες, θυσιάζοντας τα πάντα; Μήπως ευθυνόταν η αχαλίνωτη φαντασία τους; Στο δίλημμα που μας βάζετε, κε Βερέμη, η απάντηση είναι εύκολη : προτιμούμε ονειροπαρμένους ήρωες που θυσιάζονται για υποθέσεις “ανάξιες λόγου”, παρά ρεαλιστές ραγιάδες που δεν κρύβουν ότι ντρέπονται για το παρελθόν και την καταγωγή τους.

Δελφινακι αν εχεις τετοια αντυπωση το παρακατω σχόλιο από μεγαλοθαμώνα σε αποδομητικό στρατευμενο blog θα σου αλλαξει τη γνώμη

“Και εδώ ψέγω τον Βερέμη γιατί καθόταν και δεν του απαντούσε στα ίσα.

Ο Γιανναράς πρέπει να χτυπηθεί και να αποδομηθεί, γιατί αποτελεί το “σοβαρότερο” κομμάτι της Ορθόδοξης απολογητικής. Αντίθετα το τι έλεγε ο Χριστόδουλος, ο Άνθιμος κα οι λοιποί πάπαρδοι, αυτό καθόλου δεν αγγίζει την ιντελιγκέντσια.

Ο Γιανναράς πρέπει να χτυπηθεί το επαναλαμβάνω, γιατί αν μια φορά στη ζωή του έκανε τη στοφή και έκλασε την υπερ-φονταμενταλιστική “Ζωή” στην οποία ανήκε, έχουμε μια απειροελάχιστη ελπίδα να κλάσει και σύνολη την “οντολογική” ντόπια ανάγκη, αν του αποδομήσουμε ένα-ένα τα σάπια επιχειρήματά του.”

Ὢχ τὸ μάτι μου

Θεοπρόβλητε, υπάρχει και μία άλλη αντίφαση μέχρι ηλιθιότητας του Βερέμη από την ΙΔΙΑ εκπομπή με τον Γιανναρά που ανέδειξε και πάλι το Αντίβαρο.

Στο ακόλουθο βίντεο

http://www.youtube.com/watch?v=tV05BClVfoY

Ο Βερέμης υποστηρίζει ότι ΥΠΗΡΞΕ το κρυφό σχολειό και δίνει ένα “παράδειγμα” την εποχή του Κοσμά του Αιτωλού. Λέει ότι το κρυφό σχολειό “πράγματι υπήρξε” σε εποχές “συγχρονισμένων εξισλαμισμών”, “όπως για παράδειγμα” στην εποχή του Κοσμά, άρα υποθέτει ο τηλεθεατής και σε άλλες εποχές βέβαια. Λίγο μετά έλεγε ότι “δεν υπήρξε”, όπως έλεγε και ο Τατσόπουλος και η σειρά εν γένει.

Γενικώς τελούν σε σύγχυση.

Καινούριε, δεν παρακολούθησα όλη την συζήτηση, αλλά μόνο το προβληθέν εδώ απόσπασμα. Μπράβο στον κο Γιανναρά εάν επεσήμανε αυτό το καίριο ζήτημα. Ο συλλογισμός του θα μπορούσε να επεκταθεί ακόμη παραπέρα : αφού “δεν άξιζε τίποτε να διασωθεί”, για ποιόν λόγο οι πρόγονοι των ηρώων του ’21, δεκάδες γενιές ολόκληρες, πεισματικά παρέμεναν Έλληνες και Ορθόδοξοι παρά τις πιέσεις, τις υποσχέσεις και τους μαζικούς εξισλαμισμούς άλλων συμπατριωτών τους; Κάτι, λοιπόν, έβρισκαν οι ίδιοι ότι άξιζε όλη αυτήν την θυσία. Κάτι που αισθάνονταν ξεκάθαρα εκείνοι πετώντας ψηλά με τα φτερά της πίστης και της φιλοπατρίας. Μην έχουμε ελπίδες ότι μπορούν να το δούν οι έρποντες γυμνοσάλιαγκες, που όχι μόνο δεν έχουν φτερά, αλλά τα κοροϊδεύουν κιόλας.

Να κάνω μία επισήμανση σε σχέση με αυτό που αναφέρει ο Γιανναράς για το ότι φορολογικό υποκείμενο δεν ήταν το άτομο, αλλά η κοινότητα, θεσμό που ο Γιανναράς τον χαρακτηρίζει -και ορθά!- « Σ Υ Γ Κ Λ Ο Ν Ι Σ Τ Ι Κ Ο ». Αν δεν έγινε πλήρως αντιληπτό, αυτό αναφέρεται στην εποχή του λεγόμενου «Βυζαντίου» και όχι στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Πράγματι, υπόχρεοι φόρου δεν ήταν απ’ ευθείας οι πολίτες της αυτοκρατορίας, αλλά οι κοινότητες, οι οποίες όφειλαν να τους κατανείμουν με βάση την αρχή της αλληλεγγύου αποδόσεως .

Η αναφορά αυτή βρίσκεται στα βιβλία του Γιανναρά με την παραπομπή στον Σβορώνο, όπως είπε και στην εκπομπή. Ο Σβορώνος παραπέμπει στον H.J.Scheltema και στο έργο του: «Το Βυζαντινό Δίκαιο, στην Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας»

Περισσότερα για τον Γιανναρά -θα επαναλάβω- μπορείτε να βρείτε στο βιβλίο του Ορθοδοξία και Δύση στη Νεώτερη Ελλάδα

Ανδρέας.

Αγαπητέ Κ.Π., στον ίδιο ιστοχώρο έχουν εκτυλιχθεί ομηρικές διαμάχες σχετικά με την διάκριση Ελλήνων και Ρωμηών και δεν θεωρώ σκόπιμο να επανέλθω διότι πλέον είναι φρονιμότερο να τηρούμε ενιαίο μέτωπο ενάντια στους πλέον επικίνδυνους “τιποτολάτρες”. Εν πολλοίς δεν διαφωνούμε, άλλωστε. Ωστόσο, εκ της προτιμήσεως αρκετών προγόνων μας στον αυτοπροσδιορισμό του Ρωμηού μέχρι την κρίση σου πως “δεν ήξεραν ότι είναι Έλληνες”, υπάρχει μεγάλη απόσταση. Πιστεύω ότι γνώριζαν την καταγωγή τους από την Αρχαία Ελλάδα και την ιστορική συνέχεια του γένους, όμως η ένδοξη παράδοση της Ρωμανίας τους ήταν πιο προσφιλής, εγγύτερη χρονικά, διατηρείτο δε ζωντανή μέσω του Πατριαρχείου. Εν πάση περιπτώσει, νομίζω ότι σημασία δεν έχει τι ακριβώς πίστευαν (ίσως και οι ίδιοι να μην είχαν την δυνατότητα τέτοιων θεωρητικών αναζητήσεων), αλλά τι θυσίαζαν για να μην χάσουν αυτά “που δεν ήταν τίποτα άξιο να διασώσουμε”. Υπήρχαν και εκείνη την εποχή άνθρωποι με τέτοιες αντιλήψεις, αλλά τότε ήταν εύκολη η λύση του εξισλαμισμού. Αυτοί, λοιπόν, που απέμεναν (Έλληνες/Ρωμηοί Ορθόδοξοι, όπως θες χαρακτήρισέ τους) είχαν κάνει τις αξιολογήσεις τους και οπωσδήποτε γνώριζαν τι αγωνίζονταν να διασώσουν και με ποιό τίμημα. Φίλε Κ.Π., ας ξεμπερδέψουμε πρώτα με τους “απ-αξιολογητές των πάντων”, ας φτάσουμε στο επίπεδο αυταπάρνησης των προγόνων μας και μετά θα έχουμε την πολυτέλεια να ασχοληθούμε με τέτοιου είδους διακρίσεις. Ειδάλλως, σε λίγα χρόνια το πρόβλημα δεν θα είναι “Έλληνας ή Ρωμηός”, αλλά “Έλληνας ή Ελληνόγλωσσος άπατρις ακαθορίστου καταγωγής”.

Ανώνυμο δελφινάκι που απαντάς στον εαυτό σου “έτσι ακριβώς”, φαίνεται να μας τρελλάνεις θέλεις.

Λες ότι σ’ αυτό το θέμα ο Βερέμης έχει δίκιο και μετά από λίγες γραμμές αφού τους έχεις βαφτίσει όλους νεο-οθωμανούς, αυτοανακηρύσσεσαι σε μοναδικό νεο-οθωμανοφάγο. Υποτίθεται όμως ότι ο Βερέμης σ’ αυτό εδώ το σημείο που λες ότι έχει δίκιο λέει ότι η μόνη κληρονομιά των Οθωμανών ήτανε τα παιδομαζόματα και ο γενιτσαρισμός, δηλαδή η βαρβαρότητα. Άρα πώς συνιστά ρεύμα νεο-οθωμανισμού με βάση αυτό που έχει και δίκιο λες;

Η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική βέβαια. Ότι ο Βερέμης πράγματι είναι νεο-οθωμανιστής, αλλά ως προς αυτό ΕΧΕΙ ΑΔΙΚΟ. Ο Βερέμης απαντώντας στο ερώτημα του Γιανναρά τι είχαν ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ να διασώσουν, εννοείται από τον πολιτισμό τους, ξεχνάει το “τους Έλληνες” και αραδιάζει την ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ότι δεν υπήρχε κάτι άξιο να διασωθεί από τους ΟΘΩΜΑΝΟΥΣ. Η πραγματικότητα είναι δηλαδή ότι ο Βερέμης δεν έχει σε καμία εκτίμηση τους ΕΛΛΗΝΕΣ και τον πολιτισμό τους. Για την ακρίβεια τους Ρωμιούς επειδή όπως γράφτηκε αυτή ήταν η εικόνα που είχαν τότε οι άνθρωποι για τον εαυτό τους. Επειδή δεν έχει σε καμία εκτίμηση τους Έλληνες ΚΡΥΒΕΤΑΙ πίσω από την ωμή βαρβαρότητα των Οθωμανών για να απαντήσει “δεν υπήρχε τίποτα άξιο να διασωθεί”. Έτσι μοιραία υιοθετεί 100% την οπτική της Δύσης. Ας αντιγράψουμε εντελώς τους Γερμανικούς θεσμούς στη χώρα για να πάμε μπροστά και να ΓΕΝΗΣΟΥΜΕ ένα έθνος και να ΦΤΙΑΞΟΥΜΕ ένα κράτος από το μηδέν “εφάμιλλο των Ευρωπαϊκών”. Αυτός είναι ο Βερέμης. Λάθος τον διάβασες.

Ο Γιανναράς τώρα. Ο Γιανναράς σαφώς δεν είναι νεο-οθωμανιστής, επειδή όλες αυτές τις βαρβαρότητες των Οθωμανών (γενιτσαρισμούς, παιδομαζώματα και άλλα) τις ΓΝΩΡΙΖΕΙ, αλλά σαφώς ΔΕΝ ΤΙΣ ΘΕΩΡΕΙ ελληνικές. Αποδεικνύεται από το ότι θεωρεί ΠΡΟΣΒΛΗΤΙΚΟ και ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΛΗΠΤΙΚΟ να ακούει από τα στόματα των άλλων δύο τους γενιτσαρισμούς κτλ ως τα στοιχεία που δήθεν αναζητά. Ο Γιανναράς αναζητά τα στοιχεία πάνω στα οποία θα έπρεπε να προβληματιστούν οι Έλληνες τότε για να χτίσουν το κράτος τους στον δικό τους πολιτισμό ο οποίος έτρεχε παράλληλα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία αλλά είχε ρίζες στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Γι’ αυτό μιλάει για την ελληνική ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ, με ρίζες στο Βυζάντιο. Γι’ αυτό μιλάει για αποκέντρωση, γι’ αυτό μιλάει για μη-εθνική Εκκλησία. Γι’ αυτό μιλάει για άλλο σύστημα παιδείας αντί για ξερή αντιγραφή του Γερμανικού μοντέλου.

Οι Ιάπωνες όταν είδαν την πρόσφατη ταινία του Χόλυγουντ Περλ Χάρμπορ το 95% των Γιαπωνέζων, όταν έβγαιναν από τους κινηματογράφους έλεγαν ότι ευτυχώς που έγινε και αυτή η ταινία για να μάθουν λίγο την ιστορία του τόπου τους! Δεν αντιλέγω ότι έχουν κάνει βήματα, αλλά το να θεωρούμε μοντέλα λαούς που δεν γνωρίζουμε τι πιστεύουν βασιζόμενοι μόνο σε εκ του μακρόθεν πληροφορίες γι’ αυτούς δείχνει επιπολαιότητα. Γνώρισε πρώτα κανέναν Γιαπωνέζο και ρώτα τον.

Φίλε Φιλανθρωπινέ, συμφωνώ κι επαυξάνω ότι δεν πρέπει τρωγόμαστε και μεταξύ μας. Και μακάρι να συζητούσαμε από κοντά, για να έβλεπες ότι ό,τι γράφω το γράφω με αγάπη και φροντίδα. Δηλαδή, αγαπητέ, πρέπει να σταματήσουμε να γράφουμε “για χάριν του εθνικού συμφέροντος και της ενότητας”;! Ποιό είναι το “συμφέρον” και τί το καθορίζει; Δική μου άποψη είναι ότι φτάσαμε όπου φτάσαμε, διότι τα τελευταία 190 χρόνια παρακολουθούμε την κηδεία του Γένους μας.

Θα σε ξαναδιορθώσω, ταπεινά και φιλικά, για το “Ρωμηός”, που είναι μεταγενέστερο. Σε όλη την βιβλιογραφία και ιστοριογραφία, μέχρι τον 18ο αιώνα, δεν έχω πέσει ποτέ στην λέξη Ρωμηός, αλλά κυριαρχεί ο προσδιορισμός Ρωμαίος. Ο δε προσδιορισμός “Έλλην” αναφέρεται στην ελληνοφωνία, στην ΚΑΛΥΤΕΡΗ των περιπτώσεων, ιδιαίτερα όταν οι λατινόφωνες Φράγκοι καταλαμβάνουν όλη σχεδόν την Δύση. Το “Ρωμηός” χρησιμοποιείται σίγουρα σε δημοτικά τραγούδια (“ρωμέικα τραγωδίας” “στον πόλεμο ρωμέικο παληκάρι” “Τούρκοι Ρωμηοί των κλαίγαν στον ρωμηομαχαλά” κλπ.), αλλά δεν υπάρχει πουθενά ως προσδιορισμός στα κείμενα των προγόνων μας.

Σήμερα έχουμε την “πολυτέλεια” να μπορούμε να επιλέξουμε την ταυτότητά μας, όποια να και να ‘ναι, αλλά το ζήτημα επιλογής μιας ταυτότητας που δεν μας ανήκει (αναρωτήσου φίλτατε απλά τί είμαστε και ποιοί υπήρξαν οι πρόγονοί μας από τον 2ο μ.Χ. αιώνα μέχρι τον 16ο αιώνα, τουλάχιστον! Διότι υπάρχουνε γραπτά κείμενα…).

Το δίλημμα λοιπόν φίλε μου είναι τεράστιο: ή θα ξαναθέσουμε στόχους, αυτή την φορά αναζητώντας την ταυτότητα που χάσαμε (εξαιτίας συγκεκριμένων και χειροπιαστών γεγονότων: πρωτόκολλο του Λονδίνου, επικράτηση της Μετακένωσης του Κοραή στις εθνοσυνελεύσεις κλπ.), ή θα πρέπει να συνεχίσουμε να αλληθωρίζουμε (όπως σωστά το ‘λεγε ο Καστοριάδης), όντας Χριστιανοί Ρωμαίοι, απ’ το ‘να μάτι, και πνευματικοί απόγονοι όλης (;;!!!) της ελληνικής και ελληνιστικής αρχαιότητας από την άλλη.

Δεν προσπαθώ ΚΑΝ να κατασκευάσω κάτι, όπως κάνουνε όσοι έχουνε ταυτισθεί με την (εξιδανικευμένη…) αρχαιότητα. Απλά, βλέπω την Αγία Σοφία στην Πόλη, τα οικτρά απομεινάρια του Ιερού Παλατίου, τις κατακόμβες, τα φρεσκο, τις επιγραφές, τους πύργους…και σκέφτομαι ότι όλα αυτά τα ξεπλύναμε, κι αναζητήσαμε κάτι με το οποίο δεν είχαμε ποτέ επαφή.

Αγγλικά ομιλούν και οι Αμερικανοί. Το πόσο Άγγλοι είναι, αυτό είναι άλλο θέμα…εγώ πιο υπερήφανος αισθάνομαι για το ελληνιστικό και χριστιανικό υπόβαθρο του ρωμαϊκού πολιτισμού, που ήταν ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ από την ίδρυσή του, από τον πολιτισμό της πόλης-Κράτους, που βάπτιζε όλους τους άλλους βαρβάρους.

Ο Βερέμης, και οι όμοιοί του, όπως έγραψα παραπάνω, δεν θα ‘χαν πια επιχειρήματα, αν ξέραμε ΕΜΕΙΣ ποιοί ΗΜΑΣΤΕ/ΕΙΜΑΣΤΕ.

Επιτρεψέ μου, φίλε μου, να ξέρω πώς αυτοπροσδιορίζονταν οι προπαπούδες μου, που τους ξεριζώσανε.

Ἀλλοίμονον οἱ θεωρητικὲς κατασκευὲς δὲν φθάνουν πάντοτε νὰ ἀναιρέσουν τὶς ἀνάγκες τῆς σαρκός. Προκειμένου οἱ ἐφοριακοὶ τῆς Ἀνατολικῆς Ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας νὰ ἀποφύγουν νὰ δουλέψουν γνησίως, εὔκολα θὰ δημιουργοῦσαν ὄχι μία ἀλλὰ χίλιες φιλοσοφίες ἀπανθρωπίας τοῦ δικαιώματος. Τὴν ἀπανθρωπία τῆς καταρρεύσεως τοῦ κράτους καὶ τῆς ἀναρχίας, συνεπείᾳ τῆς ὀκνηρίας αὐτῆς, δὲν τὴν σκέπτεται κανείς ;
Ἄλλωστε, ἡ ἴδια ἡ Ἀνατολικὴ Ρωμαϊκὴ αὐτοκρατορία στὰ πρῶτα ἑπτακόσια χρόνια της κατάφερνε νὰ ἔχει οἰκονομικὴ καὶ δημοσιονομικὴ διαχείριση ποὺ κανένα κράτος δὲν κατάφερε νὰ ξεπεράσει οὔτε σὲ άποτελεσματικότητα οὔτε σὲ διάρκεια. Εἶναι ἄρα γε τυχαῖο ὅτι αὐτὴν τὴν περίοδο ἑπτὰ αἰώνων χρηστῆς διαχειρίσεως ἀναγκάσθηκε νὰ κλείσει ὁ πρῶτος ἐκ γενετῆς ἑλληνόφωνος αὐτοκράτορας ;
Σὲ κανέναν, γνησίως κανέναν, δέν παραχωρῶ τά πρωτεῖα τῆς ἀπεχθείας πρὸς τὸ αὐτοαποκαλούμενο νεωτερικὸ καὶ φωταδιστικὸ (στὴν πραγματικότητα νεοειδωλολατρικὸ) καθεστὼς διανοητικῆς ὁμηρίας στὸ ὁποῖο κινεῖται ὁ ἑλληνόφωνος κόσμος. Ἀλλὰ δὲν ὠφελεῖ νὰ τὸ κατακρίνουμε μὲ ἐπιχειρήματα προφανῶς ἀβάσιμα. Έτσι τὸ ἐνισχύουμε, δὲν τὸ πολεμᾶμε. Μήπως λείπουν τὰ ἔγκυρα έπιχειρήματα ; Καὶ ἔχει μεγάλη εὐθύνη ὁ Γιανναρᾶς ποὺ ἔχει φωνὴ καὶ δὲν φροντίζει νὰ τὰ βρεῖ καὶ νὰ τὰ προβάλει. Ίσως ἡ ἡλικία …

@20:09, πώς αποκαλύπτεται αμέσως το ιδεολόγημα…αναφέρεστε σε “Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία”, και συνεχίζετε “στα πρώτα 700 χρόνια της”…τί να πω, πραγματικά, θα συνεχίζω να τονίζω ότι φθάσαμε όπου φθάσαμε χάρις στην μπουρδολογία, αμετροέπεια και αμορφωσιά μας.

Σε ποιά “ανατολική” ρωμαϊκή Αυτοκρατορία αναφέρεστε; Η Τετραρχία βρισκόταν ΟΛΟΚΛΗΡΗ στα χέρια του Κωνσταντίνου του Μεγάλου. Αναφέρεστε σε διοικητικές διαιρέσεις; Μα παντού εφαρμοζόταν το Ρωμαϊκό Δίκαιο, από τους Βασιλείς, Τετράρχες, Έπαρχους κλπ… Μήπως μπερδέψατε την υπό φραγκική κατοχή αυτοκρατορία, στα τέλη του 8ου μ.Χ. αιώνα; Αυτήν αποκαλείτε “δυτική”; Εγώ δεν διαννοούμαι να αποκαλέσω καν ρωμαϊκή, διότι δεν είναι παρά το Βασίλειο τον Φράγκων.

Η ιστορία πρέπει όντως να διδαχθεί σωστά, και να διορθωθεί επιτέλους από τα σχολικά εγχειρήδια, που έχουνε καταμπερδέψει τον κόσμο με τις αντιφάσεις τους…

Ποια “αλήθεια κοινωνείται”; Από πού προκύπτει ότι η κοινοτική απόδοση φόρου σήμαινε αλληλεγγύη εντός της κοινότητας; Και γιατί η ατομικότητα και το ατομικό δικαίωμα είναι “απάνθρωπα” και δεν είναι απάνθρωπη η επιβολή μιας “κοινότητας” στο άτομο;
Από πού προκύπτουν όλα αυτά; Είναι μήπως στη θρησκεία μας; Η σωτηρία του ανθρώπου γίνεται ατομικά ή ομαδικά; Σώζονται “κοινότητες” ή άνθρωποι-πρόσωπα, ο καθένας οικεία βουλήσει; Ο Θεός έφτιαξε τον άνθρωπο κατ’εικόνα και ομοίωση και του έδωσε το αυτεξούσιο ή έφτιαξε την κοινότητα και έδωσε σε αυτήν όλη την αρμοδιότητα και την ευθύνη;
Τα γραπτά Γιανναρά και παρομοίων στοχαστών βρίθουν από ορθοδοξολογισμούς που είναι δικές τους επινοήσεις με σκοπό να προκύψει πάση θυσία μια πνευματική διαφορετικότητα δική μας από τη Δύση, αναεξαρτήτως αν αυτή υφίσταται όντως και παντού όπως την παρουσιάζουν ή όχι.

αγαπητοι σχολιαστες διαβαζωντας τα σχολιασας χωρις να ειμαι ειδικος για την ταυτοτητη μας το 1821 εχω να κανω εαν επιτρεπετε μια προταση την εξης.Να ρωτησουμε τους Ελληνες και τις Ελληνιδες υπερηλικες π.χαριν πανω απο 80 ετων να μας πουν για τους παππουδες τους οταν ζουσαν τι συνειδηση ειχαν και ειμαστε στο 1821 τοσο απλα.Υστερογραφο η συγχωρεμενη η μητερα μου(κοιμηθηκε περυση 92 ετων ειχε συνειδηση και ελληνιδας και ρωμιας)καταγωγης μικρο χωριο Β. ευβοιας.
Σας ευχαριστω Νικος

Ρωμαίος ήταν το πολιτικό όνομα, όχι το εθνικό. Η αυτοκρατορία ήταν ρωμαϊκή, άρα οι υπήκοοι της ρωμαίοι πολίτες, αλλά εντός της υπήρχαν κατά καιρούς διάφορα έθνη: Γραικοί, Βούλγαροι, Αρμένιοι, Ασσύριοι κλπ. Προς το τέλος που τα σύνορα της περιορίστηκαν στο ελληνικό έθνος και σε αυτούς πέρασε και η διοίκηση, ρωμαίος έγινε συνώνυμο του Έλληνος.
Διατηρήθηκε επί τουρκοκρατίας επειδή εξυπηρετούσε τη διοικητική διαίρεση των Οθωμανών, οι οποίοι όμως στο Ρουμ Μιλλέτ έβαζαν όλους τους ορθοδόξους υπηκόους τους όχι μόνο τους Έλληνες. Μας τελείωσαν Ρωμαϊκή και Οθωμανική αυτοκρατορία, τελείωσε και το όνομα πολύ φυσιολογικά.
Σήμερα οι Τούρκοι χρησιμοποιούν το Ρουμ για την μειονότητα της Κων/πολης ή ακόμα και για τους Ελληνοκυπρίους, διότι ο στόχος τους είναι ακριβώς να ΑΡΝΗΘΟΥΝ την ελληνική εθνική ταυτότητα αυτών των κοινοτήτων(και άρα τη σχέση τους με την Ελλάδα), υπονοώντας ότι πρόκειται απλώς για εναπομείναντες παλιούς ορθοδόξους υπηκόους τους ακαθορίστου εθνοτικής προέλευσης.

Ο Παπαδόπουλος (Κ.Π.) επαναλαμβάνει το ίδιο τροπάριο που έχει πει κι εδώ: http://www.blogger.com/comment.g?blogID=35391457&postID=5622400976075668519
όπου και πήρε τις κατάλληλες απάντησεις

Aυτών των αντιλήψεων είναι οι φανατικοί υποστηρικτές του Γιανναρά. Προσέξτε πώς μιλάει για το “ιδεολόγημα του Ελληνισμού” και την “αρρώστια του εθνικισμού”. Κατά ποία έννοια είναι όλοι αυτοί “αντίπαλοι” του Βερέμη που λέει ακριβώς τα ίδια; Νεοφαναριώτες είναι και ανθέλληνες, Βερέμηδες από την ανάποδη.

Το Αντίβαρο πρέπει να ξεκαθαρίσει πού στέκεται σε όλη αυτήν την ιστορία. Διότι με αυτήν τη θολούρα και τη σύγχυση που προκαλείται δεν μπορεί να κάνει από τη μία τον αγώνα να απαντήσει στον νεο-οθωμανισμό του Βερέμη και από την άλλη να προβάλλει ως “αντίβαρα” τους Γιανναράδες και τους Ζουράριδες που πλασάρουν νεο-οθωμανισμό από την ανάποδη.

Απαντώ στο εξής: «Το Αντίβαρο πρέπει να ξεκαθαρίσει πού στέκεται σε όλη αυτήν την ιστορία. Διότι με αυτήν τη θολούρα και τη σύγχυση που προκαλείται δεν μπορεί να κάνει από τη μία τον αγώνα να απαντήσει στον νεο-οθωμανισμό του Βερέμη και από την άλλη να προβάλλει ως “αντίβαρα” τους Γιανναράδες και τους Ζουράριδες που πλασάρουν νεο-οθωμανισμό από την ανάποδη.»

1. σας καλώ να χρησιμοποιείτε ψευδώνυμο αντί του γενικόλογου «Ανώνυμος», ώστε να συνδέουν οι αναγνώστες τα σχόλια του ίδιου σχολιαστή και να αποκτούν ραχοκοκαλιά

2. Το έχουμε πει πολλές φορές. Το Αντίβαρο δεν είναι οργανωμένη συλλογικότητα και δεν έχει θέσεις, ως κόμμα, σύλλογος ή κάτι άλλο. Είναι ηλεκτρονικό περιοδικό. Χωρίς βλέψεις να γίνει κάτι άλλο. Δέκα χρόνια τώρα, αυτό είναι και δεν θα αλλάξει. Ο καθένας εκφράζει τον εαυτό του. Ομοίως και εγώ, ως δημιουργός και διαχειριστής του όλα αυτά τα χρόνια. Γι’ αυτό και υπογράφω με το όνομά μου. Δεν εκφράζω κανέναν άλλον πέραν εμού.

Ως «μέσος όρος» όμως των τοποθετήσεων, αλλά και ως στίγμα των κατά καιρούς δράσεων του Αντίβαρου, προφανώς και αντιμάχεται τον λεγόμενο «νεο-οθωμανισμό». Αυτό είναι σαφές και δεν χρειάζεται να το επαναλβάνουμε ή να αναρωτιόμαστε.

3. Προσωπικά λοιπόν, δεν συμφωνώ με την άποψη που κυκλοφορεί εδώ και μερικούς μήνες ότι ο Γιανναράς (και, ακούω τώρα, και ο Ζουράρις;!) «πλασάρει νεο-οθωμανισμό» από την ευθεία ή «την ανάποδη». Πιστεύω, και το έχω ήδη γράψει δημοσίως σε σχετικές λίστες, ότι πρόκειται για παρεξήγηση από ανθρώπους που ουσιαστικά _δεν γνωρίζουν_ το έργο του Γιανναρά, και άρα είναι ευάλωτοι στις παρερμηνείες του. Όταν λέω εγώ «έργο του Γιανναρά» εννοώ κατά 99% τα βιβλία του, και όχι τις επιφυλλίδες του, στις οποίες συνήθως αρκούνται αβίαστα οι επικριτές του. Δυστυχώς, δεν έχω ούτε τον χρόνο, ούτε τη διάθεση (αλλά ούτε και το «δικαίωμα», αν θέλετε), να προσπαθήσω να ανατρέψω τα εν λόγω επιχειρήματα από την πλευρά του Γιανναρά. Το μόνο που μπορώ να κάνω, με μία φράση, είναι να απευθυνθώ σε όσους πράγματι ενδιαφέρονται ειλικρινά να το εξετάσουν, και να τους παραπέμψω στα βιβλία του. Από κει και πέρα κρίνει ο καθένας μόνος του από τα γραπτά του Γιανναρά, ανεπηρέαστος από τις απόψεις τρίτων. Είμαι σαφής νομίζω.

Ανδρέας Στ.

Φίλε Φιλανθρωπινέ,

Θα σχολιάσω και αργότερα το βράδι ή αύριο, διότι βρίσκομαι σε μέρος όπου δεν έχω πρόσβαση στις πηγές, παρά μόνο σε αργό ιντερνετ. Ειδικά ο Pullan και ο Mansi θα μου ήταν απαραίτητοι για να απαντήσω σε αυτό, στις επιστολές δηλαδή με τους Φράγκους βασιλείς.

Αναφέρεσαι στο βασίλειο της Νικαίας, μέσα στην φραγκοκρατία.

Αυτό που μπορώ να πω με βεβαιότητα είναι ότι “ελληνικόν γένος” δεν υποδηλώνει τίποτε παραπάνω από την ελληνοφωνία, ειδικά από την στιγμή όπου οι Φράγκοι χρησιμοποιούν του ερρορουμ δίπλα από το γκρεκορουμ. Στα χρόνια που αναφέρεσαι έχει χαθεί ολόκληρη η Ιταλία, και το σημαντικότατο λιμάνι της Ραβένα.

Δεν υπάρχει πια λατινοφωνία, στα εναπομήναντα εδάφη, πλην των διεσπαρμένων Βλάχων, στο γνωστό τόξο όπου βρίσκονται ακόμη λατινόφωνοι πληθυσμοί. Η μεγάλη Βλαχία και αυτή τελεί υπό κατοχή, ελευθερώνεται και ξαναπέφτει.

Το βασίλειο της Νικαίας αποτελαίται σχεδόν αποκλειστικά από ελληνοφώνους πληθυσμούς. Αλλά ο Πατριάρχης Αυτορειανός, τί γράφει στην επιστολή του προς το ποίμνιο “Εσμεν Ρωμαίοι, αυτό γαρ Αρκεί”.

Νομίζω, και στο γράφω με τον πλέον φιλικό τρόπο, ότι η ανάλυσή σου είναι επιφανειακή.

Σήμερα, πολλοί αναφέρουνε, φερ’ ειπείν, τον Βασίλειο Α’ τον Μακεδόνα, ως “Έλληνα Μακεδόνα”. Δεν ξέρουνε όμως ότι ήταν βέρος Αρμένιος, και ότι η Μακεδονία είχε εποικιστεί από Αρμενίους (δεν μπορώ να θυμηθώ τον αυτοκράτορα που διέταξε αυτό τον εποικισμό, όμως αυτό είναι σίγουρο!).

Δεν μπορούμε να μιλάμε για Έλληνες, όπως το εννοείς. Όπως μιλούμε σήμερα για αγγλοσάξωνες, έτσι μιλούσαν τότε (αραιά…αραιά…) για Έλληνες, κυρίως λόγω αρχαιομάθειας.

Η Αυτοκρατορία της Νίκαιας ορίζεται, από μερικούς ιστορικούς, ως η έναρξη του νεο-ελληνισμού.

Ελπίζω να καταλαβαινόμαστε.

Δεν έχω να πείσω κάποιον για τίποτε. Μιλώ με στοιχεία. Βλέπω πάντοτε μια ένταση, όποτε αναφέρομαι στις πηγές, και όταν παραθέτω την άποψή μου.

Οι “Έλληνες” του Κοραή λίγη σχέση είχαν με τους Έλληνες της Νικαίας. Οι δε Έλληνες της Νικαίας, μόνο μέσο της ελληνοφωνίας θα μπορούσαν να συνδεθούνε με τους αρχαίους. Διότι ήταν ελληνόφωνοι Ρωμαίοι. Ούτε το ίδιο αίμα είχανε, ούτε την ίδια θρησκεία. Και αυτό κάνει την διαφορά: ένας εθνικιστής μετασχηματίζει τα πάντα, και τα κάνει να φαίνονται όπως είναι. Ένας επιστήμονας παραδέχεται τα γεγονότα ως έχουν.

O Mελισσουργός (16ος αιώνας, Νεάπολη) αναφέρεται στους υποκόους του βασιλείου της Νικαίας ως Ρωμαίους.

Υ.Γ.
Έχε υπόψιν, και το υπογραμμίζω αυτό, ότι η φυσική μετάφραση της λέξης Γραικός, από τα φραγκικά λατινικά, ήταν Έλλην.

Ο Χ. Φιλιππάκης θέτει τα ζωτικά ερωτήματα των ημερών μας. Τα ερωτήματα και μόνο αναδεικνύουν το πρόβλημα ταυτότητας που έχουμε ως Έλληνες σήμερα και που μας ταλανίζει τουλάχιστον από την Επανάσταση και μετά.

Συμφωνώ στα περισσότερα με τον Κ.Π. Στον φυλετισμό δεν έχουμε κανέναν λόγο να πάμε. Συμφωνούμε ότι αυτά είναι ιδεοληψίες που θολώνουν τα νερά και μας απομακρύνουν από την πραγματικότητα. Βεβαίως και οι Έλληνες του Κοραή δεν έχουν καμία σχέση με τους Έλληνες της Νικαίας. Ποιος είπε το αντίθετο; Όταν μιλάμε για «νέο Ελληνισμό» μιλάμε για αυτήν την κοινή συνείδηση που έχουμε σήμερα και που διαμορφώθηκε σταδιακά από τον 11ο ή 12ο ή 13ο αιώνα και μετά. Το όνομα αυτής της συνείδησης είναι δευτερεύουσα παράμετρος. Ακριβώς επειδή το όνομα πολλές φορές χρησιμοποιείται σε αντιπαραβολή με κάτι διαφορετικό.

Αναφέρετε κύριε ΚΠ το ερρόρουμ γκρεκόρουμ. Αντί να πάρουμε τη λέξη (Γραικοί) λέω να πάρουμε την ουσία. Τα Κόντρα Ερρόρουμ Γκρεκόρουμ εκείνης της εποχής αναδείκνυαν τα σφάλματα της Ανατολικής Χριστιανοσύνης σε σχέση με τη Δυτική. Προσπαθούσαν να διαχωρίσουν τον πληθυσμό της περιοχής μας. Το δίνω αόριστα για να μην πάρω μέρος προς στιγμή στη διαμάχη. Να τον διαχωρίσουν από τον εαυτό τους. Και όριζαν τη ρίζα των διαφορών στη διαφορά της εκδοχής του Χριστιανισμού που υιοθετήθηκε στην Ανατολή και στη Δύση. Συνεπώς ήταν αυτό το στοιχείο που διέκριναν. Αυτό που ιεράρχησαν ως κυρίαρχο. Την εποχή αυτή ακολούθησαν οι διάφορες ανταλλαγές ομολογιών πίστεως μεταξύ Ανατολής και Δύσης.

Είναι λοιπόν προφανές ότι σε αυτή τη βάση διαμορφώθηκε η διαφορετική αυτή συνείδηση που κατέληξε στο 1821 και πιο μετά στο σήμερα. Το ίδιο πράγμα έγινε και επί Τουρκοκρατίας. Τότε σε αντιπαραβολή με τους μουσουλμάνους. Εξ ου και το “εις Χριστόν πιστεύοντες… Εστίν Έλληνες”.

Αυτό είναι η πραγματικότητα. Αν θέλανε στους πρώτους εκείνους αιώνες οι Δυτικοί να το ονομάσουν “Γραικοί” ή αν άλλοι, λόγιοι Επίσκοποι το ονόμαζαν “Έλληνες” με την έννοια της ελληνικής φωνής, ή ο λαός Ρωμηοί ή Ρωμαίοι με την έννοια της πολιτικής οντότητας, το αν πέρασε ως Ρωμηοσύνη στη λαϊκή παράδοση, ως Ρουμ Μιλλέτ στους Οθωμανούς, και πάλι ως Έλληνες από τον Κοραή ή Γραικοί από τους ξένους, αυτά είναι διαφορετικά ονόματα για το ίδιο πάνω-κάτω πράγμα. Η διαφορά στα ονόματα είχε να κάνει με το τι έβλεπε ο καθένας. Πχ ο Κοραής έβλεπε τα πράγματα διαφορετικά από όλους τους άλλους. Διέγραφε ιστορία 2000 ετών και μας έβλεπε απ’ ευθείας απόγονους του Περικλή. Αυτό ήταν διαστροφή. Ήταν λάθος. Και είναι η γενεσιουργός αιτία της χαμένης μας ταυτότητας σήμερα.

Συμπέρασμα. Ας αφήσουμε στην άκρη την ονοματολογία και ας ασχοληθούμε με τα στοιχεία που διαφοροποιούν την κοινή μας συνείδηση. Ας συμφωνήσουμε σ’ αυτό και το όνομα θα έρθει στο τέλος μόνο του. Εξάλλου το να ζητούμε ιστορική ακρίβεια μετά από τόσους αιώνες διαφορετικών χρήσεων των ονομάτων είναι εξ ορισμού άτοπο. Κρατάμε το Έλληνες τελικά αλλά συζητάμε τα στοιχεία που μας διαφοροποιούν.

http://www.youtube.com/watch?v=yYbC6u4bBXQ&feature=channel_video_title

Θα ήθελα να συμπληρώσω τα εξής, παραιτούμενος από την συγκεκριμένη συζήτηση, διότι ό,τι είχα να πω το είπα. Παραθέτω το παραπάνω βιντεο: αν έχετε την υπομονή και ακούσετε την κ. Αρβελερ (κρατάει γύρω στα έντεκα λεπτά), θα δείτε ότι ένας ιστορικός είναι υποχρεωμένος να μην είναι συναισθηματικά φορτισμένος, όταν εκθέτει ιστορικά γεγονότα.

Η κ. Αρβελερ, είμαι σίγουρος, θα νευριάσει αρκετούς εθνικιστές, με τις παραπάνω απόψεις της για τους Τούρκους, και την κουλτούρα τους. Μια ανάλογη απάντηση πήρα, ωστόσο, και από την πρόεδρο του TLG, η οποία είχε την καλοσύνη να απαντήσει σε ερώτησή μου γραπτή, περί της “ανωτερότητας” (!) της ελληνικής γλώσσας, απέναντι σε άλλες ευρωπαϊκές, λατινογενείς γλώσσες. Νόμιζα ότι είχα επιχειρήματα περί αυτού, αριθμητικά κυρίως, αλλά κούνια που με κούναγε…Η απάντησή της ήταν αποστομωτική, και επηρέασε αρκετά τον τρόπο σκέψης μου, από εκεί και μετά. Δεν είχα πατήσει τα 20 όταν έγραψα εκείνη την επιστολή. Μεταξύ άλλων, η αξιότιμη αυτή κ. καθηγήτρια, μου έγραψε ότι δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης γλωσσών, ούτε πολιτισμών. Αυτό στηρίζει και παραπάνω η κ. Αρβελέρ. Μάλιστα, στην ίδια συνέντευξη, θεωρεί ότι πολλά εκ των δεινών μας οφείλονται στον εθνικισμό μας, και στην σκέψη ότι “είμαστε πολιτιστικά ανώτεροι”…

Μ’ έχει προβληματίσει η σθεναρή “αντίσταση” και η υπερβολική αντίδραση ορισμένων, όταν εκφράζω τις απόψεις μου, και παραθέτω στοιχεία. Να με συγχωρείτε, αλλά θεωρώ ότι όποιος αντιδρά κατ’ αυτόν τον τρόπο είτε είναι άνθρωπος χαμηλής νοημοσύνης, είτε αποβλακωμένος από την υπερπληροφόρηση και τα σκουπίδια των ΜΜΕ, είτε απλά αγράμματος, αναλφάβητος με την σημερινή σημασία της λέξης.

Προσπαθούν οι ταλαίπωροι να βρούνε αντιπαραδείγματα, έστω και αν είναι μετρημένα στα δάχτυλα, που να δείχνουν την δήθεν ελληνικότητά μας. Ελληνικότητα φυσικά όπως την εννοούν: κοραϊστική, μετακενωτική.

Τί να την κάνω την “ελληνικότητα”, όταν από τον 2ο π.Χ. αιώνα μέχρι τα 1922 υπάρχουνε Ρωμαίοι. Για όσους γνωρίζουνε μερικά πράγματα, κι έννοιες, Ρωμαίοι υπάρχουνε ακόμα και σήμερα, και Ρωμηοσύνη. Υπάρχει μια Ρωμαιοσύνη, που αυτή είναι στην ουσία που διασώζει τους αρχαίους, ως τις μέρες μας. Αλλά δεν μένει μόνο εκεί. Διότι δικιά της είναι και η Ραβένα, δικιά της και η παλαιά Ρώμη, και το Μπαρι, και η Μικρασία, και η Αίγυπτος…ότι δεν κατάφεραν οι Πτολεμαίοι, το κατάφεραν οι Ρωμαίοι: να ενώσουνε τους πλέον εχθρικούς λαούς και πολιτισμούς: οι Θράκες γίνονται ένα με τους Έλληνες: στα πρωτοχριστιανικά χρόνια υπάρχουνε επιγραφές που δείχνουνε ζευγάρια Θρακών και Ελλήνων. Έλληνες παντρεύονται με Θράκες, και γίνονται ένα πράγμα…όπως και στην Μαύρη θάλασσα: βαρβαρικά φύλα εκχριστιανίζονται, και γίνονται Ρωμαίοι. Από που ν’ αρχίσει κανείς και πού να τελειώσει…

Ακούστε την γλυκύτατη:
http://www.youtube.com/watch?v=IGfkBKYy9ng
πως στριμώχνει τους παπαγάλους…με τί άνεση…

Έχει ενδιαφέρον και το παρακάτω, όπου την σκυλοβρίζουνε
στα σχόλια:
http://www.youtube.com/watch?v=-a1lWuegMA0&feature=related

Υποκλίνομαι στην κ. Αρβελερ…διότι γνωρίζει ότι εκτίθεται σε έναν βαρβαρικό και απολίτιστο λαό…χωρίς να φοβάται.

Η κριτική μου είναι σκληρή, αλλά ωστόσο ειλικρινής: μας αρέσει η μυθοπλασία, είμαστε νάρκισσοι, δεν θέλουμε να γνωρίζουμε τα πραγματικά γεγονότα. Θα είμαστε ξένο σώμα στην Ευρώπη, τρωτοί στους εξ Ανατολής γείτονες. Αν τελικα επιβιώσουμε, θα παραμείνουμε ραγιάδες…

Υ.Γ.
Θα ήθελα να κλείσω με το εξής παράδειγμα. Φανταστείτε τις σημερινές Η.Π.Α. να χάνουνε εδάφη, και να συρρικνώνονται σε μια πολιτεία. Έστω ότι ότι συρρικνώνονται στην μιση Καλιφορνια. Φανταστείτε την Κίνα ως υπερδύναμη, και τα κινεζικά να υπερισχύουν της αγγλικής γλώσσας. Φανταστείτε την Κίνα να καταπίνει χώρες, και το τελευταίο προπύργιο αγγλοφωνίας να είναι αυτή η (μισή πια) πολιτεία. Οι “Άγγλοι” (αγγλόφωνοι δηλαδή/αγγλοσάξωνες), οι στριμωγμένοι σ’ αυτό το κομμάτι γης, είναι τόσο “Άγγλοι”, όσο “Έλληνες” ήταν οι ελληνόφωνοι Ρωμαίοι της Νικαίας. Πόσο οικτροί και αξιολύπητοι θα ‘ταν οι εναπομείναντες αμερικανοί, ν’ αυτοαποκαλούνται “Άγγλοι”, “γνήσιοι απόγονοι του Henry VIII”…

Για όσους έχουν διασωθεί ίχνη κριτικής σκέψης, το παραπάνω (φανταστικό…) παράδειγμα έχει ταίρι…

Φίλε Κ.Π., ουδείς λόγος εντάσεως υπάρχει και πραγματικά είναι κρίμα να παραιτηθείς από την συγκεκριμένη συζήτηση ακριβώς στο σημείο που δίνεται το έναυσμα για γόνιμη και καλοπροαίρετη ανταλλαγή απόψεων. Επί των απόψεών σου επέτρεψέ μου ορισμένες παρατηρήσεις και αναμένω με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις απαντήσεις σου :
1) όπως δικαίως αντιδράς όταν οι Δυτικοί παραχαράκτες αναφέρουν την Ρωμανία ως Βυζάντιο, θα ήταν φρόνιμο και το ίδιο κράτος όταν τελούσε εν εξορία να μην αποκαλείται “βασίλειο της Νίκαιας”. Αυτή ήταν η επωνυμία που του επεφύλασαν οι Δυτικοί για να υποδηλώσουν ότι ουδέν νόμιμο δικαίωμα είχε επί της κατακτημένης Κωνσταντινούπολης. Οι ίδιοι οι Λασκάρηδες πάντοτε ως βασιλείς και αυτοκράτορες Ρωμαίων προσαγορεύονταν, δηλώνοντας σαφώς ότι αποτελούσαν αδιάσπαστη συνέχεια της ενιαίας Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
2) τόσο εγώ όσο και ο κος Χολέβας στο από 13-5-2008 κείμενό του, που έχει αναρτηθεί στον παρόντα ιστότοπο, αντιλαμβανόμεθα πλήρως ότι ο Ιωάννης Βατάτζης αναφέροντας επίμονα στην επιστολή του προς τον Πάπα τα “ελληνικά γένη” και “το γένος των Ελλήνων” δεν τονίζει την ελληνοφωνία του λαού του, αλλά την ελληνική του καταγωγή, για την οποία εμφανίζεται μάλιστα ιδιαιτέρως υπερήφανος. Στο ίδιο πνεύμα κινείται και ο διάδοχός του Θεόδωρος Λάσκαρης.
3) γράφεις ότι οι Έλληνες της Νίκαιας δεν μπορούσαν να συνδεθούν με τους αρχαίους παρά μόνο μέσω της Ελληνοφωνίας, διότι δεν είχαν το ίδιο αίμα. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν ότι α) όταν εγράφη η συγκεκριμένη επιστολή (περί το 1240) η επικράτεια του Βατάτζη είχε επεκταθεί και στα ευρωπαϊκά εδάφη (Θράκη, Μακεδονία), και β) ο ίδιος παρουσιάζεται ως βασιλέας όλων των Ρωμαίων (όπως ήταν η πάγια αντίληψη των Λασκάρηδων) ασχέτως εάν ζούν στην επικράτειά του ή αλλού. Ακόμη, όμως και εάν γίνει αποδεκτή η άποψή σου ότι αναφέρεται μόνο στον αρχικό πυρήνα του κράτους του (Δυτική Μικρά Ασία με όρια τις κοιλάδες των ποταμών Μαιάνδρου και Άλυος) με ποιά στοιχεία τεκμηριώνεται ο ισχυρισμός σου ότι αυτοί δεν κατάγονταν από τους αρχαίους Έλληνες; Στην περιοχή αυτή περιλαμβάνονται η Ιωνία, η Αιολίδα, οι αποικίες της Προποντίδας και το μετέπειτα βασίλειο της Περγάμου. Εκεί, εξ όσων γνωρίζω, κατοικούσαν Έλληνες στην αρχαιότητα. Με απλά λόγια, εάν οι “ελληνόφωνοι της Νίκαιας” δεν είχαν ελληνική καταγωγή τότε τι καταγωγή είχαν;
Δεν είμαι φυλετιστής ούτε εθνικιστής. Φυσικά υπήρχαν Ρωμαίοι που δεν είχαν ελληνική καταγωγή, αυτό, όμως, δεν μπορεί να εκλαμβάνεται ως κανόνας για όλες τις περιοχές. Απλά, δεν μπορώ να καταλάβω πώς συνάγεται και σε τι εξυπηρετεί να αποσυνδεθούν πλήρως οι Ρωμαίοι από τους αρχαίους Έλληνες, προβάλλοντας ως μοναδικό τους συνεκτικό στοιχείο την κοινή γλώσσα.

«Νομίζω ότι δεν υπάρχει ούτε ένας από τους σύγχρονους Έλληνες παντού σε όλη τη χώρα μας, που να μην τιμά την πόλη μας σαν πρόγονο, θεωρώντας την μητέρα της παιδείας…Τέτοιος είναι ο χαρακτήρας της πόλης μας και με τέτοια ακρίβεια σε κάθε τι που γινόταν διαφύλαξε τους νόμους των αρχαίων Ελλήνων. Η σχέση της μαζί τους δεν περιορίστηκε μονάχα στο όνομα. Γιατί παραλείπω την φιλοσοφία κι όσους ασχολήθηκαν εδώ μ’ αυτήν· είναι τόσοι πολλοί, που ούτε σε ολόκληρη την υπόλοιπη Ελλάδα δεν υπάρχουν τόσοι»

Νικόλαος Καβάσιλας (†1371) – “φραγκεμένος” οπαδός της “μετακένωσης”, ο οποίος ανήκε σε ένα “ρεύμα ανθρώπων, με πνευματικό καθοδηγητή τον Γ. Γεμιστό (Πλήθωνα), οι οποίοι εκθαμβώνονται από την “ξεπλυμένη από την επίδραση του Χριστιανισμού” μελέτη των αρχαίων κειμένων”

Αγαπητέ κ. Κ.Π.

αν θέλετε, στείλτε μου ένα απλό μήνυμα στο

antibaro (papaki) antibaro (teleia) gr

Θα ήθελα να ζητήσω τη βοήθειά σας σε κάτι.

Ευχαριστώ.

Ανδρέας.

Έχω αφαιρέσει το όνομα του __κορυφαίου__ ιστορικού, παγκοσμίου φήμης, από την παρακάτω επιστολή του προς την ταπεινότητά μου.

Του έθιξα, αναλυτικά, κάποια προβλήματα που αντιμετώπιζα με τις πηγές.

Διαβάστε ___προσεκτικά___ αυτά που γράφει.

Συστήνω σε όλους σας, αγαπητοί μου, να είστε ΠΟΛΥ προσεκτικοί όταν αναφέρεστε σε παλαιά κείμενα.

Μου δώσατε ακόμα μια αφορμή να “διορθώσω” τον αγαπητό και σεβαστό κ. Χολέβα (για τον οποίο τρέφω σεβασμό, και του οποίου είμαι θαυμαστής).

ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ επιτέλους να κάνετε λάθη που εκθέτουνε το Αντίβαρο και όλους εμάς, στους Βερεμο-Δραγωνο-Ρεπουσο-Δημου-Κουλουρηδες!!

Dear Kyriako

It was a pleasure to receive your email. On the first question, you are quite right to point to an increasingly large danger that comes with the expansion of the internet. I think there are two issues. One is the general one that not everything (or perhaps, very little) that one finds on the internet is reliable or up to date. The general reader, or students searching for information, can easily be misled, unless they are able to evaluate what they find. Secondly, and more specific to the question of ancient or medieval Greek literature, there is little awareness on behalf of the general public, or students, about the way in which our texts of Greek authors have been improved over time through study of the manuscripts, a greater understanding of the language of that period, etc. Thus it makes a huge difference whether one uses a text of the early nineteenth century (like the one you found) or, if one is available, a more modern edition. The two problems reinforce each other because of the fact that old, out of date, editions, are being digitised and made freely available.

The scholarly community is of course aware of both of these problems. In fact, there is a reliable digital collection of Greek literature, which aims at complete coverage of everything written in Greek, and now goes up to 1453 (though there are still some gaps). This is called the Thesaurus Linguae Graecae, and is based in the University of California. It uses the most up to date editions (and gives full information on which editions it uses for each author or work). One can read or browse, but can also search for terms or combinations of terms, within particular authors or works, within particular periods, or even across the whole corpus.

The TLG make a few texts available online free, but otherwise access is by subscription. Most universities with a department of Classics, Greek, etc. will have a subscription. This is definitely the most reliable way to find texts online, and has in many ways revolutionised the study of Greek literature. For serious study, however, one still needs to look at actual modern printed editions, as the TLG does not give an apparatus criticus with information on variant readings, and of course only digitises a single edition (in many authors, different editions may print slightly different texts).

It may be that Birmingham has a subscription to the TLG. If you simply go to http://www.tlg.uci.edu from a computer on campus (or a computer with authorisation as though on campus) and try accessing it, you should find out. If you don’t have access through the university, a year’s subscription is $100.

η κ. Αρβελερ τονίζει ότι “συμβατικά” χρησιμοποιούμε τους όρους “Βυζάντιο” και “Ελληνισμός” “για να συνενοούμαστε”

Συνεπώς η Αρβελέρ συμβατικά αποκαλεί ελληνική, συμβατικά εξελληνισμένη και συμβατικά ελληνορθόδοξη την βυζαντινή αυτοκρατορία. αυτό καταλάβατε δηλαδή εσείς. Πολύ καλά.

Με τον Καβάσιλα, ή τον Πατριάρχη στα 1213 τι έγινε; Οπαδός του Πλήθωνα κι αυτός;

Οπαδός του Πλήθωνα και της αρχαιολατρίας, μάλλον, όπως και ο Θεοφάνης:
Όπως γράφει ο Δ. Κωνσταντέλος (Μαρτυρίες για την Ταυτότητα των Βυζαντινών και των Ρωμιών σε Ελληνικές Πηγές) «Σε γράμμα του στο πνευματικό του παιδί Ναυκράτιο, ο Θεόδωρος Στουδίτης [759-826] εκφράζει τη λύπη του για κάποιο μοναχό ονόματι Ορέστη που λιποτάκτησε στους εικονομάχους και τον ενθαρρύνει να μείνει πιστός στις αρχές του «χάριν της δόξης του Χρίστου υπέρ ου δονείται η ταπεινή Γραικία μάλα». Η Γραικία εδώ, η οποία συνταράσσεται πολύ από την εικονομαχία, είναι ολόκληρη η βυζαντινή αυτοκρατορία. Σε παρηγορητική του επιστολή στην ηγουμένη Ευφροσύνη της Μονής Κλουβίου, ο Θεόδωρος ομιλεί για στρατηγίες και δημαγωγίες «και εν Αρμενία και εν Γραικία». Η δυτικά της «αφ’ ηλίου ανατολών» Αρμενίας Γραικία δεν είναι άλλη ειμή η βυζαντινή αυτοκρατορία. Οι γηγενείς ή όλοι οι κάτοικοι της αυτοκρατορίας ονομάζονται Γραικοί από τον διάσημο ηγούμενο της Μονής Στουδίου. Σε επιστολή του στον ασηκρήτη Στέφανο, ο Θεόδωρος θρηνεί την εικονομαχική πολιτική του αυτοκράτορα Λέοντα του Δ’ [775-780] και ιδιαίτερα τις διώξεις εναντίον των εικονοφίλων πού εξαπέλυσε το 780. Αποκαλεί τον αυτοκράτορα αντίχριστο προ του Αντιχρίστου και εκφωνεί: «Ακούσατε πάντα τα έθνη, ενωτίσασθε πάντες οι κατοικούντες την οικουμένην τι γέγονεν εν Γραικοίς» (Θεοδώρου Στουδίτου, Επιστολές 145, 458, 419, έκδοσις Georgios Fatouros, Theodori Studitae Epistulae 2, τόμοι (Walter de Gruyter: Berolini 1991) σσ. 261, 652,587)».

Ο Κωνσταντέλος γράφει: «Ο Θεοφάνης, που έγραψε στις αρχές του 9ου αιώνα, διηγείται ότι όταν πρεσβεία από την Κωνσταντινούπολη μετέβη στην Αυλή του Καρλομάγνου για να ζητήσει την κόρη του Ερυθρώ ως σύζυγο του Κωνσταντίνου του 6ου άφησε πίσω τον διδάσκαλο και μοναχό Ελισσαίο για να διδάξει στην Ερυθρώ τη γλώσσα και την παιδεία των Γραικών και τους νόμους της Ρωμαϊκής Πολιτείας. Για τον Θεοφάνη ο λαός, η γλώσσα, η παιδεία είναι Γραικοί και Γραικικοί

Όπως και ο Σχολάριος, που είναι “παιδί των Ελλήνων” όπως και οι άλλοι σύγχρονοί του,που τους αποκαλεί Έλληνες.

O Αθανάσιος Πάριος κάνει λόγο για «Αυτοκρατορία των Γραικών» (Αντιφώνησις, κεφ. Δ’) και «Γραικορωμαϊκή αυτοκρατορία» (Αντιφώνησις, κεφ. Ε’), για το «σημερινό Ελληνικό Έθνος» (ό.π., κεφ. ΣΤ’).

“φραγκεμένος” και αυτός

Πάρτε το απόφαση, εσείς οι ρωμανιδιστές, οι θεωρίες του Ρωμανίδη είναι τόσο έγκυρες όσο ο αντιβυζαντινισμός του Κοραή.

1. Aug. Heisenberg, ιστορικός:

«Βυζαντινό είναι το εκχριστιανισθέν ρωμαϊκό κράτος του ελληνικού έθνους» (Staat und Gesellschaft des byzantinischen Reiches, Die Kultur der Gegenwart, s. 364)

2. D. Talbot Rice, ιστορικός:

«Το Βυζάντιο πρέπει πραγματικά να μελετηθεί σαν ένα κεφάλαιο της μακρόχρονης ιστορίας του ελληνικού πολιτισμού και του ελληνικού στοχασμού» (Byzantines, 26)

3. Arnold Toynbee, ιστορικός:

«Τον 5ο αιώνα η αυτοκρατορία συνέχισε να είναι κατ’ όνομα ρωμαϊκή, αλλά στην πραγματικότητα είχε καταστεί ελληνική και παρέμεινε ελληνική» (Οι Έλληνες και οι κληρονομιές τους, σ. 187)

4. H.-G. Beck, ιστορικός:

«Η αυτοκρατορία έγινε «βυζαντινή» επειδή η κατακτημένη Ελλάδα είχε για μια ακόμη φορά νικήσει στο πνευματικό πεδίο και μπορούσε πια να θεωρήσει την κρατική εξουσία και την κρατική οργάνωση, που αρχικά της ήταν τόσο ξένες, ως ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορούσε κανείς να σταδιοδρομήσει, και να διαπρέψει χωρίς να είναι πια ανάγκη να αφήνει τα κοινά στους Λατίνους» (Η βυζαντινή Χιλιετία, σ. 38).

5. St. Runciman, ιστορικός:

«Δε νομίζω ότι οι σύγχρονοι Έλληνες είναι περισσότερο Έλληνες από τους Βυζαντινούς» (Συνέντευξη στην Λ. Θωμά)

6. L. Brehier, ιστορικός:

«Το Βυζαντινό κράτος είναι η οργανική ανάπτυξις της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, αλλ’ έγινεν ελληνικόν και χριστιανικόν και ευρίσκομεν εις αυτό ηνωμένα τα τρία θεμελιώδη στοιχεία του ευρωπαϊκού πολιτισμού: τον Ελληνισμόν, το Ρωμαϊκόν Δίκαιον και τον Χριστιανισμόν» (Le dιvelopement des ιtudes d’ historie Byzantine, Revue d’ Auvergne, τ. 18, σ. 34)

7. Ch. Diehl, ιστορικός:

Θεωρεί τους Βυζαντινούς Έλληνες, αναφέρεται στον εξελληνισμό της Ρωμανίας μετά τον Ηράκλειο (Ιστορία της βυζαντινής αυτοκρατορίας, σ. 69 κ.ε.) και γράφει ότι το Ρωμαίος σημαίνει τον Έλληνα.

8. Ostrogorsky, ιστορικός:

Γράφει για την εποχή του Ηράκλειου (7ος αι.) «Το Βυζάντιο, αν και παραμένει πάντα σταθερά προσκολλημένο στις ρωμαϊκές πολιτικές ιδέες και παραδόσεις, μεταβάλλεται σε ένα μεσαιωνικό ελληνικό κράτος» (Ιστορία του Βυζαντινού Κράτους, τ. Α’, σ. 217)

9. J. B. Bury, ιστορικός:

«Ο πολιτισμός του Βυζαντινού κράτους έχοντας βαθειές ρίζες στο παρελθόν, ήταν η τελευταία φάση του ελληνικού πολιτισμού» (History of the later roman empire from the death of Theodosius I to the death of Justinian)

10. Αλέξανδρος Καζντάν, ιστορικός:

Σε μια μελέτη του τονίζει ότι η Αυτοκρατορία ήταν ελληνική, αν και περιείχε μερικές μειονότητες, Αρμενίους, Ιταλούς, Σλάβους (Alexander Kazhdan and Antony Cutler, “Continuity and Discontinuity in Byzantine History”, Byzantion τόμ. 32 (1982), σ. 465)

11. Gyula Moravcsik, ελληνιστής-φιλόλογος:

Γράφει ότι είναι προτιμότερο να μιλάμε για Ελληνολογία παρά για Βυζαντινολογία (Byzantion, τομ. 25 (1965), σσ. 291-301).

12. Jacques Le Goff, ιστορικός:

Χαρακτηρίζει το βυζαντινό στόλο ελληνικό και τους Βυζαντινούς Έλληνες (Ο πολιτισμός της Μεσαιωνικής Δύσης, σ. 68-69) και γράφει αλλού: «Στην προοπτική της ενωμένης Ευρώπης, η δυτική ιστοριογραφία και η δυτική κοινή γνώμη οφείλουν 1) να αναγνωρίσουν στην Ελλάδα το βυζαντινό παρελθόν της, 2) να επανεντάξουν το Βυζάντιο στην γενική ιστορία, στο Μεσαίωνα ως σύνολο και στη μακρά διάρκειά του. Τέλος 3) οφείλουμε να παραχωρήσουμε στο Βυζάντιο τη δική του θέση. Βυζάντιο, πρωτότυπος κρίκος δημιουργίας και εκπολιτισμού, του ελληνισμού και της ευρωπαϊκής ιστορίας» (Βυζάντιο και Ευρώπη, Συμπόσιο, Παρίσι, Maison de l’ Europe, σ. 104, 105).

13. H. Hunger, φιλόλογος:

Σε διεθνές συνέδριο Βυζαντινολογίας «επανειλημμένα τονίστηκε από τον καθηγητή Hunger ότι δεν πρέπει να γίνεται πλέον διάκριση μεταξύ Byzantinistik και Neogräzistik, μεταξύ δηλαδή βυζαντινολογίας και νεοελληνικής φιλολογίας, διότι Βυζάντιο και Νέος Ελληνισμός αποτελούν ενότητα» (Θ. Ν. Ζήση, Επόμενοι τοις θείοις πατράσι. Αρχές και κριτήρια της Πατερικής Θεολογίας, σ. 88).

14. F. Gregorovius, ιστορικός:

«Διὰ τῆς κτίσεως τῆς Κωνσταντινουπόλεως διεσώθη ἡ περεταίρω ὕπαρξις τοῦ ἑλληνικοῦ ἔθνους και διετηρήθησαν ὑπὲρ τῆς ἀνθρωπότητος οἱ θησαυροὶ τοῦ πολιτισμοῦ αὐτοῦ. Πράγματι, δ’ ἄνευ τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἡ Ἑλλὰς καὶ ἡ Πελοπόννησος ἤθελον κατακτηθῆ καὶ οἰκισθῆ ὑπὸ ξένων βαρβάρων ἐθνῶν» (Ιστορία των Αθηνών, τ. 1, σ. 89).

15. Ν. Σβορώνος, ιστορικός:

i) «Δεν μπόρεσα να κάνω ποτέ μου το διαχωρισμό ανάμεσα στο Βυζάντιο και τον νέο ελληνισμό» (Κ.Θ. Δημαρά και Νίκου Σβορώνου, Η μέθοδος της ιστορίας, σ. 104).

ii) Ο ελληνικός λαός στον Μεσαίωνα στην Αν. Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία «γίνεται ο κυρίαρχος λαός ενός νέου πολιτικού σχηματισμού» (Ανάλεκτα Νεοελληνικής ιστορίας και ιστοριογραφίας, σ. 110)· ο ελληνικός χαρακτήρας της Ρωμ. Αυτοκρατορίας «εδραιώνεται όλο και περισσότερο» (ό.π.)· «η διοίκηση [της Ρωμανίας] περνάει στα χέρια των Ελλήνων και των εξελληνισμένων» (ό.π.)· και «ο ρωμαϊκός χαρακτήρας [του Βυζ. Κράτους] μετατρέπεται σε ένα μακρινό και ουσιαστικό ιδεώδες» (ό.π., σ. 111) ιδίως μετά τον Ιουστινιανό.

iii) «Τα στοιχεία της αδιάκοπης πολιτιστικής και ως ένα σημείο της εθνολογικής συνέχειας…εμποδίζουν να δούμε στον μεσαιωνικό Ελληνισμό έναν νέο λαό, μια καινούργια εθνότητα, άσχετη, ή με κάποια μόνο μακρινή σχέση με τον αρχαίο Ελληνισμό, αλλά μας κάνουν να βλέπουμε σε αυτόν μια νέα φάση του ίδιου λαού» (Το ελληνικό έθνος. Γένεση και διαμόρφωση του Νέου Ελληνισμού, σ. 64)

16. Ρ. Αποστολίδης, φιλόλογος:

Κάνει λόγο για «τη λεγόμενη Ανατολική μετά, τη Βυζαντινή μας Αυτοκρατορία τη μεστή ελληνισμού» (πρόλογος στην Ιστορία του Μ. Αλεξάνδρου, του Ντρόυζεν).

17. Bowerstock Glen W., ιστορικός:

«Είναι πράγματι ευχάριστο να παρατηρούμε ότι ο Frank Clover και ο Stephen Humphreys, στις εισαγωγικές παρατηρήσεις του σε μια πρόσφατη συλλογή σημαντικών άρθρων για την ύστερη αρχαιότητα, εμφανίζονται να προϋποθέτουν την άποψη αυτή όταν γράφουν: “Υπό την αιγίδα της Κωνσταντινούπολης, ο αυτοκρατορικός ελληνισμός, σαφώς ελληνικός στη μορφή και την άποψή του, αντικατέστησε τον παλιό ελληνορωμαϊκό πολιτισμό, που υπήρξε ο κυρίαρχος τρόπος ζωής στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία (Tradition and Innovation in Late Antiquity, Madison, Wis. 1989, σ. 10)» (Ο Ελληνισμός στην Ύστερη Αρχαιότητα, σ. 15).

18. P. Lemerle, ιστορικός:

Κάνει λόγο για «ελληνικό Μεσαίωνα» (Ο πρώτος βυζαντινός ουμανισμός, σ. 52), για «εξελληνισμό της Αυτοκρατορίας» (ό.π., σ. 71) κατά την Εικονομαχία, χρησιμοποιεί το Έλληνες αναφερόμενος στους Βυζαντινούς του 9ου και 10ου αι. (ό.π., σ. 156-7 και 251), οι βυζαντινοί στρατηγοί που νίκησαν στα πεδία της μάχης τους Άραβες ή τους Βούλγαρους καλούνται «Έλληνες στρατηγοί» (ό.π., σ. 275), κάνει λόγο για «χριστιανικό ελληνισμό» (ό.π., σ. 279), για «Έλληνες του Βυζαντίου» (ό.π., σ. 284) και για τον «τρίτο ελληνισμό, τον ελληνισμό του Βυζαντίου» (ό.π., σ. 285).

19. Κ. Κρουμμπάχερ, φιλόλογος:

i) «ήτο του ελληνισμού το κράτος εν τη αυτοκρατορία» και «Ρωμαίος εσήμαινε, εν τέλει τον Έλληνα» (Ιστορία της βυζαντηνής Λογοτεχνίας, τ. Α’, σ. 40, 7).

ii) «Την ηγεμονία διετήρησαν τα ελληνικήν έχοντα την γλώσσαν εθνικά στοιχεία, αδιάφορον αν εις τας φλέβας των έρρεε μία σταγών περισσότερο ή ολιγώτερον αίματος αρχαίου ελληνικού» (Ιστορία της Βυζαντηνής Λογοτεχνίας, τ. Α’, σ. 40).

20. Karl Roth, ιστορικός:

«Στο Βυζαντινό Κράτος ο Ελληνισμός… πήρε άλλη μια φορά κρατική μορφή» και «Τα ουσιώδη χαρακτηριστικά της ελληνικής φυλής γίνονται όλο και περισσότερο εντονώτερα στο βυζαντινό κράτος, κι’ έτσι μ’ όλες τις ανατολικές επιδράσεις έμεινε ένα κράτος ελληνικό» (Ιστορία του Βυζαντινού πολιτισμού, σ. 5, 99).

21. Ε. Αρβελέρ, ιστορικός:

…..

22. Β. Τατάκης, φιλόλογος:

1. «Η βυζαντινή εποχή αποτελεί κατά κύριο λόγο μία περίοδο της ιστορίας του ελληνικού λαού» (Η Βυζαντινή Φιλοσοφία, σ. 22).

2. «Η βυζαντινή φιλοσοφία αποτελεί αδιάσπαστη συνέχεια της περιόδου που προηγείται (…) Η βυζαντινή φιλοσοφία αποτελεί μία μορφή της ελληνικής φιλοσοφίας, του ελληνικού λόγου και της ελληνικής ψυχής» (Η Βυζαντινή Φιλοσοφία, σ. 22).

23. Κ. Μαρξ, φιλόσοφος:

Αναφέρεται στον “ελληνικό πατριωτισμό” του βασιλείου της Νίκαιας και αποκαλεί Έλληνες αυτοκράτορες τους αυτοκράτορες της Κωνσταντινούπολης (άρθρο στην New York Daily Tribune 12/8/1853 – Λονδίνο 29/7/1853). Επίσης ο ίδιος γράφει:

«…η ευρωπαϊκή ελληνική αυτοκρατορία» (στο ίδιο άρθρο, της 12-8-1853)

«..τους Έλληνες αυτοκράτορες της Κωνσταντινούπολης» (6-5-1854)

«…οι Έλληνες αυτοκράτορες» (3-5-1854)

«…των Ελλήνων ηγεμόνων» (9-1-1857). Επίσης γράφει:

«Οι Έλληνες του λεγόμενου [ελληνικού] βασιλείου, καθώς κι όσοι ζουν στα Ιόνια νησιά υπό βρεταννική κυριαρχία…..Φθάνουν μάλιστα να ονειρεύονται και την παλινόρθωση του Βυζαντίου» (29-3-1854)

24. Sture Linner, ιστορικός:

«Ακόμα και οι ερευνητές που αρνούνται την ιδέα μιας απόλυτης συνέχειας στο Βυζάντιο, θα πρέπει να πιστοποιήσουν ότι στην Ανατολή υπήρχαν περισσότερα στοιχεία της αρχαιότητας απ’ ό,τι στη Δύση» (Ιστορία του Βυζαντινού Πολιτισμού, σ. 124).

«Ανεξάρτητα από το πώς θέλει να δει κανείς τον βυζαντινό πολιτισμό σε σχέση με τον αρχαίο ελληνικό, συνήθως τον βλέπει σαν μια ενότητα» (ό.π., σ. 262)

«Οι Βυζαντινοί…είχαν πάντοτε συνείδηση του ελληνικού τους παρελθόντος» (ό.π., σ. 219)

25. H. Baynes-H.St.L.B. Moss, ιστορικοί:

«Είναι αδύνατον να προβληθή αντίρρηση για τη συνέχεια του βυζαντινού πολιτισμού. Μέσα στην αυτοκρατορία η παιδεία του ελληνιστικού κόσμου που αναπτύχθηκε στα βασίλεια τω διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου συνεχίζεται και επηρεάζει βαθιά τα επιτεύγματα του Βυζαντίου. Γιατί οι Βυζαντινοί είναι χριστιανοί Αλεξανδρινοί. Στην τέχνη ακολουθούν τα ελληνιστικά πρότυπα˙ κληρονομούν τη ρητορική παράδοση, την φιλομάθεια, το θαυμασμό για το μεγάλο αιώνα της κλασσικής Ελλάδος, χαρακτηριστικά που διέκριναν τους μελετητές της εποχής του βασιλείου των Πτολεμαίων. Εκείνοι που θα ζητούσαν να επιβάλλουν τη γνώμη ότι σε κάποια εποχή στην ιστορία του Βυζαντίου υπάρχει κάποιο ρήγμα στη συνέχεια, ότι κάτι το εντελώς νέο εμφανίστηκε, οφείλουν τουλάχιστο να παραδεχτούν ότι ο πολιτισμός της αυτοκρατορίας δεν εγνώρισε τέτοια διακοπή. Διατηρήθηκε επίμονα ώς το τέλος της αυτοκρατορίας» (Βυζάντιο˙ εισαγωγή στον Βυζαντινό πολιτισμό, σ. 23)

26. Ιω. Καραγιαννόπουλος, ιστορικός:

«Τονίζουν συχνά ότι Αρμένιοι ή άλλων εθνικοτήτων εκπρόσωποι έφθασαν εις τα ύψιστα κρατικά αξιώματα ή ανήλθον και εις αυτόν εισέτι τον αυτοκρατορικόν θρόνον. Και θέλουν με αυτόν τον τρόπον να διατρανώσουν την συμβολήν της μιας ή της άλλης εθνότητος εις την ζωήν και την διαμόρφωσιν του Βυζαντινού κράτους. Ασφαλώς δεν πρέπει να παραβλέπεται ή να υποτιμάται ο ρόλος που άλλαι εθνότητες έπαιξαν εις την ζωήν του κράτους. Επίσης όμως δεν πρέπει να παραβλέπωμεν το γεγονός ότι πρέπει να ιεραρχηθή η προσφορά των. Και κατά την ιεράρχησιν αυτήν προβάλλει επιβλητική η προσφορά του ελληνισμού και της ελληνικής παιδείας: η ελληνική παιδεία εγένετο το άλας του κόσμου, είπεν ο H. Bengtson. Ας προσπαθήσωμεν ν’ αναλογισθώμεν τι θα ήτο το Βυζάντιον, ας διερωτηθώμεν εάν θα ήτο Βυζάντιον άνευ της ελληνικής γλώσσης και παιδείας. Εκτός τούτου όμως πρέπει ν’ αναγνωρισθεί έν αδιαφιλονίκητον γεγονός: εφ’ όσον και καθ’ όσον οι διάφοροι λαοί ελάμβανον συνείδησιν εαυτών, απεχωρίζοντο βαθμηδόν του κράτους.η ενίσχυσις της εθνικής συνειδήσεως, λέγει ο H. Bengtson ομιλών περί των Ν.Α. και των αιγυπτιακών περιοχών του πρωτοβυζαντινού κράτους “συνωδεύετο με οπισθοδρόμησιν του ελληνισμού και κυρίως της ελληνικής παιδείας”» (Ιστορία του Βυζαντινού Κράτους, τ. Α’, σ. 25)

27. Αλέξιος Γ.Κ. Σαββίδης & Benjamin Hendrickx, ιστορικοί.

«ο όρος Ρωμαίος… δεν σημαίνει ότι οι Βυζαντινοί θεωρούσαν τους εαυτούς τους ως απογόνους των Λατίνων. Αντιθέτως, είχαν απόλυτη συνείδηση της ελληνικής τους καταγωγής. (…)

[το Βυζάντιο είναι μια] …μεσαιωνική πολυεθνική “αυτοκρατορία της Ανατολής”, της οποίας ο πυρήνας ήταν από εθνικής απόψεως “ελληνικός”, τόσο γλωσσικά όσο και πολιτιστικά. Από την άλλη, υπάρχουν επίσης επιστήμονες που συνεχίζουν να υιοθετούν ακραίες απόψεις, υποστηρίζοντας ότι οι Βυζαντινοί ήταν μάλλον “ελληνόφωνοι Ρωμαίοι” και ότι οι πρώιμοι βυζαντινοί αυτοκράτορες (έως την εποχή του Ιουστινιανού ή και έως τον πρώιμο 7ο αιώνα) είχαν πιο πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τους ρωμαίους αυτοκράτορες του παρελθόντος παρά με τους βυζαντινούς έλληνες επιγόνους τους. Προφανώς, αυτοί οι επιστήμονες δεν έχουν κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο ο όρος “Ρωμαίος” και τα παράγωγά του χρησιμοποιούνταν στη βυζαντινή αυτοκρατορία» (Εισαγωγή στη Βυζαντινή Ιστορία (284-1461), β’ έκδ., εκδ. Ηρόδοτος, σ. 38-9).

28. Jac. Ph. Fallmerayer, ιστορικός.

Γίνεται λόγος για «γένος των Ελλήνων» (Ιστορία της αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας, εκδ. Κυριακίδη, σ. 53)

Η Κωνσταντινούπολη στα 1204 είναι «η πρωτεύουσα του ελληνικού λαού» (ό.π., σ. 68)

Μετά τα 1204 και την Πρώτη Άλωση της Πόλης «οι Έλληνες είχαν εγκαθιδρύσει ένα νέο κράτος στην Τραπεζούντα» (ό.π., σ. 79)

Η Κωνσταντινούπολη είναι «η πρωτεύουσα του ελληνικού κόσμου» (ό.π., σ. 148)

Γίνεται λόγος περί «γνήσιων Ελλήνων της παλιάς Τραπεζούντας» (ό.π., σ. 167)

Σε όλο το σύγγραμμα γίνεται αναφορά σε Έλληνες και γνωστοί Βυζαντινοί θεωρούνται Έλληνες.

29. Κώστας Παπαϊωάννου (Kostas Papaioannou), φιλόσοφος.

«Το Βυζάντιο αποτελεί μια δεύτερη άνθηση του ελληνισμού» (Βυζαντινή και ρωσική ζωγραφική, σ. 24)

30. Κωνσταντίνος Σάθας, ιστοριοδίφης.

«Την 29 Μαϊου 1453 οι Τούρκοι κατεσκήνωσαν εν μέσω των καθημαγμένων ερειπίων της πρωτευούσης της Ελληνικής Αυτοκρατορίας» (Τουρκοκρατούμενη Ελλάς, σ. α’)

«Εν μέσω των καθημαγμένων ερειπίων της κλασικής των σχισματικών Ελλήνων πρωτευούσης…» (ό.π., σ. 1)

31. Νίκος Ψυρούκης, ιστορικός.

«Μέχρι σήμερα…υπάρχουν ορισμένοι που θεωρούν το Μεσαίωνα στα Βαλκάνια σαν κάτι άσχετο με την αρχαιότητα, δεν τον θεωρούν παιδί της αρχαιότητας,….Έτσι, μιλάνε για Ρωμηούς, για λαότητα των Ρωμαίων, κ.λ.π., για να δείξουν το άσχετο και όχι το νέο στην εθνολογική εξέλιξη της Ελλάδας. Η αντιμετώπιση αυτή αποτελεί τυπικό παράδειγμα της σχηματοποιημένης σκέψης και οριζόντιας συγκριτικής έρευνας… Ο κάθε λαός είναι διαφορετικός από τον άλλο. Όμως, όλοι είναι άνθρωποι, άνθρωποι που έχουν κάποια ιστορική συνέχεια. Αυτό ισχύει και για τα έθνη» (Ιστορικός χώρος και Ελλάδα, σ. 51)

«Η γλώσσα το Μεσαίωνα υπήρξε μια από τις ισχυρότερες εθνικές υποσυνειδήσεις. Η ύπαρξη μιας κυρίαρχης γλώσσας, της ελληνικής, δημιουργούσε στους αλλόγλωσσους λαούς το αίσθημα της υποτέλειας σε ξένο» (ό.π., σ. 58)

32. Kurt Weitzmann, ιστορικός της τέχνης

Κάνει λόγο για «Το ελληνικό αίμα στις φλέβες των Βυζαντινών» (Greek Mythology in Byzantine Art, σ. 207)

33. Douglas Dakin, ιστορικός

i «Δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει συνέχεια στην ελληνική ιστορία. Αντίθετα, υπάρχει συνέχεια τόσο στο θέμα της φυλετικής καταγωγής, όσο και σε ό,τι αφορά τη γλώσσα και τον πολιτισμό. (…) Παρά το γεγονός ότι οι κάτοικοι έφτασαν στο σημείο να αυτοαποκαλούνται Ρωμαίοι, παρέμειναν αναμφισβήτητα Έλληνες» (Η ενοποίηση της Ελλάδας, σ. 19)

ii «Οπωσδήποτε ο ελληνικός πληθυσμός μειώθηκε σημαντικά και επήλθε μεγάλη επιμειξία ανάμεσα στους λαούς. Η θεωρία όμως ότι η ελληνική γλώσσα εξαφανίστηκε και αργότερα επιβλήθηκε ξανά χάρη στην Εκκλησία απαιτεί την αποδοχή ενός παραλογισμού: ότι η ελληνική Εκκλησία διέθετε ένα πολυσύνθετο και τέλεια οργανωμένο κύκλωμα σχολείων, και έναν αληθινό στρατό από δασκάλους που δίδαξαν τα ελληνικά στους σλαβικούς πληθυσμούς» (ό.π., σ. 20)

iii. «Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι η παράδοση της ελληνικής γλώσσας πρέπει να υπήρξε αδιάσπαστη…επίσης ότι ο ελληνόφωνος πληθυσμός που είχε επιζήσει πρέπει να ήταν σημαντικός σε αριθμό. Για την ακρίβεια αυτού του τελευταίου ισχυρισμού υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις οι οποίες, αν και δεν είναι αδιάσειστες, πρέπει οπωσδήποτε να βαρύνουν περισσότερο από τις αμφισβητήσιμες υπερβολές των χρονικογράφων που δεν είχαν γνωρίσει οι ίδιοι από κοντά τις περιοχές στις οποίες αναφέρονταν. Υπάρχουν ενδείξεις ότι τον 8ο αιώνα τριάντα δύο Έλληνες επίσκοποι ασκούσαν επίσημα τα καθήκοντά τους στον Μοριά. Υπάρχουν ακόμα ενδείξεις ότι στην Κόρινθο, περιοχή που υποτίθεται ότι είχε τελείως κατακλυστεί από Σλάβους, η ελληνική μητροπολιτική επισκοπή επέζησε. επίσης ότι στα τέλη του 6ου αιώνα δύο επίσκοποι της μητρόπολης της Κορίνθου είχαν αλληλογραφία με τον πάπα Γρηγόριο τον Μέγα. και τέλος ότι το 680, όπως και το 843, ο Έλληνας επίσκοπος της μητρόπολης της Κορίνθου έλαβε μέρος σε οικουμενικές συνόδους. Η μελέτη της λαογραφίας μάς παρέχει πρόσθετες ενδείξεις ότι ένας μεγάλος αριθμός Ελλήνων επέζησε κατά την περίοδο των σλαβικών επιδρομών. Η ελληνική λαϊκή παράδοση διασώζει διάφορες δοξασίες και έθιμα, που είναι γνωστό ότι χρονολογούνται από την προχριστιανική εποχή… Αν αυτές οι δοξασίες και τα έθιμα είχαν εξαφανιστεί, είναι αδιανόητο με ποιον τρόπο θα μπορούσαν να μεταδοθούν ύστερα από ένα χρονικό διάλειμμα στους Σλάβους, που είχαν τη δική τους λαϊκή παράδοση, η οποία, μολονότι περιέχει δοξασίες κοινές με την ελληνική και με άλλες παραδόσεις, διακρίνεται ωστόσο καθαρά από τη γνήσια ελληνική παράδοση. Ο ελληνικός λαός με τη γλώσσα του και την παράδοσή του επέζησε όχι μόνο στην Πελοπόννησο και στην κεντρική Ελλάδα, αλλά και σε πολλά νησιά της ανατολικής Μεσογείου, στη νότια Μακεδονία, στις παραθαλάσσιες περιοχές της Θράκης και σε πολλά μέρη της Μικράς Ασίας. Στη Μικρά Ασία μάλιστα (όπως και στα νησιά) η επιμειξία με άλλους λαούς ήταν μικρότερη» (ό.π., σ. 20-21)

iv. «Από την εποχή του Ωριγένη και σε όλη τη διάρκεια της βυζαντινής περιόδου, ώς τα χρόνια των Κομνηνών και των Παλαιολόγων, αναβίωσαν συχνά οι κλασσικές ιδέες». (ό.π., σ. 22)

v. Οι Έλληνες «ήταν οι κληρονόμοι μιας αναγέννησης που ξύπνησε μέσα τους τη συνείδηση της καταγωγής τους από τους αρχαίους Έλληνες – αναγέννησης που δεν θα ήταν εφικτή αν δεν υπήρχε η συνέχεια της γλώσσας και, ώς έναν ορισμένο βαθμό, η συνέχεια της φυλής. Αλλά είχαν επίσης κληρονομήσει τη βυζαντινή Ελλάδα, που είχε πολύ βαθιές ρίζες στον ελληνιστικό κόσμο – κι αυτός είχε τις καταβολές του στην κλασική Ελλάδα». (ό.π., σ. 24-25)

vi. «Οι οπαδοί του ελληνικού πνεύματος των Αθηνών είχαν εμποτισθεί βαθιά με την πεποίθηση ότι η Εκκλησία είχε διασώσει το Έθνος στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, ενώ στους κύκλους του Πατριαρχείου…αναπτύχθηκε ένα δυνατό ελληνικό συναίσθημα, ένα συναίσθημα ότι ανάμεσα στους περιούσιους λαούς του Θεού οι “Έλληνες” κατείχαν την τιμητική θέση. Γι’ αυτό, αντί να δώσουμε ιδιαίτερο βάρος στη διαμάχη ανάμεσα στην Αθήνα και την Κωνσταντινούπολη, πρέπει να δούμε το θέμα ξεκινώντας από τη βάση ότι υπήρχαν δύο μορφές “Ελληνισμού”, ο εθνικός “Ελληνισμός” και ο εκκλησιαστικός “Ελληνισμός”, και οι δύο με κοινές σε μεγάλο βαθμό, αν και κάπως ακαθόριστες επιδιώξεις, που δεν συμφωνούσαν όμως αναγκαστικά σε ό,τι αφορούσε τα μέτρα που έπρεπε να ληφθούν εκείνη την ώρα» (ό.π., σ. 26).

1. Το όνομα Έλληνας με τη σημασία της εθνικής καταγωγής μπορεί να εντοπιστεί ήδη στα μέσα του 12ου αιώνα από τον Γεώργιο Τορνίκη, ήδη πρίν την Άλωση της Πόλης από τους Φράγκους στα 1204 (A. Τoynbee, Οι Έλληνες και οι κληρονομιές τους, σ. 213).

2. Επίσης χρησιμοποιείται με την ίδια έννοια, μετά το 1204, από τον θεολόγο Καβάσιλα, από τον Νικηφόρο Βλεμμύδη, από τον Θεόδωρο Μετοχίτη (που έχτισε τη μονή της Χώρας στην Πόλη) και από πολλούς άλλους Χριστιανούς διανοούμενους.

3. «Η μόδα άρχισε στην Θεσσαλονίκη. Ο Νικόλαος Καβάσιλας [1290-1371], ο οποίος ήταν Θεσσαλονικιός, έγραψε για “την κοινότητά μας, της Ελλάδας”. Αρκετοί από τους σύγχρονούς του ακολούθησαν το παράδειγμά του» (St. Runciman, The Fall of Constantinople, σ. 15). Ο Καβάσιλας έγραφε για τη Θεσσαλονίκη: «νομίζω ότι δεν υπάρχει ούτε ένας από τους σύγχρονους Έλληνες παντού σε όλη τη χώρα μας, που να μην τιμά την πόλη μας σαν πρόγονο, θεωρώντας την μητέρα της παιδείας…Τέτοιος είναι ο χαρακτήρας της πόλης μας και με τέτοια ακρίβεια σε κάθε τι που γινόταν διαφύλαξε τους νόμους των αρχαίων Ελλήνων. Η σχέση της μαζί τους δεν περιορίστηκε μονάχα στο όνομα. Γιατί παραλείπω την φιλοσοφία κι όσους ασχολήθηκαν εδώ μ’ αυτήν· είναι τόσοι πολλοί, που ούτε σε ολόκληρη την υπόλοιπη Ελλάδα δεν υπάρχουν τόσοι» (Βακαλόπουλου Α. Ε., Νέος Ελληνισμός, οι ρίζες, η καταγωγή των Ελλήνων και η διαμόρφωση του έθνους, (1204 – Μέσα 15ου αιώνα), σ. 98).

4. Ο Νικηφόρος Βλεμμύδης «ονομάζει “ελληνίδα επικράτειαν” το έδαφος της αυτοκρατορίας της Νίκαιας» (Βακαλόπουλου Α. Ε., Νέος Ελληνισμός, οι ρίζες, η καταγωγή των Ελλήνων και η διαμόρφωση του έθνους, (1204 – Μέσα 15ου αιώνα), σ. 77).

5. Ο Θεόδωρος Μετοχίτης γράφει «…σε μας, οι οποίοι έχουμε την ίδια καταγωγή και την ίδια γλώσσα με αυτούς [τους Έλληνες] και είμαστε διάδοχοί τους» (ἡμῖν οἳ καὶ τοῦ γένους ἐσμὲν καὶ τῆς γλώσσης αὐτοῖς [τοῖς Ἕλλησι] κοινωνοὶ καὶ διάδοχοι» (Β. Σπανδάγου-Ρ. Σπανδάγου-Δ. Τραυλού, Οι θετικοί επιστήμονες της βυζαντινής εποχής, σ. 117).

6. Στο α’ μισό του 10ου αι. ο Ιωσήφ Γενέσιος γράφει (Περί βασιλειών, Γ’, 9) ότι, κατά τη διάρκεια μιας μάχης μεταξύ Ρωμηών και Αράβων, έναν αιώνα πριν, το ηθικό των πρώτων αναπτερώθηκε επειδή κάποιος αξιωματούχος τους ανέφερε στους στρατιώτες του μια φράση από την Ιλιάδα (Ε, 529).

7. Ο Δημήτριος Κυδώνης γράφοντας στα 1345 στον Ιωάννη ΣΤ’ λέει «Στην Μακεδονία υπάρχουν και πόλεις μεγάλες και στρατός πολύς και συνηθισμένος να τρέπη σε φυγή τους βαρβάρους..και το όνομά της μόνο προξενεί φρίκη σ’αυτούς, επειδή θυμούνται τον Αλέξανδρο και τους λίγους Μακεδόνες που μαζί του σκέπασαν την Ασία. Δείξε λοιπόν σ’ εκείνους, βασιλιά μου, ότι υπάρχουν και οι Μακεδόνες και ο βασιλιάς Αλέξανδρος, μόνο που ζη σε άλλα χρόνια» (Βακαλόπουλου Α. Ε., Νέος Ελληνισμός, οι ρίζες, η καταγωγή των Ελλήνων και η διαμόρφωση του έθνους, (1204 – Μέσα 15ου αιώνα), σ. 101).

8. Ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ισίδωρος Γλαβάς (1380-1384) «εξιδανικεύει τους αρχαίους Έλληνες και τους προβάλλει στους χριστιανούς συμπολίτες του ως παράδειγμα “φιλαδελφείας”» (Βακαλόπουλου Α. Ε., Νέος Ελληνισμός, οι ρίζες, η καταγωγή των Ελλήνων και η διαμόρφωση του έθνους, (1204 – Μέσα 15ου αιώνα), σ. 210).

9. Ο Θεόδωρος Β’ Λάσκαρις ονόμαζε το κράτος της Νίκαιας Ελλάδα και υποστήριζε ότι «ἁπάσων τῶν γλωσσῶν τὸ ἑλληνικὸν ὑπέρκειται γένος». Θεωρούσε τους υπηκόους του απογόνους των αρχαίων Ελλήνων, κι έγραφε επιγραμματικά «Ελλήνων χριστωνυμούμενον κλέος ου σβέννυται» (Κ.Μ. Πλακογιαννάκη, Δημόσιος και ιδιωτικός βίος και πολιτισμός των Βυζαντινών, σ. 157). Επίσης ονομάζει το βασίλειο της Νίκαιας «Ελληνικόν» (Βακαλόπουλου Α. Ε., Νέος Ελληνισμός, οι ρίζες, η καταγωγή των Ελλήνων και η διαμόρφωση του έθνους, (1204 – Μέσα 15ου αιώνα), σ. 77). Σε μια επιστολή του γράφει «τὰ ἔθνη μάχεται καθ’ ἡμῶν. καὶ τίς ὁ βοηθήσων ἡμῖν; Πέρσης πῶς βοηθήσει τῷ Ἕλληνι;… Μόνον δὲ τὸ Ἑλληνικὸν αὐτὸ βοηθεῖ ἑαυτῷ».

10. Ο Ιωάννης Βατάτζης, Ρωμηός αυτοκράτορας της Νίκαιας (στο διάστημα κατά το οποίο η Κωνσταντινούπολη ήταν υπόδουλη στους Φράγγους), γράφει στην απαντητική του επιστολή προς τον πάπα Γρηγόριο μεταξύ άλλων τα εξής: «Και ότι μεν από του ημετέρου γένους [= ελληνικού] η σοφία και το εκ ταύτης αγαθόν ήνθησε και εις άλλους διεδόθη, καλώς είρηται. (…) Οι γενάρχαι της βασιλείας μου, οι από του γένους των Δουκών και Κομνηνών, ίνα μη τους άλλους λέγω, τους από γενών ελληνικών άρξαντας επί πολλάς εκατοστύας ετών την αρχήν κατέσχον της Κωνσταντινουπόλεως, ούς και η της Ρώμης εκκλησία και οι ιεράρχαι προσηγόρευον Ρωμαίων αυτοκράτορας» (Αντ. Μηλιαράκη, Ιστορία του βασιλείου της Νίκαιας και του Δεσποτάτου της Ηπείρου, σ. 276, 277).

11. Ο Νικήτας Χωνιάτης, σταματά προσωρινά την Ιστορία του με την άλωση της Πόλης από τους σταυροφόρους, θεωρεί τους Ρωμαίους Έλληνες και ως αιτία του τερματισμού της διήγησής του έχει: «Πῶς ἂν εἴην ἐγὼ τὸ βέλτιστον χρῆμα, τὴν ἱστορίαν, τὸ κάλλιστον εὕρημα τῶν Ἑλλήνων, βαρβαρικαῖς καθ’ Ἑλλήνων πράξεσι χαριζόμενος». Οι βαρβαρικές πράξεις κατά των Ελλήνων, που γράφει ο Χωνιάτης, δεν είναι άλλες από τις πράξεις των Σταυροφόρων κατά των Ρωμηών. Ρωμηός και Έλλην ταυτίζονται.

12. «Ο ανώνυμος Αθηναίος ερμηνευτής της Ρητορικής του Αριστοτέλους μιλώντας για της λεηλασίες της Μ. Ασίας από τον εμίρη της Κασταμονής Τανισμάνη κατά τα τέλη του 11ου αι. λέγει εκφράζοντας την συμπάθειά του προς τους ελληνικούς πληθυσμούς της: “δεῖ λοιπὸν καὶ ἡμᾶς τοὺς Ἀθηναίους, ὅπως φροντίζωμεν πῶς ἂν οἱ ἄλλοι Ἕλληνες δοξάζωνται”» (Βακαλόπουλου Α. Ε., Νέος Ελληνισμός, οι ρίζες, η καταγωγή των Ελλήνων και η διαμόρφωση του έθνους, (1204 – Μέσα 15ου αιώνα), σ. 54).

13. Ο Μάρκος Ευγενικός λέει «κορυφὴ μὲν γὰρ τῆς καθ’ ἡμᾶς οἰκουμένης ἡ Ἑλλάς, ὀφθαλμὸς δὲ ἡ τοῦ Πέλοπος».

14. Ο κυπριακής καταγωγής Πατριάρχης Γρηγόριος ο Κύπριος (13ος αι.) αναφέρεται στους Έλληνες της Καππαδοκίας και στην καταπίεση των Ελλήνων της Κύπρου από τους Λουζινιάν. Πηγαίνοντας «στην Κωνσταντινούπολη ο Γρηγόριος γίνεται καθηγητής και το πρόγραμμά του είναι: τὸ χαρίεν, τὸ ἀστικόν, τὸ σεμνὸν καὶ τὸ ὄντως Ἑλληνικόν» (Beck, Η Βυζαντινή Χιλιετία, σ. 185).

15. Ο Γεννάδιος Σχολάριος σε γραπτά του αναφέρεται στην «πατρίδα Ελλάδα» («ἡ πατρὶς ἡμῶν Ἑλλὰς») και στους Έλληνες Κωνσταντινοπολίτες («πάντων τῶν ἐν τῷ κλίματι τῷδε Ἑλλήνων»), θεωρεί την Κωνσταντινούπολη «πατρίδα μοναδική και κοινή του τωρινού ελληνικού έθνους» («πατρίδος τῷ νῦν ἑλληνικῷ γένει μιᾶς τε καὶ κοινῆς») ενώ αλλού αναφέρεται σε «Γραικούς» για να δηλώσει το ίδιο έθνος. Αλλά και πριν την Άλωση «στον “παραμυθητικόν” προς τον Κωνσταντίνο που εξεφώνησε στα 1450 και έγραψε λίγο αργότερα “επί τη κοιμήσει” της μητέρας του Ελένης μεταχειρίζεται τα ονόματα «Ρωμαίος» και «Έλλην» μάλλον αδιάφορα («…καὶ ὅσοι τῶν Ρωμαίων ἢ τῶν Ἑλλήνων τοῦ πράγματος ὕστερον συναισθήσονται….» και «…οὕτω δὲ ὠφελιμωτάτη τῷ κοινῷ τῶν Ἑλλήνων καὶ χωρὶς ἑκάστῳ ἐντυγχανόντων γεγενημένη»), ενώ σε λόγο του προς τον Δημ. Παλαιολόγο χρησιμοποιεί μόνο το «Έλλην», καθώς και το παράγωγό του “ελληνικός”» (Βακαλόπουλου Α. Ε., Νέος Ελληνισμός, οι ρίζες, η καταγωγή των Ελλήνων και η διαμόρφωση του έθνους, (1204 – Μέσα 15ου αιώνα), σ. 305). Με τη σημασία του εθνικά Έλληνα ο ίδιος «γράφη στα 1449 ή στα 1450 στον βασιλιά της Τραπεζούντας Ιωάννη Δ’, ότι με την ακτινοβολία της αρχής και των αρετών του κοσμεί “τὸ γένος ἅπαν τῶν Ἑλλήνων”» (Βακαλόπουλου Α. Ε., Νέος Ελληνισμός, οι ρίζες, η καταγωγή των Ελλήνων και η διαμόρφωση του έθνους, (1204 – Μέσα 15ου αιώνα), σ. 305).

16. Όπως γράφει ο Δ. Κωνσταντέλος (Μαρτυρίες για την Ταυτότητα των Βυζαντινών και των Ρωμιών σε Ελληνικές Πηγές) «…

17. Ο Κωνσταντέλος γράφει: «Ο Θεοφάνης, ….

18. Τον 10ο αιώνα στη Βασίλειον Τάξιν του ο Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος αναφέρει την «Ελληνική Παιδείαν» και την «Ελληνική Μουσικήν» ως αντίθετες όχι προς αυτές των χριστιανών, αλλά προς αυτές των «Βαρβάρων».

19. Ο Ψελλός «περιγελά τον Ιωάννη Λογγιβάρδο για το γεγονός ότι είναι Ρωμαίος, παιδί της Ρώμης, ἀφ’ ἧς οὐδεὶς … ἐγεωμέτρησε πώποτε» (Τατάκη, Η Βυζαντινή Φιλοσοφία, σ. 188).

20. Ο Νικηφόρος Γρηγοράς χρησιμοποιεί το όνομα «Ελληνες» με εθνική σημασία (στην αλληλογραφία με τον Αθ. Λεπενδρηνό στα 1355), γράφει για τον Πατριάρχη Γρηγόριο τον Κύπριο (1282): «διαβόητος εν τοις τότε γενόμενος Έλλησι» (Ν.Γ. Πολίτη, Έλληνες ή Ρωμιοί, σ. 11), υποστηρίζει ότι «στ’ αλήθεια σοφός ήταν εκείνος που πρώτος σκέφτηκε και είπε …να μακαρίζεις τον εαυτό σου μ’ όλη σου την καρδιά γιατί δεν γεννήθηκες βάρβαρος αλλά Έλληνας» (Ρωμαϊκή Ιστορία, viii, 14).

21. Ο ηγεμόνας Μιχαήλ Άγγελος αποκαλεί το Δεσποτάτο της Ηπείρου «της Ελλάδος».

22. Ο Αγαθίας τον 6ο αι. γράφει (Ιστορίαι, Α’, 2) «Τώρα, όμως, η Μασσαλία, που ήταν ελληνική, έχει εκβαρβαριστεί, διότι έχοντας ξεχάσει το πατροπαράδοτο πολίτευμα, κυβερνάται με τους νόμους των κατακτητών [=Φράγγων]».

23. Ο Ιωάννης Αργυρόπουλος προσφωνεί τον Ιωάννη Ε΄ Παλαιολόγο: «Ω της Ελλάδος ήλιε βασιλεύ».

24. Ο Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγος σε ομιλία του υπογραμμίζει τη «δόξα της Ελληνικής παραδόσεως» και υπερηφανεύεται επειδή οι κάτοικοι της Κωνσταντινουπόλεως: «Ου μιξοβάρβαρου λαού το φθέγμα φύρδην προϊεμένου».

25. Ο Λαόνικος Χαλκοκονδύλης καλεί «Έλληνας» τους κατοίκους του κράτους και «Βασιλείς Ελλήνων» τους αυτοκράτορες.

26. Ο Μ. Δούκας χαρακτηρίζει τον λαό του Βυζαντίου «Τρυγίαν των Ελλήνων».

27. Στον Πανηγυρικό εις Μανουήλ και Ιωάννην Η’, τους Παλαιολόγους, κάποιου ανωνύμου, παρατηρούμε τη λέξη «Ρωμέλληνες».

28. «Ο Ιωσήφ Βρυέννιος π.χ. δημηγορώντας μετά το 1415 στο παλάτι εμπρός στους επισήμους και στον λαό ανατρέχει στα παραδείγματα του παρελθόντος: αρχίζει από τον Λυκούργο και τον Θεμιστοκλή και καταλήγει, μέσω των Ρωμαίων, στους διαδόχους των Βυζαντινούς αυτοκράτορες» (Βακαλόπουλου Α. Ε., Νέος Ελληνισμός, οι ρίζες, η καταγωγή των Ελλήνων και η διαμόρφωση του έθνους, (1204 – Μέσα 15ου αιώνα), σ. 214).

29. Ο Κωνσταντίνος-Κύριλλος, αδελφός του Μεθόδιου, τον 9ο αιώνα γράφει προς τους Μουσουλμάνους: «εξ ημών προήλθον πάσαι αι επιστήμαι» (ΙΕΕ τ. Η’, σ. 93 και 234 κ.ε.)· κι επειδή οι επιστήμες προήλθαν από τους αρχαίους Έλληνες, ο Κύριλλος αναγνώριζε την ελληνική καταγωγή του.

30. Ο πατριάρχης Γερμανός Β’ σε επιστολή προς τον πάπα Γρηγόριο Θ’ στα 1213 γράφει: «εἰ μὲν τοὺς Γραικοὺς ἡμᾶς κινδυνεύοντες ἀπολέσθαι…διὸ καὶ ἡμεῖς οἱ Γραικοὶ ἄπληγες…».

Φίλτατοι του Αντιβάρου, βλέπετε; Αξίζει κανείς να ασχολείται με τέτοια φθηνά φορα, και τέτοιες προπαγάνδες;

Δεν αξίζει…με μεράκι, αφιέρωσα από τον προσωπικό μου χρόνο, κι επικοινώνησα με φίλους medievalist. O ταλαίπωρος ο “Γιάννης” γκουγκλάρει και κάνει copy & paste σελίδες που τις γνωρίζω, και μπορείτε κι εσείς να βρείτε εύκολα στο διαδίκτυο.

Εμείς μιλάμε με επιχειρήματα, με πηγές και με σύγχρονη έρευνα, και ο παραπάνω φίλος με φανατισμό, λες και είναι κανένας χουλιγκαν ομάδας…οπαδός της κακιάς ώρας…

Επειδή μάλλον δεν έχει πρόσβαση στο TLG, συμπάσχω μαζί του.

Τα περισσότερα από τα παραπάνω κείμενα είτε είναι ψευδεπίγραφα, είτε μεταφρασμένα από την λατινική, είτε νοθευμένα…δεν ήξερε, δεν ρώταγε…

Επειδή σκόπιμα θέλει να σκεπάσει την γκάφα του κυρίου Χολέβα, του Αντιβάρου, και όλων των υποστηρικτών του Ελληνοχριστιανισμού (και αρχαίοι και Χριστιανοί…όλα τα καλά στην ταυτότητα του νεο-Έλληνα…), παραθέτω για τελευταία φορά ότι το εν λόγω κείμενο του Ιωάννου του ΙΙΙ δεν είναι αληθινό, και το θέμα έχει ήδη κλείσει από το και μπορείτε να το διαπιστώσετε και μόνοι σας στο TLG, είτε με ένα μηνυματάκι στον πρόεδρο του Thesaurus….

Αν θέλει σκόπιμα να σκεπάζει την γκάφα αυτή, ας το κάνει…απλά θα ξέρουμε γιατί δεν πρέπει να επικοινωνούμε πια με εν Ελλάδι γραικούλους. Η παρακμή της χώρας έχει την αιτία της, και την ξέρουμε καλά όλοι.

Φίλε μου Γιάννη,

Σου εξήγησα και παραπάνω: ηρέμησε, και άσε τις κωλοτούμπες…προσπερνάς όλα τα μηνύματά μου, και γράφεις τα τροπάριά σου…για δες τί έγραψα παραπάνω…

Μόλις έλαβα ένα μήνυμα, από γνωστό μου Ιταλό κλασσικιστή, ιστορικό, όπου εργάζεται πάντω στον εμπόριο των Ενετών, πριν και μετά την ιταλική Αναγέννηση (λεπτομέρειες μπορώ να αναφέρω μόνο στο Αντίβαρο, προσωπικά, στο email).

Ψάξαμε μαζί την δήθεν επιστολή του Ιωάννη ΙΙΙ, και βρήκαμε (εύκολα) ότι έχει απορριφθεί από το TLG (την πλέον έγκυρη βάση δεδομένων που υπάρχει αυτή την στιγμή!), ως ψευδεπίγραφη. Μάλιστα, ο τελευταίος (σοβαρός) ιστορικός που την υπερασπίστηκε ήταν ο V. Grumel, στην εργασία του, 80 χρόνια πριν, με τίτλο:
L’authenticit de la lettre de Jean Vatatzes, empereur
de Nice, au Pope Grgoire IX’, _Echos d’Orient_ 29 (1930)

Δυστυχώς, πέρα από τον Βακαλόπουλο, θα επιμείνω ότι εκτιθέμεθα όλοι μας με τέτοια λάθη.

Ο κ. Χολέβας έγραψε το άρθρο του με την καλύτερη διάθεση, αλλά δυστυχώς εξυπηρετεί, έμμεσα, ιστορικούς που αποδομούν, διότι εύκολα ανακαλύπτουν τις “τρύπες” στον γραπτό μας λόγο.

Φίλτατοι, από το να κάνετε κωλοτούμπες και να πανηγυρίζετε κάθε φορά που βρίσκεται την λέξη “Έλλην” ή “Γραικός”, καλύτερα θα ‘τανε να στρωθείτε στην μελέτη, και να ρωτάτε και κανέναν ειδικό. Οι αιώνες 15ο-19ος, όπως γράφει και ο κορυφαίος ιστορικός Μάριος Φιλιππίδης, διέπονται από “χάος” Γίνεται “της νοθείας”, και δυστυχώς πολλά κείμενα που τα θεωρούσαν “παλαιά”, αποδείχθηκαν αρκετά νεότερα, με τις σύγχρονες μεθόδους έρευνας που άρχισαν να χρησιμοποιούνται στην ιστορία και την αρχαιολογία.

Η πρώτη φορά που εμφανίστηκε η (πλαστή) επιστολή αυτή ήταν το 1757 (Doelger).

Υπάρχουν μόνο ΔΥΟ κείμενα, στην ελληνική γλώσσα, που αναφέρονται στον Ιωάννη ΙΙΙ Δούκα Βατάτζη, δυστυχώς, που είναι γνήσια, και αφορούν (όπως θα διαβάσατε παραπάνω), περιουσιακά στοιχεία Μονής.

Αγαπητό Αντίβαρο, την έχετε ήδη την διεύθυνσή μου. Δεν θα καταδεχτώ να γράψω ξανά εδώ, διότι, όπως προέβλεψα και παραπάνω, καταθληπτικοί κολλημένοι εκτονώνονται σε τέτοια φορα.

Κρίμα που έχασα χρόνο από την εργασία μου…

Ταλαίπωρε, στα είπα παραπάνω: όταν μάθεις να διαβάζεις ελληνικά, μετά μπορείς να μας το παίξεις κι Έλληνας. Σου δίνω μέχρι και σύνδεσμο του TLG, και επιστολή κορυφαίου ιστορικού προς την ταπεινότητά μου, πάνω στην νοθεία κι εγκυρότητα των πηγών, καθώς και στον τρόπο εξεύρεσης των γνήσιων πηγών (στην διάθεση του Αντιβάρου οι λεπτομέρειες, δεν εκθέτω εδώ όνομα ανθρώπου που μου έγραψε προσωπικά).

Σε καλημερίζω, και σε χαιρετώ, διότι πρέπει να προλάβω το τραίνο…

(Tα ίδια που έγραψα για τον Ιωάννη ΙΙΙ, και την πλαστογραφημένη επιστολή του, ισχύουν για τέσσερις από τις παραπάνω πηγές που μας δίνεις, μέσω της ιστοσελίδας που τα πήρες. Τα υπόλοιπα είναι μεταφράσεις από λατινικές επιστολές. Δεν έχω χρόνο να σου απαντώ σε κάθε ανοησία χωριστά).

Κ.Π.,
ο μόνος ταλαίπωρος είσαι εσύ, που κάνεις τουμπεκί ψιλοκομμένο τα σχετικά με Θεοφάνη, Σχολάριο, Πάριο, Καβάσιλα, όλους τους υπερασπιστές της Ορθοδοξίας. Άντε τράβα στη Ρώμη (με το τραίνο), για να αισθανθείς Ρωμαίος αλλά μη Έλληνας-Ρωμιός

Ο λόγος που ζήτησα την ηλεκτρονική διεύθυνση του Κ.Π. ήταν ότι από το πρώτο κι όλας επεισόδιο της σειράς του ΣΚΑΙ, πέρα από όσα ήδη επισημάνθηκαν στα βίντεο αντικρούσεων που έχουμε φτιάξει (εξωραϊσμός Οθωμανικής αυτοκρατορίας, ψευδο-απομυθοποίηση κλπ), σημαντικότερο θεωρούσα το γεγονός ότι κατά τη σειρά δεν υπήρχε καμία κοινή συνείδηση στους «πληθυσμούς» της περιοχής ούτε καν στα Ορλωφικά, και ότι αυτή η κοινή συνείδηση διαμορφώθηκε «τα πρώτα 20 χρόνια του 19ου αιώνα». (Δεν δόθηκαν ποτέ από την εκπομπή επαρκή δεδομένα για το τι και πώς διαμόρφωσε αυτή τη συνείδηση, πέρα από κάτι αοριστίες για τον Κοραή και τον διαφωτισμό, που όμως δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσουν σε μαζικό επίπεδο τα πρώτα χρόνια. Έτσι, τα μόνο στοιχεία που έμειναν ήταν η «υψηλή φορολογία» -λες και η υψηλή φορολογία μόνο μετά το 1820 λειτούργησε- και η ένταση και οι διωγμοί μετά τα Ορλωφικά, η οποία έδεσε τους «πληθυσμούς»).

Έτσι, ειλικρινά, το «βίντεο αντικρούσεων» που σκέφθηκα τότε να βγει, επρόκειτο να απαντήσει σ’ αυτό εδώ και να θέσει τον προβληματισμό μίας (όποιας) κοινής συνείδησης και ενδεχομένως μίας συνέχειας, από τότε που θεωρεί ο καθένας ότι ξεκίνησε η διαμόρφωσή της.

Επειδή όμως αυτό είναι τεράστιο θέμα, βγήκαν τα τρία βιντεάκια που έχετε δει όλοι.

Βλέποντας ότι υπάρχει ενδιαφέρον εδώ για το ίδιο θέμα, αντί να ζητήσω από τον Κ.Π. τη βοήθειά του και συνεισφορά του σ’ αυτό, θα ήθελα να ζητήσω από όλους όσους το επιθυμούν, να φτιάξουμε μία ηλεκτρονική λίστα και να συζητήσουμε αυτό το θέμα, πάντα με άξονα και γνώμονα τα ιστορικά ντοκουμέντα και τις πηγές. Όχι, ασφαλώς, με σκοπό να βγει το υποτιθέμενο βιντεάκι. Αυτό ξεχάστε το. Αν προκύψει, προέκυψε. Αλλά με σκοπό να συναντηθούν οι διαφορετικές οπτικές, να αποσαφηνιστούν και να καταλήξουμε τουλάχιστον σε μία κοινή ραχοκοκαλιά στοιχείων αυτής της κοινής συνείδησης και ταυτότητας και της πορείας της μέσα στους αιώνες μέχρι σήμερα.

Να προσθέσω ότι το Αντίβαρο κλείνει δέκα χρόνια τον Μάιο που μας έρχεται και όπως έγραφα στο πρώτο εκείνο εισαγωγικό κείμενο για το τι είναι, σκοπός του ήταν μία συζήτηση εθνικής αυτογνωσίας. Ας γίνει τώρα το επόμενο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση, με όσους συμφωνούν ότι αξίζει τον κόπο.

Όποιος συμφωνεί, μου στέλνει μήνυμα (antibaro παπάκι antibaro τελεία gr) και αν έχω 2-3 συμμετοχές, ξεκινάμε τη λίστα. Χωρίς χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης. Ό,τι προκύψει…

Ανδρέας Στ.

Εδώ ο Ι.Χ. ενώ “Δεν επιλέγει τμήματα της ιστορίας που τον βολεύουν ή δείχνει προτίμηση, αδιαφορώντας για άλλα…” , ή άλλως όπως γράφει καί ο Σ.Ράνσιμαν ” Ὁ ιστορικός έχει τίς προσωπικές του προτιμήσεις καί συμπάθειες καί ..ή πολυμάθεια έχει αποτέλεσμα αν την χειριστεί κανείς χωρίς προκαταλήψεις” (Η μεγάλη εκκλησία εν αιχμαλωσία),στό σχόλιο του όμως βλέπουμε μία αντίστροφη επιχειρηματολογία από αυτή του Κ.Π. απομονώνοντας έναν προσδιορισμό αυτό τού “φιλέλληνα” τελικά, αλλά παραδίδει άνευ όρων τήν συνέχεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας -Βυζαντίου στά νεοοθωμανικά σχέδια τών γειτόνων καί τών νεοφαναριωτών (κατά τά άλλα , ναί καί Βυζάντιο καί Ελληνισμός καί κατά τόν Ράνσιμαν καί κατά τήν Αρβελέρ σέ αλλεπάλληλα κεφάλαια στό βιβλίο “Πολιτική Ιδεολογία τής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας” Κυριακέ).
Ξενίζει η παράθεση πηγών ,γιά τόσο σοβαρά θέματα που τίθενται εδώ γραπτά ,καί όχι σε κουβέντες σε καφενεία ,γιατί μάλλον όλοι έχουμε πάγιες θέσεις αδιαπραγμάτευτες ,χωρίς να επανεξετάζουμε αν είναι στρεβλές ή λανθασμένες ,χωρίς πηγές ,καί αφού ο ΙΧ είναι μηχανικός δέν νομίζω να ανέπτυξε προσωπική θεωρία , που την εφαρμόζει με επιστημονικούς όρους τύπου “…αλλά στην ελληνική οι λέξεις έχουν πάντα νοηματική καταγωγή! Δεν είναι αυθαίρετες όπως σε άλλες γλώσσες” ένας ισχυρισμός τής αντιεπιστημονικής Αλεξανδρινής γραμματείας , πού τρέφει σήμερα τήν θεώρησή μας ως περιούσιου λαού ενός αρχαίου πολιτισμού πού ξεπουλιέται σέ κινέζικα αγαλματάκια καί βαυκαλίζει σήμερα όσους επιλέγουν συνειδητά ή ασυνείδητα να περιοριστούμε στήν “Ελλάδα μέχρι τόν Βόλο.”
Επιλέγω νά είμαι καί ΄Ελληνας ορθόδοξος καί Ρωμαίος-Ρωμηός καί νά αγαπώ ότι έχει επιτύχει καί ή αρχαία Ελλάδα καί τό Βυζάντιο ιδέες γιά τίς οποίες ξεσηκώθηκαν οι ραγιάδες ( οι “αγράμματοι” Μακρυγιάννηδες τα λένε).
Απαξιώνεται κύριε Ι.Χ. ο Βυζαντινός πολιτισμός μέ την ευρηματικότητα στην αρχιτεκτονική ,την έμπνευση τής αποτύπωσης του αιώνιου στίς εικόνες ,που ενέπνευσε και τον Πικάσο και τον Αγγελόπουλο ,που γεμίζει πανεπιστημιακές έδρες σε πανεπιστήμια κολοσσούς παγκόσμια;
O Π.Μιχελής γράφει αρκετά γιά το πνεύμα τής βυζαντινής τέχνης στο “Αισθητική Θεώρηση τής Βυζαντινής τέχνης”
Τέλος , εάν η Ρωμαϊκή ιδέα μάς ενώνει ,τήν υποστηρίζω όχι σάν Μεγάλη Ιδέα πιά (άν καί θά ήταν αντίβαρο στήν στρατηγική τής νέας ανατολικής αυτοκρατορίας ) , αλλά ως αντίσταση στον οδοστρωτήρα τής εθνοαποδόμησης σέ μιά κοινωνία αρχαίας εκκλησίας ( Ο Ι.Χρυσόστομος γιά το Imperium Romanum του Κ.Μποζίνη)

Επειδή παρακολουθώ το Αντίβαρο, ασχέτως αν δεν σχολιάζω (ξεκίνησα να σχολιάζω ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ με αφορμή τις εκπομπές του ΣΚΑΙ, και ήδη νιώθω άσκοπα εκτεθιμένος σε κομπλεξικά άτομα).

Κύριέ μου Χονδρογιάννη, σταματήστε επιτέλους ν’ αναφέρεστε σε μένα ή, τουλάχιστον, αν αναφέρεστε προσέξτε πολύ τί γράφετε. Αυτά που γράψατε περί “προπαγάνδας” είναι άκρως προσβλητικά, και δεν θα έχουμε καλή κατάληξη αν συνεχίσετε να λασπολογείτε έτσι.

Έχω ξαναγράψει: υπάρχουν όρια στο διαδίκτυο, και άρση του απορρήτου, υπό προϋποθέσεις. Δεν σας επιτρέπω να αναφέρεστε σε μένα, χωρίς να με γνωρίζετε. Ήδη αποκαλύπτονται πολλά για μένα, από τον παραπάνω “διάλογο”.

Έχω αποχωρήσει ήδη από την συγκεκριμένη συζήτηση, διότι δεν μου ‘ναι ούτε εύκολο, ούτε και υπάρχω λόγος, να συζητώ με ανθρώπους που αμπελοφιλοσοφούν.

Είμαι ό,τι είμαι, και δεν έχω την ανάγκη κανενός. Εκφράζω ελεύθερα τις απόψεις μου, προϊόν συστηματικής έρευνας, και δεν έχω την ανάγκη να προπαγανδίσω τίποτα.

Αν δεν ανακαλέσετε, τουλάχιστον ΜΗΝ αναφερθείτε ξανά σε εμένα. Δεν έχουμε τίποτα απολύτως να μοιραστούμε. Ελπίζω να έχουμε να κάνουμε με σοβαρό άνθρωπο, και να έχετε λάβει το μήνυμα.