Κωνσταντίνος Χολέβας
Προσκυνώντας ευλαβικά την Παναγιά μας, την οποία θα τιμήσουμε ιδιαιτέρως στις 15 Αυγούστου ολοκληρώνω σήμερα την τριλογία των Κυριακάτικων άρθρων μου για τη σύνδεση Ορθοδοξίας και Παιδείας. Όσοι αμφισβητούν τα Θρησκευτικά, τον εκκλησιασμό και γενικά την Ελληνορθόδοξη αγωγή ουσιαστικά δεν επιθυμούν ένα ελληνικό σχολείο, αλλά ένα κατάστημα νεωτερισμών. Μεταφέρουν ιδέες που έχουν αποτύχει παντού και το κυριώτερο δεν έχουν καμία σχέση με την ιστορία, τη ψυχοσύνθεση και τις εκπαιδευτικές ανάγκες των ελληνοπαίδων. Η παρουσία του Θεού και της Ορθοδοξίας είναι αναγκαία στο σύγχρονο σχολείο μας όχι μόνο για λόγους συνταγματικής και νομικής τάξεως, αλλά και για λόγους ιστορικούς, παιδαγωγικούς και πολιτικούς.
Α) Η ιστορική μας συνείδηση επιβάλλει να σεβόμαστε εκείνους που αγωνίσθηκαν το 1821 για αν αποκτήσουμε ελεύθερο κράτος μετά την Τουρκοκρατία και Φραγκοκρατία. Στις Εθνοσυνελεύσεις του Αγώνα και στα κείμενα των πρωταγωνιστών της Εθνεγερσίας διαβάζουμε καθαρά την επιθυμία για τη διαρκή και συνειδητή σύνδεση Ελληνισμού και Ορθοδοξίας. Ο Ιωάννης Καποδίστριας, συνοψίζοντας το πνεύμα των τριών πρώτων Εθνικών Συνελεύσεων έγραφε το 1827 στον Βρετανό πολιτικό Ρόμπερτ Ουίλμοτ-Χόρτον:
«Το Ελληνικόν Έθνος αποτελούσιν άπαντες οίτινες από της αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως δεν επαύσαντο πρεσβεύοντες την Ορθόδοξον Θρησκείαν, λαλούντες την γλώσσαν των πατέρων αυτών και έμειναν υπό την πνευματικήν και κοσμικήν δικαιοδοσίαν της Εκκλησίας αυτών, οιανδήποτε χώραν της Τουρκίας και αν κατώκουν». (Βλέπε το άρθρο του Πέτρου Παπαπολυβίου στο 8ο τεύχος του περιοδικού ΝΕΑ ΕΥΘΥΝΗ, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2011).
Β) Επί αιώνες η παιδαγωγική φιλοσοφία της ελληνικής παιδείας βασίσθηκε στα διδάγματα των Τριών Ιεραρχών και του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού. Η πίστη στον Θεό και στην πατρίδα διέπλασε αγωνιστές, κληρικούς, επιστήμονες, επαγγελματίες και οικογενειάρχες οι οποίοι σε περιόδους δουλείας ανόρθωσαν το έθνος και σε περιόδους ειρήνης αναδείχθηκαν σε έντιμους νοικοκυραίους. Αν απομακρύνουμε τον Θεό από το σχολείο τότε θα διαμορφώσουμε τέρατα και ρομπότ χωρίς ήθος και συνείδηση. Τα δήθεν μοντέρνα παιδαγωγικά πρότυπα που οδηγούσαν στην ασυδοσία, όπως το Σάμερχιλ, απέτυχαν κατά δήλωση των ιδίων των εμπμνευστών τους. O homo sovieticus κατέρρευσε αφήνοντας αίμα και ερείπια, ο δε homo economicus, αππρρίπτει την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη που τόσο χρειάζεται η κοινωνία μας για την αντιμετώπιση της κρίσης. Ο Ντοστυογιέφσκι έγραψε: «Χωρίς Θεό όλα επιτρέπονται»: Άρα και ένα σχολείο χωρίς προσευχή, εκκλησιασμό και θρησκευτική αγωγή θα διαπλάσει μόνον ανθρώπους κυνικούς που θα πατούν επί πτωμάτων για το συμφέρον τους.
Γ) Η καλλιέργεια δημοκρατικής συνειδήσεως και η διδασκαλία του σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα βοηθείται από τη χριστιανική αγωγή, έστω και με τον ελλειμματικό τρόπο που παρέχεται σήμερα. Όσοι πολέμησαν τη χριστιανική πίστη κατέληξαν σε αντιδημοκρατικές μεθόδους και απάνθρωπα αποτελέσματα. Ο Γάλλος ιστορικός Φιλίπ Νεμό παρατηρεί τα εξής εξόχως ενδιαφέροντα:
«Οι πολιτικοί φιλόσοφοι που τήρησαν εχθρική στάση απέναντι στη βιβλική κληρονομιά, όλοι, σαν από σύμπτωση, υπήρξαν κήρυκες ενός μη δημοκρατικού κρατισμού, δηλαδή της επανιεροποίησης του κράτους, είτε υπό αυταρχική ή απολυταρχική μορφή (Μακιαβέλλι, Χομπς, Ρουσσώ, Χέγκελ, Μωρράς. κά.) είτε υπό ολοκληρωτική μορφή (Μαρξ, Λένιν, οι νεοπαγανιστές ναζί». ( «Τι είναι η Δύση», εκδόσεις ΕΣΤΙΑΣ, 2008, σελ. 105).
Και ο σπουδαίος φιλόσοφος και πολιτικός Παναγιώτης Κανελλόπουλος έγραφε σχετικά: «Η πιο προγραμματισμένη και τραγικότερη άρνηση της ανεκτικότητας σημειώθηκε στις ώρες εκείνες της ιστορίας του κόσμου που έκαναν τον άνθρωπο να αγνοήσει ή και να αρνηθεί τη θρησκεία».
Αν αγαπούμε, λοιπόν, τα ελληνόπουλα ας μην τα αποκόψουμε από την Ορθοδοξία.
Κ.Χ. 4.8.2012