Νέο ημερολογιακό έτος ήρθε πριν λίγες ημέρες και λόγω του ότι συμπληρώνεται ένας χρόνος από τότε που έχουμε νέα κεφαλή στην Εκκλησία της Ελλάδος, αξίζει να κάνουμε μία πρώτη καταγραφή των πεπραγμένων της νέας ηγεσίας. Για να δοθεί ανοιχτά το στίγμα του κειμένου, με λύπη μου θα την χαρακτήριζα τουλάχιστον απογοητευτική.
1. Θρησκευτικά
Πρώτο ζήτημα όπου είναι σημαίνουσα η στάση που θα υιοθετήσει η Εκκλησία και κατεξοχήν θέμα ιεραρχίας και Αρχιεπισκόπου, αυτό του μαθήματος των Θρησκευτικών, που επί υπουργείας Στυλιανίδη -(και μετά την ανεκδίηγητη για τα εκκλησιαστικά κυρία Γιαννάκου)- υποβαθμίστηκε επισήμως από το ΥΠΕΠΘ, ως ένα βήμα προς στην ολοκληρωτική κατάργησή του. Η δε ηγεσία της Εκκλησίας εμφανίστηκε εντελώς μουδιασμένη, με εντυπωσιακή καθυστέρηση απάντησης. Μάλιστα βίντεο που αναρτήθηκε στο αφιέρωμα του Αντίβαρου για το θέμα των Θρησκευτικών εμφανίζει τη δημοσιογράφο της Ελευθεροτυπίας και του MEGA Μαρία Παπουτσάκη, με ύφος εκπροσώπου του Αρχιεπισκόπου να διαβεβαιώνει το τηλεοπτικό κοινό ότι ο Αρχιεπίσκοπος “κράτησε πολύ χαμηλά τους τόνους: θα κάνουνε μία νότα στο Υπουργείο, και από κει και πέρα δε θα κάνουν τίποτα άλλο“. Το θέμα είναι ιδιαίτερα σοβαρό και άρμοζε αξιοπρεπέστερης αντιμετώπισης από τις απερισκεψίες του Υπουργείου με τις απανωτές οδηγίες και εγκυκλίους που μόνο θόρυβο προκάλεσαν. Το αποτέλεσμα αυτής της απερισκεψίας του Υπουργείου και της ολιγωρίας της Εκκλησίας ήταν να έχουμε σήμερα αιτήσεις για απαλλαγές σε αρκετά υψηλά επίπεδα (μέχρι και 20% σε ορισμένα σχολεία των Αθηνών), ενώ αυτό είναι τυπικά παράνομο με βάση το υφιστάμενο πλαίσιο και την τελευταία εγκύκλιο του ΥΠΕΠΘ (όπου έλεγε πως μόνο οι αλλόθρησκοι δικαιούνται την απαλλαγή). Είναι εξαιρετικά δύσκολο πλέον να αναχαιτιστεί και να αντιστραφεί αυτό το κλίμα.
2. Θρησκευτικός όρκος
Όπως σωστά έχει λεχθεί, χωρίς κανένας να θέτει στη συγκεκριμένη συγκυρία και πολιτική επικαιρότητα τέτοιο θέμα, σε συνέντευξή του στον -από προ των εκλογών υποστηρικτή του- Νίκο Παπαχρήστου στην Καθημερινή στις 28 Δεκεμβρίου 2008, ο Αρχιεπίσκοπος άνοιξε το δρόμο για ένα πρώτο σημαδιακό μέτρο που χρόνια διακηρύσσεται ως πρωτεραιότητα από τους ορέγοντες τον αποχριστιανισμό της ελληνικής κοινωνίας, δηλώνοντας ότι “η Εκκλησία δεν έχει πρόβλημα με την κατάργηση του θρησκευτικού όρκου“! Για ποιον λόγο προκαταβάλλει κατ’ αυτόν τον τρόπο την κοινωνία δεχόμενος μία παραχώρηση που σχεδόν κανείς δεν ζητάει σήμερα δημοσίως, και που ασφαλώς ανοίγει τον δρόμο σε άλλους αντίστοιχους “εκσυγχρονισμούς”, όπως να κατέβουν οι εικόνες από τις δημόσιες υπηρεσίες, τα σχολεία κοκ, δεν μας απάντησε κανείς, – παρ’ότι ευτυχώς είμαστε πολλοί όσοι απορούμε. Είναι ασφαλώς δεδομένο ότι καλλιεργείται εντέχνως αντι-κληρικαλιστικό κλίμα, κυρίως από τα ΜΜΕ και (μικρή) μερίδα πολιτικών, -αλλά για ποιον λόγο να προσφέρει απλόχερα βούτυρο στο ψωμί όλων αυτών ο Αρχιεπίσκοπος; Η ‘Καθημερινή’ δεν άφησε την ευκαιρία που απρόσμενα (ή μήπως όχι και τόσο;) έδωσε στους εκσυγχρονιστές ο Ιερώνυμος και στα επόμενα φύλλα της έδωσε έκταση στο θέμα, με συνεντεύξεις πολιτικών κλπ που προτείνανε να προχωρήσουμε άμεσα σε μια τέτοια ρύθμιση. Ευκαιρία θέλανε -την βρήκανε. Γι’αυτούς τι καλλίτερο που ειναι…από τον ίδιο τον Αρχιεπίσκοπο!
3. Εθνικά
Η στάση της ηγεσίας της Εκκλησίας στο Μακεδονικό ήταν αποκαρδιωτική. Γενικευμένη μέχρι του βαθμού του συμπλέγματος η απροθυμία για οποιαδήποτε δήλωση. Η κορύφωση των ελληνικών αντιδράσεων στον επιθετικό εθνικισμό των Σκοπίων εις βάρος της χώρας μας, την παραμονή μάλιστα της Συνόδου του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, συνέπεσε χρονικά με την αυτο-ανακήρυξη του Κοσσυφοπεδίου, και τη συνεχιζόμενη λεηλάτηση Ορθόδοξων τόπων και προσκηνυμάτων από τους Αλβανούς Κοσσοβάρους. Για το θέμα αυτό, οι προκαθήμενοι άλλων Εκκλησιών (Σερβίας, Ρωσίας, Τσεχίας κλπ) έκαναν σκληρότατες δηλώσεις για την απώλεια του “Αγίου Όρους των Σέρβων” και τα συνεπαγόμενα επεισόδια. Η ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου που συνεκλήθη για να συζητήσει και τα δύο αυτά ζητήματα, τα περιέγραφε με τις λέξεις “εξελίξεις στα Βαλκάνια“!
Για δε το Μακεδονικό ειδικότερα, η περί τον Αρχιεπίσκοπο ηγετική ομάδα με όλες τις δηλώσεις και τις εμφανίσεις της επιχείρησε αρχικά να εκμεταλλευτεί την ασθενή μνήμη του κόσμου και να ταυτίσει την περίοδο Χριστοδούλου με τα συλλαλητήρια των αρχών της προηγούμενης δεκαετίας (τα οποία όμως 1. δεν οργανώθηκαν από την Εκκλησία, αλλά αυτή συμμετείχε σε αυτά ως ένας από τους τοπικούς παράγοντες, και 2.ακόμα και αυτή η συμμετοχή και παρουσία της ελάμβανε χώρα υπό μία τελείως διαφορετική -από αυτήν του Χριστόδουλου όσο και από τη σημερινή- Σύνοδο, με άλλον Αρχιεπίσκοπο και μητροπολίτες), τα οποία απαξίωναν τόσο εμφατικά όσο και ο Σωμερίτης (βλ. τις σχετικές δηλώσεις Ζακύνθου, Μεσσηνίας εκείνες τις μέρες). Κατόπιν, στο ανακοινωθέν της ΔΙΣ φρόντισε ξανά…να μην ειπωθεί λέξη για το Μακεδονικό (και φυσικά δεν χρειάζεται καν να προστεθεί η απαξία που πάλι εισέπραξε από το Αρχιεπισκοπικό περιβάλλον όποιος τόλμησε να αρθρώσει διαφορετική γνώμη, όπως ο Άνθιμος, που ως μητροπολήτης Θεσαλονίκης δεν μπορούσε να μην αντιδράσει και να ήθελε, και έτσι είδε τον εαυτό του χλευαζόμενο από Λαζόπουλο και Ιερωνυμικούς ομού!).
Ο δε μητροπολίτης Ναυπάκτου, εκστόμισε ως επίσημη θέση της Εκκλησίας για το θέμα την απίστευτη έκφραση ότι…”εμπιστευόμαστε την κυβέρνηση“! Λες και όταν οποιοσδήποτε φορέας στην κοινωνία πολιτών, μικρός ή μεγάλος, εκφράζει άποψη και παίρνει θέση για ένα θέμα, – πόσο μάλλον αν είναι ένα θέμα που αφορά την πατρίδα εν συνόλω, και πόσο μάλλον αν ο φορέας που καλείται να πάρει θέση είναι η Εκκλησία που ανέστησε το έθνος με το αίμα των μαρτύρων της – , αναιρεί την δημοκρατική εξουσιοδότηση που έχει δώσει ο λαός στην εκάστοτε κυβέρνηση για τη διαχείριση του! Μα αυτό είναι επιχείρημα πρωτο-δικτατορικών καθεστώτων, που θέλουν να ελέγξουν το περιεχόμενο της κάθε φωνής που ακούγεται καθώς στραγγαλίζουν τον πλουραλισμό της κοινωνίας… Κοροϊδευόμαστε; Απλώς, προκειμένου να κάνετε ακριβώς τα αντίθετα, από όχι μόνο ότι έκανε αλλά και ότι οι άλλοι φοβόντουσαν ότι θα κάνει ο Χριστόδουλος, επιλέξατε την πλήρη αφωνία.
Αυτό όμως δεν είναι η μαρτυρία που ιστορικά καταθέτει η Εκκλησία μας, λυπούμαστε.. Αυτό θυμίζει περισσότερο εκείνο που ονομάζουν στη Ρωσσία ‘Σεργιανισμό’, δηλαδή τη στάση του Πατριάρχη Σεργίου (ή αντίστοιχα του Πατριάρχη Ιουστιανιανού στη Ρουμανία) που επέλεξε να συμπορεύεται με το κομμουνιστικό καθεστώς, αγνοώντας τον βιασμό απ’αυτό του οτιδήποτε αποτελούσε ιστορικά, πολιτιστικά και θρησκευτικά την Ρωσσία, προκειμένου -νόμιζε- να αποσπάσει πρόσκαιρα μικρο-οφέλη για την Εκκλησία του (που τελικά ούτε αυτά απέσπασε, γιατί η ιστορία έχει αποδείξει κατ’επανάληψη ότι όταν δεν σε φοβούνται, δεν σε σέβονται. Ελπίζουμε ειλικρινά να μην επαληθευτεί και στις μέρες μας…).
4. Συνοδικότητα
Σημαία του Αρχιεπισκόπου πριν εκλεγεί ήταν η «Συνοδικότητα». Δυστυχώς όμως το πρώτο έτος της θητείας του διέψευσε τις ελπίδες όλων. Σύγκλιση της ολομέλειας γίνεται μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητο, δηλαδή λιγοστές φορές το χρόνο. Τη δε «μικρή» Σύνοδο (ΔΙΣ), όταν δεν μπορεί να την ελέγξει, όπως φάνηκε, την αγνοεί, -όπως για παράδειγμα με όλα όσα συμφώνησε με τον Πατριάρχη στο Φανάρι, τα οποία δεν τα συζήτησε καν με ΚΑΝΕΝΑΝ στη σύνοδο πριν τα συμφωνήσει, και τελικά τα ανακοίνωσε στην ΔΙΣ με την επιστροφή του! Ας διαβάσουμε τι γράφει το Παρόν προ ολίγων εβδομάδων για τη Συνοδικότητα:
«Ο Αρχιεπίσκοπος από την πρώτη στιγμή επικαλέστηκε το πνεύμα της συνοδικότητας το οποίο διαμήνυσε ότι «θα ισχύει στο ακέραιο». Φυσικά, η συνοδικότητα παραμένει μόνον ως… πρόθεση, αφού τη «γραμμή» που ακολουθεί η Ιερά Σύνοδος χαράσσει ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων με την αρωγή λαϊκών στελεχων και την ανοχή του «πρώτου».
Και όπως προσθέτουν παρατηρητές, δίπλα στον Ιωαννίνων, και ο Ζακύνθου.. Δύο μητροπολίτες που δεν κρύβουν από το ύφος της τηλεοπτικής τους ‘καριέρας’ το εκκλησιαστικό τους ήθος, απολύτως απαξιωμένοι στην ιεραρχία, που όπως όλοι ξέρουμε αντιμετωπίζονται από τον πιστό κόσμο στην καλύτερη περίπτωση με ‘πικραμένη’ συγκατάβαση, φέρονται, σύμφωνα με τα παράπονα ιεραρχών, να κάνουν “ότι θέλουν” τον καλόπιστο απέναντι τους αρχιεπίσκοπο, -που όπως καταγγέλουν και φίλοι του ιεράρχες όπως ο Περιστερίου, ‘κατάπιε’ τις υποσχέσεις για συνοδικότητα πριν αλλέκτωρ λαλήσει..
5. Πατριαρχείο
Αντιγράφω πάλι από το ίδιο δημοσίευμα του Παρόντος , που τα λέει όλα:
– Τα προβλήματα που ταλαιπώρησαν επί σειρά ετών την Εκκλησία της Ελλάδος και το Οικουμενικό Πατριαρχείο λύθηκαν μεμιάς με τον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο. Μέσα σε μερικές ώρες, κατά την επίσκεψή του στο Φανάρι, παρέδωσε «λευκή επιταγή» στο Φανάρι, υποχωρώντας σε όλες τις αξιώσεις της άλλης πλευράς και αγνοώντας νόμους του ελληνικού κράτους. Ειρωνικά μάλιστα πολύ πια λένε ότι η Εκκλησία της Ελλάδος έγινε «υποκατάστημα» της μητρός Εκκλησίας. Ήταν τόσο προκλητικές οι παραχωρήσεις προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο (με την παραίνεση των μητροπολιτών Ιωαννίνων και Ζακύνθου, μην ξεχνάμε) που αντέδρασε ακόμη και η κυβέρνηση!
Επ’ αυτού θα πρέπει να σημειώσουμε και τη στάση που τήρησε στη διαμάχη του Βαρθολομαίου με τον Αλέξιο για την Ουκρανία. Ένα θέμα στο οποίο η Ρωσσία όπως έχουν τα πράγματα έχει 100% δίκιο, και όπου ο Πατριάρχης πάει να διασπάσει την Ορθοδοξία και να απομονώσει τον Ελληνόφωνο Χριστιανισμό προκειμένου να ικανοποιήσει έναν ιδιότυπο μεγαλοιδεατισμό του απέναντι στους Ρώσσους, και ταυτόχρονα να κάνει τα χατήρια στους Αμερικάνους -που θέλουν με κάθε θυσία να απογαλακτιστεί πλήρως η Ουκρανία από την Ρωσσία. Στο θέμα αυτό λοιπόν ο Αρχιεπίσκοπος χωρίς καμία διεξοδική συζήτηση ούτε «εκκλησιαστικά», δηλαδή με την ιεραρχία (στη Σύνοδο κλπ), ούτε με την κυβέρνηση (που είχε επιφυλάξεις) στήριξε άνευ όρων τον Βαρθολομαίο και επέλεξε να συμμετάσχει στη «φιέστα» του λακέ των Αμερικάνων Γιουσένκο για τα …1025(!) χρόνια της Ουκρανικής Ορθοδοξίας! Ραντεβού τώρα πάλι στα 1030;
6. Οικογένεια
Αμεσως μετά την εκδημία του μακαριστού Χριστόδουλου, η κυβέρνηση δια του χαμηλού προφίλ και δήθεν φιλ-εκκλησιαστικού υπουργού Δικαιοσύνης Σωτήρη Χατζηγάκη, έβαλε μπρος τη σημαντικότερη μεταρρύθμιση στο οικογενειακό δίκαιο από εποχής πρώτης τετραετίας ΠΑΣΟΚ (1981-85, με τη θεσμοθέτηση του πολιτικού γάμου και του αυτόματου διαζυγίου, τη νομιμοποίηση των εκτρώσεων, και την αποποινικοποίηση της μοιχείας). Κύριος μοχλός της σημερινής νεοδημοκρατικής μεταρρύθμισης είναι το ‘χαμήλωμα’ των απαιτήσεων που θέτει η πολιτεία για την αναγνώριση οικογένειας, και η συνεπαγόμενη διευκόλυνση αποδόμησης της και ‘λύσεως’ των σχετικών υποχρεώσεων που διέπουν τα μέλη της. Το κυριότερο μέτρο σε αυτή την κατεύθυνση είναι η θεσμοθέτηση του συμφώνου συμβίωσης, με την προβαλόμενη επιχειρηματολογία ότι αυτό ‘εξυπηρετεί κοινωνικές ανάγκες’ που δήθεν ‘δεν καλύπτει το υφιστάμενο πλαίσιο’, καθώς επίσης και ότι εφαρμόζεται και σε άλλες χώρες.
Όμως, από τις λεπτομέρειες της υπό κατάρτιση ρύθμισης δεν προέκυπτε ποιές είναι οι ανάγκες αυτές που δεν καλύπτονται ήδη από τον υπάρχοντα θεσμό του πολιτικού γάμου, καθώς από αυτό που έχει ανακοινωθεί, ουσιαστική διαφορά που θα φέρνει το προτεινόμενο μέτρο είναι ότι τα ενδιαφερόμενα ζευγάρια θα μπορούν αντί για γάμο (πολιτικό ή θρησκευτικό) να συστήσουν οικογενειακή εστία και δικαιώματα με μια απλή συμβολαιογραφική πράξη. Το πώς καλύπτονται/αντιμετωπίζονται με αυτή τη μεταρρύθμιση του οικογενειακού δικαίου μορφές οικογενειακών δεσμών που το υπάρχον πλαίσιο μπορεί να θεωρηθεί ότι αφήνει έκθετες (όπως οι μονο-γονεϊκές οικογένειες), ή άλλα προβλήματα σε ομάδες όπως οι άγαμες μητέρες σε νεαρή ηλικία, οι περιπτώσεις των παιδιών που δεν δηλώνεται πατρότητα, ή η βία ανάμεσα στα ζευγάρια, παραμένει μυστήριο.
Τί ακριβώς προσφέρει το σύμφωνο συμβίωσης σε ένα σημερινό ζευγάρι, περισσότερο (ή εν πάσει περιπτώσει ουσιωδώς διαφορετικό) από τον (πολιτικό ή θρησκευτικό) γάμο, -ειδικά την ώρα που προωθείται και η νομοθέτηση της έκδοσης αυτόματου διαζυγίου στο ελάχιστο χρονικό διάστημα του ενός έτους…; Απολύτως τίποτα, πέρα από έναν ακόμα τρόπο σύστασης οικογενειακής μονάδας αναγνωρίσιμης από την πολιτεία, που δεν θα περνάει μέσα από την Εκκλησία. Η νέα ρύθμιση απευθύνεται στο ίδιο ενδιαφερόμενο κοινό, χωρίς να καλύπτει καμία ομάδα που δεν εμπίπτει για οποιοδήποτε λόγο στο υπάρχον δικαιϊκό πλαίσιο (το αντίθετο δηλαδή απ’ότι κάνουν τα σύμφωνα συμβίωσης στο εξωτερικό), και προσφέρει μια ακόμα εναλλακτική για τα ίδια ζητούμενα. Αν δεν υπήρχε πολιτικός γάμος και αυτόματο διαζύγιο, τότε ναι, θα είχε νόημα. Ούτως εχόντων των πραγμάτων όμως, δεν κομίζει τίποτα καινούριο, δεν απαντάει σε καμία ανάγκη της κοινωνίας -και δεν αναμένεται να έχει και ουσιαστική ανταπόκριση από την ουσιαστικά συντηρητική σε αυτά τα ζητήματα ελληνική κοινωνία-, και είναι να απορεί κανείς γιατί η κυβέρνηση επιμένουν τόσο σθεναρά στη θέσπιση της. Το ξαναλέμε, απευθύνεται στους ίδιους ανθρώπους που κανονικά θα επιλέγανε να προχωρήσουν σε γάμο (και φυσικά με συντριπτικό ποσοστό σε θρησκευτικό γάμο, όπως γίνεται στην Ελλαδική κοινωνία αδιάκοπα ως τώρα), και το μόνο που κάνει είναι να προσθέτει άλλη μια ‘πινελιά’ εκκοσμίκευσης (ή εκκλησιαστικά ‘αποιεροποίησης’) στον συντεταγμένο βίο αυτών των ανθρώπων και το οικογενειακό δίκαιο της χώρας. Και αυτό μάλιστα την ίδια ώρα που (έστω και ακόμα χωρίς τη σαφή ‘βούλα’ του κράτους σε επίπεδο νομοθεσίας) τελέστηκε ο πρώτος “γάμος” των ομοφυλοφίλων στην Τήλο -που ακόμα και αυτοί, ας σημειωθεί, διακηρρύσουν παρ’όλα αυτά ότι για αυτό το βήμα τους καλύπτει η υπάρχουσα νομοθεσία περί πολιτικού γάμου.
Η ουσία λοιπόν αυτής της ρύθμισης, έγινε σαφές από την αρχή, δεν έγκειται σε αυτά που ‘ρυθμίζει’ και επιτρέπει -γιατί αυτά είναι ανούσια και ανώφελα, για τους πολλούς όσο και για τους λίγους-, αλλά στο επίπεδο των συμβολισμών και της σημειολογίας. Και εκεί το μήνυμα είναι σαφές, και αποδέκτης ένας – η Εκκλησία. Λέει δηλαδή το -νεοδημοκρατικό- κράτος στην εκκλησία, “θέλουμε τη γενίκευση και πολλαπλασιασμό των δικών μας θεσμών, ακόμα κι’αν κι’όταν μας καλύπτουν οι δικοί σας. Και επειδή δεν μπορούμε να καθιερώσουμε τον υποχρεωτικό πολιτικό γάμο γιατί θα γίνει χαμός και δε θα βρούμε την ψήφο μας, προχωράμε στην απο-ιεροποίηση του οικογενειακού δικαίου δια της μεθόδου της…σαλαμοποίσης”, που έλεγε και ο καημένος ο Χριστόδουλος. Ήτοι, κόβουμε λίγο-λίγο και απ’τις άκρες.
Αυτά η πολιτεία. Ποια ήταν λοιπόν η στάση και απάντηση της Εκκλησίας -ιδιαίτερα καθώς σε αυτόν τον τομέα κανένας δεν μπορούσε να της αρνηθεί το δικαίωμα να εκφέρει λόγο ισχυριζόμενος ότι δεν την αφορά, καθώς οι θεσμοί που έχουν σχέση με την οικογένεια και τη θέση της στην κοινωνία είναι ανά τον κόσμο αυτονόητο και αυτοδίκαιο πεδίο ενασχόλησης για όλες τις θρησκευτικές ομολογίες..; Αρχικά η επίσημη Εκκλησία ήτανε άλαλη για το θέμα. Ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος, υποστηριζόμενος από την πλειοψηφία της προηγούμενης σύνθεσης της ΔΙΣ, πίεσε και ανάγκασε τη Σύνοδο να εκδώσει -μετά από ψηφοφορία- μία ανακοίνωση που εξέφραζε την εκκλησιαστική θέση, στη βάση των Ευαγγελίων, για τις σχέσεις των φύλλων έξω από τον γάμο -την οποία ακολούθως διάφοροι “φιλικά διακείμενοι” στον Αρχιεπίσκοπο δημοσιογράφοι (με εσωτερικό ‘ρεπορτάζ’ από συγκεκριμένες καλτ μορφές της Ιεραρχίας που παρ’όλα αυτά τώρα λύνουν και δένουν) διατυμπάνιζαν στον τύπο ότι την προσέθεσε λάθρα ο Άνθιμος στο ανακοινωθέν της συνόδου χωρίς την έγκριση του Αρχιεπισκόπου, λες και αυτός δεν ήταν παρών στη ΔΙΣ! (Αυτό φυσικά, μαζί με το σχετικό μπαράζ χλευασμού που τόσο απλόχερα έχει δεχτεί εκ των έσω ο μητροπολίτης Θεσαλονίκης το τελευταίο 12μηνο).
Από τότε, και στις συναντήσεις που είχε με τον υπουργό, ο Αρχιεπίσκοπος αρκέστηκε να πει ότι “η Εκκλησία έχει τους θεσμούς και τα μυστήρια της για τους πιστούς” (μία λογική που αποκλίνει καθαρά από τον τρόπο του θρησκεύεσθαι στην ελληνική κοινωνία, όπου καθώς ξέρουμε ο κόσμος δεν διαχωρίζεται όπως γίνεται στο εξωτερικό σε στεγανά “πιστοί” και “άπιστοι”, αλλά που όλοι είμαστε, μέσα στην αμαρτωλότητά μας, κοινωνοί και συμμέτοχοι της αυτής παράδοσης), και ότι “παρακολουθούμε το θέμα”. Το πού κατέληξε η παρακολούθηση αυτή, ακόμα δεν μας έχει ανακοινωθεί. Θα προλάβει άραγε το νομοσχέδιο, ή θα το ‘παρακολουθούν’ να ψηφίζεται κι’όλας χωρίς να πουν κουβέντα..;
Ρωτάμε λοιπόν τον Μακαριότατο: Είναι αυτή η επιθυμητή συμπεριφορά ώστε να εκφραστούν δημοσίως οι απόψεις του πιστού λαού;
7. Χριστόδουλος
Σε σχέση με τη συμπεριφορά στην κληρονομιά του προκατόχου του αναφέρω τα εξής. Δύο φορές πριν εκλεγεί (μία την ημέρα που έφυγε ο Χριστόδουλος, όπου είπε κάπως χλιαρά «να κρατήσουμε ό,τι καλό έκανε», και μία ενώ μαινόταν ο «προεκλογικός ανταγωνισμός» όπου είπε καθαρά και ξάστερα «να συνεχίσουμε το έργο του Χριστόδουλου”), επέλεξε να εμφανιστεί ως συνεχιστής τουλάχιστον ενός μέρους της κληρονομιάς του Χριστόδουλου -εξαιρουμένων των τεταμένων σχέσεων με την πολιτεία και το Πατριαρχείο-, σύμφωνα άλλωστε και με την επιθυμία του μεγαλύτερου μέρους της ιεραρχίας, συμπεριλαμβανόμενων των μητροπολιτών που εξελέγησαν επί Χριστόδουλου (και που σε συντριπτική πλειοψηφία τον ψήφισαν στις τελευταίες εκλογές). Το ίδιο είπε και την ημέρα της εκλογής του, όταν τον ρώτησαν εάν θα συνεχίσει το έργο του Χριστόδουλου και απάντησε «μα είναι δυνατόν να γίνεται αυτή η ερώτηση; Ο Χριστόδουλος είχε τεράστιο έργο». Τέλος, κατά την πρώτη του επίσκεψη ως Αρχιεπίσκοπος μετά την ενθρόνισή του στα γραφεία της Συνόδου στη Μονή Πετράκη είπε, επιδεικνύοντας πνεύμα μη ρεβανσισμού, «εκεί που τα πράγματα πάνε καλά θα τα διατηρήσουμε, σε άλλους τομείς μπορεί να κάνουμε ορισμένες αλλαγές», και αναφερόταν σαφώς στο έμψυχο υλικό που εργάζεται εκεί.
Τι έγινε όμως τους επόμενους μήνες;
Όλοι – εκτός από ελάχιστους – οι σημαντικοί πρώτης και δεύτερης σειράς συνεργάτες του Χριστόδουλου σε όλες τις υπηρεσίες της Συνόδου και της Αρχιεπισκοπής έχουν αντικατασταθεί -ορισμένοι δε ‘λυντσαριζόμενοι’. Όλα τα «πρότζεκτς» που έτρεχαν επί Χριστόδουλου τα έχουν επιδεικτικά αποποιηθεί (πχ το καινούριο Συνοδικό Μέγαρο, για το οποίο γίνεται συζήτηση χρόνια, αφού από το σημερινό απουσιάζουν στοιχειώδεις υποδομές – δεν έχει ούτε ένα συνεδριακό κέντρο, έχει μία πενιχρή βιβλιοθήκη κλπ). Τον δυσφήμισαν οικτρά με λαϊκισμούς του στυλ «δίνεται σε πληστηριασμό το αυτοκίνητο του Χριστόδουλου και χαρίζονται τα λεφτά σε ιδρύματα». Tο αυτοκίνητο αυτό ήταν ένα Chrysler, δωρεά ενός επιχειρηματία, το οποίο όμως παρέλειψαν να πουν ότι είχε ήδη γίνει “παλιοσίδερα” όταν κάηκε στην Αττική Οδό κατά τη μεταφορά επισήμων σε ένα από τα τελευταία ταξίδια του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Ελλάδα (ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος βρισκόταν σε άλλο όχημα όταν έγινε το ατύχημα). Δεν ήταν δυνατόν λοιπόν να χρησιμοποιηθεί. Τέλος, το VW Phaethon, το οποίο χρησιμοποιούσε ο Χριστόδουλος μετά το ατύχημα διατηρήθηκε τελικά και είναι το ίδιο που χρησιμοποιεί σήμερα και ο Ιερώνυμος!
Επίσης δεν έλλειψαν οι μικρότητες και στα αμιγώς εκκλησιαστικά καθήκοντα προς τη μνήμη του -με υποβολείς τους γνωστούς φίλους του αρχιεπισκόπου ιεράρχες, που είναι ικανοί, όπως έλεγε και ο Τσώρτσιλ, να συμμαχήσουν “και με τον διάβολο ακόμα” προκειμένου να αποδείξουν πως κάθε τι που έκανε ποτέ ο Χριστόδουλος ήταν επιβλαβές για την Εκκλησία, και ότι ο ίδιος και όλη η ποιμαντορία του ήταν ένα ‘λάθος’, και εν τέλει ότι όσο γρηγορότερα τον ξεχάσουμε τόσο καλύτερα.
Ανακοινωθέν για το μνημόσυνο στα τρίμηνα του Χριστόδουλου ΔΕΝ βγήκε καθόλου, ενώ έκαναν 8 ολόκληρους μήνες για να του βάλουνε μνήμα στον τάφο! Ο Αρχιεπίσκοπος στους λόγους του στις κατά τόπους ενορίες, αυτό τον πρώτο μετά τον Χριστόδουλο χρόνο, δεν μπαίνει στον κόπο να μνημονεύσει ούτε για την ιστορία τον μακαριστό, τον οποίον τόσο αγάπησε το ποίμνιο του -για παράδειγμα, στην ενορία που ήτανε ο Χριστόδουλος για χρόνια, στην Αγία Ζώνη στην Κυψέλη, ενώ ο Αρχιεπίσκοπος πήγε στο πανηγύρι και απευθύνθηκε σε όλο το ποίμνιο της περιοχής, δεν είπε ΚΟΥΒΕΝΤΑ για τον προκάτοχό του! Tέλος, μόλις τη δεύτερη μέρα συνεδρίας της τελευταίας ΔΙΣ την προηγούμενη εβδομάδα βγήκε ανακοίνωση για το πότε και που θα γίνει το αρχιερατικό μνημόσυνο για το χρόνο του Χριστόδουλου -δηλαδή μόλις 10 μέρες πριν την επέτειο της εκδημίας του (ενώ ας σημειωθεί ότι η ΔΙΣ του Δεκεμβρίου ήταν ήδη σε θέση να προγραμματήσει από τον προηγούμενο μήνα ποιό μέλος της ιεραρχίας και που θα κάνει το πρώτο κατανυκτικό κύρηγμα κατά την πρώτη Κυριακή των Νηστειών, δηλαδή τον…Μάρτιο.)
Βεβαίως αυτή είναι μια εικόνα που στα κυρίαρχα ΜΜΕ της χώρας μας εξωραΐζεται. Συγκεκριμένα, ο γράφων θεωρεί, μετά από επισταμένη παρατήρηση, ότι από την πρώτη τετραετία Σημίτη -που σωστά έχει ειπωθεί ότι, αν είχες πρόσβαση σε δημόσιο φόρο και ασκούσες αντιπολιτευτική κριτική αισθανόσουν κλεισμένος σε φεγγίτη- έχει να υπάρξει ένας τέτοιος προπαγανδιστικός μηχανισμός αποτελούμενος από σύσσωμο σχεδόν τον τύπο υπέρ ενός προσώπου και του καθεστώτος που αυτό εγκαθιδρύει. Γι’αυτό και όταν σκάει ρωγμή και φαίνεται η απόσταση μεταξύ της δικής τους πραγματικότητας και της όντως πραγματικότητας -αναφορικά με το εν λόγω θέμα πάντα-, το αντιμετωπίζουν με έκδηλη αμηχανία. Όπως τις προάλλες, στα Φώτα, που βάλανε στα δελτία λεζάντα: “ανεξήγητη” ή “μυστήρια αποδοκιμασία του Αρχιεπισκόπου”, όταν πήγε στον Ευαγγελισμό να ευχηθεί στον τραυματισμένο αστυνομικό..
Kύριοι δημοσιογράφοι, μια ιδέα: Bάλτε όλα τα παραπάνω σε σειρά, και ίσως να μην σας είναι τόσο “ανεξήγητη”.. Για να σας βοηθήσω το γράφω, επειδή ειλικρινά πιστεύω στο αντικειμενικό των προθέσεών σας αναφορικά με την δική μας ενημέρωση. (όσο ζει κανείς ελπίζει…)
Η ανωτέρω συγκομιδή είναι ενδεικτική και – επαναλαμβάνω – άκρως απογοητευτική. Ελπίζω ειλικρινά να εκλείψουν τα κακώς κείμενα και να αλλάξει ρότα η πορεία.
.