Κωνσταντίνος Χολέβας-Πολιτικός Επιστήμων
Μνήμες Αλώσεως έφερε στο νου η 29η Μαΐου πριν από μία εβδομάδα. Κάθε Έλληνας που σέβεται το παρελθόν του Έθνους τιμά τους πεσόντες και αναπολεί το μεγαλείο του Ελληνορθοδόξου κράτους του Βυζαντίου ( ή Ρωμανίας, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα). Ας μην μείνουμε, όμως, μόνο στον θρήνο για την Άλωση. Μας αρκεί η εθνική κατάθλιψη που επικρατεί λόγω της οικονομικής κρίσης. Ας μιλήσουμε σήμερα για κάτι πιο αισιόδοξο. Ας δώσουμε μία είδηση, η οποία καταδεικνύει ότι υπάρχει ακόμη ελπίδα και φιλότιμο σ’ αυτόν τον τόπο. Υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να προσφέρουν αφιλοκερδώς. Υπάρχουν πρότυπα, αρχές και αξίες μέσα από την Ελληνορθόδοξη Παράδοσή μας που εμπνέουν στις ημέρες μας μικρούς και μεγάλους.
Το γεγονός που αξίζει να σχολιάσουμε είναι η παραγωγή και κυκλοφορία ενός ενδιαφέροντος ντοκυμανταίρ για τον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό από τον τηλεοπτικό σταθμό ΑΧΕΛΩΟΣ του Αγρινίου σε συνεργασία με το Σωματείο ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη και με την πολυποίκιλη υποστήριξη της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας. Εδώ και αρκετούς μήνες σκηνοθέτες, εικονολήπτες, τεχνικοί άλλων ειδικοτήτων, συγγραφείς ιστορικών και θεολογικών έργων, μουσικοί, εκφωνητές, ηθοποιοί και λόγιοι μοναχοί του Αγίου Όρους συνεργάσθηκαν εθελοντικά με στόχο να παραχθεί κάτι σωστό, ολοκληρωμένο και τεχνικά άρτιο. Για να μάθει κάθε Ορθόδοξος Έλληνας ποιος ήταν και τι δίδασκε ο Φωτιστής των Σκλάβων, ο εθνοϊερομάρτυς Κοσμάς ο Αιτωλός. Το ντοκυμανταίρ θα μοιρασθεί ΔΩΡΕΑΝ σε χιλιάδες κασετίνες με ευγενή χορηγία του ιδιοκτήτη του Τηλεοπτικού διαύλου ΑΧΕΛΩΟΣ TV κ. Γεωργίου Μπόκα, ο οποίος διέθεσε όλο το προσωπικό του Σταθμού του για να επιτευχθεί ένα καλαίσθητο αποτέλεσμα. Να, λοιπόν, που υπάρχουν και στις ημέρες μας άνθρωποι, οι οποίοι αγωνίζονται για ιδανικά χωρίς να αναμένουν υλικό όφελος. Ιδού, λοιπόν, που υπάρχουν εθνικοί ευεργέτες, οι οποίοι φροντίζουν για την ελληνορθόδοξη αγωγή των παιδιών μας σε μία εποχή ηθικής παρακμής και πνευματικής κρίσης. Να, λοιπόν, που δεν χάθηκαν όλα. Ο Άγιος Κοσμάς ενέπνευσε δεκάδες ανθρώπους και έτσι έχουμε σήμερα στα χέρια μας ένα μορφωτικό αγαθό, μία καλλιτεχνική και πνευματική απόλαυση που μας φέρνει πιο κοντά στις ρίζες του Γένους μας.
Το ντοκυμανταίρ υπάρχει σε δύο εκδοχές. Η πιο σύντομη διαρκεί περίπου μία ώρα και προσφέρεται για να το δουν κυρίως παιδιά και νέοι σε σχολεία, κατασκηνώσεις, στρατόπεδα κ.α. Η πιο εκτενής διαρκεί 4 ώρες και μπορεί να παρουσιασθεί από εθνικά ή τοπικά τηλεοπτικά δίκτυα σε συνέχειες. Το οπτικοακουστικό αυτό πόνημα παρουσιάζει τον βίο, τις διδαχές, την εθνική και εκπαιδευτική δράση, τις προφητείες, το μαρτυρικό τέλος (απαγχονίσθηκε το 1779), την αγιοκατάταξη και την αγαθή επίδραση της δράσης του Πατροκοσμά. Τα ιστορικά στοιχεία είναι εξακριβωμένα, οι εκφωνήσεις επαγγελματικές, η μουσική υπόκρουση υποβλητική, η δε καταγραφή όλων των τόπων όπου πάτησε το ευλογημένο πόδι του είναι εντυπωσιακή. Επί μήνες τα συνεργεία των τεχνικών γύριζαν όλα τα σημεία της Ελλάδος, της Β. Ηπείρου, της Κωνσταντινουπόλεως κ.λπ. απ’ όπου πέρασε κατά τις τρεις (ή τέσσερις;) περιοδείες του ο Άγιος. Ο θεατής παρατηρεί με δέος πόσο κόπο κατέβαλε ο Πατροκοσμάς για να φθάσει στα περισσότερα μέρη του υποδούλου Ελληνισμού ώστε να διδάξει την Ορθοδοξία, να σταματήσει τους εξισλαμισμούς και να ιδρύσει σχολεία ελληνικά.
Είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω πριν από λίγες εβδομάδες την επίσημη προβολή του έργου στο Θέρμο Αιτωλοακαρνανίας και στο Αγρίνιο. Προσκυνήσαμε τμήμα λειψάνων του Αγίου στην ομώνυμη Μονή που βρίσκεται δίπλα στη γενέτειρά του, το Μέγα Δένδρο Αιτωλίας και πήραμε χρήσιμα και καλογραμμένα βιβλία από τη λογιωτάτη Μοναχή Ευθυμία, τν Ηγουμένη της Μονής. Θαυμάσαμε ιδιαιτέρως την προσεκτική αναφορά του ντοκυμανταίρ στις Προφητείες του Πατροκοσμά, οι οποίες ελέχθησαν για να αφυπνίσουν τον Ελληνισμό και να τον προετοιμάσουν για την Απελευθέρωση μετά από 80 τουλάχιστον ατυχείς εξεγέρσεις από την Άλωση μέχρι και τα Ορλωφικά. Μελετώντας τα χρόνια του Αγίου Κοσμά και γενικότερα την Τουρκοκρατία αναλογιζόμαστε ότι αυτός ο λαός πέρασε πιο δύσκολες εποχές και κρίσεις απ’ όσες περνά σήμερα. Βεβαίως είναι δραματικές οι οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες των δύο Μνημονίων. Όμως η Τουρκοκρατία ήταν σκληρότερη και πάλι επιβιώσαμε. Και τούτο επειδή είχαμε τα πνευματικά εφόδια που δίδασκε ο Πατροκοσμάς. Πίστη στον Θεό, Μεγάλη Ιδέα και ελπίδα για την εθνική απελευθέρωση, αγάπη για την Ελληνορθόδοξη Παιδεία, συνείδηση της διαχρονικής πορείας του Ελληνισμού, όλα αυτά σε έναν δημιουργικό συνδυασμό με το εμπορικό δαιμόνιο του Έλληνα. Όσοι μιλούν σήμερα κατά των Μνημονίων, αλλά βάλλουν κατά της Εκκλησίας, της Ελληνορθόδοξης Παιδείας και των εθνικών ιδανικών κακίστη υπηρεσία προσφέρουν. Για να απελευθερωθούμε οικονομικά πρέπει πρώτα να ξαναβρούμε την αυτοσυνειδησία μας. Γκρεμίζοντας τους Αγίους και τους ήρωες, στερούν από τον λαό μας την ταυτότητά του και από τους νέους μας τα πρότυπα που χρειάζονται.
Ο Άγιος Κοσμάς συνδύασε άριστα την εθνική δράση με την κοινωνική ευαισθησία. Προφήτευε την απελευθέρωση («το ποθούμενον», όπως το έλεγε), μιλούσε υπέρ της ελληνικής γλώσσας και κατά των ξενικών διαλέκτων, αλλά παραλλήλως κήρυττε τα δικαιώματα των γυναικών, των φτωχών και των αθιγγάνων. Μόνο μέσα στην Ελληνορθόδοξη Παράδοσή μας το εθνικό και το κοινωνικό συνυπάρχουν αρμονικά. Αυτό χρειαζόμαστε σήμερα!
Κ.Χ. 25.5.2012