Ο Alan Blinder είναι καθηγητής οικονομικών του Πανεπιστημίου Πρίσντον, διετέλεσε παλαιότερα αντιπρόεδρος της Αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας και υπήρξε οικονομικός σύμβουλος του Προέδρου Κλίντον.
Το περασμένο Σάββατο σε άρθρο του που συζητήθηκε πολύ, στην εφημερίδα Νιου Γιόρκ Τάϊμς, συνόψισε τα έξη βασικά σφάλματα που οδήγησαν στην πρόσφατη οικονομική κρίση:
* Πρώτον, το 1998 έγινε προσπάθεια να μπουν περιορισμοί και να υπάρξουν αυστηρές ρυθμίσεις στην αγορά παραγώγων. Τότε, όμως, το Αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών (επί Κλίντον), η Κεντρική Τράπεζα και οι αρχές της Αμερικανικής Κεφαλαιαγοράς απέρριψαν κατηγορηματικά την ιδέα.
* Δεύτερον, το 2004 (επί Προεδρίας Μπούς, υιού) οι μέγιστοι δείκτες μόχλευσης των Επενδυτικών Τραπεζών αυξήθηκαν από 12 προς 1 σε 33 προς 1! Πράγμα που σήμαινε ότι αρκούσε μια πτώση κατά 3% των τιμών των αξιογράφων για να χρεοκοπήσει μια εταιρία. Στην απόφαση αυτή δεν εναντιώθηκαν οι Δημοκρατικοί τότε…
* Τρίτον, από το 2004 ως το 2007 τα υψηλής διακινδύνευσης ομόλογα από την αγορά ακινήτων (που έγιναν τελικώς «τοξικά») διογκώθηκαν και κατέλαβαν μεγάλο μέρος της συνολικής αγοράς χρεογράφων. Οι αρχές δεν αντέδρασαν παρά τις προειδοποιήσεις, ενώ η διόγκωση ξεκίνησε εκτός τραπεζικού συστήματος όπου οι ρυθμιστικές αρχές έχουν μειωμένη δικαιοδοσία. Η απορρύθμιση των προηγούμενων ετών (πάλι επί Κλίντον) είχε δημιουργήσει μια «τρύπα» από την οποία πέρασαν τελικά τα «τοξικά» προϊόντα.
* Τέταρτον, άφησαν τις κατασχέσεις ακινήτων ανεξέλεγκτες.
Πέμπτον, άφησαν την Τράπεζα Lehman να χρεοκοπήσει τον περασμένο Σεπτέμβριο (του 2008), ενώ λίγους μήνες πριν είχαν σώσει την πολύ μικρότερη Bear Sterns.
* Έκτον, τον περασμένο Οκτώβριο έκαναν πολύ κακή χρήση των 700 δισεκατομμυρίων του «πακέτου Πόλσον». Τα μισά απʼ αυτά αντί να εξουδετερώσουν τα τοξικά ομόλογα από τα χαρτοφυλάκια των (επενδυτικών) τραπεζών, τα χρησιμοποίησαν ως απλές «ενέσεις ρευστότητας» στο τραπεζικό σύστημα. Ρευστότητας που στη συνέχεια παγιδεύτηκε και αδρανοποιήθηκε.
Προσέξτε ότι ο καθηγητής Blinder, αν και Δημοκρατικός ο ίδιος – και δριμύς επικριτής των Ρεπουμπλικανών στο παρελθόν – επισημαίνει σφάλματα όχι μόνο στη διακυβέρνηση Μπούς, αλλά και στη διακυβέρνηση Κλίντον, και σε αποφάσεις που λήφθηκαν επί Μπούς, αλλά είχαν την υποστήριξη και των Δημοκρατικών στο Κογκρέσσο.
Προσέξτε, ακόμα, ότι δεν μιλάει για «δομική κρίση» ενός συστήματος που ήταν «καταδικασμένο» να χρεοκοπήσει. Μιλάει μάλλον για σοβαρά σφάλματα, που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί…
Δεν είναι η μόνη κριτική που ασκείται σήμερα. Αλλά είναι εμπερίστατη και συγκεκριμένη. Αυστηρή, ακριβής, ανελέητη, αλλά κριτική.
Όχι καταστροφολογικές «κορώνες» λαϊκισμού, ανάμικτες με ιδεολογικά αναθέματα.
Τώρα κάντε τις συγκρίσεις με τα καθʼ ημάς.
Και μελαγχολήστε με τη ησυχία σας…
Αναδημοσίευση από το δίκτυο 21 – Ημερομηνία δημοσίευσης: 29-01-09
.