Γράφει ο Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων.
Επάνω στις στάχτες των Ορθοδόξων – και των Αρμενικών- ναών και επάνω σε αμέτρητες κατεστραμμένες ζωές και οικίες Χριστιανών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ιδρύθηκε η σύγχρονη Τουρκική Δημοκρατία. Με ηγετική φυσιογνωμία τον Μουσταφά Κεμάλ και συμβολική ημερομηνία ιδρύσεως την 29η Οκτωβρίου 1923. Από τότε το κράτος αυτό παρουσιάζει μία ενδιαφέρουσα σταθερότητα στόχων και μεθόδων. Η φιλοσοφία του κράτους δεν αλλάζει εύκολα. Οι θεσμοί και τα πρόσωπα υπάρχουν για να υπηρετούν το κράτος.
Διερωτώνται ορισμένοι γιατί ο Ερντογάν ήταν μετριοπαθής απέναντι στην Ελλάδα όταν ήταν απλώς Πρωθυπουργός και έγινε επιθετικός από τη στιγμή που εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Η απάντηση είναι ότι ως Πρωθυπουργός εξέφραζε το κόμμα του. Ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκφράζει το κράτος και τις σταθερές γραμμές που έχουν χαραχθεί επί δεκαετίες. Μία από αυτές τις σταθερές γραμμές είναι η προβολή διεκδικήσεων εις βάρος του Ελληνισμού: Στο Αιγαίο, στη Θράκη, στην Κύπρο.
Έχουν αλλάξει πολλές κυβερνήσεις στη γειτονική χώρα με διαφορετικές ιδεολογίες. Διαφωνούσαν μεταξύ τους σε πολλά. Συμφωνούσαν όμως στις διεκδικήσεις έναντι του Ελληνισμού. Η εκσυγχρονίστρια Τσιλέρ προκάλεσε το επεισόδιο των Ιμίων. Ο «αριστερός» Ετσεβίτ εισέβαλε το 1974 στην Κύπρο και το 1999 συγκυβέρνησε με τον ακραίο εθνικιστή Μπαχτσελί, τον ηγέτη των Γκρίζων Λύκων. Το casus belli επιβιώνει πολλών κυβερνήσεων. Δεν ήταν πρόσκαιρη απειλή. Αποτελεί κρατική πολιτική. Εμείς ορθώς επιμένουμε να αρθεί. Αλλά ας γνωρίζουμε τους εσωτερικούς μηχανισμούς των γειτόνων.
Αν φύγει ο Ερντογάν, όπως είναι πιθανόν βάσει των δημοσκοπήσεων, λίγα πράγματα θα αλλάξουν στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Άλλωστε ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, επικεφαλής του μεγαλυτέρου κόμματος της Αντιπολιτεύσεως, το έχει καταστήσει σαφές: Θεωρεί ενδοτικό τον Ερντογάν και προτείνει εισβολή στρατιωτική στα ελληνικά νησιά. Τα ίδια και χειρότερα πρεσβεύει η κυρία Ακσενέρ. Όλοι υπηρετούν το κράτος και τις σταθερές αξίες του.
Στο Κυπριακό η κρατική φιλοσοφία είναι καταγεγραμμένη στο σχέδιο του Νιχάτ Ερίμ. Ο Ερίμ υπήρξε διαπρεπής νομικός και διετέλεσε Πρωθυπουργός. Το 1980 δολοφονήθηκε και η δολοφονία του απετέλεσε μία από τις αφορμές του στρατιωτικού πραξικοπήματος υπό τον Κενάν Εβρέν. Το 1956 ο Ερίμ κατέγραψε τα 6 στάδια που έπρεπε να ακολουθήσει η Άγκυρα για να μετατρέψει το Κυπριακό σε ζήτημα εθνικής προτεραιότητας. Ο Ερίμ δίδαξε τη μετατροπή της τουρκικής μειονότητας σε μοχλό για την εισβολή. Σε τελικό στάδιο προτείνει τον πλήρη έλεγχο της Μεγαλονήσου. Γι’ αυτό η θεωρία των δύο κρατών δεν αποσκοπεί σε απόσχιση των Τουρκοκυπρίων και σε ένωση με την Τουρκία. Αποβλέπει στον έλεγχο του νησιού μέσω μιας χαλαρής Συνομοσπονδίας.
Την κρατική φιλοσοφία διδάσκονται οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι στρατιωτικοί και οι διπλωμάτες σε πανεπιστημιακό ίδρυμα μεταπτυχιακού επιπέδου, το οποίο λειτουργεί στην Άγκυρα. Είναι εντυπωσιακό πόσο οργανωμένη είναι η διάδοση των σταθερών αξιών του τουρκικού κράτους, παρά τα σοβαρά οικονομικά και μειονοτικά (π.χ. Κουρδικό) προβλήματα της γειτονικής χώρας.
Ο Ερντογάν, λοιπόν, υπηρετεί το κράτος. Φυσικά κάθε πολιτικός ηγέτης έχει την ιδεολογία του και βάζει τη δική του σφραγίδα. Δεν είναι, όμως, εύκολο να ξεφύγει από τις σταθερές γραμμές. Τουλάχιστον μέχρι σήμερα αυτό παρατηρούμε.
Πρέπει να τηρήσει και η Ελλάς τις σταθερές γραμμές της στα εθνικά θέματα.
Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 20.8.2022