του Χρ. Μηνάγια
Μετά τις τελευταίες προκλητικές
δηλώσεις και ενέργειες Τούρκων αξιωματούχων για τη Θράκη και νησιά του Αιγαίου,
η Τουρκία, με μια ιδιαίτερα αποκαλυπτική δήλωση του Αχμέτ Νταβούτογλου,
παρουσιάζει τις πραγματικές της προθέσεις, αναφορικά με τα υφιστάμενα σύνορα
των χωρών της περιοχής που εντάσσεται στις περιφερειακές επιδιώξεις της
Άγκυρας.
Συγκεκριμένα, ο Τούρκος υπουργός
Εξωτερικών δήλωσε τα εξής: «Κανένα από τα σύνορα της Τουρκίας δεν είναι
φυσιολογικό. Σχεδόν όλα είναι πλασματικά (δεν χαρακτηρίζονται από φυσικότητα
και αληθοφάνεια). Βέβαια πρέπει να τα σεβόμαστε ως κράτη έθνη, ωστόσο
ταυτόχρονα πρέπει να καταλάβουμε ότι υπάρχουν και οι φυσικές συνέχειες. Έτσι
είναι οι εποχές.»….*
Οι δηλώσεις αυτές του Αχµέτ
Νταβούτογλου δεν είναι καινοφανείς, απλώς επιβεβαιώνουν για µια φορά ακόµη τις
θέσεις του για την ελαστικότητα στην οριοθέτηση των συνόρων µε τις γειτονικές χώρες. Ενδεικτικά για το
Αιγαίο, στο βιβλίο του συντάκτη του παρόντος, µε τίτλο: «Η Γεωπολιτική Στρατηγική
και η
Στρατιωτική ισχύς της
Τουρκίας» (σελ. 57)
παρουσιάζεται το εξής απόσπασµα των
θέσεων του Τούρκου
υπουργού από το
βιβλίο του Στρατηγικό Βάθος: «Η
συγκέντρωση των νησιών του Αιγαίου στα χέρια της Ελλάδος δηµιουργεί το πιο
σηµαντικό αρνητικό στοιχείο στην πολιτική της Τουρκίας για τον εγγύς θαλάσσιο
χώρο της. Η βασική πηγή του προβλήµατος στο Αιγαίο είναι η αθεράπευτη αντίφαση
µεταξύ του παρόντος καθεστώτος και της
σηµερινής γεωλογικής-γεωπολιτικής πραγµατικότητας.» ∆ιαπιστώνεται δηλαδή ότι οι θέσεις του Νταβούτογλου παραµένουν σταθερές χωρίς καµία
πρόθεση για αλλαγή τους.
Επιπρόσθετα δε,
για να γίνουν
περισσότερο κατανοητά τα
λόγια του Νταβούτογλου, ο Τούρκος
ακαδηµαϊκός Yusuf Yerkel της επιτελικής οµάδας του Ταγίπ
Ερντογάν δήλωσε ότι,
τα τελευταία 100
χρόνια οι χώρες
της
περιοχής χωρίσθηκαν µε επιπόλαια
πολιτιστικά και θρησκευτικά σύνορα, ενώ θεωρεί ότι η άρση του καθεστώτος της βίζας, αρχικά µε
χώρες της Μέσης Ανατολής, αποτελεί το µέσο για την άρση των εθνικών συνόρων. Η
επιδίωξη άρσης της βίζας αποτελεί µια παράµετρο της τουρκικής στρατηγικής η
οποία βρίσκεται συνεχώς στην επικαιρότητα, ειδικά και µε τα κράτη της
Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ήδη, η Τουρκία πέτυχε την κατάργηση της βίζας από το Μαρόκο,
τη Λιβύη, το Λίβανο,
τη Συρία, τη
Τυνησία, την Ιορδανία,
την Υεµένη, την Κροατία, το Κόσσοβο, τα Σκόπια, τη
Σερβία, το Μαυροβούνιο, τη Γεωργία, το Καζακστάν, την Κιργιζία, το Ιράν και τη Ρωσία.
Στις 2-5-2011 σε άρθρο µας µε τίτλο:
«H Σµύρνη Κέντρο της Τουρκικής ∆ιπλωµατίας» είχαµε επισηµάνει την
επιδίωξη της Τουρκίας για επέκταση των βιοµηχανικών, πολιτιστικών,
ενεργειακών και στρατιωτικών
της γραµµών, τονίζοντας τα εξής:
• Η Άγκυρα αποτελεί
το διοικητικό κέντρο
και το κέντρο
λήψεως αποφάσεων της χώρας.
• Η Κωνσταντινούπολη αποτελεί
το κέντρο των
οικονοµικών και επιχειρηµατικών
δραστηριοτήτων της χώρας και θεωρείται ως ένα σηµαντικό εργαλείο για τις περιφερειακές επιδιώξεις των
Τούρκων, τόσο προς τα Βαλκάνια όσο προς τον Καύκασο και τα τουρκόφωνα κράτη της
Κεντρικής Ασίας.
• Η απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης για ένταξη της Σµύρνης και της
Αττάλειας στις περιοχές ενάσκησης της τουρκικής διπλωµατίας έχει σχέση
µε την επιδιωκόµενη
επέκταση των βιοµηχανικών, πολιτιστικών, ενεργειακών και
στρατιωτικών γραµµών της περιοχής των δυτικών παραλίων προς το Αιγαίο, την
Ανατολική Μεσόγειο και τις χώρες της Βόρειου Αφρικής.
Για την υποστήριξη της τουρκικής
αντίληψης περί νέων θρησκευτικών και πολιτιστικών συνόρων, σηµαντικός είναι ο ρόλος του
Φετούλαχ Γκιουλέν ο οποίος
κατάφερε, αφενός να
διεισδύσει στον τουρκικό κρατικό
µηχανισµό (αστυνοµία, στρατό, ΜΙΤ,
δικαιοσύνη κ.λπ.), θεωρούµενος
επίσης και ως µέντορας του πρωθυπουργού Ερντογάν,
αφετέρου µε τις εκπαιδευτικές και επιχειρηµατικές δραστηριότητες του κινήµατος του επιδιώκει τη
δηµιουργία ενός παγκόσµιου χαλιφάτου. Ο
έγκριτος δηµοσιογράφος Μάνος Ηλίαδης σε άρθρο του στον ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ ΕΠΕΝ∆ΥΤΗ στις
29-4-2011 αναγράφει τα εξής:
«3.Ενδεικτικό της ύπουλης τακτικής του
Γκιουλέν αποτελεί ένα κήρυγµα που έκανε σε οπαδούς του το 19993.. “Πρέπει να κινηθείτε στις αρτηρίες του
συστήµατος, χωρίς κανένας να προσέξει την παρουσία σας, µέχρι να φθάσετε σε όλα
τα κέντρα. Μέχρι οι συνθήκες να ωριµάσουν, πρέπει να συνεχίσετε κατ’ αυτόν τον
τρόπο. Αν κάνετε κάτι πρόωρα, ο κόσµος
θα πέσει πάνω στα κεφάλια µας”3».
Επίσης, εξίσου
σηµαντικός είναι και ο ρόλος
του ΤΙΚΑ (Τουρκικός Οργανισµός Συνεργασίας
και Ανάπτυξης) ως
εργαλείο της παγκόσµιας εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας, αναφορικά µε την πολιτική της «ήπιας
δύναµης» στις τουρκόφωνες χώρες και
στις λοιπές γειτονικές της χώρες.
Συγκεκριµένα, οι Τούρκοι,
µε την επιδίωξη
για σύναψη οικονοµικών, εµπορικών, τεχνολογικών, κοινωνικών, πολιτιστικών και εκπαιδευτικών συµφωνιών, αποβλέπουν
αφενός στη διείσδυσή
τους στις χώρες
αυτές, αφετέρου να δηµιουργήσουν
ερωτηµατικά και προβληµατισµούς για
την ορθότητα των υφιστάµενων πολιτιστικών και θρησκευτικών συνόρων.
Επίσης, ο ΤΙΚΑ δίδει µεγάλη βαρύτητα στον τοµέα της τουρκολογίας µε τη
δηµιουργία αντίστοιχων τµηµάτων σε
πανεπιστήµια του Αφγανιστάν, της Αλβανίας, της Λευκορωσίας, της
Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, της Βουλγαρίας, της
Εσθονίας, της Παλαιστίνης, της Ινδίας, του Καζακστάν, της Κιργιζίας, της Λιθουανίας, της Μογγολίας, της
ΠΓ∆Μ, του Οζµπεκιστάν, της Σλοβακίας,
της Συρίας, του Ταταριστάν, του Τουρκµενιστάν, της
Ουκρανίας και της Υεµένης. Στα πλαίσια δε,
περιφερειακών συνεργασιών υλοποιεί ένα
διεθνές πρόγραµµα
εκπαίδευσης αστυνοµικών αφενός µε την
αποστολή Τούρκων εκπαιδευτών στις
χώρες που το
ζητούν π.χ. Αλβανία,
Παλαιστίνη, αφετέρου µε την
εκπαίδευση αλλοδαπών αστυνοµικών
στις τουρκικές αστυνοµικές
σχολές. Τέλος,
χαρακτηριστικό παράδειγµα των
εν λόγω τουρκικών
επιδιώξεων αποτελεί το γεγονός ότι, η Τουρκία την περίοδο 2006-2009
διέθεσε περίπου 700 εκατ. δολάρια
για οικονοµική βοήθεια
στις χώρες της
περιοχής ενδιαφέροντός της µε την ακόλουθη κατανοµή:
• Καύκασος και Κεντρική Ασία: 44,44%
• Βαλκάνια και Ανατολική Ευρώπη:
26,85%
• Κεντρική Ασία και Αφρική: 24,68%
• Άπω Ανατολή: 3,87%
• Λοιπές περιοχές: 0,16%
Όλα τα παραπάνω άρχισαν να δηµιουργούν
προβληµατισµούς σε πολλά κράτη, πλην όµως η τουρκική διπλωµατία έχοντας ως
σηµαία το «στρατηγικό βάθος» προσπαθεί να τα
παραπλανήσει λέγοντας ότι η στρατηγική της δεν ενέχει ιµπεριαλιστικές προθέσεις αλλά
αποσκοπεί σ’ έναν ειρηνικό συνεταιρισµό µε την περιοχή. Η πραγµατικότητα όµως
είναι εντελώς διαφορετική
διότι είναι πασιφανές ότι η Άγκυρα αποσκοπεί να διεισδύσει στις χώρες αυτές, να
τις θέσει υπό την επιρροή της και να τις διαµορφώσει όπως αυτή επιθυµεί.
Παράλληλα δε, µε
την προβολή της
εθνικής της ισχύος προσπαθεί να
πείσει τους γεωπολιτικούς
των Κέντρων Αποφάσεων
της ∆ύσης ότι αποτελεί
έναν πολύ σηµαντικό
παράγοντα για την
αρµονική συνύπαρξη του ∆υτικού Πολιτισµού µε το Ισλάµ και τον Τουρκικό
Πολιτισµό της Κεντρικής Ασίας.
* www.aksam.com.tr