ΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ – 19.01.2012
«Μην του λέτε ότι έχει μετατραπεί σε γραφειοκράτη της Άγκυρας, εκνευρίζεται» /
«Αφού δεν σκοτωθήκατε, ελάτε να καταθέσετε» /
Η τουρκική Χεζμπολλάχ στο προσκήνιο και πάλι /
Έπεσε εκπαιδευτικό της τ/πολεμικής αεροπορίας /
‘Μικρή’ είδηση, ‘μεγάλη’ αίσθηση.
Αν ψάχναμε στις τ/εφημερίδες να βρούμε έναν τίτλο άρθρου που να μπορεί να χαρακτηρίσει –επιγραμματικά όπως κάνουν οι τίτλοι, αλλά κυριολεκτικά- το κλίμα των τελευταίων ημερών στην Τουρκία, το πρωτείο θα το έπαιρνε ο τίτλος του Αχμέτ Αλτάν: «Σκοτώσανε τον Χραντ, αναστήσανε τον Ντενκτάς» (‘Ταράφ’ 18/1).
«Δεν είχαμε μεγάλες ελπίδες, αλλά αυτό δεν το περιμέναμε. Είχαμε πει κάποια στιγμή ότι μας κοροϊδεύουνε. [Όμως] Τη μεγαλύτερη κοροϊδία την είχαν κρύψει για το τέλος. Ο Χραντ Ντινκ δολοφονήθηκε, λοιπόν, από δυο τρεις άφρονες νεαρούς. Δεν υπήρχε, λοιπόν, οργάνωση από πίσω. Αυτό δεν το περιμέναμε», δήλωσε η δικηγόρος της οικογένειας Ντινκ, Φετχιέ Τσετίν στους δημοσιογράφους κατά την έξοδό τους από το δικαστήριο μετά την απαγγελία της απόφασης (17/1) για την υπόθεση της δολοφονίας του αρμένιου δημοσιογράφου Χραντ Ντνκ (2007), και συνέχισε: «Η παράδοση διάπραξης πολιτικών δολοφονιών αυτού του κράτους, η παράδοση να κηρύσσει εχθρούς τους πολίτες του συνεχίζεται. Όλοι αυτοί που ενοχλούνται όταν αυτό το κράτος μνημονεύεται με επίθετα όπως κράτος-δολοφόνος, κράτος-που βομβαρδίζει τους πολίτες του, κράτος-εξολοθρευτικό, κράτος-δολοπλόκο, κράτος-εμπρηστικό, δεν καταβάλουν καμιά προσπάθεια να το καθαρίσουν από τα επίθετα αυτά».
Τελικά, οι ‘πραγματικοί δράστες και υπαίτιοι που εκτείνονται σε ένα φάσμα από το Γενικό Επιτελείο ως τις δικαστικές αρχές, από τους εκπροσώπους της κυβέρνησης ως τις ειδικές μονάδες της αστυνομίας, από τα ΜΜΕ ως τις παραστρατιωτικές δυνάμεις, κουκουλώθηκαν’ και τιμωρήθηκαν από τη δικαιοσύνη ‘το παιδί που τράβηξε τη σκανδάλη’ [σύντομα μετά την έναρξη της δίκης, το δικαστήριο δέχθηκε ότι ο Ογκιούν Σαμάστ ήταν κάτω των 18 όταν διέπραξε τη δολοφονία και η υπόθεσή του μεταφέρθηκε στο κακουργιοδικείο ανηλίκων που τον καταδίκασε σε ισόβια] και ο ‘μεγάλος αδελφός’ 25χρονος Γιασίν Χαγιάλ, που καταδικάστηκε χθες σε ισόβια ως ‘ηθικός αυτουργός’. Όλοι οι άλλοι αφέθηκαν ελεύθεροι, αφού το δικαστήριο αποφάσισε ότι το έγκλημα δεν ήταν οργανωμένο, παρά την πρόταση του εισαγγελέα, ο οποίος στην τελευταία δικάσιμο (17/1) είπε στην αγόρευσή του: ‘η ιεραρχία με εμποδίζει να φτάσω στην αλήθεια, όλα τα στοιχεία που υπήρχαν στην Τραπεζούντα από όπου κατάγονται ο δολοφόνος και οι αυτουργοί έχουν καταστραφεί…’.
Ο δημοσιογράφος Μαρκάρ Εσαγιάν χαρακτηρίζει την απόφαση ‘σκανδαλώδη’ και κατονομάζει όλα τα υψηλόβαθμα στελέχη των κρατικών υπηρεσιών (τον νομάρχη Κωνσταντινούπολης, το έπαρχο Τραπεζούντας κλπ) και της αστυνομίας και στρατοχωροφυλακής, που προάχθηκαν στα πέντε χρόνια από τη δολοφονία. [Η αρμενική εβδομαδιαία εφημερίδα ‘Αγκός’ είχε σε πρόσφατα φύλλο της τα ονόματα εκείνων που μετά το 1915 είχαν δικαστεί (το 1916 στη Μάλτα και το 1919 στην Κωνσταντινούπολη) για τη Γενοκτονία των Αρμενίων (τον ‘εκτοπισμό’ όπως λέγεται επίσημα στην Τουρκία) και αποκαταστάθηκαν πλήρως μετά το 1923].
Η δημοσιογράφος Πελίν Τζενγκίζ θύμιζε σε τηλεοπτική συζήτηση ότι ‘στις διαπραγματεύσεις εργάστηκε με 5 Γενικούς Γραμματείς των Ηνωμένων Εθνών, 5 ελληνοκύπριους ηγέτες, 6 τούρκους προέδρους και 13 τούρκους πρωθυπουργούς –που τι άλλο είναι παρά απόδειξη του ότι υπήρξε ο αρχιτέκτονας της μη-λύσης’. Ο λόγος για τον Ραούφ Ντενκτάς που εγκατέλειψε τα εγκόσμια στις 13/1 σε ηλικία 87 ετών.
Οι εδώ εφημερίδες και τηλεοράσεις υμνούν μέρες τώρα τον Ντενκτάς. Όπως είναι γνωστό η κυβέρνηση του ΑΚΡ παρακολούθησε την κηδεία του στο ύπατο επίπεδο και στις επίσημες δηλώσεις καθαγιάστηκε η νοοτροπία του. Όπως γράφει ο Αλτάν «η κυβέρνηση ΑΚΡ συμφιλιώνεται σήμερα με τη νοοτροπία Ντενκτάς εναντίον της οποίας είχε δικαίως αγωνιστεί τα πρώτα της χρόνια, εξυψώνει τις αντιλήψεις του, τις ανασταίνει… Και τι τραγική μοίρα είναι ετούτη ώστε την ημέρα που [ξανα]ανασταίνεται η νοοτροπία του Ντενκτάς, να [ξανα]δολοφονείται ο Χραντ Ντινκ».
«Μαρτυρικέ μεγάλε άνδρα της Τουρκίας, εσύ δεν έσφαλλες ως το τέλος του δρόμου στον οποίο βγήκαμε με σκοπό να μην κουραστούμε επ’ ουδενί» έγραψε στο βιβλίο συλλυπητηρίων ο πρώην επιτελάρχης Ισίκ Κοσάνερ, μη νιώθοντας την ανάγκη, βοηθούντος του γενικού κλίματος, να αποκρύψει τη συμβολή του στρατού στην όξυνση του Κυπριακού.
«Εμείς, δεν χαθήκαμε στα τούνελ, τους λαβύρινθους, στους βαθιούς αδιέξοδους διαδρόμους της Άγκυρας. Εμείς, αντίθετα, αποκαλύψαμε, αποκωδικοποιήσαμε εκείνα τα τούνελ, τους λαβύρινθους, τις βαθιές επαφές. Η Άγκυρα, εδώ και εννέα χρόνια, άλλαξε προς την κατεύθυνση της βούλησης του λαού, η δική μας κυβέρνηση άλλαξε εδώ και εννέα χρόνια την Άγκυρα», έλεγε προχθές στην ομιλία που έκανε στα εγκαίνια της σήραγγας ‘Μαρμαράϊ’ (που θα ενώνει υποθαλάσσια την ευρωπαϊκή και ασιατική ακτή της Κωνσταντινούπολης) ο τ/Πρωθυπουργός Ερντογάν. Ο τ/Πρωθυπουργός νιώθει τους τελευταίους μήνες όλο και περισσότερο την ανάγκη να διακηρύσσει ότι «ο ίδιος και η κυβέρνησή του δεν μετατράπηκαν σε γραφειοκράτες της Άγκυρας».
«(…) εκείνο που εκνευρίζει περισσότερο από κάθε τι άλλο τον Ερντογάν είναι η κατηγορία ότι έχει μετατραπεί σε γραφειοκράτη της Άγκυρας και ‘τα έχει βρει’ με το στρατό» παρατηρούν όλες οι εφημερίδες ασχέτως γραμμής -μια και χρησιμοποιούν αυτή την παρατήρηση κατά το δοκούν: οι μεν συμπολιτευόμενες για τον επικρίνουν, στον ένα ή τον άλλο βαθμό, οι δε αντιπολιτευόμενες για να τον επαινέσουν ‘που επιτέλους αντιλήφθηκε ότι πρέπει να ευθυγραμμιστεί με το κράτος’.
Ο τ/Πρωθυπουργός αντιδρά σε αυτές τις κριτικές με λόγια όπως τα παραπάνω, ειδικά τους τελευταίους επτά μήνες (δηλαδή από τις εκλογές της 12.6.2011 που έβγαλαν το ΑΚΡ με 52%), ενώ, όπως γράφει η Γιασεμίν Τσονγκάρ στην ‘Ταράφ’ (17/1), «Οι πράξεις του ίδιου και τις κυβέρνησής του θυμίζουν πιο πολύ εκείνο το παλιό, βαθύ, βρόμικο κράτος» και αναρωτιέται «Τι ακριβώς ξεχωρίζει τον Ερντογάν από εκείνο το σκοτάδι που το θεωρεί αχρείο και προσβλητικό;».
Ένα πράγμα που ξεχωρίζει είναι βέβαια οι μεγάλες δίκες, στις οποίες προστέθηκε τώρα και η δίκη της χούντας της 12.9.1980. Χθες, ορίστηκε η πρώτη δικάσιμος για τους δύο εν ζωή στρατηγούς: Κενάν Εβρέν (ο οποίος διατέλεσε και πρόεδρος της δημοκρατίας) και Ταχσίν Σαχίνκαγια (αρχηγός αεροπορίας –ο μόνος στον κόσμο που δεν τον άγγιξε η υπόθεση Λόκχηντ). Το ότι η αναγγελία της δίκης αυτής έγινε την μεθεπομένη του βομβαρδισμού από την τ/πολεμική αεροπορία στο Ουλούντερε, θεωρήθηκε από τα τ/ΜΜΕ τυχαία.
‘Αφού δεν σκοτωθήκατε, ελάτε τώρα να καταθέσετε’, ή κάπως έτσι κάλεσε η διοίκηση του Συντάγματος Γκιούλαγιαζι του Σίρνακ τους τρεις ανθρώπους που σώθηκαν από τον βομβαρδισμό της τ/πολεμικής αεροπορίας (28/12) στο Ουλούντερε όπου σκοτώθηκαν 34 άτομα… Σύμφωνα με τις εφημερίδες, οι κατηγορίες που τους απηύθυναν τηλεφωνικώς είναι: ‘καταστρατήγηση του νόμου περί διαβατηρίων’, ‘παράνομη διέλευση των συνόρων’ και ‘λαθρεμπόριο’… Ως γνωστό, το συνοριακό λαθρεμπόριο –από Ιράκ και Συρία- γίνεται από τους κούρδους κατοίκους των συνοριακών χωριών εδώ και οκτώ δεκαετίες ‘με την άδεια’ των αρχών.
Εν τω μεταξύ ανθρώπινα οστά εξακολουθούν να αναβλύζουν από την ανασκαφή στο κάστρο του Σαράϊκαπι (στο Ντιάρμπακιρ), το οποίο χρησιμοποιούσε τη δεκαετία του ’90 ως ανακριτικό κέντρο η μυστική υπηρεσία της στρατοχωροφυλακής (Jitem). Την ανασκαφή ξεκίνησε η αρχαιολογική υπηρεσία για να αποκαταστήσει το κάστρο. Μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί 15 κρανία.
Η τουρκική ‘Χεζμπολλάχ’ που έδρασε όλη τη δεκαετία του ’90 –κατά τους ισχυρισμούς σε συνεργασία με τις τ/κρατικές μυστικές υπηρεσίες- διαπράττοντας ειδεχθή εγκλήματα στη νοτιοανατολική Τουρκία ξαναζωντάνεψε με 17σέλιδη προκήρυξη στο διαδίκτυο. [Η Χεζμπολλάχ είχε υποτίθεται διαλυθεί τον Ιανουάριο 2000 που σκοτώθηκε σε συμπλοκή με την αστυνομία ο αρχηγός της Χουσείν Βελίογλου. Τον Ιανουάριο 2011 εννέα προφυλακισμένα ηγετικά στελέχη της οργάνωσης (που είχαν συλληφθεί στην συμπλοκή του 2000) αφέθηκαν ελεύθερα μετά τη θέση σε ισχύ του νόμου για την ‘οριοθέτηση του χρόνου προφυλάκισης σε 10 χρόνια’. Αν και ύστερα από καταγγελίες το δικαστήριο θέλησε να τους συλλάβει ξανά, η αστυνομία ανακάλυψε ότι και οι 9 είχαν διαφύγει στο εξωτερικό –σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες στο Ιράν και τη Συρία].
Το εκπαιδευτικό αεροπλάνο τύπου Τ-37 της τουρκικής αεροπορίας που έπεσε (14/1) στη θάλασσα στα ανοιχτά της Φότσα (Φώκαια) της Σμύρνης εντοπίστηκε στο βυθό. Στο αεροπλάνο επέβαιναν ο 23χρονος πιλότος ανθυποσμηναγός Σερκάν Σαγίρ και ένας πακιστανός εκπαιδευόμενος. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύουν οι τ/εφημερίδες τα εκπαιδευτικά τύπου Τ-37, παραγωγής της αμερικανικής Cessna, χρησιμοποιούνται στην τ/πολεμική αεροπορία από το 1963 στην αρχική εκπαίδευση για την πλοήγηση αεριωθούμενων και έχουν πέσει στην Τουρκία 12 φορές από το 1980.
Συμβαίνει μερικές φορές: μια ‘μικρή’ είδηση, γεννάει ‘μεγάλα’ συναισθήματα. Τέτοιο ήταν και το δημοσίευμα στα ‘ψιλά’ μερικών εφημερίδων του Σαββάτου (14/1) με τίτλο «Ακυρώθηκε η ρατσιστική ερώτηση», που εξηγούσε ότι «την ερώτηση πρόσεξε ένας από τους επιτηρητές δασκάλους στο αρμενικό Δημοτικό Σχολείο Νταντγιάν. Ο επιτηρητής –που δεν ήταν αρμένιος- πήρε αμέσως τη Διεύθυνση Παιδείας της περιοχής, δήλωσε ότι δεν πρόκειται να επιτηρήσει εξετάσεις όπου υπάρχουν τέτοιες ρατσιστικές ερωτήσεις και αποχώρησε».
Ιδού η ερώτηση: «Ποιος είναι ο Σύλλογος -που ιδρύθηκε μετά την Ανακωχή του Μούδρου με σκοπό να επηρεάσει την παγκόσμια κοινή γνώμη αποκαλύπτοντας στοιχεία και εκδίδοντας βιβλία στα γαλλικά για τις σφαγές που διέπραξαν οι Αρμένιοι- ο οποίος αν είχε πιο αποτελεσματική δράση, σήμερα δεν θα έβγαινε η παραπάνω είδηση στις εφημερίδες;» [πάνω από την ερώτηση ήταν τυπωμένη είδηση της ‘Ραντικάλ’ σχετικά με την ποινικοποίηση της άρνησης της Γενοκτονίας στη Γαλλία]. Και οι απαντήσεις από τις οποίες τα παιδιά καλούνταν να επιλέξουν: (1) ο Σύλλογος Κιλικίων, (2) ο Σύλλογος Υπεράσπισης του Δικαίου Σμύρνης, (3) ο Σύλλογος Εθνικού Συνεδρίου, (4) ο Σύλλογος Πασάελι Θράκης.
[Δύο αρμενικά μειονοτικά σχολεία, οι μαθητές των οποίων συμμετείχαν στις κατατακτήριες εξετάσεις σταμάτησαν τη διαδικασία, και, εντέλει, βρέθηκε η συμβιβαστική λύση ‘να ακυρωθεί η επίμαχη ερώτηση από τα έντυπα των δύο αυτών σχολείων’].