Π. Ήφαιστος
Πολλά γράφονται τελευταία για ευρώ, δραχμές κτλ. Εν τούτοις, το κυριότερο ζήτημα ευρύτερα και βαθύτερα σκεπτόμενοι, δεν είναι κάποιο δίλημμα ευρώ ή δραχμή αλλά ορθολογιστική στρατηγική διαχείρισης της διεθνούς και ευρωπαϊκής πολιτικής του νεοελληνικού κράτους με σκοπό την εθνική επιβίωση. Γιατί όποιοι δεν το κατάλαβαν ας το καταλάβουν, επιτέλους: Τα πολιτικό προσωπικό της μεταπολίτευσης και κάποια ξεπεσμένα, παρωχημένα και ξεθωριασμένα μεταμοντέρνα ιδεολογήματα λόγω επιστημονικοπνευματικής παρακμής μας έριξαν στα βράχια και στους κρημνούς της διεθνούς πολιτικής και ιδιαίτερα των διεθνών χρηματοοικονομικών καταγωγίων που δημιουργεί το έλλειμμα διεθνούς και ευρωπαϊκής οικονομικής και πολιτικής διακυβέρνησης. Εκεί κρεμόμαστε τώρα και από κάτω είναι άβυσσος. Είμαστε σε «κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» κάτι που πολλοί από καιρό επισημαίνουμε.
Προϋπόθεση διάσωσης, βέβαια, είναι η κυριαρχία έσχατων λογικών και παραδοχών που δεν φαίνεται να κυριαρχούσαν στην παγκοσμιόπληκτη ελληνική πραγματικότητα της μεταπολίτευσης (παρά μόνο ως γραφικές ή ηρωικές και απομονωμένες εξάρσεις). Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να δει μια πρόσφατη θεώρηση αναρτημένη στην διεύθυνση http://www.ifestosedu.gr/130strategyandStatePower.htm (κρατική ισχύς και έσχατες λογικές της διεθνούς πολιτικής / Waltz) όπου εξετάζονται έσχατες λογικές της διεθνούς πολιτικής οι οποίες εάν δεν κυριαρχούν ένα οποιοδήποτε κράτος υπόκειται βαρύτατες συνέπειες.
Αναγκαστικά «δολοφονώντας» μια τέτοια θεώρηση εάν την συντομεύσουμε –τι να κάνουμε όμως, οι νεοέλληνες φαίνεται να είναι τόσο πολυάσχολοι που δεν μπορούν να διαβάσουν πάνω από … μια σελίδα, εξ ου και πνευματική πτώχευση– μπορούμε να πούμε και τα εξής για δέκα «δέκα αυτόδειλες, καταμαρτυρούμενες και πασίδηλες αρχές διεθνούς πολιτικής» (Waltz):
1. Η έλλειψη ρυθμιστικής εξουσίας στο διεθνές σύστημα παίζει καθοριστικό ρόλο στη συμπεριφορά των κρατών και στη σταθερότητα ή στην αστάθεια του διεθνούς συστήματος (άναρχο διεθνές σύστημα).
2. Καθώς απουσιάζει η υπερκρατική εξουσία, η οποία θα μπορούσε να ρυθμίζει τον ανταγωνισμό, οι σχέσεις των κρατών είναι κατά βάση ανταγωνιστικές και πολλές φορές συγκρουσιακές (ανταγωνιστικό διεθνές σύστημα).
3. Τα κράτη σε ένα τέτοιο ανταγωνιστικό σύστημα πρέπει από μόνα τους να μεριμνήσουν για την ασφάλειά τους (αρχή της αυτοβοήθειας).
4. Τα κράτη στο άναρχο διεθνές σύστημα αναγκάζονται να λάβουν μέτρα, για να αυξήσουν την ασφάλειά τους. Τα μέτρα αυτά όμως μειώνουν την ασφάλεια των άλλων. Αυτό ανατροφοδοτεί την ανασφάλεια και τον ανταγωνισμό. Αυτό είναι το γνωστό «δίλημμα ασφάλειας».
5. Τα κράτη είναι οι βασικοί δρώντες στο διεθνές σύστημα άρα και η βασική μονάδα ανάλυσης των διεθνών σχέσεων (κρατικοκεντρικό διεθνές σύστημα). [οι διεθνικοί δρώντες είναι εγαλειακού χαρακτήρα μέσα στην στρατηγική των κρατών και οι διεθνείς θεσμοί εξ ορισμού και αναπόδραστα (λόγω υψηλών αρχών διεθνούς δικαίου, είναι εξαρτημένες μεταβλητές των κρατών και μάλιστα των ισχυρών]
6. Τα κράτη επειδή είναι «ευαίσθητα στο κόστος» έχουν κάθε λόγο να συμπεριφέρονται ορθολογικά. Τα λάθη τιμωρούνται (αρχή του ορθολογισμού).
7. Κυρίαρχος στόχος του κράτους είναι η κατοχύρωση της ασφάλειάς του, δηλαδή η επιβίωση, η διατήρηση της εδαφικής κυριαρχίας και της εθνικής ανεξαρτησίας/αυτονομίας (βασικό εθνικό συμφέρον).
8. Τα κράτη επιδιώκουν να αποκτήσουν «ισχύ», η οποία είναι το κύριο «νόμισμα» στη διεθνή πολιτική (επιδίωξη ισχύος).
9. Σε ένα ανταγωνιστικό διεθνές σύστημα τα κράτη έχουν κίνητρο να εξισορροπήσουν τους αντιπάλους τους (στρατηγική εξισορρόπησης), για να αυξήσουν την ασφάλειά τους.
10. Οι μεμονωμένες προσπάθειες που καταβάλλουν τα κράτη να εξισορροπήσουν τους αντιπάλους τους, συμβάλλουν στη δημιουργία ενός αυτορυθμιζόμενου συστήματος ισορροπίας δυνάμεων που με τη σειρά του δύναται να συμβάλλει στη διατήρηση της ειρήνης (αρχή της ισορροπίας ισχύος).
[Σημείωση. Από στην συνόψιση στον πρόλογο του καθ. Αθ. Πλατιά στην εισαγωγή του έργου του K. Waltz Θεωρία διεθνούς πολιτικής (Εκδόσεις Ποιότητα), σ. 10-12.]
Στην ιλαροτραγική μεταπολιτευτική φάση τεσσάρων δεκαετιών όταν κυριαρχούσαν παραληρήματα, παρακρούσεις, ασυναρτησίες, αφέλειες και «ύπουλα» μεταμοντέρνα θεωρήματα/ιδεολογήματα, ο πολιτικός ορθολογισμός των Ελλήνων υπέστη βαριά πλήγματα.
Μεταξύ άλλων, δεν έγινε κατανοητό ότι περιοδικά στην διεθνή πολιτική το κτένι φτάνει στον κόμπο όταν εκδηλώνονται πόλεμοι, όταν επέρχονται πτωχεύσεις, όταν τα αναπτυξιακά προγράμματα ακυρώνονται και όλες οι ευγενείς επιδιώξεις κατεβαίνουν στον πάτο και όταν το κράτος και ο «πνευματικός κόσμος» καταντήσει να είναι υποχείριο των θηριωδών κερδοσκόπων και των θηριωδών στρατηγικών παιγνίων.
Όταν φτάσεις στον πάτο είτε αρχίζεις ξανά την ανοδική φορά είτε πάς πιο βαθιά στην άβυσσο. Ένα σοβαρό λοιπόν ερώτημα που χρήζει απάντησης: Είμαστε στον πάτο;
Εκεί κάτω στον πάτο, πάντως, ισχύει η αρχή της αυτοβοήθειας. Θουκυδίδης: (όταν κανείς αφελώς και μάταια περιμένει από τους συμμάχους να το σώσουν): «Η ελπίδα, παρηγοριά την ώρα του κινδύνου, όσους την έχουν από περίσσια δύναμη κι αν τους βλάψει δεν τους καταστρέφει όσοι όμως, στηριγμένοι πάνω της, τα παίζουν όλα για όλα (γιατί απ’ τη φύση της είναι σπάταλη), μονάχα όταν αποτύχουν την γνωρίζουν, όταν πια, για κείνον που έκαμε τη γνωριμία της, δεν έχει απομείνει τίποτε για να το προφυλάξει απ’ αυτήν. Αυτό σεις, αδύναμοι και που η τύχη σας κρίνεται από μια μονάχα κλίση της ζυγαριάς, μην θελήστε να το πάθετε ούτε να μοιάσετε τους πολλούς που, ενώ μπορούν ακόμη να σωθούν με ανθρώπινα μέσα, όταν τους βρουν οι συφορές και τους εγκαταλείψουν οι βέβαιες ελπίδες, καταφεύγουν στις αβέβαιες, τη μαντική και τους χρησμούς και όσα άλλα τέτοια, με τις ελπίδες που δίνουν, φέρνουν στην καταστροφή.»
Τώρα τι πρέπει να ελπίζεις στην φάση των διαφόρων σταδίων μιας προσπάθειας να αντιστρέψουμε τον κατήφορο και να αρχίσει η δύσκολη!! ανοδική πορεία; Αυτό είναι ένα σοβαρό ζήτημα γιατί ανάλογα με τις περιστάσεις οι επιλογές δεν είναι άσπρο-μαύρο αλλά κυμαινόμενες και διαβαθμισμένες.
Εκεί κάτω στον πάτο, τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα και η μόνη λέξη που πρέπει να ηχεί και να κυριαρχεί είναι: ΕΠΙΒΙΩΣΗ. Καλύτερα να ρωτήσετε κανένα καταδρομέα ή ΟΥΚ τι έκανε όταν διεξάγοντας καταδρομές μέσα στις εχθρικές γραμμές βρέθηκε μέσα σε ένα δάσος περικυκλωμένος από χιλιάδες εχθρικούς καταδρομείς. Απλουστεύω την απάντηση και την αναγάγω στην δική μας περίπτωση:
- Φροντίσουμε να προστατέψουμε την κοινωνία από τους προβοκάτορες και το σάπιο … πολιτικό προσωπικό της μεταπολίτευσης (με πιο απλά Ελληνικά: πολιτική αλλαγή, ποια όμως, ο Θεός και το ένστικτό μας πρέπει να ξέρει).
- Διασφαλίζουμε κοινωνική συνοχή των πολιτών γύρω από την μεγάλη πολιτική έννοια «ΕΠΙΒΙΩΣΗ».
- Με νόμο κατευνάζουμε όλους τους πολίτες που ανησυχούν ότι μέχρι να αποδειχθεί ότι επιβιώσαμε δεν θα πειράξει κανένας τραπεζικός ή άλλος κερδοσκόπος τα σπίτια τους, τις επιχειρήσεις τους, τα χωράφια τους και τον εν γένει δημόσιο και ιδιωτικό πλούτο των Ελλήνων. Μετά όλα αυτά θα τύχουν κοινωνικοπολιτικά νομιμοποιημένης διαχείρισης χωρίς τρόικες και χωρίς την Ελλάδα να βρίσκεται υπό κατάληψη.
- Αφού τα επιτύχουμε αυτά λέμε σε όλους τους κλέφτες, σε όλους τους κερδοσκόπους, σε όλους τους λικνιζόμενους υποκριτές και σε όλους τους αντιπροσώπους θηριωδών καταγωγίων που ενώνονται σε τράπεζες, διεθνείς «θεσμούς», καθωσπρέπει παρασυναγωγές κτλ, να τσακιστούν από μπροστά μας.
- Επειδή όμως είμαστε ή πρέπει να είμαστε σοβαρό κράτος δεν αρνιόμαστε καμιά υποχρέωσή μας που κρίνεται θεμιτή και βάσιμη. Όχι όμως χρέη που προσκάλεσαν κερδοσκόποι, ηγεμονικοί στρατηγικοί σχεδιασμοί, ελλείμματα της διεθνούς και ευρωπαϊκής οικονομικής και πολιτικής διακυβέρνησης κτλ, και κυρίως αυτά που οι ίδιοι καταμαρτυρούμενα ομολογούν
- Επιστρατεύουμε όλο το ανενεργό σήμερα σύστημα κρατικών λειτουργών και τους εκατοντάδες ή χιλιάδες επιστήμονες για να θεμελιώσει διαπραγματευτικά επιχειρήματα για το (4 πιο πάνω)
- Επιστρατεύουμε ανενεργούς (ή ελλειμματικά αξιοποιημένους) τακτικούς διπλωμάτες ή έκτακτους διπλωμάτες και οργώνουμε όλα τα διεθνή και ευρωπαϊκά πεδία συντεταγμένα. Με σχέδιο μιας αποτελεσματικής διαπραγματευτικής στρατηγικής, με καλά επεξεργασμένα επιχειρήματα και με ετοιμότητα πάλης γνωρίζοντας –επιτέλους να το μάθουμε– ότι εκτός κράτους όλα είναι ανταγωνιστικά μέχρι εχθρικά και όλες οι διαπραγματεύσεις ανελέητα σκληρές.
- Μεταξύ άλλων αυτό συνεπάγεται ρευστές συμμαχίες, απάντηση με διπλωματικό εκβιασμό κατά κάθε διπλωματικού εκβιασμού τρίτων κτλ, συν ακλόνητη φύλαξη των συνόρων από τις Ένοπλες Δυνάμεις και της κοινωνίας κατά των προβοκατόρων στο εσωτερικό.
- Για να μπορεί να διαπραγματευτεί η Ελλάδα απαιτείται ετοιμότητα εάν χρειαστεί και για όσο χρονικό διάστημα θα χρειαστεί –και μάλλον θα χρειαστεί– όλοι ανεξαιρέτως οι Έλληνες:
- «να τρώνε όσπρια ή και φύλλα δέντρων» ή και πέτρες,
- μιλώντας πιο σοβαρά όσο χρειαστεί να καταναλώνουν όσο παράγουν,
- να συσπειρωθούν γύρω από άξονες δημοκρατίας, ελευθερίας, εθνικής ανεξαρτησίας ανεξαρτήτως θυσιών,
- να είναι έτοιμοι ακόμη και να πεθάνουν για την πατρίδα τους (πάντα πρέπει να είναι έτοιμοι ακόμη και στην εποχή της … «παγκοσμιοποίησης»).
10. Μήπως υπάρχει καμιά αντίρρηση για το προηγούμενο σημείο (9); Εάν ναι έχουμε σοβαρό πρόβλημα και θα υποστούμε τις ανελέητες συνέπειες της ακραία ανταγωνιστικής διεθνούς πολιτικής (βλ. Waltz πιο πάνω). Δεν είναι ζήτημα εάν θα επιβιώσουμε αλλά τι θα επιβιώσει κα πως θα επιβιώσει; Σε όλες τις ιστορικές στιγμές κάποιοι λικνίζονται και ταλαντεύονται πάνω σε ένα «Βελενστίλειο εκκρεμές» όπου στον ένα πόλο είναι το «μιας ώρας ελεύθερης ζωής» [Δημοκρατία, Ελευθερία, Εθνική Ανεξαρτησία] και στον άλλο πόλο το «σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή» [εξευτελισμένη αποικία χρέους που θα κατεξουσιάζουν για λογαριασμό ξένων κάποιοι εγχώριοι πραιτοριανοί-Τσολάκογλου, αποικία στερημένη εθνικής ανεξαρτησίας και αποικίας της οποίας οι διαβιούντες θα είναι περίπου είλωτες ή και δουλοπάροικους]. Πόσοι είναι οι τελευταίοι;
Είμαστε ή δεν είμαστε στον πάτο; Η απάντηση λοιπόν για το κατά πόσο ανεπίστροφα πιάσαμε πάτο και κατά πόσο είμαστε σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης (http://www.ifestosedu.gr/111KatastasiEktaktouAnagkis.htm). Μετά την απάντηση σε αυτό το ερώτημα θα πρέπει να απαντήσουμε στο προαναφερθέν κλασικό δίλημμα που διατύπωσε ο Ρήγας Βελεστινλής. Είτε αποφασίζονται ορθολογιστικές στάσεις είτε αναπόδραστα πάμε πιο κάτω προς την άβυσσο και την δουλοπαροικία.
Τώρα, βέβαια, είναι γεγονός ότι λόγω πολιτικοπνευματικής ζαλάδας που προκάλεσαν οι τέσσερεις χαζοχαρούμενες δεκαετίες της μεταπολίτευσης, είναι λογικό αντί αναλύσεων για την στρατηγική με σκοπό την εθνική επιβίωση πολλοί να παραμιλούν περί δραχμής και ευρώ μη κατανοώντας ότι αυτά τα διλήμματα μπορούμε να τα δούμε μόνο εργαλειακά και ανάλογα με τις περιστάσεις μιας στρατηγικής επιβίωσης ανάλογα με το πώς θα συγκροτηθεί και με το πώς θα εξελιχθεί.
Τα πιο πάνω γράφτηκαν πολύ «εύκολα», γρήγορα και όντας σίγουροι ότι εάν πολλοί αμφισβητήσουν τις δύο δεκάδες επιχειρημάτων που προηγήθηκαν (για την διεθνή πολιτική και για το τι σημαίνει «κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» και αγώνας επιβίωσης) οι Έλληνες διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο. Στο παρελθόν έχουμε υποστεί μεγάλες ζημιές επειδή αυτές οι έσχατες λογικές επιβίωσης δεν κυριαρχούσαν. Εάν και τώρα δεν κυριαρχούν όπως τόσοι άλλοι στην ιστορία θα πάθουμε ότι μας αξίζει.
8 comments
Όποιος σχετικά μορφωμένος, λογικός και εύστροφος άνθρωπος καθήσει να σκεφτεί μια λύση, ένα διέξοδο από την κρίση χωρίς πολύ πόνο και απώλειες βαριές για την χώρα καταλαβαίνει αμέσως ότι τέτοια λύση δεν υπάρχει.
Δυστυχώς τα λάθη μας, ηγετών και λαού, των τελευταίων δεκαετιών ήταν πολλά και βαριά.
Πολύ σωστά όλα όσα έγραψε ο κ. Ήφαιστος και αν και περιληπτικά καλύπτουν μεγάλο φάσμα της αντιμετώπισης κρίσεων από ένα κράτος, και τα 1-10 του Waltz και τα 1-9.
Από αυτά θα συγκρατήσω πιο πολύ το 9. Με βάση αυτό συμπεραίνει κανείς ότι ο πάτος ακόμα δεν ήρθε γιατί ακόμα και τώρα υπάρχει ένα σημαντικό κομμάτι του πληθυσμού (γύρω στο 30%) που ακόμα μπορεί και βιώνει πλουσιοπάροχα καταναλώνοντας το “λίπος” που είχε συσσωρεύσει τα “χρυσά” χρόνια του εύκολου χρήματος και της κομματικής ευδαιμονίας. Αυτό το 30% λοιπόν είναι αδύνατον να συμπράξει στα 9.1-9.4. Και είναι ικανό ποσοστό να καθυστερήσει για λίγο ακόμα (βλέπε αρχές με μέσα του 2015) την οριστική διάλυση της οικονομιάς της χώρας, δηλαδή την “εύρεση” του πάτου η οποία θα συνοδευτεί και με κάποιας μορφής μέγαλη ή μικρή εθνική κατασστροφή.
Προσωπικώς δεν γνωρίζω τι θα επιβιώσει από τη χώρα. Ό,τι και να επιβιώσει πάντως θα έχει κάνει με ευλάβεια αυτό που μου είχε πει ένας παπούλης μια φορά:
“ο άνθρωπος το μόνον που μπορεί να κάνει είναι προσευχή”!
Οικονομοτεχνική ή γεωπολιτική λύση στα προβλήματα μας αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει.
Όποιος υπόσχεται “σοφές” λύσεις και γατίσιες ενέργειες εξόδου από την κρίση είναι βέβαιον ότι προσπαθεί να μας κοροιδέψει.
Το μόνον που μπορεί πλέον να μας σώσει είναι η μετάνοια και η προσευχή.
Το έχουμε ξανακάνει και εισακουστήκαμε πάμπολλες φορές στην εθνική μας πορεία:
«Τῇ ὑπερμάχῳ στρατηγῷ τὰ νικητήρια,
ὡς λυτρωθεῖσα τῶν δεινῶν εὐχαριστήρια,
ἀναγράφω σοι ἡ Πόλις σου Θεοτόκε.
Ἀλλ’ ὡς ἔχουσα τὸ κράτος ἀπροσμάχητον,
ἐκ παντοίων με κινδύνων ἐλευθέρωσον,
ἵνα κράζω σοι· Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε»
Ο Θεός να μας φυλάει.
Εν πολλοίς ορθές οι παρατηρήσεις του Beriev. Με την εξής έννοια. Ότι μεταξύ ενεργής και συνειδητοποιημένης εμπλοκής και συμπλοκής του πολίτη στην διαμόρφωση της “δημόσιας σφαίρας” και καθήλωσής του στην μικροπρεπή-κοντόφθαλμη απάθεια (ιδιοτελής μικροπρέπεια όσων έχουν ακόμη ευρώ στα μπαούλα ή καμιά δουλίτσα που δεν θα χάσουν αύριο αλλά μεθαύριο) το τελευταίο είναι η ενσάρκωση της ιδιωτείας. Επειδή όπως θα δείτε δεν προτείνω κάποια λύση αλλά προσανατολισμούς (αυτό κάνω πάντα γιατί δεν μπορεί κανείς να προβλέψει τον ευμετάβλητο και αστάθμητο άνθρωπο, ιδιαίτερα όταν η Πολιτεία πάσχει και τα ψυχόρμητα ταλαντεύονται) όλα κρίνονται από το κατά πόσο μια κοινωνία διαθέτει σωστό ένστικτο αυτοσυντήρησης-επιβίωσης. Όπως τονίζω στο σύντομο αυτό κείμενο η συλλογική επιβίωση είναι η κορυφαία πολιτική έννοια και αφορά τόσο τα πνευματικά όσο και τα αισθητά. Το πόσο δυνατό είναι εξαρτάται από τον πολιτειακό πατριωτισμό. Από εκεί και πέρα οι εκτιμήσεις και προβλέψεις δυσκολεύουν αφάνταστα. Άλλο η Σπάρτη και άλλο η Αθήνα πολύ δε πιο διαφορετικό ένα οποιοδήποτε σύγχρονο κρατίδιο που στερείται συνεκτικής πολιτικής ανθρωπολογίας, κοσμοθεωρητικών θεμελίων και πολιτικά σμιλευμένης πίστης και νομιμοφροσύνης στα εθνικά συμφέροντα. Η τελευταία μου φράση είναι ενδεικτική μιας επιβεβλημένης αναλυτικής αποστασιοποίησης και στην συνέντευξη http://www.neakriti.gr/?page=newsdetail&DocID=1108718&srv=266 με αφορμή αυτή την μικρή παρέμβαση κάτι παρόμοιο είπα.
Εξαιρετική η συνέντευξη. Εαν έπρεπε να συγκρατήσει κάποιος τρεις εκφράσεις από αυτή αυτές θα ήταν οι εξής:
1) Εθνική Ανεξαρτησία
2) Κρατική Ισχύς
3) (Λογιστικός) Έλεγχος του χρέους
Το “πρόβλημα” της συνέντευξης όμως ποιο είναι;
Το “πρόβλημα” είναι ότι ήδη πέρασε μια μέρα από την ημέρα που την κάνατε και έχει μόνο γύρω στα 400 views στο Youtube, με προοπτική γύρω στο πολύ τα 10000.
Εν ολίγοις ελάχιστότατη επιρροή πάνω στον κόσμο.
Για αυτό έχει αναφέρει κατ’επανάληψη η ελαχιστότητά μου το ζήτημα της “προπαγάνδας”.
Λαμπρές ιδέες και μυαλά με πατριωτικό-λογικό προσανατολισμό υπάρχουν στην χώρα και στον απόδημο Ελληνισμό, το θέμα όμως είναι ότι πνίγονται στον οχετό της συμφεροντολογικής προπαγάνδας των mainstream ΜΜΕ της κρητικής, μανιάτικης και (σε λιγότερο βαθμό) βορειοελλαδίτικης cosa nostra που κάνει κουμάντο σήμερα στην Ελλάδα.
Επαναλαμβάνουμε λοιπόν την έκκληση προς όποιους πλούσιους ευπατρίδηδες της Ελλάδας και του εξωτερικού να κάνουν την υπέρβαση, να βάλουν το χέρι στη τσέπη, να ρισκάρουν την κόντρα με τις “μαφίες” και να σώσουν την ύστατη έστω στιγμή τη χώρα κινητοποιώντας τον απροσανατόλιστο αυτή τη στιγμή Ελληνικό πληθυσμό.
Προκοπή δεν πρόκειται ποτέ να δούμε χωρίς mainstream ΜΜΕ προσανατολισμένα στο motto: “Εθνική Ανεξαρτησία, Κρατική Ισχύς, Έλεγχος του χρέους”.
Εκεί έξω, σίγουρα υπάρχουν άξιοι Έλληνες, ηγετικές φυσιογνωμίες “τύπου” Lee Kuan Yew, που μπορούν και θέλουν να κάνουν την Ελλάδα την Σιγκαπούρη της Ευρώπης αλλά είναι αδύνατον να ξεπεράσουν την επικοινωνιακή ομερτά που επιβάλλουν οι ντόπιες μαφίες μέ τη βοήθεια φυαικά και τη στήριξη των ξένων που θέλουν την χώρα να παραμείνει μπανανία.
Αυτό κατ’εμέ είναι το κύριο “πρακτικό” πρόβλημα στην διαχείρηση της κρίσης και στην προσπάθεια αναδόμησης του έθνους.
Ἂν κατάλαβα καλά, ἡ ἑπιβίωσή μας ὡς κράτους ἀπαιτεῖ νὰ καταστήσουμε τὸν κράτος μας ἀστυνομικὸ κράτος. Μὲ δεδομένο ὅτι ὅλοι οἱ διεθνεῖς ἀνταγωνιστές μας δὲν φαίνεται νὰ ἀστυνομοκρατοῦνται οὔτε νὰ στρατοκρατοῦνται στὴν ἔκταση αὐτή, γιατὶ εἰδικῶς ἐμεῖς πρέπει νὰ ὑποστοῦμε αὐτὴν τὴν μεταχείριση ; Εἰδικῶς γιὰ τὰ ὄσπρια, ὑπάρχει στὴν διεθνῆ βιβλιογραφία τῶν διεθνῶν σχέσεων κάποια συσχέτισις θεωρητικὴ ἢ ἐμπειρική, τῆς κατὰ κεφαλὴν καταναλώσεως ὀσπρίων καὶ τῆς διεθνοῦς ἰσχύος τῶν κρατῶν ; Μήπως καὶ μία πολιτικὴ παράταξις, οἱ ὑποστηρικταὶ τῆς ὁποίας θὰ ἔτρωγαν ὄσπρια, θὰ μποροῦσε νὰ προσβλέψει σὲ αὔξηση τῆς ἰσχύος της ;
Ἐπισημαίνω ὅτι οἱ θυσίες πού ἀπητοῦντο γιὰ τὴν σωτηρία τῆς χώρας σὲ προηγούμενο, παραπλησίου ἀντικειμένου πόνημα τοῦ ἰδίου συγγραφέως ἦταν οὐσιωδῶς μικρότερες. Ἐκεῖ προέτεινε νὰ μετακινούμεθα με τὴν συγκοινωνία ἐπὶ ἑξάμηνο. Χειροτέρευσαν τόσο τὰ πράγματα σὲ τόσο λίγο χρόνο ;
Τέλος, οἱ πρακτικὲς λύσεις πού προτείνει ὁ συγγραφεύς φαίνονται νὰ προσεγγίζουν τὴν πολιτικὴ τῆς Βορείου Κορέας. Ἔχει ἀξιοποιήσει ὁ συγγραφέας τὴν πεῖρα τοῦ συγκεκκριμένου καθεστῶτος ἀπὸ τὴν ἐφαρμογὴ τῆς πολιτικῆς αὐτῆς ;
Waltz’s book was written in 1979. Today is 2014. Doesn’t Mr. Ifestos read anything more current?
He reminds me of Giannaras and the “theoriticians” of KKE who quote and refer to 18th and 19th centuries disproven and “passe” ideas. Sad. Then, what you expect Greece to be but a basket case.
@Dimos
More current? Like say, iPhone 2 vs iPhone 5?…
You should say that you disagree with Waltz’s theories not that the quoted book was written in 1979. His theories are not (yet) disproven or …”passe”.
At the end of the day if you want to help Greece stop being a “basket case” come to Greece and help. You’re not helping by joking from a distance. We are suffering over here.
You should not joke with people’s suffer, only sick people joke that way…
Dimos
Η θεωρία του Waltz για την σημασία της κατανομής ισχύος εκτός του ότι στηρίζεται πάνω στο Θουκυδίδειο Υπόδειγμα και είναι συμβατή με αυτό (μια θεωρία είναι βάσιμη όταν είναι συμβατή με το Υπόδειγμα). Στο δοκίμιο http://www.ifestosedu.gr/130strategyandStatePower.htm στην τέταρτη ενότητα θα βρείτε αρκετή ανάλυση για τον Γουώλτζ και ίσως κατανοήσετε ότι η ανάλυσή του για τον ρόλο της κρατικής ισχύος και τον ρόλο της ισχύος στην διεθνή πολιτική, εν γένει, είναι καταμαρτυρούμενα αλάνθαστη! Θα είναι έτσι όσο υπάρχουν ανεξάρτητα κράτη άνισης ισχύος και άνισης ανάπτυξης. Αφού διαβάζετε Ελληνικά διαβάστε το πιο κάτω δύο αποσπάσματα. Το πρώτο, ο πρόλογος του προαναφερθέντος δοκιμίου και το δεύτερο τον διάλογο Μηλίων και Αθηναίων από του Θουκυδίδη. Το δεύτερο γράφτηκε πριν χιλιάδες χρόνια και πες τε μου εάν είναι ή δεν είναι “μαθηματικής ακριβείας”. Θα συνεχίσει να είναι ενόσω θα υπάρχουν ανεξάρτητα κράτη και απουσία παγκόσμιας διακυβέρνησης, επιτρέψτε μου να πω εάν δεν έχουμε ξανά “Βυζαντινή Οικουμένη”, μάλλον για πάντα.
Ο ρόλος της κρατικής ισχύος στον μετά-Αποικιακό εθνοκρατοκεντρικό κόσμο του Εικοστού Πρώτου Αιώνα (http://www.ifestosedu.gr/130strategyandStatePower.htm)
Π. Ήφαιστος, «Στρατηγική αντιπαράθεση στην μεταψυχροπολεμική εποχή και αστάθμητοι ανθρωπολογικοί παράγοντες της μετά-αποικιακής εποχής»* στο Μάζης Ι. (επιμ.) Εξεγέρσεις στον Αραβομουσουλμανικό Κόσμο: Ζητήματα Ειρήνης και Σταθερότητας στη Μεσόγειο (Εκδόσεις ΛΕΙΜΩΝ 2013)
Περίληψη. Ποιες είναι οι επιπτώσεις εκ του γεγονότος της χειραφέτησης πολλών εθνοκρατών τα οποία διαθέτουν πνευματικά μεστές πολιτικές ανθρωπολογίες; Πως συμπλέκονται τα τρία επίπεδα ανάλυσης –άνθρωπος, κράτος, διεθνές σύστημα– εκ του γεγονότος ότι μέσα στην μέχρι τούδε υλιστική δημόσια σφαίρα εισρέει πλέον δραστικά και διαμορφωτικά ο πνευματικός κόσμος των πολιτών; Επηρεάζεται η εξωτερική πολιτική των κρατών; Το Υπόδειγμα των διεθνών σχέσεων, υποστηρίζεται, ορίζεται από τις εγγενείς ιδιότητες της εθνοκρατοκεντρικής οντολογίας. Από το Υπόδειγμα απορρέουν οι αξιωματικές θέσεις όπως διατυπώθηκαν από τον Θουκυδίδη σε αναφορά με το πανομοιότυπο κλασικό σύστημα των Πόλεων. Το Υπόδειγμα και οι αξιωματικές διατυπώσεις του Θουκυδίδη οριοθετούν το θεωρητικό πεδίο ανάπτυξης της διεθνούς πολιτικής και δεσμεύουν δεοντολογικά την πολιτική επιστήμη των διεθνών σχέσεων. Τα ιδεολογικά συναρτημένα θεωρήματα του μοντερνισμού και του μεταμοντερνισμού, υποστηρίζεται πιο κάτω, δεν εμπίπτουν σε αυτό το πεδίο και γι’ αυτό θεωρούνται επιστημονικά έωλα. Συγκρατώντας πολλά αξιόπιστα πορίσματα του κλασικού ρεαλισμού, υποστηρίζεται, η μόνη βάσιμα συγκροτημένη θεωρία διεθνούς πολιτικής είναι, εξ αντικειμένου, η δομική θεωρία του Kenneth Waltz. Συμβατά με το Υπόδειγμα θεμελιώνει με ακλόνητο τρόπο την σχέση αιτίων-αιτιατών και σταθερότητας-αστάθειας και αλλαγής ανάλογα με την διεθνή κατανομή ισχύος. Η ανάλυση που ακολουθεί συνδέει και συμπλέκει τα εξής:
1. Στο ενδοκρατικό πολιτικό γίγνεσθαι η απροσμέτρητη ποικιλομορφία και η μεγάλη κύμανση των τιμών των ενδοκρατικών μεταβλητών –πολιτισμοί, θρησκείες, κτλ, και σύμμειξη και μέθεξη πνεύματος και αισθητών στην πολιτειακή συγκρότηση– δεν επιτρέπουν μια επιστημονικών προδιαγραφών στάθμιση και εκτίμηση αιτίων και αποτελεσμάτων. Ως εκ τούτου και με δεδομένης της ανομοιότητας των κρατικών δρώντων, γενική θεωρία εξωτερικής δεν μπορεί να υπάρξει. Καλούτσικες περιγραφές κάθε κράτους, ενδεχομένως.
2. Στο ενδοκρατικό επίπεδο όσον αφορά την διεθνή πολιτική το μόνο επιτρεπτό είναι η στάθμιση και εκτίμηση των διαμορφωτικών μεταβλητών της κρατικής ισχύος. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο σε αναφορά με τις υποστασιοποιημένες πολιτειακές συγκροτήσεις και θεσμίσεις που αφορούν την κρατική ισχύ. Αυτές οι διαμορφωτικές μεταβλητές, επιπλέον, ανάλογα με την κατά περίπτωση κύμανση των τιμών τους διαβαθμίζονται ως εκτιμήσεις υψηλότερου και χαμηλότερου ρίσκου.
3. Έτσι εκτιμούμενη η κρατική ισχύς ανάγεται στο διεθνές επίπεδο και μαζί με την ισχύ των άλλων κρατών προσδιορίζεται η διεθνής κατανομή ισχύος. Η αναγωγή αυτή γίνεται αφού προηγουμένως “αφαιρεθούν όλα τα άλλα πλην των δυνατοτήτων (δηλαδή πλην της ισχύος)” των κρατών.
4. Στην τρίτη ενότητα του παρόντος δοκιμίου και με όρους πολιτικής φιλοσοφίας αναλύονται οι προεκτάσεις για το δεύτερο και τρίτο επίπεδο εκ του γεγονότος ότι το ολοένα και πιο πνευματικά μεστό Βεστφαλιανό κράτος συγκροτεί τα εθνοκρατικά συστήματα διανεμητικής δικαιοσύνης με μοναδικό, ιδιαίτερο και ιδιόμορφο τρόπο: α) Βαθαίνει ολοένα και περισσότερο η ετερότητα της κατά κράτος πολιτικής ανθρωπολογίας. β) Συνεπαγόμενα αυξάνεται η εθνοκρατοκεντρική διαφοροποίηση. γ) Οι κρατοκεντρικές σχέσεις πρωτίστως εάν όχι αποκλειστικά διεξάγονται σε υλιστική βάση.
5. Ο υλιστικός χαρακτήρας των κρατοκεντρικών σχέσεων δεν αφήνει πολιτικά άξια λόγου περιθώρια διεθνικών πολιτικών συγκροτήσεων. Αυτή η θεώρηση συμπληρώνει την θεωρητική θέση του Waltz ότι μόνο οι δυνατότητες μπορούν να αναχθούν στο διεθνές επίπεδο.
6. Υπό το πρίσμα των προαναφερθέντων, έστω και εάν κανείς έχει κάποιες επιφυλάξεις για την προαναφερθείσα διαβάθμιση των ενδοκρατικών μεταβλητών, μπορούμε να διακρίνουμε απολύτως το δεύτερο από το τρίτο επίπεδο.
7. Διακρίνοντας απόλυτα το δεύτερο από το τρίτο επίπεδο αφήνονται μεγάλα περιθώρια σταθμίσεων και εκτιμήσεων για τις εθνοκρατικές υποστασιοποιήσεις και την κρατική ισχύ. Σταθμίζοντας, εκτιμώντας και ανάγοντας την κρατική ισχύ στο τρίτο επίπεδο η ανά πάσα στιγμή προκύπτουσα διεθνής κατανομή ισχύος προσδιορίζει την ανισορροπία και ισορροπία σε αναφορά με ερωτήματα για την σταθερότητα ή την αστάθεια του εγγενώς άναρχου και ανταγωνιστικού διεθνούς συστήματος.
8. Υπό το πιο πάνω πρίσμα διανοίγονται μια σειρά ερευνητικών πεδίων. Για παράδειγμα, για
τον τρόπο που η εκάστοτε διεθνής κατανομή καταναγκάζει και προσδιορίζει τις αποφάσεις υποστασιοποίησης πολιτικών συγκροτήσεων που αφορούν την κρατική ισχύ.
9. Η προκύπτουσα διάκριση του δευτέρου από το τρίτο επίπεδο ανατρέπει επιστημολογικά και μεθοδολογικά τα θεωρήματα και ιδεολογήματα περί διεθνικών, αισθητικών και άλλων σχέσεων. Εξ ορισμού δεν μπορούν να οδηγήσουν, υποστηρίζεται πιο κάτω, σε άξια λόγου πολιτική συγκρότηση: Οι διεθνικοί δρώντες είναι είτε ανεξάρτητες μεταβλητές βλαπτικές για όλους (τρομοκράτες, λαθρέμποροι κτλ) είτε εξαρτημένες μεταβλητές των κρατικών στρατηγικών. Οι διεθνείς θεσμοί, επίσης, ως εκ της φύσεώς τους είναι εξαρτημένες μεταβλητές των κρατών.
10. Στην αγνώστου διάρκειας Οδύσσεια των εθνοκρατών η ισορροπία ή ανισορροπία ανάλογα με την εκάστοτε διεθνή κατανομή ισχύος είναι ο προσδιοριστικός παράγοντας της σταθερότητας-αστάθειας και των διεθνών αλλαγών.
===================
ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ Διάλογος Αθηναίων-Μηλίων
Σημείωση Ο διάλογος αυτός, είναι ο πυρήνας της επιστημονικής μελέτης των διεθνών σχέσεων. Ουσιαστικά, με περιγραφικό και αξιολογικά ελεύθερο τρόπο, ο υπέρτατος ιστορικός και διεθνολόγος όλων των εποχών, θέτει όλα τα ζητήματα που αντιμετωπίζει ένα διακρατικό σύστημα. Ένα δηλαδή σύστημα του οποίου αρχή λειτουργίας είναι η εθνική ανεξαρτησία-κυριαρχία και η συνεπαγόμενη διεθνής αναρχία (όπου δηλαδή απουσιάζει μια παγκόσμια κυβέρνηση των κυβερνήσεων). Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός πως μεταξύ των θεσμών διεθνούς διακυβέρνησης παρεμβάλλονται τα αίτια πολέμου, με πρωταρχικό την ανισότητα ισχύος, τις συνεπακόλουθες ηγεμονικές αξιώσεις που εγείρονται και την άνιση ανάπτυξη που θρέφει τα διλήμματα ασφαλείας.
84. Το επόμενο καλοκαίρι ο Αλκιβιάδης έφτασε στο Άργος με είκοσι καράβια κι έπιασε όσους Αργείους θεωρούνταν ακόμη ύποπτοι και άνθρωποι των Λακεδαιμονίων, τριακόσιους άντρες, και οι Αθηναίοι τους απόθεσαν για ασφάλεια στα κοντινά νησιά, σε όσα εξουσίαζαν. Εκστρατεύσανε επίσης οι Αθηναίοι εναντίο της Μήλου με τριάντα δικά τους καράβια, έξι Χιώτικα και δυό Λεσβιακά, και με χίλιους διακόσιους οπλίτες τριακόσιους τοξότες και είκοσι ιπποτοξότες Αθηναίους, και περίπου χίλιους πεντακόσιους οπλίτες συμμάχους νησιώτες. Οι Μήλιοι είναι άποικοι των Λακεδαιμονίων και δεν ήθελαν να γίνουν υπήκοοι των Αθηναίων, όπως οι άλλοι νησιώτες στην αρχή κράτησαν ουδετερότητα κι έμεναν ήσυχοι, έπειτα, όταν οι Αθηναίοι μεταχειρίζονταν βία εναντίο τους στρατοπέδευσαν στη γή τους, έφτασαν σε ανοιχτό πόλεμο. Όταν λοιπόν τηγοί Κλεομήδης του Λυκομήδη και Τεισίας του Τεισιμάχου, και πριν τα διαπραγματεύσεις. Τους πρέσβεις αυτούς οι Μήλιοι δεν τους παρουσίασαν στη συνέλευση του λαού, αλλά τους κάλεσαν να πουν αυτά για τα οποία είχαν έρθει στους άρχοντες και τους πρόκριτους. Οι Αθηναίοι πρέσβεις είπαν στην ουσία τα εξής:
85. «Επειδή οι προτάσεις μας δεν θα γίνουν προς τον λαό, για να μην εξαπατηθή το πλήθος ακούοντάς μας να εκθέτωμε, σε μια συνεχή αγόρευση, επιχειρήματα ελκυστικά και ανεξέλεγκτα (γιατί καταλαβαίνομε πως αυτό το νόημα έχει το ότι μας φέρατε μπροστά στους λίγους), σεις οι συγκεντρωμένοι εδώ κάμετε κάτι ακόμη πιο σίγουρο. Μην μας απαντάτε και σεις μ’ ένα συνεχή λόγο, αλλά σε κάθε σημείο που νομίζετε πως δεν μιλάμε όπως είναι το συμφέρον σας, να μας σταματάτε και να λέτε τη γνώμη σας. Και πρώτα πρώτα πήτε μας αν συμφωνήτε μ’ όσα προτείνομε».
86. Οι αντιπρόσωποι των Μηλίων αποκρίθηκαν: «Την καλή σας ιδέα να δώσωμε μεταξύ μας με ησυχία εξηγήσεις δεν την κατακρίνομε, οι πολεμικές όμως ετοιμασίες που δεν είναι μελλοντικές , αλλά παρούσες ήδη, βρίσκονται σε φανερή αντίθεση με την πρότασή σας αυτή. Γιατί βλέπομε ότι έχετε ρθεί σεις οι ίδιοι δικαστές για όσα πρόκειται να ειπωθούν και ότι στο τέλος της συζητήσεως, σύμφωνα με κάθε πιθανότητα, θα φέρη σε μας πόλεμο, αν υπερισχύσωμε εξαιτίας του δίκιού μας και γι’ αυτό αρνηθούμε να υποχωρήσουμε, δουλεία αν πειστούμε».
87. ΑΘ. Αν ήρθατε σ’ αυτή τη συνεδρίαση για να κάμετε εικασίες για τα μελλούμενα ή για τίποτε άλλο, κι όχι, απ’ την τωρινή κατάσταση κι απ’ όσα βλέπετε, να σκεφτήτε για τη σωτηρία της πολιτείας σας, μπορούμε να σταματήσωμε, αν όμως γι’ αυτό, μπορούμε να συνεχίσωμε.
88. ΜΗΛ. Είναι φυσικό και συχωριέται, στη θέση που βρισκόμαστε, να πηγαίνη ο νους μας σε πολλά, κι επιχειρήματα και σκέψεις. Αναγνωρίζομε ότι η σημερινή συνάντηση γίνεται βέβαια για τη σωτηρία μας, κι η συζήτηση, αν το νομίζετε σωστό, ας γίνη με τον τρόπο που προτείνετε.
89. ΑΘ. Κι εμείς λοιπόν δεν θα πούμε με ωραίες φράσεις μακρούς λόγους, που δεν πρόκειται να σας πείσουν, ή ότι δίκαια έχομε την ηγεμονία σας, επειδή νικήσαμε τους Πέρσες, ή ότι τώρα εκστρατεύομε εναντίο σας, επειδή αδικιόμαστε, κι από σας ζητούμε να μην νομίσετε πως θα μας πείσετε λέγοντας ή ότι, ενώ είστε άποικοι των Λακεδαιμονίων, δεν πήρατε μέρος στον πόλεμο στο πλευρό τους ή ότι δεν μας κάματε κανένα κακό έχομε την απαίτηση να επιδιώξωμε πιο πολύ να επιτύχωμε τα δυνατά απ’ όσα κι οι δυό μας αληθινά έχομε στο νού μας, αφού ξέρετε όταν υπάρχη ίση δύναμη για την επιβολή του, κι ότι, όταν αυτό δεν συμβαίνη, οι δυνατοί κάνουν όσα τους επιτρέπει η δύναμή τους κι οι αδύναμοι υποχωρούν κι αποδέχονται.
90. ΜΗΛ. Όπως εμείς τουλάχιστο νομίζομε, είναι χρήσιμο (ανάγκη να μιλάμε γι’ αυτό, επειδή εσείς τέτοια βάση βάλατε στη συζήτησή μας, να αφήσωμε κατά μέρος το δίκαιο και να μιλάμε για το συμφέρο) να μην καταργήσετε σεις αυτό το κοινό καλό, αλλά να υπάρχουν, γι’ αυτόν που κάθε φορά βρίσκεται σε κίνδυνο, τα εύλογα και τα δίκαια και να ωφελήται κάπως αν πείση, έστω κι αν τα επιχειρήματά του δεν βρίσκονται μέσα στα πλαίσια του αυστηρού δικαίου. Κι αυτό δεν είναι σε σας λιγώτερο συμφέρον από ότι σε μας, γιατί, αν νικηθήτε, θα μπορούσατε να γενήτε παράδειγμα στους άλλους για να σας επιβάλουν την πιο μεγάλη τιμωρία.
91. ΑΘ. Εμείς για το τέλος της ηγεμονίας μας, αν αυτή θα καταλυθή κάποτε, δεν ανησυχούμε γιατί δεν είναι επικίνδυνοι στους νικημένους όσοι, όπως οι Λακεδαιμόνιοι, ασκούν ηγεμονία πάνω σ’ άλλους (άλλωστε η αντιδικία μας δεν είναι με τους Λακεδαιμόνιους), αλλά επικίνδυνοι είναι οι υπήκοοι, αν τυχόν αυτοί ξεσηκωθούν και νικήσουν εκείνους που τους εξουσίαζαν. Όσο γι’ αυτό ας μείνη σε μας η φροντίδα να αντιμετωπίσωμε τον κίνδυνο εκείνο όμως που θέλομε τώρα να κάνωμε φανερό σε σας είναι ότι βρισκόμαστε εδώ για το συμφέρον της ηγεμονίας μας και ότι όσα θα πούμε τώρα σκοπό έχουν τη σωτηρία της πολιτείας σας, επειδή θέλομε και χωρίς κόπο να σας εξουσιάσωμε και για το συμφέρον και των δυό μας να σωθήτε.
92. ΜΗΛ. Και πως μπορεί να συμβή να είναι ίδια συμφέρο σε μας να γίνωμε δούλοι, όπως σε σας να γίνετε κύριοί μας;
93. ΑΘ. Επειδή σεις θα έχετε τη δυνατότητα να υποταχθήτε πρίν να πάθετε τις πιο μεγάλες συφορές, κι εμείς, αν δεν σας καταστρέψωμε, θα έχωμε κέρδος.
94. ΜΗΛ. Ώστε δεν θα δεχτήτε, μένοντας εμείς ήσυχοι, να είμαστε φίλοι σας αντί εχθροί, σύμμαχοι όμως κανενός απ’ τους δυό σας;
95. ΑΘ. Όχι, γιατί δεν μας βλάφτει τόσο η έχθρα σας όσο η φιλία σας η φιλία σας, στα μάτια των υπηκόων μας, θα ήταν απόδειξη αδυναμίας, ενώ το μίσος σας απόδειξη της δύναμής μας.
96. ΜΗΛ. Έτσι σκέφτονται οι υπήκοοί σας για το σωστό, ώστε να βάζουν στην ίδια μοίρα εκείνους που δεν έχουν καμμιά φυλετική σχέση μαζί σας κι εκείνους που οι περισσότεροί τους είναι άποικοί σας, μερικοί μάλιστα απ’ αυτούς αποστάτησαν κι υποτάχτηκαν;
97. ΑΘ. Ναι, γιατί νομίζουν ότι λόγια που να στηρίζωντα στο δίκαιο δεν λείπουν από κανένα, πιστεύουν όμως πως όσοι διατηρούν την ελευθερία τους το χρωστούν στη δύναμή τους κι ότι εμείς δεν εκστρατεύομε εναντίο τους από φόβο ώστε το να σας υποτάξωμε εκτός που θα αυξαίνε τους υπηκοούς μας θα μας πρόσφερνε και ασφάλεια, και μάλιστα αν σεις, νησιώτες και πιο αδύναμοι από άλλους, δεν υπερισχύσετε απέναντι μας που είμαστε κυρίαρχοι στη θάλασσα.
98. ΜΗΛ. Και δεν νομίζετε ότι υπάρχει ασφάλεια στην πρότασή μας εκείνη; Γιατί κι εδώ πάλι είναι ανάγκη, όπως εσείς μας υποχρεώσατε ν’ αφήσωμε τους δίκαιους λόγους και ζητάτε να μας πείσετε να υπωρήσωμε μπροστά στο δικό σας συμφέρον, έτσι κι εμείς να σας εξηγήσωμε το δικό μας συμφέρο, αν αυτό τυχαίνη να είναι μαζί και δικό σας, και να προσπαθήσωμε να σας πείσωμε. Γιατί πως είναι δυνατό να μην κάμετε εχθρούς σας όσους τώρα είναι ουδέτεροι, όταν αυτοί, βλέποντας τα όσα έγιναν εδώ, πιστέψουν πως κάποτε σεις θα επιτεθήτε αυτούς που είναι τώρα εχθροί σας, κι εκείνους που ποτέ δεν σκέφθηκαν να γίνουν, παρά τη θέλησή τους; να στρέψετε εναντίο σας;
99. ΑΘ. Καθόλου, γιατί δεν νομίζουμε ότι είναι πιο επικίνδυνοι για μας που, κατοικώντας κάπου στην στεριά, εξαιτίας της ελευθερίας τους, θ’ αργήσουν πολύ να πάρουν προφυλακτικά μέτρα εναντίο μας, αλλά οι νησιώτες, όσοι, όπως σεις, βρίσκονται κάπου ανεξάρτητοι, κι όσοι είναι κιόλας ερεθισμένοι από τις αναγκαίες πιέσεις της ηγεμονίας μας. Αυτοί λοιπόν, με το να στηριχτούν πολύ στην απερισκεψία, μπορούν να φέρουν, και τον εαυτό τους κι εμάς, σε φανερούς κινδύνους.
100. ΜΗΛ. Αν σεις για να μην χάσετε την ηγεμονία σας, κι οι υπήκοοί σας για να απαλλαγούν απ’ αυτήν, αψηφάτε τόσους κινδύνους, φανερό πως εμείς, που είμαστε ακόμη ελεύθεροι, θα δείχναμε μεγάλη ευτέλεια και δειλία αν δεν κάναμε το παν προτού γίνωμε δούλοι.
101. ΑΘ. Όχι, αν αποφασίσετε συνετά γιατί δεν αγωνίζεστε με ίσους όρους για να δείξετε την ανδρεία σας, δηλαδή να μην ντροπιαστήτε πιο πολύ πρόκειται να αποφασίσετε για τη σωτηρία σας, για το να μην αντιστέκεστε στους πολύ πιο δυνατούς σας.
102. ΜΗΛ. Ξέρομε όμως πως καμμιά φορά οι τύχες του πολέμου κρίνονται πιο δίκαια, κι όχι ανάλογα με την διαφορά σε πλήθος ανάμεσα στους δυό αντίπαλους και σε μας η άμεση υποχώρηση δεν δίνει καμμιάν ελπίδα, ενώ με το ν’ αγωνιστούμε υπάρχει ακόμη ελπίδα να μείνωμε όρθιοι.
103. ΑΘ. Η ελπίδα, παρηγοριά την ώρα του κινδύνου, όσους την έχουν από περίσσια δύναμη κι αν τους βλάψη δεν τους καταστρέφει όσοι όμως, στηριγμένοι πάνω της, τα παίζουν όλα για όλα (γιατί απ’ τη φύση της είναι σπάταλη), μονάχα όταν αποτύχουν την γνωρίζουν, όταν πιά, για κείνον που έκαμε τη γνωριμία της, δεν έχη απομείνει τίποτε για να το προφυλάξη απ’ αυτήν. Αυτό σεις, αδύναμοι και που η τύχη σας κρίνεται από μια μονάχα κλίση της ζυγαρίας, μην θελήστε να το πάθετε ούτε να μοιάσετε τους πολλούς που, ενώ μπορούν ακόμη να σωθούν με ανθρώπινα μέσα, όταν τους βρούν οι συφορές και τους εγκαταλείψουν οι βέβαιες ελπίδες, καταφεύγουν στις αβέβαιες, τη μαντική και τους χρησμούς και όσα άλλα τέτοια, με τις ελπίδες που δίνουν, φέρνουν στην καταστροφή.
104. ΜΗΛ. Κι εμείς, το ξέρετε καλά, θεωρούμε πως είναι δύσκολο να αγωνιστούμε εναντίον της δύναμής σας, μαζί κι εναντίον της τύχης, αν αυτή δεν σταθή αμερόληπτη όσο για την τύχη όμως πιστεύομε, ότι δεν θα αξιωθούμε απ’ τους θεούς χειρότερης, γιατί θεοφοβούμενοι εμείς αντιμετωπίζομε άδικους όσο για την δύναμη που δεν έχομε, τις ελλείψεις μας θα τις συμπληρώση η συμμαχία των Λακεδαιμονίων, που είναι αναγκασμένη να μας βοηθήση, αν όχι γι’ άλλο λόγο, τουλάχιστο από φυλετική συγγέννεια κι από ντροπή. Δεν έχομε λοιπόν καθόλου παράλογα τόσο θάρρος.
105. ΑΘ. Αλλά κι εμείς νομίζομε πως δεν θα μας λείψη η εύνοια των θεών γιατί δεν ζητούμε και δεν κάνομε τίποτε που να βρίσκεται έξω από ό,τι πιστεύουν οι άνθρωποι για τους θεούς ή θέλουν στις αναμεταξύ τους σχέσεις. Έχομε τη γνώμη για τους θεούς και την βεβαιότητα για τους ανθρώπους, ότι, αναγκασμένοι από έναν φυσικό νόμο, επιβάλλουν πάντα την εξουσία τους όπου είναι πιο δυνατοί. Τον νόμο αυτό ούτε εμείς τον θεσπίσαμε ούτε θεσπισμένο πρώτοι εμείς τον εφαρμόσαμε, αλλά τον βρήκαμε να υπάρχη και θα τον αφήσωμε να υπάρχη παντοτινά, και τον εφαρμόζομε ξέροντας ότι και σεις και άλλοι, αν αποκτούσατε την ίδια δύναμη με μας, θα κάνατε τα ίδια. Όσο λοιπόν για την εύνοια των θεών, έχομε κάθε λόγο να μην φοβόμαστε ότι θα βρεθούμε σε μειονεκτική θέση. Όσο για την ιδέα σας για τους Λακεδαιμονίους, στην οποία στηρίζετε την πεποίθηση ότι από ντροπή θα σας βοηθήσουν, ενώ μακαρίζομε την αθωότητά σας δεν ζηλεύομε την αφροσύνη σας. Πραγματικά οι Λακεδαιμόνιοι στις μεταξύ τους σχέσεις και στις συνήθειες του τόπου τους δείχνονται πολύ ενάρετοι για τη συμπεριφορά τους όμως απέναντι στους άλλους, μόλο που θα ’χε κανείς πολλά να πη για το πως φέρνονται, θα μπορούσε πολύ καλά να τα συνοψίση αν έλεγε ότι, απ’ όλους τους ανθρώπους που ξέρομε, αυτοί δείχνουν ολοφάνερα ότι θεωρούν τα ευχάριστα έντιμα και τα συμφέροντα δίκαια. Κι αλήθεια η τέτοια νοοτροπία τους δεν είναι καθόλου ευνοική προς τις τωρινές παράλογες ελπίδες σας για σωτηρία.
106. ΜΗΛ. Αλλά εμείς γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο έχομε αυτή τη στιγμή πιο πολύ την πεποίθηση ότι οι Λακεδαιμόνιοι, για το συμφέρον το δικό τους, δεν θα θελήσουν να προδώσουν τους Μηλίους, που είναι άποικοί τους, και να φτάσουν να γίνουν αναξιόπιστοι στους φίλους τους Έλληνες κι ωφέλιμοι στους εχθρούς τους.
107. ΑΘ. Και δεν νομίζετε ότι το συμφέρον βρίσκεται στην ασφάλεια, ενώ το δίκαιο και το έντιμο κατορθώνονται με κινδύνους, τους οποίους οι Λακεδαιμόνιοι, τις περισσότερες φορές, ελάχιστα αποτολμούν;
108. ΜΗΛ. Αλλά νομίζομε ότι και τους κινδύνους για χάρη μας θα αναλάβουν αυτοί πιο πρόθυμα, κι ότι θα θεωρήσουν πως είναι πιο σίγουροι αν για μας κι όχι γι άλλους τους αναλάβαιναν, τόσο γιατί για τις πολεμικές επιχειρήσεις βρισκόμαστε κοντά στην Πελοπόννησο όσο και γιατί στα φρονήματα, εξαιτίας της φυλετικής συγγένειας, είμαστε πιο αξιόπιστοι από άλλους.
109. ΑΘ. Εγγύηση γι’ αυτούς που συμπολεμήσουν δεν είναι η φιλική διάθεση αυτών που τους καλούν, αλλά αν υπερέχουν σε πραγματική δύναμη κι αυτό το λογαριάζουν οι Λακεδαιμόνιοι περισσότερο από κάθε άλλον (από έλλειψη άλλωστε εμπιστοσύνης στη δική τους ετοιμασία, μονάχα με πολλούς συμμάχους εκστρατεύουν εναντίον των γειτόνων τους), ώστε δεν φαίνεται πιθανό ότι αυτοί, μ’ εμάς θαλασσοκράτορες, θα στείλουν στρατό σ’ ένα νησί.
110. ΜΗΛ. Αλλά θα μπορούσαν να στείλουν κι άλλους κι ακόμη το Κρητικό πέλαγος είναι πλατύ και μες σ’ αυτό είναι πιο δύσκολο οι θαλασσοκράτορες να συλλάβουν παρά αυτοί που θέλουν να ξεφύγουν να σωθούν. Κι αν όμως αποτύχαιναν σ’ αυτό, θα μπορούσαν να στραφούν εναντίον της γής σας κι εναντίον των υπολοίπων συμμάχων σας, σ’ όσους δεν έφτασε ο Βρασίδας και τότε θα ’χετε να αγωνιστήτε όχι για μια χώρα που δεν σας ανήκε ποτέ, αλλά για πράγματα πιο δικά σας, τη συμμαχία σας τη γή σας.
111. ΑΘ. Ξέρετε από την πείρα σας πως απ’ αυτά κάτι μπορεί να συμβή, αλλά δεν αγνοείτε επίσης ότι οι Αθηναίοι ποτέ ως σήμερα δεν αποτραβήχτηκαν από καμμιά πολιορκία, επειδή φοβήθηκαν άλλους. Παρατηρούμε όμως πως, ενώ είπατε ότι θα σκεφτήτε για σωτηρία σας, στην τόσο πλατιά συζήτηση δεν έχετε πεί τίποτε στο οποίο βασισμένοι λογικοί άνθρωποι θα πίστευαν ότι μπορούν να σωθούν, αλλά τα πιο δυνατά σας στηρίγματα είναι μελλοντικές ελπίδες, ενώ γα μέσα που έχετε είναι πολύ μικρά για να υπερισχύσετε, αν συγκριθούν μ’ εκείνα που αυτή τη στιγμή βρίσκονται παραταγμένα εναντίον σας. Και δείχνετε μεγάλη απερισκεψία αν, αφού ζητήστε να αποσυρθούμε, δεν αποφασίστε, όσο ακόμη είναι καιρός, κάτι άλλο πιο φρόνιμο απ’ αυτά. Να μην πάη ο νους σας στην ντροπή που τόσο συχνά καταστρέφει τους ανθρώπους, όταν αντιμετωπίζουν κινδύνους φανερούς και ταπεινωτικούς. Γιατί πολλούς, ενώ ακόμη σε θέση να ιδούν καθαρά σε ποιους κινδύνους οδηγούνταν, τους παράσυρε η δύναμη μιας ελκυστικής λέξης, της λεγόμενης ντροπής, και, νικημένοι απ’ τη λέξη, στην πράξη έπεσαν θεληματικά σε αγιάτρευτες συφορές κι ακόμη απόχτησαν ντροπή πιο ταπεινωτική, αφού αυτή ήταν αποτέλεσμα ανοησίας παρά τύχης. Αυτό σεις, αν σκεφτήτε φρόνιμα, θα το αποφύγετε και δεν θα νομίστε άπρεπο να υποχωρήσετε στην πολιτεία την πιο δυνατή που σας προτείνει όρους λογικούς, να γίνετε δηλαδή σύμμαχοί της πληρώνοντας φόρο, διατηρώντας τη χώρα σας, και, ενώ σας δίνεται η εκλογή ανάμεσα στον πόλεμο και στην ασφάλεια, εσείς να μην διαλέξτε τα χειρότερα επιζητώντας να φανήτε ανώτεροι γιατί όσοι στους ίσους δεν υποχωρούν, στους δυνατώτερους φέρνονται φρόνιμα και στους κατώτερους δείχνονται μετριοπαθείς, αυτοί πιο πολύ προκόβουν. Σκεφτήτε λοιπόν, όταν εμείς αποσυρθούμε, και συλλογιστήτε πολλές φορές ότι αποφασίζετε για την πατρίδα, για τη μια και μόνη πατρίδα σας, κι ότι απ’ τη μιάν αυτήν απόφασή σας θα εξαρτηθή να ευτυχήση τούτη ή να δυστυχήση.
112. Οι Αθηναίοι αποχώρησαν από τη συζήτηση και οι Μήλιοι, όταν μείνανε μόνοι τους, επειδή αποφάσισαν παραπλήσια με’ εκείνα πού έλεγαν πρωτύτερα, αποκρίθηκαν τα εξής: «Ούτε γνώμη διαφορετική από την προηγούμενη έχομε, Αθηναίοι, ούτε μέσα σε λίγες στιγμές θα στερήσωμε μια πόλη, που υπάρχει εδώ κι εφτακόσια χρόνια, από την ελευθερία της, αλλά έχοντας εμπιστοσύνη στην τύχη, που χάρη στην εύνοια των θεών την προστατεύει ως τώρα, και στη βοήθεια των ανθρώπων κι ιδιαίτερα των Λακεδαιμονίων, θα προσπαθήσωμε να τη σώσωμε. Σας προτείνομε όμως να είμαστε φίλοι σας, εχθροί με κανένα απ’ τους δυό σας, και να φύγετε απ’ τη γή μας, αφού κάνωμε συνθήκη πού θα την κρίνωμε ωφέλιμη και στους δυό μας».
113. Οι Μήλιοι λοιπόν τόσα μονάχα αποκρίθηκαν κι οι Αθηναίοι αποχωρώντας πιά οριστικά από τις διαπραγματεύσεις είπαν: «Πραγματικά, όπως νομίζομε ύστερα από την απόφασή σας αυτή, είστε οι μόνοι που κρίνετε τα μελλοντικά πιο καθαρά απ’ αυτά που βλέπετε μπροστά στα μάτια σας, και τ’ άγνωστα, επειδή τα θέλετε, τα θωρείτε σαν να γίνωνται στην πραγματικότητα τα χετε παίξει όλα και στηριγμένοι ολότελα στους Λακεδαιμονίους, την τύχη και τις ελπίδες θα τα χάσετε όλα».
114. Οι Αθηναίοι πρέσβεις γύρισαν στο στρατόπεδο κι οι στρατηγοί, αφού οι Μήλιοι δεν υποχωρούσαν σε τίποτε, άρχισαν αμέσως τις εχθροπραξίες, κι αφού μοίρασαν τη δουλειά στα στρατιωτικά τμήματα της κάθε πόλης εζώσαν κυκλικά με τείχος τους Μηλίους. Ύστερα οι Αθηναίοι άφησαν φρουρά από δικούς τους στρατιώτες και συμμάχους, στη στεριά και στη θάλασσα, κι έφυγαν με το μεγαλύτερο μέρος τους στρατού. Οι υπόλοιποι έμειναν και πολιορκούσαν τον τόπο.
116………………..Την ίδια εποχή οι Μήλιοι πάλι σ’ άλλο σημείο κυρίεψαν ένα μέρος απ’ το τείχος των Αθηναίων που τους έζωνε, όπου οι φρουροί δεν ήταν πολλοί. Ύστερα απ’ τα γεγονός αυτό ήρθε κι άλλος στρατός απ’ την Αθήνα, με αρχηγό τον Φιλοκράτη του Δημέα κι οι Μήλιοι, επειδή πολιορκούνταν πιά πολύ στενά, έγινε μάλιστα και κάποια προδοσία από ανάμεσά τους, συνθηκολόγησαν με τους Αθηναίους με τον όρο να αποφασίσουν εκείνοι για την τύχη τους. Κι αυτοί σκότωσαν όσους Μηλίους ενήλικούς έπιασαν, κι έκαμαν δούλους τα παιδιά και τις γυναίκες. Το νησί το αποικίσανε οι ίδιοι στέλνοντας αργότερα πεντακόσιους αποίκους.
Τώρα, για τους αλματώδεις και αυθαίρετους ισχυρισμούς που διατυπώθηκαν πιο πάνω περί Κορέας, οσπρίων και ισχύος, αστυνομικών κρατών κτλ λέμε “ουδέν σχόλιο”.