Αν τελικά ο Ομπάμα κάνει πίσω στα σχέδια εισβολής, η απεμπλοκή αυτή μπορεί να αποδειχθεί αρχή σοφίας. Ένα πρώτο δείγμα αυτογνωσίας και αυτοπεριορισμού ισχύος της αυτοκρατορίας. Η αμερικάνική κοινωνία έδειξε αυτή τη φορά ανενδότως απρόθυμη να στηρίξει και αυτό το παράλογο εγχείρημα ύστερα από τις απανωτές παταγώδεις αποτυχίες των προηγουμένων «ανθρωπιστικών επεμβάσεων».
Η στρατηγική παρακμή των ΗΠΑ είναι πια πασίδηλο γεγονός. Πιστοποιείται καθημερινά στην έλλειψη οράματος και πραγματισμού και στην χρόνια αλαζονεία της δυνάμεως που οδηγεί σε αιματοκυλίσματα και «τέλειες» καταστροφές ανθρώπων, υποδομών, κρατών.
Προκλητικές επεμβάσεις με πρόσχημα τον ανθρωπισμό και τον εκδημοκρατισμό απλώς μεταμφιέζουν τα αυταρχικά καθεστώτα σε ακόμη αυταρχικότερα.
Ταυτόχρονα ο μετανεοτερικός οικονομικός ολοκληρωτισμός της διεθνούς ολιγαρχίας του χρήματος ανταγωνίζεται σε εξολοθρευτική μανία τις στρατιωτικές επιδρομές και από κοινού απεργάζονται τον παλιμβαρβαρισμό.
Πάντα ταύτα όμως σηματοδοτούν το πρόωρο τέλος της αμερικανικής αυτοκρατορίας, η οποία χάνει συνεχώς σε αξιοπιστία και συνέπεια. Εξελίσσεται στην πλέον βραχύβια, μόλις 70 χρόνων, αφού απειλείται σοβαρά το πρωτείο της από την αναδυόμενη Κίνα.
Στην ιστορία η Ρώμη είχε μακρότητα ημερών ως συνεχιζόμενο Δυτικό Ρωμαϊκό Κράτος το οποίο τερμάτισε τον 5ο μ.Χ. αιώνα.
Το Ανατολικό όμως, δηλαδή το ελληνικό Βυζάντιο επέζησε άλλα 800 χρόνια μετά το τέλος του Δυτικού χάρις στην ασύγκριτη υψηλή του στρατηγική. Ολοκλήρωσε μια χιλιόχρονη πολιτιστική , πνευματική και πολιτική ακτινοβολία που εξακολουθεί να φωτίζει έκτοτε – “Byzance après Byzance” – και επεβλήθη ως η μακροβιότερη πρωταγωνιστική δύναμη, κέντρο διεθνούς ισχύος και επιρροής στην ιστορία του δυτικού πολιτισμού. Ο «ένδοξός μας βυζαντινισμός»( Καβάφης).
Η βυζαντινή υψηλή στρατηγική αντιμετώπισε πολυώνυμους και επικίνδυνους εχθρούς που την περιστοίχιζαν. Γι΄ αυτό εκτός από την στρατιωτική ανάσχεση και επέκταση όφειλε να διαθέτει απέραντη ευελιξία στην στρατηγική των συμμαχιών και των εξισορροπήσεων(Χ. Παπασωτηρίου, Βυζαντινή υψηλή στρατηγική, εκδ. Ποιότητα, σ.15-36, 291επ.). Ο άριστα εκπαιδευμένος επαγγελματικός Βυζαντινός στρατός υστερούσε σε αριθμό έναντι των εχθρών. Άλλοτε τους αντιμετώπιζε καταμέτωπον άλλοτε έστρεφε τους μεν κατά των δε, ορισμένους τους κατεύναζε και όλους αγωνίζονταν να τους μεταδώσει Χριστόν και ελληνικές αξίες της ζωής μετατάσσοντάς τους από την βαρβαρότητα στον πολιτισμό. Η ήπια δύναμη της διπλωματίας στην διαχείριση της από τους βυζαντινούς καθίσταται πολλαπλασιαστική.
«Επαφιόταν λιγότερο στην στρατιωτική ισχύ και περισσότερο στην πειθώ: τη στρατολόγηση συμμαχιών την αποτροπή των εχθρών με ήπια μέσα, την προτροπή δυνητικών εχθρών να επιτεθούν ο ένας στους άλλους»(Edward Luttwak, Η υψηλή στρατηγική της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, εκδ. Τουρίκη, σελ. 17επ.).
Στόχος της βυζαντινής υψηλής στρατηγικής δεν ήταν ποτέ η εξόντωση λαών και πολιτισμών αλλά η ενσωμάτωσή τους και η δημιουργική απορρόφηση όποιων θετικών διέθεταν.
Σε διαμετρικά διαφορετικό μήκος κινείται η αμερικανική στρατηγική παρότι και εκεί υψώνονται νηφάλιες φωνές.
Ο Μπρεζίνσκι από καιρό επιμένει ότι η ευημερία της Αμερικής και του υπόλοιπου κόσμου είναι αλληλένδετες και άλλο παγκόσμια ηγεσία(συμβατό) και άλλο παγκόσμια κυριαρχία (αποκρουστέο).
Ο Luttwak προτρέπει η στρατηγική του Βυζαντίου να γίνει μάθημα για τις ΗΠΑ. Και επικαλούμενος τα συμπεράσματα της έξοχα τεκμηριωμένης μελέτης του The Grand Strategy of Byzantine Empire επισημαίνει ότι η Αμερική σήμερα «εφαρμόζει τη στρατηγική της Ρώμης-αμείλικτη επέκταση, κυριαρχία σε ξένους λαούς, το εξοντωτικό πρότυπο ολοκληρωτικού πολέμου, το μόνο όμως που θα καταφέρει είναι να επισπεύσει τη παρακμή της ». (Πρβλ. συνέντευξή του στον Δ. Δεληολάνη, sparta13@ix.netom.com/5.4.2010).
Είναι συντριπτικά διαφορετικής τάξης μεγέθους ο πολιτιστικός πλούτος του Βυζαντίου από τον αμερικανικό. Ο Μπρεζίνσκι αυτοσαρκαζόμενος μιλάει για «έλξη που ασκεί παγκοσμίως η πολυπρόσωπη και συχνά βλακώδης αμερικάνική κουλτούρα».
Η στρατηγική του Βυζαντίου θα γίνει μάθημα αν ο Ομπάμα βρει το κουράγιο να πει στους δυνητικούς εχθρούς του αυτό που ο κραταιός Ιουστινιανός απηύθυνε δια του πρέσβεώς του στον Πέρση βασιλιά Χοσρόη: «Είμαστε βέβαιοι για την νίκη των όπλων μας αλλά προτιμάμε να συνάψουμε ειρήνη, γιατί πιστεύουμε ότι ο νικητής ζει κάκιστα εξ αιτίας των δακρύων που χάνουν οι ηττημένοι». «Οίμαι τον νενικηκότα κάκιστα ζειν εξ ων δακρύουσιν έτεροι»(Ε. Αρβελέρ, Γιατί το Βυζάντιο, σελ. 250).