Monday 30 September 2024
Αντίβαρο
Ομιλίες/Συνεντεύξεις Στυλιανός Καβάζης Ταυτότητα

Kallistos Ware: «Αντιλαμβάνομαι τη σύγχρονη Ελλάδα ως έναν συνδυασμό κλασικής Ελλάδας με τη ρωμιοσύνη».

Γράφει ο Στυλιανός Καβάζης.

Ο Κάλλιστος Ware ήταν όντως μια πολύ ξεχωριστή περίπτωση. Ανατράφηκε ως αγγλικανός. Στα 17 του χρόνια έτυχε να μπει ένα απόβραδο Σαββάτου στον Ρωσικό Ορθόδοξο Ναό του Λονδίνου, όπου γινόταν αγρυπνία. Τότε κατάλαβε ότι η εκκλησία ήταν ο «ουρανός επί της Γης». Αυτή ήταν η εμπειρία που τον έκανε να αλλάξει τη ζωή του. Εγινε δεκτός στην Ορθόδοξη Εκκλησία το 1958. Το 1966 χειροτονήθηκε ιερέας και καθαγιάστηκε ως μοναχός περνώντας μεγάλα χρονικά διαστήματα σε διάφορα μοναστήρια, μεταξύ των οποίων και η Μονή του Ιωάννη του Θεολόγου, στην Πάτμο. Ελαβε το όνομα Κάλλιστος προς τιμήν του Αγίου Καλλίστου Ξανθόπουλου. Την ίδια χρονιά έγινε λέκτορας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης διδάσκοντας Ανατολικές Ορθόδοξες Σπουδές, θέση την οποία κατείχε επί 35 χρόνια – μέχρι τη συνταξιοδότησή του, το 2001. Πέρα από το πνευματικό και συγγραφικό έργο του, υπήρξε εξαιρετικά αγαπητός ιερέας, με επισκέψεις σε νοσοκομεία και σε σπίτια, διακονώντας στην πράξη την πίστη του. Υπήρξε ο πρώτος Βρετανός που χρίσθηκε επίσκοπος στην Ορθόδοξη Εκκλησία μετά το Μεγάλο Σχίσμα του 11ου αιώνα, όταν έγινε τιτουλάριος επίσκοπος της Διοκλείας του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, το 1982.Τελικά μέτα από το σπουδαίο μακροπνόο και ουσιαστικό έργο του πήρε τον δρόμο για την Άνω Ιερουσαλήμ πριν 2 χρόνια ακριβώς, παρακάτω παραθέτω αποσπάσματα από την συνέντευξη που είχε δημοσιεύσει η Huffington post στην Ελλάδα..

<<…Ήμουν φοιτητής κλασικών σπουδών και λατινικών στην Οξφόρδη και το 1954 ήρθα στην Ελλάδα με ορισμένους φίλους μου για να δω τα αρχαία μνημεία. Κάποια στιγμή οι φίλοι αυτοί μου πρότειναν να πάμε στη Σπάρτη και αρχικά αντέδρασα λέγοντας τους «Τί να κάνουμε εκεί; Δεν έχουν κανένα σοβαρό μνημείο, οι αρχαίοι Σπαρτιάτες ασχολούνταν μόνο με τη γυμναστική». Όμως, αυτοί ήθελαν να με πάνε στο Μυστρά. Τελικά, επισκεφθήκαμε το Μυστρά και το μέρος μου έκανε φοβερή εντύπωση. Επρόκειτο για μια ολόκληρη βυζαντινή πόλη, εγκαταλελειμμένη μεν, αλλά με τόσες εκκλησίες και αγιογραφίες! Όλα αυτά με ενθουσίασαν και μου διεύρυναν την αντίληψη που είχα για την Ελλάδα. Τότε κατάλαβα πως δεν υπήρχε μόνο η κλασική Ελλάδα, αλλά και το Βυζάντιο. Εκείνα ήταν από τα καθοριστικά βήματα που διαμόρφωσαν τη ζωή μου…

…Ναι, το γνωρίζω ότι η σύγχρονη Ελλάδα είναι μια μίξη πραγμάτων και φυσικά γνωρίζω πως η Δύση επηρέασε σημαντικά, όμως εξακολουθώ να πιστεύω ότι η ολοκλήρωση της κλασικής Ελλάδας έγινε με το Βυζάντιο. Ελπίζω πως η σύγχρονη Ελλάδα θα είναι πάντα πιστή στο Βυζάντιο και δεν θα το αποποιηθεί. Είναι σημαντικό κομμάτι της ιστορίας σας, γιατί δεν είστε μόνο Έλληνες αλλά και Ρωμαίοι (Ρωμηοί)…

Όσον αφορά στο θέμα της ταυτότητας, που σαφώς περικλείει τα πάντα, διαπιστώνω ότι στη σύγχρονη Ελλάδα υπάρχει μια σύγκρουση μεταξύ εκείνων που δίνουν έμφαση στην κλασική Ελλάδα και εκείνων που δίνουν έμφαση στο Βυζάντιο. Κατά τη γνώμη μου το Βυζάντιο δεν τελείωσε το 1453, αλλά συνέχισε να υπάρχει μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα. Η δυτική επιρροή ήταν βαριά και στα τέλη του 18ου αιώνα υπήρξε η σύγκρουση μεταξύ αυτών που επέμεναν στην κλασική Ελλάδα, όπως ο Αδαμάντιος Κοραής, και σε εκείνους που έδιναν έμφαση στη συνέχεια με το Βυζάντιο, όπως οι κολλυβάδες ή ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Όμως, οι άνθρωποι εξακολουθούν να κοιτούν πίσω στο χριστιανικό βυζαντινό παρελθόν τους.

…Εγώ αντιλαμβάνομαι τη σύγχρονη Ελλάδα ως έναν συνδυασμό κλασικής Ελλάδας με τη ρωμιοσύνη. Θυμάμαι ένα άρθρο του Πάτρικ Λη Φέρμορ, ο οποίος περιγράφει με αριστουργηματικό τρόπο τη σύνδεση αυτών, τη συνέχεια δηλαδή αρχαίας, βυζαντινής και σύγχρονης Ελλάδας. Ο Έλληνας έλεγε θαυμάζει την Ακρόπολη, ο Ρωμιός την Αγία Σοφία, ο ένας τους αρχαίους φιλοσόφους, ο άλλος τους Καπαδόκες πατέρες και τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο για παράδειγμα και στη συνέχεια εκθέτει τα κοινά σημεία των δύο και καταλήγει στη χαρά που ένιωθαν να μοιράζονται τα νέα, να διαβάζουν την εφημερίδα και να σχολιάζουν. Ωστόσο αυτή η σύγκρουση εξακολουθεί να διαπερνά την ψυχή του Έλληνα… >>.

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.