Λυκούργος ο Αθηναίος, ο φρουρός της δημοκρατίας
Ο Λυκούργος ο Αθηναίος, ένας από τους δέκα Αττικούς ρήτορες, έζησε στην Αθήνα του 4ου αιώνα (μεταξύ 390 και 324 π.Χ.) και συντάχθηκε με την...
Category : Μάριος Νοβακόπουλος
Φώτης Κόντογλου: Το ευαγγέλιο της απλότητας
Πολλές υπήρξαν οι αρετές του Φώτη Κόντογλου, που τον κατατάσσουν στα ωραία, φωτεινά πρότυπα του νεοελληνικού πολιτισμού. Το ζωγραφικό του ταλέντο, με το οποίο σχεδόν...
Ο Βυζαντινός Μέγας Αλέξανδρος επιστρέφει στους ουρανούς
Ο Αλέξανδρος ο Μακεδών, υιός του Φιλίππου και της Ολυμπιάδος, υπήρξε ένα από τα μεγαλύτερα φαινόμενα της παγκόσμιας ιστορίας. Η αυτοκρατορία του σηματοδότησε το πέρασμα...
Το Βυζάντιο και η Ρωμιοσύνη πέρα από τα ονόματα
Στη συγκρότηση της ανθρώπινης συνείδησης, τα ονόματα έχουν πάντα μεγάλη σημασία. Γίνονται ισχυρά σύμβολα συσπείρωσης των οικείων και διάκρισης των «άλλων». Ειδικά σε εποχές όπως...
Μιχαήλ Παλαιολόγος: Η ανάκτηση της Πόλης και ο αγώνας κατά των Φράγκων
Ως τελευταίος ηγεμόνας της εξόριστης αυτοκρατορίας της Νίκαιας, και πρώτος αυτοκράτορας του παλινορθωμένου Βυζαντίου μετά την λατινική Άλωση του 1204, ο Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγος υπήρξε...
Η βυζαντινή κυριαρχία σε Συρία και Αίγυπτο – Η Μέση Ανατολή πριν το Ισλάμ
Οι ανατολικότερες επαρχίες της Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, η Συρία, η Παλαιστίνη και η Αίγυπτος, κερδίζουν λίγη προσοχή στο πανόραμα της βυζαντινής ιστορίας. Αυτό συμβαίνει επειδή...
Ο Ταμερλάνος στην Μικρά Ασία: Η μάχη της Άγκυρας και η καταστροφή της Σμύρνης (1402)
Από τα βάθη της αρχαιότητες ως τις παρυφές της νεότερης εποχής, οι στέπες της κεντρικής και της βόρειας Ασίας κάθε τόσο συσπώντο από μεγάλες πληθυσμιακές...
Η συνάντηση Ελλήνων θεών και Παλαιάς Διαθήκης στην Βυζαντινή Χρονογραφία του Ιωάννη Μαλάλα
Η ιστορία, ως επιστήμη και ως κλάδος της λογοτεχνίας, αποτελεί προσφορά του Ηροδότου και του Θουκυδίδη και δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Στην Αρχαιότητα και τον...
Το Δεσποτάτο της Ηπείρου: Το πρώτο ελλαδικό κράτος και ο αγώνας για την Κωνσταντινούπολη
Η Δ’ Σταυροφορία του 1204 οδήγησε στην άλωση της Κωνσταντινούπολης και την κατάληψη του ελλαδικού χώρου και των νησιών από τους Σταυροφόρους και τους Βενετούς...
Ένα καράβι Ελληνίδες, ένας Τρώας, μερικοί γίγαντες και η γέννηση της Βρετανίας
Οι βαρβαρικοί λαοί που κατέκτησαν την Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, ήταν ταυτόχρονα γοητευμένοι από το κύρος και τον πολιτισμό της. Μάριος Νοβακόπουλος* Έτσι, ενώ από την μία...
Γιατί οι Φράγκοι έχασαν την Κωνσταντινούπολη: Η αποτυχία της Σταυροφορικής αυτοκρατορίας της Ρωμανίας
Ήδη πριν την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204, οι Σταυροφόροι και οι Βενετοί σύμμαχοί τους είχαν καταρτίσει σχέδιο διαμελισμού του βυζαντινού κράτους, ο καθένας με...
Το Ανατολικό ζήτημα ξεκινά το 1204
Κενό ισχύος μετά την διάλυση του Βυζαντινού κόσμου – Ο διαμελισμός και η μετάβαση μεταξύ αυτοκρατοριών – Η Οθωμανική αυτοκρατορία και η παρακμή της Μάριος Νοβακόπουλος*...
Γιατί οι Βυζαντινοί δεν ανέκτησαν την Μικρά Ασία – Οι ομοιότητες με το 1922
Μετά τη μάχη του Μαντζικέρτ και εκμεταλλευόμενοι τους βυζαντινούς εμφυλίους πολέμους, οι Σελτζούκοι Τούρκοι και οι νομαδικές φυλές των Τουρκομάνων από τα βάθη της Ασίας...
Γεωγραφία και γεωπολιτική κατάσταση του Βυζαντίου τον 11ο αιώνα
Η θέση του Βυζαντίου στον χώρο το «καταδίκασε» σε ρόλο πρωταγωνιστή της παγκόσμιας ιστορίας. Ανεξάρτητα από την αυξομείωση των εδαφών του (ειδικά μετά την οριστική απώλεια...
Η Οικονομική πολιτική του Αλεξίου Α’ Κομνηνού
Ο 11ος και 12ο αιώνας υπήρξαν εποχή ανάπτυξης για το Βυζάντιο. Παρά τις αναστατώσεις των ξένων εισβολών, και ειδικά της κατάκτησης της Μικράς Ασίας, η...
Αναζητώντας το κλειδί της Ιστορίας (Βιβλιοπαρουσίαση)
Το ερώτημα «που πηγαίνουμε» εκφέρεται είτε σε ώρες μεγάλης ενεργητικότητας – καθώς αναζητούμε νέους χώρους να κατακτήσουμε – είτε κρίσης και αποπροσανατολισμού, όταν το φως...
Σαράντος Καργάκος: Το Βυζαντινό Ναυτικό (βιβλιοπαρουσίαση)
Μάριος Νοβακόπουλος* Σαράντος Ι. Καργάκος, Το Βυζαντινό Ναυτικό: Η επίδραση της θαλάσσιας ισχύος στην ακμή και την πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, εκδόσεις Ι. Σιδέρης, Αθήνα 2007,...
Π. Καρολίδης: Η επίδραση της Γεωγραφίας στην ανάπτυξη του Ελληνικού πολιτισμού
Από τις γνωστότερες συνεισφορές του Καππαδόκη ιστορικού Παύλου Καρολίδη (1849-1930) ήταν η επικαιροποίηση που επιμελήθηκε για το μεγάλο έργο του Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου, «Ιστορία του Ελληνικού...
Ο Αλέξιος Α’ Κομνηνός ως πρόμαχος της Ορθοδοξίας: Εκκλησία, ιδεολογία και αιρέσεις
Μάριος Νοβακόπουλος* Ο Αλέξιος Κομνηνός πολιτεύθηκε ως ένας ευσεβής αυτοκράτορας, με έντονο και προσωπικό ενδιαφέρον για την υγεία της Εκκλησίας, τον περιορισμό των αιρέσεων και...
Το φαινόμενο των Δήμων στη Βυζαντινή εποχή
Μάριος Νοβακόπουλος – Διεθνολόγος, μεταπτυχιακό Βυζ. Ιστορίας Μακριά από τις στερεότυπες εκφράσεις περί μίας καθολικά απολυταρχικής, «ανατολίτικης» δεσποτείας, το Βυζάντιο ακολουθούσε τις παλαιές ρωμαϊκές και...
Το καθεστώς του Αλεξίου Α’ Κομνηνού: Εξουσία και ιδεολογία
Μάριος Νοβακόπουλος* Όταν ο Αλέξιος Κομνηνός κατέλαβε την εξουσία το 1081, δεν ήταν παρά ένας ακόμη επαναστάτης και σφετεριστής, ο πιο πρόσφατος κρίκος σε μία...
Ο Αλέξιος Κομνηνός στη νεότερη ιστοριογραφία: Σωτήρας ή “ψεύτικος από μηχανής θεός”;
Μάριος Νοβακόπουλος* Η βασιλεία του Αλεξίου Α’ Κομνηνού υπήρξε μακρά και πολυτάραχη. Έπεται της κρίσης και κατάρρευσης της αυτοκρατορίας τις δεκαετίες του 1060-1070, με αποκορύφωμα...
Το κέντρο του κόσμου: Συμβολισμοί και σκοπιμότητες στη χαρτογραφία
Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος Βαγγέλης Δ. Πανταζής, Χάρτες και ιδεολογίες: Οι προσανατολισμοί των χαρτών και οι τύχες των λαών, εκδόσεις Στερέωμα, Αθήνα 2018. Στις 27 Μαρτίου...
Χρειαζόμαστε καλύτερες Θεωρίες Συνωμοσίας
Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος, διεθνολόγος, στο Άρδην τ. 120, Μάρτιος 2021 «Ό,τι διώκεται και εις πυρ βάλλεται, μυθοποιείται. Κι επανέρχεται στη ζωή συχνά ως βρυκόλακας». Σαράντος Καργάκος...
Φιλοσοφία και self help: Εκλαΐκευση ή εκχυδαϊσμός;
Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος, διεθνολόγος Από τα πρώτα της βήματα, ως εξέλιξη του μύθου και της πρακτικής σοφίας της απώτερης αρχαιότητας, η φιλοσοφία αναπτύχθηκε ως...
Είμαστε έτοιμοι για το «δυτικό ζήτημα»;
Η Ελλάδα απειλείται από τυχόν αποσύνθεση της δυτικής ισχύος, αλλά η αποτροπή αυτού του ενδεχομένου δεν εγγυάται την ελληνική ασφάλεια. Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος διεθνολόγος...
Μαγείες και μυθολογίες στον κόσμο που έρχεται
Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος, διεθνολόγος Κάποτε στον κόσμο κυριαρχούσαν μυστικές δυνάμεις. Επί χιλιετίες, από τον πρώτο καιρό που η ανθρωπότητα ανέπτυξε τις νοητικές, αφηγηματικές και...
Το όραμα του 2020: Φως την Εποχή της Κατάρρευσης
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗ Το άρθρο αυτό αποτελεί προδημοσίευση από το επερχόμενο τεύχος του περιοδικού/φανζίν Death to the World. To DTTW εκδόθηκε το 1994 από Ορθοδόξους καλογέρους της μονής...
Ο Ουρανός και η Γη στην Εικόνα
Γράφει ο Jonathan Pageau, Καναδός Ορθόδοξος αγιογράφος (πηγή: Orthodox Arts Journal) Μετάφραση: Μάριος Νοβακόπουλος ΔΙΑΒΑΣΤΕ το Α’ μέρος: Τον περισσότερο καιρό η Γη είναι όντως… επίπεδη Β’ Μέρος:...
Είναι “πάνω” ο Ουρανός; Από τον Αρεοπαγίτη στον Ουμπέρτο Έκο… και πίσω
Γράφει ο Jonathan Pageau, Καναδός Ορθόδοξος αγιογράφος (πηγή: Orthodox Arts Journal) Μετάφραση: Μάριος Νοβακόπουλος * ΔΙΑΒΑΣΤΕ το Α’ μέρος: Τον περισσότερο καιρό η Γη είναι όντως… επίπεδη Το 1922 ο π. Παύλος...