Νά θέσει τό ζήτημα ὁ κ. Μητσοτάκης στήν συνάντησή του μέ τόν Πρόεδρο Ἐρντογάν – Καταρρέει ὁ τροῦλλος της, ἀπαιτεῖται ἄμεσος ἀποκατάστασις, ὑπάρχει κίνδυνος καταστροφῆς τοῦ Μνημείου, ὁμολογοῦν οἱ Τοῦρκοι.
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ Ἕλλην πού νά μήν αἰσθανθεῖ ὅτι εὑρίσκετο παρά τῷ πλευρῷ τοῦ Κυριάκου Μητσοτάκη, ὅταν ἔλεγε ὅτι τά Γλυπτά τοῦ Παρθενῶνος πρέπει νά ἐπιστραφοῦν, διότι εἶναι κλεμμένα.
Ἀντιστοίχως σύσσωμο τό Ἔθνος ᾐσθάνθη προσβεβλημένο ἀπό τήν μικροψυχία τοῦ Πρωθυπουργοῦ τῆς Βρεταννίας, ὁ ὁποῖος «ὀχυρώθηκε» πίσω ἀπό τίς κλειστές πόρτες τῆς Ντάουνιγκ Στρήτ γιά νά μήν εὑρεθεῖ στήν δύσκολη θέση νά ἀντιμετωπίσει τόν Ἕλληνα ὁμόλογό του, ὁ ὁποῖος, εἴμεθα βέβαιοι, ὅτι θά τοῦ ἔθετε τό ζήτημα τῆς ἐπιστροφῆς τῶν Γλυπτῶν μέ τήν δέουσα εὐπρέπεια.
Προφανῶς ἡ λέξις εὐπρέπεια εἶναι ἄγνωστη στόν Ρίσι Σούνακ, ὁ ὁποῖος προέβη στήν πρωτοφανῆ γιά τά δεδομένα τῶν ἑλληνο-βρεταννικῶν σχέσεων ἀπρέπεια, νά ἀκυρώσει τήν συνάντησή του μέ τόν Ἕλληνα Πρωθυπουργό.
Καί μέχρι ἐδῶ καλά. Θά ποῦμε μπράβο στήν Κυβέρνηση γιά τήν στάση της, ὅσον ἀφορᾶ στά Γλυπτά. Συντασσόμεθα καί ἐμεῖς μέ τήν θέση, ὅτι εἶναι κλεμμένα καί πρέπει νά ἐπιστραφοῦν χωρίς ὅρους καί χωρίς ὑποσημειώσεις.
Ὑπάρχουν ὅμως καί ἄλλα ἑλληνικά μνημεῖα. Ὑπάρχει ἡ Ἁγία Σοφία. Ἕνα μνημεῖο τῆς παγκόσμιας πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς, τό ὁποῖο οἱ Τοῦρκοι ἔκαναν τζαμί ὑπό τήν αἰδήμονα σιωπή διαδοχικῶν ἑλληνικῶν κυβερνήσεων. Θά θέσει τό ζήτημα τῆς Ἁγίας Σοφίας ὁ κ. Μητσοτάκης στόν Ταγίπ Ἐρντογάν στίς 7 Δεκεμβρίου πού θά ἔλθει στήν Ἀθήνα; Καί ἄν θεωρήσει ἄκαιρο νά θέσει τό θέμα τῆς βεβηλώσεως ἑνός μουσείου, θά θέσει τό ζήτημα ὅτι οἱ Τοῦρκοι ἔχουν ἀφήσει αὐτό τό ἀρχιτεκτονικό μεγαλούργημα νά καταρρέει; Ὅ,τι εἶναι Παρθενῶνας γιά τό ἀρχαῖο ἑλληνικό πνεῦμα, εἶναι ἡ Ἁγία Σοφία γιά τήν μετεξέλιξή του, τόν ἑλληνοχριστιανικό πολιτισμό. Καί σέ ὁποιοδήποτε σημεῖο τῆς γῆς καί ἄν εὑρίσκονται τά μνημεῖά του, ἡ διαφύλαξίς τους ἀποτελεῖ ἱερά ὑποχρέωση τῆς Ἑλλάδος.
Ξαναρωτᾶμε: Θά θέσει ὁ κ. Μητσοτάκης τό ζήτημα τῆς ἐγκαταλείψεως τῆς Ἁγίας Σοφίας πού καταρρέει, στόν Ταγίπ Ἐρντογάν, στίς & Δεκεμβρίου πού θά ἔλθει στήν Ἀθήνα; Τό πρόβλημα ἄλλως τε τοῦ ὅτι ὁ τροῦλλος τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας καταρρέει, δέν τό ἀποκαλύπτουν κάποιοι «κακόπιστοι». Τά κομμάτια τοῦ τρούλου πέφτουν στά κεφάλια τῶν ἐπισκεπτῶν της. Σχετικό βίντεο ἀνήρτησε ἡ τουρκική ἱστοσελίς Birgün, ἡ ὁποία φιλοξενεῖ καί δηλώσεις ἀξιωματούχων πού παραδέχονται: «Τά κομμάτια πέφτουν ἀπό τήν ὀροφή λόγῳ τῆς ὑγρασίας πού δημιουργεῖται ἀπό τό πλῆθος, ἀλλά δέν λαμβάνονται προφυλάξεις».
Μάλιστα ὁ Σερίφ Γιασσάρ, πρόεδρος τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου τῆς Ἑνώσεως Ἱστορίας τῆς Τέχνης (STD), τόνισε ὅτι ἡ Ἁγία Σοφία πρέπει νά ἀποκατασταθεῖ τό συντομώτερο δυνατόν.
Χαρακτηριστικά, ἐδήλωσε: «Ἐάν ἡ Ἁγία Σοφία δέν ἀποκατασταθεῖ, θά καταρρεύσει μέ τόν πρῶτο σεισμό. Ὅταν ἡ Ἁγία Σοφία ἦταν μουσεῖο, δηλαδή πρίν γίνει τζαμί, ὑπῆρχε ἕνα ἐπιστημονικό συμβούλιο. Στήν τελευταία του συνεδρίαση, τό συμβούλιο πού καταργήθηκε εἶπε: “Ἡ Ἁγία Σοφία εἶναι τώρα 1.500 ἐτῶν καί ἄν δέν ἀποκατασταθεῖ τό συντομώτερο δυνατό, θά καταστραφεῖ σέ ἕναν σεισμό. Στήν Ἁγία Σοφία θά πρέπει νά γίνονται δεκτές ὁμάδες τῶν 25 ἀτόμων ἡ καθεμία”. Ἀκόμα καί ἑκατοντάδες ἄνθρωποι πού ἀναπνέουν ταυτόχρονα στήν Ἁγία Σοφία, μειώνουν τήν διάρκεια ζωῆς τοῦ ἱστορικοῦ κτίσματος. “Ἀποκαταστῆστε αὐτό τό μέρος γιά λίγο” εἶπε ἐπίσης ἡ ἐπιστημονική ἐπιτροπή».
Ἀκόμα, ὁ Σερίφ Γιασσάρ σημείωσε: «Ἐκείνη τήν ἐποχή, ἡ Ἁγία Σοφία ἦταν τό μουσεῖο πού ἔφερνε τά περισσότερα χρήματα καί οἱ διαχειριστές ἐκείνης τῆς περιόδου ἔλεγαν: “Αὐτό τό μέρος εἶναι ἡ κότα πού γεννάει χρυσά αὐγά. Πῶς μποροῦμε νά τό κλείσουμε; Τώρα χιλιάδες ἄνθρωποι βρίσκονται ἐδῶ κάθε ἡμέρα, καί εἶναι πολύ ἐπικίνδυνο. Πέφτουν κομμάτια καί αὐτό εἶναι, ἐπίσης, γνωστό. Ἄν δέν ἀποκατασταθεῖ ἐπειγόντως, ὁ τροῦλος μπορεῖ νά καταρρεύσει πάνω στά κεφάλια τῶν ἀνθρώπων. Κομμάτια πέφτουν ἀπό τά ἀκριβῆ σημεῖα συνδέσεως. Ὁ τροῦλος πρέπει νά ἀποκατασταθεῖ τό συντομώτερο δυνατόν, καί ἡ Ἁγία Σοφία πρέπει νά κλείσει γιά λίγο».
Ἀναφέρει ἀκόμη ὅτι –σέ ἀντίθεση μέ τήν κύρια πεποίθηση– ἡ Ἁγία Σοφία εἶναι παλαιότερη: «Οἱ κολόνες πού φέρουν τόν κύριο τροῦλο τῆς Ἁγίας Σοφίας, εἶναι ἡλικίας ἄνω τῶν 1.500 ἐτῶν. Αὐτές οἱ κολόνες μεταφέρθηκαν ἀπό πολλές ἀρχαῖες πόλεις. Ἡ τελευταία μεγάλη καί ὁλοκληρωμένη ἀποκατάστασις ἔγινε ἀπό τόν Μιμάρ Σινάν πρίν ἀπό περίπου 500 χρόνια. Δυστυχῶς, μέ αὐτόν τόν ρυθμό, κομμάτια θά συνεχίσουν νά πέφτουν ἀπό τόν τροῦλο τῆς Ἁγίας Σοφίας. Ἄν γίνει ὁ ἀναμενόμενος σεισμός τῆς Κωνσταντινούπολης, θά καταρρεύσει πάνω στά κεφάλια μας».
Αὐτά τά λέγει ἕνας Τοῦρκος ἐπιστήμων. Κανέναν Ἕλληνα πολιτικό δέν ἔχουμε ἀκούσει νά ἀνησυχεῖ γιά τήν τύχη τοῦ πλέον σημαντικοῦ μνημείου τῆς Ὀρθοδοξίας!
Κεντρικό ἄρθρο στήν «ΕΣΤΙΑ», Τε. 29 Νοεμβρίου 2023, φ. 42.716 σελ. 1,3 (αναδημ. στην ηλεκτρονική έκδοση 30/11/2023).
1 comment
Η Αγία Σοφία είναι κτίσμα, το οποίο βρίσκεται εντός τής τουρκικής επικρατείας. Η Ελλάδα ούτε αρμοδιότητα, ούτε δυνατότητα έχει να επέμβει. Όμως, μού κάνει εντύπωση ότι καταρρέει, ενώ ανήκει στα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς τής UNESCO, η οποία τα συντηρεί. Ή μήπως την διέγραψαν, λόγω μετατροπής της σε τζαμί, πράγμα που σημαίνει ότι:
α) Άλλαξε η ιδιότητα, με την οποία ήταν εγγεγραμμένη στον κατάλογο τής UNESCO και προπαντός
β) Λόγω τής μετατροπής, σκεπάστηκε το δάπεδο με χαλί, όπως και τα μωσαϊκά, επειδή παρίσταναν ανθρώπινες εικόνες;
Υπάρχουν κάποιοι κανόνες για τα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς.
Όσο για τα Γλυπτά τού Παρθενώνος, υπέχουν κι άλλες οπτικές γωνίες τού θέματος:
Γ. Τσουκαλάς: Η’. Η ΕΛΛΑΔΑ ΩΣ ΝΟΜΙΜΟΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΣ