Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης.
Δημοσιεύθηκε στην Εστία, 5 Μαΐου 2023
Στις 13 Δεκεμβρίου 2015 ο Άγγελος Συρίγος έγραφε στην Καθημερινή: «Εκτιμάται ότι η Αίγυπτος θα προτιμούσε να υπογράψει με την Ελλάδα μερική οριοθέτηση, μέχρι και την Κρήτη και να άφηνε εκτός την υπόλοιπη περιοχή έως το τριεθνές. Η αποδοχή μιας τέτοιας προτάσεως θα ήταν λανθασμένη. Θα δημιουργούσε την εύλογη εντύπωση ότι η Ελλάδα έχει παραιτηθεί των δικαιωμάτων της στην υπόλοιπη περιοχή». Υπέγραφε ως επίκουρος καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Τον Αύγουστο του 2020 η ελληνική κυβέρνηση, την οποία ο ίδιος υπηρετεί ως υφυπουργός Παιδείας χωρίς να αναστέλλεται βέβαια η επιστημονική του ιδιότητα, έκανε ακριβώς αυτό με το οποίο διαφωνούσε. Οριοθετούσε την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη με την Αίγυπτο μερικώς. Άφηνε εκτός την περιοχή προς το τριεθνές, ανατολικά της Ρόδου πιο συγκεκριμένα.
Αυτό είναι το πρώτο σημείο κριτικής που έγινε για τη συμφωνία με την Αίγυπτο. Το δεύτερο σημείο ήταν η μειωμένη επήρεια των ελληνικών νησιών, και ιδιαίτερα της Καρπάθου (ως «εκπρόσωπος» της γραμμής Ρόδος-Κάρπαθος-Κάσος, μια που βρίσκεται λίγο κοντύτερα στην Αίγυπτο από τα άλλα δύο νησιά) στο 70% και της Κρήτης στο 90%.
Τον Δεκέμβριο του 2020 ανηρτήθη η περίφημη σειρά «τουήτς» από τον μετέπειτα ειδικό σύμβουλο του πρωθυπουργού για θέματα ενέργειας Νίκου Τσάφου, στα οποία έλεγε χωρίς περιστροφές ότι «η αποδοχή μειωμένης επήρειας των ελληνικών νησιών στη συμφωνία με την Αίγυπτο μπορεί να αποτελέσει τη βάση επίλυσης της ελληνοτουρκικής διαφοράς στην περιοχή του Καστελλορίζου». Αυτά παρέμειναν δημόσια μέχρι τον Ιανουάριο του 2023, κατόπιν του δημοσιεύματος της Εστίας.
Στο μεταξύ, είχαμε:
- συναντήσεις Μπούρα-Καλίν στις Βρυξέλλες,
- Γεραπετρίτη-Τούρκου πρέσβη Οζουγκεργκίν στην Αθήνα,
- Ακάρ-Παναγιωτόπουλου στην Άγκυρα,
- δηλώσεις Καλίν στην Τουρκία,
- επέκταση του Μορατόριουμ Καλής Γειτονίας,
- δηλώσεις του Πάιατ για «εταιρική δυναμική στο Αιγαίο» (δηλαδή, τη δημιουργία μίας εταιρείας στην οποία θα συμμετέχουν κράτη και θα λυθούν έτσι τα ελληνοτουρκικά προβλήματα).
Ταυτόχρονα είχαμε δηλώσεις Ελλήνων πολιτικών και άλλων προσωπικοτήτων όπως της Μπακογιάννη, του Βενιζέλου, του Φίλη (του ΣΥΡΙΖΑ), του Αλιβιζάτου. Όλα στη μελωδία ενός ιδεατού κλίματος για επίλυση διαφορών ως έχουν τα πράγματα. Δηλαδή πώς; Δηλαδή με το ισχύον καθεστώς των 6 μιλίων στα χωρικά μας ύδατα.
Ας το καταλάβουμε για τα καλά: ένα συνυποσχετικό με την Τουρκία είτε για παραπομπή στη Χάγη, είτε για διεθνή επιδιαιτησία, _χωρίς_ να έχει προηγηθεί επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια παντού, θα καταστήσει την Ελλάδα ως τη μοναδική παράκτια χώρα του κόσμου που δεν θα εφαρμόζει το δικαίωμα αυτό που απορρέει από το Διεθνές Δίκαιο σήμερα. Απορρέει από 3 εκ των 4 πηγών του Διεθνούς Δικαίου: διεθνής συμφωνία (Δίκαιο της Θάλασσας), νομολογία Διεθνούς Δικαστηρίου (πλήθος αποφάσεων) και Διεθνές Εθιμικό Δίκαιο (όλες οι παράκτιες χώρες πλην ημών σήμνερα).
Στην ίδια μοίρα θα είναι βέβαια και η Τουρκία, όμως η Τουρκία έχει ήδη 12 μίλια στον Εύξεινο Πόντο και στην Ανατολική Μεσόγειο και από το Αιγαίο μόνο να κερδίσει έχει. Θα καταστεί η Ελλάδα ο παρίας του κόσμου.
Στο σημείο αυτό θα θίξω ότι η μικρή και ανίσχυρη Κύπρος εφαρμόζει ήδη 12 ναυτικά μίλια χωρικά ύδατα. Ενώ στην Κύπρο έδωσε η Αίγυπτος πλήρη επήρεια στην ΑΟΖ της το 2005. Μόνο στην Ελλάδα κάνουν όλοι τους σκληρούς.
Κρούω τον κώδωνα του κινδύνου. Κόκκινη γραμμή τα 12 ναυτικά μίλια πριν από οποιαδήποτε υπογραφή με την Τουρκία. Ας ερωτηθούν οι πολιτικοί αρχηγοί από κάποιον δημοσιογράφο επιτέλους επί αυτού, και ας δεσμευθούν δημόσια και ξεκάθαρα αναλόγως.
Καμία συμφωνία με την Τουρκία πριν την επέκταση στα 12 μίλια και καμία συμφωνία που θα συμπεριλανβάνει αποστρατιωτικοποίηση των νησιών.
ΥΓ. Σχετική ραδιοφωνική συνέντευξη του Ανδρέα Σταλίδη στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ «Η Φωνή της Ελλάδος» και στην εκπομπή «Έλληνες παντού» του δημοσιογράφου Θανάση Χούπη. Μεταδόθηκε ζωντανά στις 26 Απριλίου 2023.