Τι όμως μπορούμε να πούμε για το Βυζάντιο; Το ιδεώδες του χριστιανικού πολιτισμού δεν είναι η απόλυτη «υπεραναπλήρωση», η διοχέτευση του ερωτικού στοιχείου στον έρωτα του θείου και η απόρριψη του «κόσμου»; Οι μοναχοί και οι μοναχές δεν είναι αποκλειστικά εραστές του Θεού; Μπορούμε να μιλάμε λοιπόν για ερωτισμό και ερωτικό στοιχείο στο Βυζάντιο, πέρα από τη σχέση με τον Θεό και το επέκεινα; Αυτή δεν είναι, εξ άλλου, η εικόνα που λίγο-πολύ μας έχει διοχετευτεί για το Βυζάντιο; Μιας κοινωνίας, απ’ όπου απουσιάζει ουσιαστικώς το εγκόσμιο στοιχείο και τα πάντα στρέφονται στο επέκεινα; Που τα περισσότερα κείμενα είναι θρησκευτικά, η τέχνη επικεντρώνεται κατ’ εξοχήν στην Αγιογραφία, και οι βασικές διαμάχες είναι θεολογικού χαρακτήρα;
Ο βασικότερος στόχος του ανά χείρας αφιερώματος είναι να καταδείξει το ανυπόστατο αυτής της αντίληψης. Το Βυζάντιο αποτελεί μια ολοκληρωμένη κοινωνία που, παρά τη μεγάλη σημασία που αποδίδει στο ιερό, δεν παύει να θεραπεύει και το ενταύθα, και να επενδύει παράλληλα τον ερωτισμό του στη γενετήσια λειτουργία αλλά και στον υψηλό έρωτα.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Γ. Καραμπελιάς, Το δικαίωμα στον έρωτα
Η Πασιφάη και ο Ταύρος
Φ. Κουκουλές, Η Βυζαντινή και ο Έρως
Ο Διγενής και η Μαξιμώ
Η. G. Beck, Ο Νικήτας Χωνιάτης και ο Ανδρόνικος Κομνηνός
Ν. Βεντούρας, Η απόκρυφη ιστορία της βυζαντινής εξουσίας
Ερωτοπαίγνια Γ’
Μ. Μερακλής, Καλλίμαχος και Χρυσορρόη
Παλατινή Ανθολογία
Γ. Μπαλόγλου, Έρωτας τετραπέρατος
R. Beaton, Οι βυζαντινές ρίζες της κρητικής λογοτεχνίας
Ν. Αρμενόπουλος, Βυζαντινή ορθοδοξία και ερωτισμός
H. G. Beck, Το βυζαντινό συναμφότερον
Σ. Τρωϊάνος, Έρως και νόμος στο Βυζάντιο
Γ. Σκλαβούνος, Συμβολή στον διάλογο για το 1204