Το Βυζάντιο και η Ρωμιοσύνη πέρα από τα ονόματα
Στη συγκρότηση της ανθρώπινης συνείδησης, τα ονόματα έχουν πάντα μεγάλη σημασία. Γίνονται ισχυρά σύμβολα συσπείρωσης των οικείων και διάκρισης των «άλλων». Ειδικά σε εποχές όπως...
Category : Ιστορία: Βυζάντιο
Μιχαήλ Παλαιολόγος: Η ανάκτηση της Πόλης και ο αγώνας κατά των Φράγκων
Ως τελευταίος ηγεμόνας της εξόριστης αυτοκρατορίας της Νίκαιας, και πρώτος αυτοκράτορας του παλινορθωμένου Βυζαντίου μετά την λατινική Άλωση του 1204, ο Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγος υπήρξε...
Η «Μαρία των Μογγόλων».
Γράφει ο Στυλιανός Καβάζης Στο ψηφιδωτό αυτό της μονής της χώρας στην Κωνσταντινούπολη απεικονίζεται η πριγκίπισσα Μαρία Δέσποινα Παλαιολογίνα, γνωστή και σαν η Μαρία των...
Το Βυζάντιο ως κιβωτός σωτηρίας του Ελληνισμού και της επιστήμης.
Γράφει ο Στυλιανός Καβάζης. «Επί δέκα αιώνες (Βυζάντιο), η Εκκλησία υπήρξε η μεγάλη προστάτης του Ελληνισμού, όταν δε το Βυζάντιον έπεσε, η Εκκλησία παρέσχε εις...
Ύψωσις του Τιμίου Σταυρού [Τι διδασκόταν κάποτε στα σχολεία μας].
Γράφει ο Στυλιανός Καβάζης. Σήμερα και κάθε 14 Σεπτεμβρίου εκάστου έτους η ορθόδοξη Εκκλησία μας εορτάζει την παγκόσμια ύψωση του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού. Αυτή...
ΒΙΝΤΕΟ – Από το Βυζάντιο στους Οθωμανούς: Γιατί το Ανατολικό Ζήτημα ξεκινάει το 1204
Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204 υπήρξε σταθμός της παγκόσμιας ιστορίας. Θανατωμένη από σφοδρό κτύπημα στην κεφαλή της, η Βυζαντινή αυτοκρατορία θρυμματίστηκε μικρά, ασταθή τμήματα...
Η βυζαντινή κυριαρχία σε Συρία και Αίγυπτο – Η Μέση Ανατολή πριν το Ισλάμ
Οι ανατολικότερες επαρχίες της Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, η Συρία, η Παλαιστίνη και η Αίγυπτος, κερδίζουν λίγη προσοχή στο πανόραμα της βυζαντινής ιστορίας. Αυτό συμβαίνει επειδή...
Επίκαιρα μηνύματα από τη Βυζαντινή Κωνσταντινούπολη.
Γράφει ο Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων. Κάθε Έλληνας πολίτης έχει δικαίωμα και υποχρέωση να τιμά τη μνήμη των πεσόντων κατά την 29η Μαΐου 1453...
ΒΙΝΤΕΟ – Γιατί οι Βυζαντινοί δεν ανέκτησαν την Μικρά Ασία: Οι ομοιότητες με το 1922
Μετά τη μάχη του Μαντζικέρτ και εκμεταλλευόμενοι τους βυζαντινούς εμφυλίους πολέμους, οι Σελτζούκοι Τούρκοι και οι νομαδικές φυλές των Τουρκομάνων από τα βάθη της Ασίας...
Ο Ταμερλάνος στην Μικρά Ασία: Η μάχη της Άγκυρας και η καταστροφή της Σμύρνης (1402)
Από τα βάθη της αρχαιότητες ως τις παρυφές της νεότερης εποχής, οι στέπες της κεντρικής και της βόρειας Ασίας κάθε τόσο συσπώντο από μεγάλες πληθυσμιακές...
Η συνάντηση Ελλήνων θεών και Παλαιάς Διαθήκης στην Βυζαντινή Χρονογραφία του Ιωάννη Μαλάλα
Η ιστορία, ως επιστήμη και ως κλάδος της λογοτεχνίας, αποτελεί προσφορά του Ηροδότου και του Θουκυδίδη και δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Στην Αρχαιότητα και τον...
Τι γνωρίζουμε για την Μονή της Χώρας και τον Βυζαντινό Πολιτισμό;
Γράφει ο Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων. Στη συνείδηση των Ορθοδόξων Ελλήνων η Μονή της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη (ορθότερα: Η Μονή του Σωτήρος εν τη...
Το Δεσποτάτο της Ηπείρου: Το πρώτο ελλαδικό κράτος και ο αγώνας για την Κωνσταντινούπολη
Η Δ’ Σταυροφορία του 1204 οδήγησε στην άλωση της Κωνσταντινούπολης και την κατάληψη του ελλαδικού χώρου και των νησιών από τους Σταυροφόρους και τους Βενετούς...
Γιατί οι Φράγκοι έχασαν την Κωνσταντινούπολη: Η αποτυχία της Σταυροφορικής αυτοκρατορίας της Ρωμανίας
Ήδη πριν την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204, οι Σταυροφόροι και οι Βενετοί σύμμαχοί τους είχαν καταρτίσει σχέδιο διαμελισμού του βυζαντινού κράτους, ο καθένας με...
Το Ανατολικό ζήτημα ξεκινά το 1204
Κενό ισχύος μετά την διάλυση του Βυζαντινού κόσμου – Ο διαμελισμός και η μετάβαση μεταξύ αυτοκρατοριών – Η Οθωμανική αυτοκρατορία και η παρακμή της Μάριος Νοβακόπουλος*...
Γιατί οι Βυζαντινοί δεν ανέκτησαν την Μικρά Ασία – Οι ομοιότητες με το 1922
Μετά τη μάχη του Μαντζικέρτ και εκμεταλλευόμενοι τους βυζαντινούς εμφυλίους πολέμους, οι Σελτζούκοι Τούρκοι και οι νομαδικές φυλές των Τουρκομάνων από τα βάθη της Ασίας...
Γεωγραφία και γεωπολιτική κατάσταση του Βυζαντίου τον 11ο αιώνα
Η θέση του Βυζαντίου στον χώρο το «καταδίκασε» σε ρόλο πρωταγωνιστή της παγκόσμιας ιστορίας. Ανεξάρτητα από την αυξομείωση των εδαφών του (ειδικά μετά την οριστική απώλεια...
Η Οικονομική πολιτική του Αλεξίου Α’ Κομνηνού
Ο 11ος και 12ο αιώνας υπήρξαν εποχή ανάπτυξης για το Βυζάντιο. Παρά τις αναστατώσεις των ξένων εισβολών, και ειδικά της κατάκτησης της Μικράς Ασίας, η...
ΒΙΝΤΕΟ – Γενοκτονία των Ελλήνων από τους Βυζαντινούς; Η αλήθεια για το κίνημα των Ελλαδικών το 727
Η εξέγερση των Ελλαδικών εναντίον του αυτοκράτορα Λέοντος Γ’ του Ισαύρου το έτος 727, στην αρχή περίπου της Εικονομαχίας, είναι ένα μικρό επεισόδιο της Βυζαντινής...
Ο “Τράγος” του Αγίου Όρους.
Γράφει ο Στυλιανός Καβάζης. Μετά την δολοφονία του σπουδαίου αυτοκράτορα της Ρωμανίας Νικηφόρου Φωκά και την ανάληψη της εξουσίας από τον εξίσου σπουδαίο Ιωάννη Τσιμισκή,...
Σαράντος Καργάκος: Το Βυζαντινό Ναυτικό (βιβλιοπαρουσίαση)
Μάριος Νοβακόπουλος* Σαράντος Ι. Καργάκος, Το Βυζαντινό Ναυτικό: Η επίδραση της θαλάσσιας ισχύος στην ακμή και την πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, εκδόσεις Ι. Σιδέρης, Αθήνα 2007,...
Ο Αλέξιος Α’ Κομνηνός ως πρόμαχος της Ορθοδοξίας: Εκκλησία, ιδεολογία και αιρέσεις
Μάριος Νοβακόπουλος* Ο Αλέξιος Κομνηνός πολιτεύθηκε ως ένας ευσεβής αυτοκράτορας, με έντονο και προσωπικό ενδιαφέρον για την υγεία της Εκκλησίας, τον περιορισμό των αιρέσεων και...
Το φαινόμενο των Δήμων στη Βυζαντινή εποχή
Μάριος Νοβακόπουλος – Διεθνολόγος, μεταπτυχιακό Βυζ. Ιστορίας Μακριά από τις στερεότυπες εκφράσεις περί μίας καθολικά απολυταρχικής, «ανατολίτικης» δεσποτείας, το Βυζάντιο ακολουθούσε τις παλαιές ρωμαϊκές και...
Το καθεστώς του Αλεξίου Α’ Κομνηνού: Εξουσία και ιδεολογία
Μάριος Νοβακόπουλος* Όταν ο Αλέξιος Κομνηνός κατέλαβε την εξουσία το 1081, δεν ήταν παρά ένας ακόμη επαναστάτης και σφετεριστής, ο πιο πρόσφατος κρίκος σε μία...
8. 1453-1715 Αντίσταση & Ορθοδοξία
Γράφει ο Γιώργος Καραμπελιάς Διονύσιος Φιλόσοφος και Κύριλλος Λούκαρις Μια σειρά κειμένων του Γιώργου Καραμπελιά για την ελληνική ιστορία. Η περίοδος μετά την Άλωση υπήρξε,...
7. 1071-1453: Η αποσύνθεση του βυζαντινού κράτους – η ανάδυση του νεώτερου ελληνισμού
Γράφει ο Γιώργος Καραμπελιάς Μια σειρά κειμένων του Γιώργου Καραμπελιά για την ελληνική ιστορία. Αν θεωρήσουμε πως η ιστορία του νεώτερου ελληνισμού έχει ως...
Ο Αλέξιος Κομνηνός στη νεότερη ιστοριογραφία: Σωτήρας ή “ψεύτικος από μηχανής θεός”;
Μάριος Νοβακόπουλος* Η βασιλεία του Αλεξίου Α’ Κομνηνού υπήρξε μακρά και πολυτάραχη. Έπεται της κρίσης και κατάρρευσης της αυτοκρατορίας τις δεκαετίες του 1060-1070, με αποκορύφωμα...
6. Από τον οικουμενικό στον νεώτερο ελληνισμό
Γράφει ο Γιώργος Καραμπελιάς. Μια σειρά κειμένων του Γιώργου Καραμπελιά για την ελληνική ιστορία. Από το Ματζικέρτ στο 1204 Η Οικουμενική περίοδος του ελληνικού έθνους...
5. Ελληνισμός και χριστιανισμός
Γράφει ο Γιώργος Καραμπελιάς. Μια σειρά κειμένων του Γιώργου Καραμπελιά για την ελληνική ιστορία. Το ελληνικό έθνος, στην οικουμενική του φάση, όταν η ταυτότητα ήταν...
4. Ο οικουμενικός ελληνισμός και οι Ρωμαίοι
Γράφει ο Γιώργος Καραμπελιάς. Μια σειρά κειμένων του Γιώργου Καραμπελιά για την ελληνική ιστορία. Ο Φίλιππος της Μακεδονίας, και κυρίως ο γιός του, Αλέξανδρος, θα...