Στις 17-11-2008 η κυβέρνηση της ΦΥΡΟΜ ανακοίνωσε ότι κίνησε την διαδικασία στο Δικαστήριο Διεθνούς Δικαίου της Χάγης κατά της Ελλάδος. Η χώρα μας κατηγορείται ότι παραβιάζει το άρθρο 11 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας μεταξύ Ελλάδος και ΦΥΡΟΜ, η οποία υπεγράφη στη Νέα Υόρκη στις 3-9-1995, και τούτο επειδή η Ελλάς εμποδίζει την ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ και στην Ευρ. Ένωση. Η ανακοίνωση του σκοπιανού Υπουργείου Εξωτερικών αναφέρει ότι «συμφώνως προς το άρθρο 11 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας η Ελλάδα δεν θα πρέπει να φέρει αντιρρήσεις για την ένταξη της Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ. Όμως στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, που διεξήχθη στο Βουκουρέστι τον Απρίλιο του 2008, η Ελλάδα παρεμπόδισε την επίδοση πρόσκλησης για την ένταξη της Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ και με τον τρόπο αυτό παραβίασε κατάφωρα τις υποχρεώσεις της από την Ενδιάμεση Συμφωνία».
Από αυτή την εξέλιξη κι από την επίσημη ελληνική στάση κατά τα τελευταία 13 χρόνια νομίζω ότι μπορούμε να συναγάγουμε ορισμένα συμπεράσματα.
Α) Η όλη διαδικασία της υπογραφής της Συμφωνίας ήταν προβληματική και εγκυμονούσε κινδύνους. Μάς επεβλήθη ουσιαστικά από τον Αμερικανό μεσολαβητή Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, ο οποίος και την ανακοίνωσε πριν καν υπογραφεί. Με αυτό τον τρόπο ήρθη το ελληνικό εμπάργκο που επέβαλε η κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου κατά των Σκοπίων. Τελικά η χώρα μας και το εμπάργκο ήρε και βοήθησε οικονομικά και πολιτικά τα Σκόπια και το μόνο κέρδος της ήταν η αλλαγή της σκοπιανής σημαίας και η απόσυρση του Ήλιου της Βεργίνας. Για τους τύπους όλα αυτά, αφού το σύμβολο της Βεργίνας κυκλοφορεί σε πολλά έντυπα , σήματα και εμβλήματα στα Σκόπια ακόμη και σε ιστοσελίδες Υπουργείων στο διαδίκτυο. Ας προσέχουμε άλλη φορά να μη συρόμαστε σε τέτοιες βεβιασμένες συμφωνίες, οι οποίες ωφέλησαν τα Σκόπια και την κυβέρνηση των ΗΠΑ, αλλά έβλαψαν ουσιαστικά την Ελλάδα.
Β) Η Ενδιάμεση Συμφωνία βασίσθηκε πολύ στην διάθεση και των δύο χωρών για οικονομική και εμπορική συνεργασία. Νομίζει κανείς ότι εγράφη από επιχειρηματία και όχι από διπλωμάτες. Τελικά και αυτή η προσέγγιση απεδείχθη εσφαλμένη. Η χώρα μας πραγματοποίησε σοβαρές επενδύσεις στην ΦΥΡΟΜ, έγινε ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους, έδωσε δουλειά σε χιλιάδες σκοπιανούς μειώνοντας αντίστοιχες θέσεις εργασίας στην Βόρειο Ελλάδα- και τα αποτελέσματα στον πολιτικό τομέα ήσαν μηδαμινά. Το σλόγκαν της δεκαετίας του 1990 «ανοίξτε δύο μπακάλικα στα Σκόπια και θα τους αλλάξουμε την πολιτική τους» βασιζόταν σε φρούδες ελπίδες. Όχι μόνο δεν τους αλλάξαμε την πολιτική τους, αλλά τους αποθρασύναμε περισσότερο. Μάλιστα με την πρόσφατη οικονομική κρίση φαίνεται ότι ανοίχθηκαν σε μεγάλους κινδύνους εκείνες οι ελληνικές εταιρίες που έριξαν το βάρος τους στα Σκόπια και σε άλλες βαλκανικές χώρες.
Γ) Από την πρώτη στιγμή τα Σκόπια παρεβίαζαν συστηματικά και κατάφωρα την Ενδιάμεση Συμφωνία και εμείς χαμογελούσαμε αφελώς. Παρεβίασαν επανειλημμένα το άρθρο 3, διότι δεν σεβάσθηκαν την εδαφική μας ακεραιότητα με τους χάρτες της Μεγάλης Μακεδονίας, οι οποίοι υπάρχουν σε κάθε σχολική αίθουσα. Σε εκπομπή ελληνικού τηλεοπτικού σταθμού οι μαθητές των Λυκείων της ΦΥΡΟΜ δήλωσαν ότι διδάσκονται για τα σύνορά τους που φθάνουν μέχρι τον Όλυμπο. Τα Σκόπια επίσης παρεβίασαν το άρθρο 5, διότι αρνούνται να συζητήσουν για το διεθνές τους όνομα αρκούμενοι σε μία στείρα συζήτηση για το όνομα, με το οποίο θα τους αποκαλεί η Ελλάδα. Παρεβίασαν επίσης το άρθρο 6, διότι συστηματικά και δια χειλέων του Πρωθυπουργού Γκρούεφσκι μιλούν για την δήθεν «μακεδονική μειονότητα» στην Ελλάδα. Και φυσικά παραβιάζουν συνεχώς το άρθρο 7, διότι ανέχονται κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς να ασκούν εχθρική προπαγάνδα κατά της Ελλάδος. Έπρεπε εμείς να καταγγείλουμε την Ενδιάμεση Συμφωνία προ πολλού ή το καλύτερο να μην την ανανεώσουμε όταν έληξε το 2002. Την αφήσαμε σιωπηρώς να παραταθεί και τώρα μάς πληρώνουν για την καλή μας διάθεση με την παραπομπή. Ας μάς γίνει μάθημα ότι στην διπλωματία δεν κάνεις αγαθοεργίες όταν δεν έχεις εξασφαλίσει τα εθνικά σου συμφέροντα. Τώρα κερδίζουν εκείνοι τις εντυπώσεις, ενώ θα τις είχαμε κερδίσει εμείς αν σπεύδαμε να τους καταγγείλουμε για τις σοβαρές παρασπονδίες τους.
Δ) Φερθήκαμε άτολμα στο θέμα των ανυπάρκτων και υπαρκτών μειονοτήτων. Αφήσαμε να σέρνεται διεθνώς η προπαγάνδα των κ.κ. Γκρούεφσκι κι Μιλόσοσκι περί «Μακεδόνων» που καταπιέζονται στην Ελλάδα και δεν βγήκαμε με θάρρος στα διεθνή φόρα να βροντοφωνάξουμε ότι η πραγματική μειονότητα είναι οι καταπιεσμένοι Έλληνες των Σκοπίων. Στην περίοδο 1989-1993 με εντολή του ελληνικού ΥΠΕΞ ο τότε σύμβουλος του Υπουργείου και νυν βουλευτής του ΔΗΣΥ στην Κύπρο Τάσος Μητσόπουλος είχε ερευνήσει στην ΦΥΡΟΜ και βρήκε πολλά και συγκλονιστικά στοιχεία για αυτούς τους Έλληνες. Γιατί δεν τα αξιοποιήσαμε στα διεθνή βήματα, ΟΗΕ, Ευρ. Ένωση. ΟΑΣΕ κλπ; Απαράδεκτη παράλειψη.
Ε) Τέλος είναι καιρός να επανέλθουμε στην θέση των πολιτικών αρχηγών του 1992 περί του ονόματος. Δεν παραχωρούμε το όνομα Μακεδονία ούτε ως σύνθετο ούτε ως παράγωγο. Οι μέχρι τώρα υποχωρήσεις μας δεν απέδωσαν. Διολισθήσαμε σε αποδοχή ονομάτων όπως Βόρεια Μακεδονία κλπ. και ιδού το αποτέλεσμα: Συρόμαστε ως κατηγορούμενοι στην Χάγη. Είναι ανάγκη πλέον να σκληρύνουμε την στάση μας.
Κ.Χ. 22-11-2008
Πολιτικός Επιστήμων
[από την Άμυνα και Διπλωματία Δεκεμβρίου 2008]
.