Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
Στις φετινές σημαντικές επετείους περιλαμβάνονται τα 200 χρόνια από τον ηρωικό θάνατο του Μάρκου Μπότσαρη, του επιλεγομένου Λεωνίδα του 1821, και επίσης τα 200 χρόνια από τη σύγκληση της Β΄ στο Άστρος της Κυνουρίας Εθνικής Συνέλευσης των επαναστατημένων Ελλήνων.
Η κάθε ανάμνηση, η κάθε μνήμη δεν πρέπει να μας ενώνει μόνο με τα γεγονότα. Συνδεδεμένα με αυτά είναι υψηλά ιδανικά, είναι και διδάγματα για κάθε γενιά Ελλήνων. Όπως λέμε «μνήμη Αγίου μίμηση Αγίου», το ίδιο ισχύει και για τους ήρωες, που έδωσαν τη ζωή τους για την Ελλάδα. Το να θυμόμαστε έναν ήρωα και να μην εκτιμάμε στην πράξη τις αρετές του είναι κάτι το στείρο, κάτι το τυπικό. Γι’ αυτό και οι Έλληνες που θυμόμαστε τον Μπότσαρη οφείλουμε να του δείχνουμε έμπρακτα την προς αυτόν ευγνωμοσύνη μας.
Ο Σουλιώτης Μάρκος Μπότσαρης (1790-1823) είναι ένας από τους πιο αγαπητούς αγωνιστές της Εθνεγερσίας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό . Η καίρια αρετή του, από την οποία πήγαζαν οι άλλες, ήταν η Πίστη του. Το πρώτο που έκανε ο γόνος της πολυμελούς οικογένειας των γενναίων Μποτσαραίων ήταν με την έναρξη της Επανάστασης, νεότατος, να συγκροτήσει ομάδα, να καθιερώσει σημαία – λάβαρο με τον Άγιο Γεώργιο στο μέσον και με γύρω από την εικόνα γραμμένα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ – ΠΑΤΡΙΣ – ΘΡΗΣΚΕΙΑ και να ξεκινήσει τον ένοπλο αγώνα κατά των Τούρκων, με πολλές επιτυχίες.
Γράφτηκε πως όταν πήγαινε στη μάχη του Καρπενησίου, όπου και φονεύθηκε, πέρασε από το μοναστήρι της Παναγίας της Προυσιώτισσας. Μπήκε στο Καθολικό της Μονής, προσκύνησε την θαυματουργή εικόνα της και βγαίνοντας τράβηξε το πουγγί του, το έδωσε σε έναν καλόγερο και του
είπε: «Πάρ΄ το να μοιράσεις τα γρόσια που έχει μέσα για την ψυχή του Μάρκου Μπότσαρη». Ο καλόγερος, που ποτέ δεν είχε δει τον ήρωα και δεν τον γνώρισε, τον ρώτησε παραξενεμένος: «Τι; Πέθανε ο Μάρκος;» και ο Μπότσαρης προχώρησε προς το άλογό του λέγοντάς του: « Όχι, αλλά πηγαίνει για να πεθάνει». (Από το βιβλίο του Γ.Ν.Παπαθανασόπουλου «Κιβωτός Πατριδογνωσίας» Έκδ. «Τήνος»).
Αρετή του ήταν επίσης η αποφασιστικότητά του. Όταν η διοίκηση, από φθόνο προς αυτόν, για να τον ταπεινώσει ονόμασε μαζί του άλλους είκοσι «στρατηγούς» ο Μπότσαρης δεν αποχώρησε θιγμένος από την επικείμενη μάχη με τους τούρκους. Εκείνο που έκανε ήταν μπροστά σε όλους τους αποκληθέντας «στρατηγούς» να σκίσει το δίπλωμα, που του είχε αποστείλει η διοίκηση, όπως και σε αυτούς, και να τους πει πως ο επικεφαλής των εχθρών Τούρκος πασάς Σκόντρα δίνει τα διπλώματα και όποιος είναι ικανός θα το πάρει κατά τη μάχη από εκείνον.
Τρίτη αρετή του Μάρκου Μπότσαρη ήταν το πνεύμα της υπέρ Πατρίδας θυσίας του. Την παραμονή της μάχης στο συμβούλιο που έγινε ο Μπότσαρης και οι άλλοι οπλαρχηγοί συμφώνησαν τις πρώτες πρωινές ώρες να επιτεθούν στο στρατόπεδο του εχθρού και κανόνισαν τις θέσεις, που θα είχε ο καθένας τους. Ο Μπότσαρης στις 5 το πρωί με τους 350 στρατιώτες του ήταν έτοιμος για τη μάχη, αλλά δεν είδε κανέναν άλλον να κινείται… Τότε δεν είπε να αποφύγει κι εκείνος τη μάχη, αλλά επιτέθηκε κατά των Τούρκων, που τους βρήκε κοιμώμενους. Ο ίδιος σκότωσε πολλούς, αλλά στην άνιση μάχη πληγώθηκε. Για να μην προξενήσει δειλία στους συντρόφους του πολεμούσε και πληγωμένος, έως ότου ένα βόλι εχθρικό τον βρήκε στο μέτωπο…
Του Μπότσαρη η φιλοπατρία, η γενναιότητα, η αυτοθυσία, η αγνότητα των προθέσεων, η εντιμότητα και η αποφασιστικότητα του χαρακτήρα, μαζί με το νεαρό της ηλικίας του ενέπνευσαν σπουδαίους λογοτέχνες και καλλιτέχνες, Έλληνες και ξένους.
Παραθέτω εις μνημόσυνο του ήρωα και εθνομάρτυρα Μάρκου Μπότσαρη δύο επίκαιρους και σήμερα στίχους του μεγάλου μας ποιητή Ανδρέα Κάλβου από το ποίημά του «Εις Σούλι»:
…Ω άγγελοι, οπού ετάχθητε
Φύλακες των δικαίων,
Της Σελλαιΐδος* σώσατε
Τα τέκνα και τον Μπότσαρην δια την Ελλάδα…
Ψυχαί μαρτύρων χαίρετε.
Την αρετήν σας άμποτε
΄Να μιμηθώ εις τον κόσμον,
Και να φέρω την λύραν μου
Με σας ΄να ψάλλω.-
*Η Σελλαιίς είναι η χώρα των Σελλών, κατοίκων της Δωδώνης της Ηπείρου