Δημητρίου Δρόσου*
O ιστότοπος Middle East Forum με άρθρο του στις 12/02/2024, αναφέρει ότι η Τουρκία απειλεί να εισβάλλει στην Ελλάδα και στην Αρμενία (https://www.meforum.org/65551/turkey-threatens-to-invade-greece-and-armenia), και ότι αυξήθηκε η πιθανότητα του πολέμου μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας μετά την υπογραφή για ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και την υπογραφή της παράδοσης των F-16 στην Τουρκία, επιδεικνύοντας η Τουρκία για ακόμη μία φορά κακή πίστη.
Δυστυχώς, ένα κλίμα εφησυχασμού διακατέχει το συντριπτικό ποσοστό της Ελληνικής κοινωνίας αλλά και της Ελληνικής πολιτικής ελίτ, πιστεύοντας αφελώς ότι η Τουρκία έχει καλοκάγαθες προθέσεις έναντι της Ελλάδος. Μετά τη διακήρυξη των Αθηνών, όπου επί της ουσίας το καθεστώς Ερντογάν και η ΜΙΤ τη χρησιμοποίησαν για «ξέπλυμα», ξεγελώντας όλους, ότι σταμάτησε δήθεν η Τουρκία την αναθεωρητική και προσβλητική πολιτική της, έναντι της Ελλάδος και Κύπρου, έχουμε ωστόσο μία αλληλουχία γεγονότων:
– Αλλεπάλληλες δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων, δημοσιογράφων και τουρκικών think tanks για αποστρατικοποίηση νήσων, για 152 νήσους και βραχονησίδες του Αιγαίου που τους ανήκουν, χάρτες με το κόκκινο χρώμα της Τουρκίας του Αιγαίου από τον 25ο Μεσημβρινό και ανατολικότερα κλπ
– Δηλώσεις του ίδιου του Ερντογάν σε εκδήλωση του ΑΚΡ (Ιαν. 2024), ότι δεν τελείωσαν με την καταστροφή της Σμύρνης το 2022, αλλά θα ξαναρίξουν τους εχθρούς της Τουρκίας στη θάλασσα.
– Δηλώσεις του Ακάρ του πρώην Τούρκου ΥΕΘΑ και σημερινού προέδρου της τουρκικής επιτροπής εθνικής άμυνας σε επίσκεψή του στο Αζερμπαϊτζάν στις 29/01/2024, για νέα εθνοκάθαρση των Αρμενίων.
-Επιθετική διάταξη μάχης του τουρκικού πυροβολικού στη Β. Κύπρο και παρενοχλήσεις στην πράσινη γραμμή.
-Βεβήλωση της Αγίας Άννας στην Κυθρέα η οποία ακολούθησε την πρωθύστερη βεβήλωση της Μονής της Χώρας (μνημείο της UNESCO για τα ανεκτίμητα ψηφιδωτά της).
– ΥΠΕΡΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΕΡΟΝΑΥΤΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ (έναντι ποιου εχθρού άραγε); Απόκτηση 40 F-16 Block 70 Viper ανακατασκευή άλλων 79 με προμήθεια συνολικά 900 πυραύλων αέρος – αέρος ΑΜRΑΑΜ-120, εκτιμώμενου κόστους δαπάνης 23 δις ευρώ. Ναυπήγηση σύγχρονων ναυτικών μονάδων επιφανείας, προμήθεια υποβρυχίων από Γερμανία και ελικοπτεροφόρου από Ισπανία, εκτιμώμενου κόστους δαπάνης 18 δις ευρώ. Συνολική εκτιμώμενη δαπάνη: 41 δις ευρώ. Πλέον ότι παρασκευάζει η εγχώριος αμυντική τουρκική βιομηχανία: drones, πυρομαχικά και βαλλιστικούς πυραύλους. Η Ελλάδα αντίθετα εκτιμά δαπάνες σύμφωνα με τα τελευταία εξοπλιστικά της τάξεως περίπου 14 δις ευρώ (αναβάθμιση 85 F-16 σε Block 70 Viper, απόκτηση 3 οπλισμένων Belharra, απόκτηση F-35 και ανθυποβρυχιακών Romeo). Η κοστολογική διαφορά παραμένει με την Τουρκία μεγάλη.
Απαιτείται άμεσα οι αρμόδιοι φορείς να ενημερώσουν τον Ελληνικό Λαό για τους επερχόμενους κινδύνους και απειλές αλλά και να λάβουν προληπτικά μέτρα. Δεν αρκεί να καλύπτονται οι αρμόδιοι πίσω από τη Διακήρυξη των Αθηνών, αλλά πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα προετοιμασίας, προπαρασκευής και να ενημερωθεί ο Ελληνικό Λαός, ότι η Τουρκία θα επιδιώξει να πάρει αυτό που θέλει είτε ήπια και ειρηνικά (καρότο), άλλως θα κλιμακώσει τα γεγονότα (μαστίγιο).
Ποια είναι η ουσιαστική διαφορά μεταξύ προετοιμασίας (preparation) και προπαρασκευής (preparedness); Η προετοιμασία είναι η πράξη του να έχεις έτοιμα τα πράγματα (act of getting things ready), ενώ η προπαρασκευή είναι η κατάσταση που ήδη έχουν ετοιμασθεί τα πράγματα πριν την κύρια ετοιμασία (state of already being prepared all the arrangements). Το μόνο κομμάτι της Ελληνικής Κοινωνίας που είναι έτοιμο και προπαρασκευασμένο είναι οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις (ΕΕΔ).
Οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας είναι προετοιμασμένες για το έργο και την αποστολή τους αλλά από μόνο του δεν αρκεί. Απαιτείται μία ολιστική προσέγγιση όλης της Ελληνικής κοινωνίας, η οποία θα αποσκοπεί σε συστηματική και μελετημένη προπαρασκευή, για αποτελεσματική άμυνα εφόσον αυτό χρειασθεί, αλλά και στην αντιμετώπιση των λοιπών απειλών που αναφύονται, όπως ενεργειακές, επισιτιστικής κρίσεως, υδροδότησης (υβριδική ενέργεια το σαμποτάζ των αγωγών της Αίγινας) ταραχών από ενδεχόμενα στοιχεία ξένα προς την Ελλάδα, αθρόας προσπάθειας εισόδου μεταναστευτικών ροών ή αφύπνιση πυρήνων εν υπνώσει κλπ.
Απαιτείται να κατανοηθεί επαρκώς η φύση των απειλών και το μέγεθος εξ αυτών κινδύνων, η ποσοτικοποίηση των απαιτουμένων δυνάμεων και μέσων.
Στεκόμενη κυρίως στην Τουρκική απειλή, χωρίς να παραγνωρίζουμε και τις άλλες, αναλύοντας τα στάδια της προπαρασκευής θα λέγαμε ότι είναι:
Α) Ιδεολογικό: είναι η γνώση του αντιπάλου από θεωρητικής και πρακτικής πλευράς. Για αυτό είναι αναγκαία η μελέτη των ιδεολογικών όπλων όπου θα αποκρούσουμε τις απόψεις του (αρνητική πλευρά), και η μελέτη της ιδεολογίας όπου οι δικές μας απόψεις θα θεωρηθούν ορθότερες αυτών του αντιπάλου και έτσι αυτές θα καταστούν κίνητρο δράσεως των δικών μας δυνάμεων (θετική πλευρά). Η Τουρκία προσπαθεί να μας διαβάλλει διαρκώς στο ΝΑΤΟ και σε άλλους συλλογικούς φορείς, εμείς τι κάνουμε για αυτό; Μόνο διπλωματική άμυνα;
Β) Ψυχολογικό: είναι η γνώση της ψυχοσύνθεσης του αντιπάλου, τα συναισθήματα τα οποία καλλιεργεί στις δυνάμεις του, το ηθικό αυτού, το επίπεδο φρονήματός του (national style of warfare). Από την άλλη πλευρά είναι αναγκαία η γνώση της δικής μας ψυχολογικής καταστάσεως και τέλος η μελέτη της ψυχολογικής επενέργειας σε αμφότερες τις πλευρές δια της προπαγάνδας (το βλέπουμε στον πόλεμο της Ουκρανίας σε πλήρη ανάπτυξη και από τις δύο αντίπαλες πλευρές). Η Τουρκία προσπαθεί να μας καταβάλλει ψυχολογικά με φράσεις: θυμηθείτε την Σμύρνη, σας πετάξαμε στη Θάλασσα, θα έρθουμε ξαφνικά μία νύχτα, κλπ. Εμείς τι κάνουμε; Είμαστε τα καλά παιδια με την αστική ευγένεια που δεν «πέφτουμε στο επίπεδό τους;». Ας απαντήσουμε: Σας περιμένουμε ή Μολών Λαβέ, ή οτιδήποτε για την ανάταξη του ηθικού του Ελληνικού Λαού. Στην ίδια γλώσσα με αυτή των Τούρκων διότι αυτή τη γλώσσα καταλαβαίνουν: της σκληρής ισχύος.
Γ) Οργανωτικό: περιλαμβάνει τη μελέτη της οργάνωσης του αντιπάλου, την ύπαρξη δικού μας μηχανισμού οργάνωσης και δράσης, τη διαμόρφωση καταλλήλων στελεχών διαφόρων βαθμίδων, την κινητοποίηση του πληθυσμού εφόσον απαιτηθεί αναλόγως των εξελίξεων με ενημέρωση των κινδύνων που απειλον﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽ύν τη χώρα, τη λήψη μέτρων για την προστασία από δυνητικά μαζικά χτυπήματα του αντιπάλου, την πλήρη αξιοποίηση HUMINT. Εδώ τι κάνει το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας σε συνδυασμό με τις Περιφέρειες; Κάνουν ασκήσεις ετοιμότητας του Ελληνικού πληθυσμού; Γνωρίζει ο πληθυσμός που βρίσκονται τα καταφύγια σε ώρα ανάγκης; Έχουν ανακατασκευασθεί ή έχουν αφεθεί στην τύχη τους;
Δ) Τεχνικό: περιλαμβάνει όλα τα υλικά και μέσα που θα απαιτηθούν κατά την κρίση. Απαιτείται προετοιμασία από την περίοδο της ειρήνης, με εκπαίδευση στα διατιθέμενα μέσα άμυνας, σύγχρονο εξοπλισμό, αξιοποίηση της Εφεδρείας και Εθνοφυλακής. Ειδικά για την Εθνοφυλακή, απαιτείται άμεσα συγκρότηση νέων σχηματισμών μέσα στον αστικό ιστό με διακομματική συναίνεση. Σε περίπτωση εμπλοκής να αναλάβουν την φύλαξη των μετόπισθεν, ώστε να αποδεσμευθούν όλες οι μάχιμες μονάδες για την πρώτη γραμμή. Το παράδειγμα της Ουκρανίας με τη συγκρότηση των Μονάδων Εδαφικής Άμυνας στα μετόπισθεν και την αποστολή των μάχιμων μονάδων στο Ανατολικό και Νότιο Μέτωπο το δείχνει.
Ανάλογη επιτελική προπαρασκευή, υπήρξε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου μεταξύ ΝΑΤΟ και Συμφώνου Βαρσοβίας. Η κατάσταση που βιώνουμε σήμερα πλησιάζει πολύ, αυτή του Ψυχρού Πολέμου (κατ’ εμέ την υπερβαίνει καθόσον το ενδεχόμενο περαιτέρω κλιμάκωσης παραμένει ορατό), με τις επιθετικές και αναθεωρητικές ενέργειες του Τουρκικού επεκτατισμού.
Η σημερινή κατάσταση με την προκλητικότητα της Άγκυρας έχει επιπρόσθετα τα στοιχεία του υβριδικού πολέμου αλλά και του ψυχολογικού πολέμου προκειμένου να καταπονηθεί η Ελληνική πλευρά. Η Άγκυρα επίσης έχει φλερτάρει αρκετές φορές φτάνοντας στα όρια ενός θερμού επεισοδίου (έστω μεμονωμένου κατά αυτήν). Και αυτές όμως οι ενέργειες, εντάσσονται σε ασύμμετρες μορφές επιχειρήσεων που διεξάγει η Τουρκία. Η Ελλάδα να καταστήσει σαφές σε Συμμάχους και Τουρκία, ότι η Τουρκία, δεν έχει αλλάξει και ότι διακυβεύεται η ύπαρξη της χώρας, με μειωμένη εθνική κυριαρχία στο Αιγαίο, ότι αυτό συνεπάγεται για την ασφάλεια της χώρας αλλά και τη ΝΑ πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Η χώρα μας πρέπει πέραν των Ενόπλων Δυνάμεών της, να παραμείνει προσηλωμένη, στην προπαρασκευή του ψυχολογικού, ιδεολογικού παράγοντα, στην οργανωτική δομή ισχυρού μηχανισμού και στον άρτιο εφοδιασμό (Logistics). Δεν αρκεί ένας παράγων να κάνει το καθήκον του άρτια όπως οι ΕΕΔ, αλλά απαιτείται σύνθετη προσπάθεια και από άλλους φορείς προσηλωμένους σε αυτή την κατεύθυνση. Είδαμε το παράδειγμα του Ισραήλ. Η Χαμάς ήρθε ένα βράδυ ξαφνικά.
Έχουμε αντιληφθεί ότι η Τουρκία πάει να κλείσει όλα τα θέματα στα Νότια και Ανατολικά σύνορα και να τα διευθετήσει όπως αυτή επιθυμεί; Ένα μέτωπο θα της μείνει μετά τα Δυτικά παράλια, δηλαδή τα Ελληνικά Νησιά και το Αιγαίο.
Τα ζητήματα της προπαρασκευής και προετοιμασίας είναι εσωτερικά και αποκλειστικά δικά μας. Όσο καλύτερα γνωρίζεις τον αντίπαλο, τόσο αποτελεσματικότερος γίνεσαι έναντι αυτού. Πρέπει να μελετήσουμε επίσης ενδελεχώς, την διαμόρφωση της τουρκικής Κοινωνίας και Οικονομίας.
Μεγάλη επίσης προσοχή πρέπει να δοθεί σε ενδεχόμενη προβοκατόρικη ενέργεια της Τουρκίας και στη συνέχεια να αναζητήσει τη διεθνή νομιμοποίηση. Όσο η κατάσταση στην Ευρώπη θα χειροτερεύει και η Ευρώπη θα σπαράσσεται από ύφεση, ενεργειακή κρίση, αύξηση των μεταναστευτικών ροών, αγροτικές και άλλες εσωτερικές συγκρούσεις, ο κίνδυνος της ασύμμετρης απειλής της Τουρκίας θα αυξάνει. Εκτός εάν η Ελλάδα ενδώσει στις τουρκικές αξιώσεις πλήρως, απεμπολώντας εθνικά της κυριαρχικά δικαιώματα.
Μην πούνε μετά οι πολιτικοί μας και τα ελληνικά think tanks ότι δεν τα περίμεναν αυτά και αιφνιδιάσθηκαν από την αλλαγή της προβιάς του λύκου. Ο λύκος παραμένει λύκος, ειδικά ο γκρίζος.
*Υποπτέραρχος ε.α.–Αναλυτής (MBA, ΜΗSΑ, MPH, MSc in Finance, LLB, BSc)