- Τῆς Ἰωάννας Γ. Καραγκιούλογλου*
ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ δέν μᾶς ἐπιτρέπουν τίποτε ἄλλο πέραν ἀπό τό νά εἴμεθα ρητοί καί κατηγορηματικοί. Ἡ τυφλή ἔπαρση τοῦ τουρκικοῦ δεσποτισμοῦ δέν καταλαβαίνει ἀπό συγκατάνευση σέ καμμία συνθήκη. Ἡ Τουρκία ἔχει ἀνάγκη τήν οἰκονομική δύναμη καί γι’ αὐτό ἐπιτίθεται, διεκδικεῖ, ἑρμηνεύοντας τό «δίκαιο» σύμφωνα μέ τά συμφέροντά της.
Ὑπό ἀκριβῶς αὐτό τό πνεῦμα, ἀποφασίστηκε νά μείνουν οἱ Ρωμηοί στήν Πόλη. Ὄχι λόγῳ τῆς μεγαθυμίας τοῦ τουρκικοῦ κράτους, ἀλλά διότι ἡ οἰκονομία τῆς Τουρκίας ἐλεγχόταν –μέχρι τό 1922– ἀπό τούς μή μουσουλμάνους. Ἡ καρδιά τῆς οἰκονομίας τῆς ὀθωμανικῆς αὐτοκρατορίας, στήν ἔκταση τῆς σημερινῆς Τουρκίας, τό 70% τῆς οἰκονομίας, χτυποῦσε στήν Κωνσταντινούπολη.
Οἱ διωγμοί εἰς βάρος τῶν Ἑλλήνων τῆς Πόλης δέν ἔγιναν μέ ἄλλο κριτήριο πέραν τοῦ οἰκονομικοῦ. Οἱ διωγμοί, ἀρχίζοντας ἀπό τόν νόμο ἀπαγόρευσης ἀσκήσεως ὁρισμένων ἐπαγγελμάτων, ἐφαρμόστηκαν ἀπό τήν ἑπομένη τῆς ὑπογραφῆς τῆς ἑλληνοτουρκικῆς φιλίας, τό 1930. Ὅμως. Γιατί ἐφαρμόστηκε ἕνας τέτοιος νόμος ἐφ’ ὅσον ὑπῆρχε ἑλληνοτουρκική φιλία; Καί ὁ φόρος περιουσίας τί ἦταν; Μία μεταφορά περιουσιακῶν στοιχείων ἀπό τούς μή μουσουλμάνους, πρός τούς ἀγᾶδες πού ἦρθαν ἀπό τήν Ἀσία καί ἔναντι πινακίου φακῆς ἀγόραζαν ὁλόκληρες περιουσίες.
Τό ἑπόμενο ἐρώτημα δέν μπορεῖ παρά νά εἶναι ρητορικό. Πόσοι εἶναι οἱ Κωνσταντινουπολῖτες πρώτης γενιᾶς, ὄχι Μικρασιᾶτες, Κωνσταντινουπολῖτες, πού ἔχουν ἐκλεγεῖ στήν Ἑλληνική Βουλή; Καί πῶς θά μποροῦσε νά εἶναι διαφορετικά, καθώς ἀπό τό 1922 καί μετά διεσπάρησαν οἱ πρόσφυγες γιά νά μήν ἀποτελέσουν πολιτική δύναμη ἄσκησης πιέσεως; Ἰδίως ἀπό τό 1934 καί μετά ἔμειναν ἐκτός πολιτικῆς –καί αὐτό διόλου τυχαῖα.
1934. Φθάνει στήν Ἑλλάδα μέ κάθε ἐπισημότητα, ὁ ὑπουργός ἐθνικῆς οἰκονομίας τῆς Τουρκίας, ὁ Τζελάλ Μπαγιάρ, ὁ μετέπειτα Πρωθυπουργός καί ἐν συνεχείᾳ Πρόεδρος τῆς Τουρκικῆς Δημοκρατίας.
Ὁ Κεμάλ, ὅπως διηγεῖται ὁ ἴδιος ὁ Μπαγιάρ, τοῦ εἶχε πεῖ:
– Κοίταξε, ὁ Βενιζέλος ἔχασε τίς ἐκλογές, ἀλλά δέν εἶναι ἀπό αὐτούς πού θά μείνουν μέ σταυρωμένα χέρια. Θά κάνει πραξικόπημα. Μάθε. Θά κάνει πραξικόπημα; Καί ἄν ναί, πότε.
Τό πραξικόπημα ἔγινε ἕναν χρόνο μετά. Ἀπέτυχε, καί ὁ Βενιζέλος μαζί μέ τήν οἰκογένειά του ἔφυγε στό Παρίσι, ὅπου καί πέθανε.
Καί συνεχίζει.
– Τό δεύτερο πού θέλω νά μάθεις, εἶναι γι’ αὐτούς πού ἔφυγαν ἀπό ἐμᾶς. Ἔμαθα ὅτι δεινοπαθοῦν.
Μάθε σέ ποιό βαθμό ἐπηρεάζουν τήν ἑλληνική πολιτική ζωή.
Ὁ Κεμάλ ἀγωνιοῦσε. Φοβόταν. Μήν τυχόν οἱ Ρωμηοί ἐπηρεάσουν τήν πολιτική τῆς Ἑλλάδος. Ἡ ἐπιρροή θά ἦταν –καί εἶναι– εἰς βάρος τῆς Τουρκίας.
Οἱ Ἕλληνες τοῦ Μείζονος Ἑλληνισμοῦ ἔχουν βιώματα. Δέν μποροῦν νά ἐθελοτυφλοῦν, διότι ἔχουν γνώση. Καί βεβαίως, δέν μποροῦν νά μειοδοτοῦν.
Φθάνουμε στά Γεγονότα τοῦ ’55. Ἔρχεται ἡ 6η Σεπτεμβρίου.
«(…) Ἅπασαι αἱ ἱστορικαί ἐκκλησίαι τῆς Βασιλίδος τῶν Πόλεων κατεστράφησαν, τά ἱερά ἄμφια καί τά σκεύη ἐβεβηλώθησαν κατά τόν αἰσχρότερον τρόπον, τοῦ ὄχλου μολύναντος κτηνωδῶς καί αὐτά τά Ἅγια Θυσιαστήρια, οἱ ἱερεῖς διαπομπεύθηκαν καί ἐκακοποιήθησαν, ὁ ἐπίσκοπος Παμφίλου ἐρρίφθη εἰς τήν πυράν, εἰς ὑπερενενηντακοντούτης μοναχός ἐκάη ζῶν, οἱ τάφοι τῶν νεκρῶν ἐσυλήθησαν, τά ὀστᾶ τούτων διεσκορπίσθησαν.»
Τά βάρβαρα στίφη βανδάλισαν τίς ἐκκλησίες, τά μνήματα, τά σχολεῖα μας. Λεηλάτησαν τίς οἰκίες καί τά καταστήματά μας. Ἄσκησαν ἀνελέητη βία σέ ἱερεῖς, ἡλικιωμένους, γυναῖκες καί παιδιά.
Δέν ἤθελαν νά σπάσουν ἁπλῶς τό βιός μας. Ἤθελαν νά σπάσουν τήν Ψυχή μας. Νά μᾶς τελειώσουν. Ὁ χαλασμός, ὁ χαμός τῶν σωμάτων καί ἡ συντριβή τῶν ψυχῶν ἦταν μία καθαρή θηριωδία. Ἡ βία ἔβαλε ὅλη της τήν πανουργία καί ὅλη της τήν κτηνωδία γιά νά ὑποδουλώσει τήν Ἐλευθερία. Ἦρθε μεταμφιεσμένη, ὑποσχόμενη εὐτυχία μέ τήν ὑστεροβουλία νά ἀφαιρέσει τήν ἀντίσταση τῆς Ψυχῆς. Καί ἔρριξε τόν ἄνθρωπο στά χέρια τοῦ τέρατος. Oἱ Κωνσταντινουπολῖτες χρησιμοποιοῦνται ὡς ὅμηροι στό Κυπριακό. Καί, μαζί μέ τά Σεπτεμβριανά, ἀρχίζει καί ἡ ἑλληνοτουρκική φιλία ἀμερικανικῆς ἐμπνεύσεως. Οἱ ἀποζημιώσεις πού ἦρθαν ἀπό τό ἐξωτερικό καί ἀπό τήν Ἀμερική, δέν παραδόθηκαν ποτέ στούς πληγέντες. Μέ τά χρήματα αὐτά δημιουργήθηκε πολύ ἔξυπνα ἕνα καθεστώς ἐξωτερικοῦ ἐμπορίου ἐλεγχόμενο ἀπό τήν Ἄγκυρα. Ἔτσι ἀποκλείστηκαν οἱ Ἕλληνες, ἐνῷ χρηματοδοτήθηκαν Τοῦρκοι τοῦ καθεστῶτος κυρίως, οἱ ὁποῖοι ἔγιναν ἐμπορικοί ἀντιπρόσωποι καί στήν συνέχεια μετατράπηκαν σέ βιομηχάνους. Καί ἡ οἰκονομία ἀπογειώθηκε. Τό 1964 ἐκδιώκονται οἱ Ἕλληνες ὑπήκοοι καί μαζί τους καί οἱ Ρωμηοί, διότι δέν τούς ἔχουν πλέον ἀνάγκη. Καί τό 1974 μπαίνει τελεία καί παῦλα. Αὐτή εἶναι ἡ Ἱστορία. Καταδεικνύει γιατί τό μεῖζον θέμα τῆς οἰκονομικῆς ἐξουσίας σέ συνδυασμό μέ ἐκεῖνο τῆς ἄσκησης τῆς πολιτικῆς ἐπιρροῆς εἶναι τά δύο ἐπιζητούμενα πού ταλανίζουν τήν μοῖρα τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Βεβαίως ἐκ μέρους τῆς Ἑλλάδος δέν μπορεῖ νά τηρηθεῖ στάση ἐχθρική. Ἀλλά ἀντί τῆς λαγνείας, μπορεῖ νά τηρηθεῖ μία ἀξιοπρεπής στάση.
Διότι ἡ ἀξιοπρεπής στάση ἀνυψώνει τόν Ἄνθρωπο. Τοῦ δίνει τήν πρέπουσα θέση μέσα στήν κοινωνία καί μέσα στήν Ἐθνική Ὁμάδα στήν ὁποῖα ἀνήκει.
Φίλτατε Ἀναγνώστη,
Ἡ Μνήμη εἶναι ἡ Ἐνδοχώρα τοῦ Γένους.
Ἀπό τήν Πατρίδα μας, ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη, ἀπό τόν Πόντο, ἀπό τήν Μικρά Ἀσία, ἀπό τήν Κύπρο, ἀπό τήν Ἀνατολική Ρωμυλία, ἀπό τήν Βόρειο Ἤπειρο, ἀπό τήν Ρουμανία καί τήν Αἴγυπτο, μᾶς ἔδιωξαν συντεταγμένα. σέ σφαγές καί ἐξόντωση. Ἑκατομμύρια Ἕλληνες χάθηκαν. Οἱ ἀμέτρητες θυσίες πού προσέφερε σέ αἷμα ὁ Ἑλληνισμός πρέπει νά δικαιωθοῦν. Ἡ ἀδικία πού χρόνια τώρα ὑφίσταται ἡ Ἑλλάς πρέπει νά ἀποκατασταθεῖ. Τό Ἑλληνικό Ἔθνος ἔχει δικαιώματα ὄχι νά κατακτήσει, ἀλλά νά ἀνακτήσει. Νά ἀνακτήσει δικαιώματα πού ἀφαιρέθηκαν διά τῆς βίας, μέ ξερριζώματα. Καί ἀπό τήν ἄποψη τῆς ὑλικῆς δικαιοσύνης τό Ἑλληνικό Ἔθνος ὀφείλει νά ζητήσει ἱκανοποίηση. Γιά νά μπορέσει ἡ Ἑλλάδα νά ζήσει καί νά ἀναπτυχθεῖ πρέπει νά λάβει δικαιοσύνη. Ἡ μόνη Ἰδέα πού μπορεῖ νά ἑνώσει τούς Ἕλληνες εἶναι ἡ ἀπονομή τῆς Δικαιοσύνης. Ἐκεῖνοι πού πρόδωσαν τήν Ἐλευθερία πρέπει νά πληρώσουν.
Ἡ Ἱστορία δέν ψεύδεται.
Ὁ βάρβαρος, παραμένει ὁ ἀδαής δεσμοφύλακας. Ὁλότελα ξένος πρός τήν ἱστορική πορεία τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους, συνδράμει μέ τό ἄγριο ἔνστικτό του στήν σφυρηλάτηση τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Οἱ Ἕλληνες εἶναι ἐκεῖνοι πού πληρώνουν τό τίμημα καί νικοῦν κατά κράτος ὄχι μόνον τήν βία τῶν ἐχθρῶν ἀλλά καί τήν ἀδιαφορία τῶν συμμάχων. Ὁ Ἕλλην παραμένει τό αἰώνιο σύμβολο Ἀντίστασης.
Ἡ Ἱστορία φωτίζει τήν οὐσία τῆς ἀσκούμενης πολιτικῆς. Ἐκεῖνο πού μπορεῖ καί κάνει ὁ Ἕλλην γιά τήν Πατρίδα του, ἄλλος δέν μπορεῖ νά τό κάνει. Σήμερα, περισσότερο ἀπό ποτέ, ὁ Ἕλλην ὀφείλει νά ὑψώσει τό ἠθικό του Ἀνάστημα, ὑπενθυμίζοντας τοῖς πᾶσι ὅτι δέν ἔχει πεθάνει. Ὁ Ἕλλην ἐκ τῆς κόνεώς του ἀναγεννᾶται.
*Νομικός καί Ἐπιστήμων
Οἰκονομικῆς καί Κοινωνικῆς Διοικήσεως
Ἄρθρο στήν «ΕΣΤΙΑ», Πε. 07 Σεπτεμβρίου 2023, φ. 42.646 σελ. 1, 3 (αναδημ. στην ηλεκτρονική έκδοση 08/09/2023).