Τι ήταν πάλι αυτό;
«Φιλολογική κόντρα» ξέσπασε στη Βουλή ανάμεσα στον Γιώργο Καρατζαφέρη και τον Αλέκο Αλαβάνο, για τη σημασία του… δεύτερου στίχου από τον εθνικό ύμνο!
… «σε γνωρίζω από την όψη, που με βια μετράει τη γη»
Ο Αλαβάνος την επικαλέστηκε για να δείξει ότι ακόμα και ο εθνικός ύμνος… υμνεί τη βία! Σε μια κοινοβουλευτική συζήτηση ρουτίνας για τη βία των κουκουλοφόρων…
Και ο Καρατζαφέρης τού απάντησε ότι η λέξη «βια» στο ποίημα του Διονυσίου Σολομού υποδηλώνει τη βιασύνη, τη σπουδή – όχι τη βία.
Και τότε έγινε κάτι ανεπανάληπτο:
Σε μια δημόσια διαφωνία, ήταν ο εκπρόσωπος της «σκληρής Δεξιάς» που είχε δίκιο τελικά, ενώ ο εκπρόσωπος της «διανοούμενης Αριστεράς» συνελήφθη αδιάβαστος.
Κι όχι μόνο πιάστηκε αδιάβαστος, αλλά επέμενε κιόλας. Κι είχε και «ύφος». Μέχρι που άρχισαν να τον κράζουν κι οι πέτρες και μαζεύτηκε…
Για το θέμα αυτό καθαυτό δεν υπάρχει διαφωνία μεταξύ των ειδικών: Από τον παλαιότερο Πολυλά ως τον σύγχρονο Μπαμπινιώτη, όλοι οι αναλυτές του Σολωμού θεωρούν ότι ο όρος «βια» σηματοδοτεί βιασύνη. Τελεία και παύλα…
Άλλωστε, σε μερικά πράγματα δεν χρειάζεται να είναι κανείς «ειδικός». Αρκεί να ξέρει ανάγνωση για να καταλάβει ότι για βία μιλάει ο πρώτος στίχος: («σε γνωρίζω από τον κόψη του σπαθιού την τρομερή»). Ο δεύτερος δεν αναφέρεται στην ΚΟΨΗ (του σπαθιού) αναφέρεται στην ΟΨΗ της Ελευθερίας, που εξαπλώνεται ταχύτατα παντού – «με βια μετράει τη γη».
Το χέρι της Ελευθερίας πολεμάει με το σπαθί, ενώ το πρόσωπό της κερδίζει ταχύτατα τις καρδιές των ανθρώπων.
Η βία του σπαθιού από τη μια πλευρά και η βια – βιασύνη, η ταχύτητα εξάπλωσης των ιδανικών ελευθερίας από την άλλη.
Αυτή η αντίστιξη είναι δυνατή μόνον αν «βια» σηματοδοτεί βιασύνη…
Η Ελευθερία έχει οπλισμένο χέρι, αλλά κι ελκυστικό πρόσωπο. Το χέρι της ανοίγει δρόμους με το σπαθί, αλλά το πρόσωπό της (η «όψη» της) κερδίζει τις καρδιές των ανθρώπων με την ακτινοβολία του.
Κι ύστερα τι ήθελε να πει ο Αλαβάνος, αλήθεια;
Ότι η Ελευθερία προϋποθέτει βία;
Το ξέρουμε.
Ότι η Επανάσταση είναι αδιανόητη χωρίς βία;
Το ξέρουμε κι αυτό.
Εκείνο που σίγουρα δεν ήθελε να πει ο Σολωμός –αλλά ήθελε να πει ο Αλαβάνος– είναι ότι η βία της απελευθέρωσης είναι «συγκρίσιμη» με τη βία των… κουκουλοφόρων!
Υπάρχει ένα παλαιό κείμενο του Βλαδίμηρου Ίλιτς Ουλιάνοφ, γνωστότερου ως Λένιν –ένα από τα πρώτα σημαντικά κείμενά του– το περιβόητο: «Τι είναι οι “Φίλοι του Λαού” και γιατί πολεμούν τους Σοσιαλδημοκράτες».
«Φίλοι του Λαού» ήταν εκεί στα τέλη του 19ου αιώνα στην τσαρική Ρωσία μια «επαναστατική οργάνωση» αναρχικών. Δεν σκόρπαγαν τον τρόμο σε απλούς ανθρώπους (όπως οι δικοί μας κουκουλοφόροι και λοιποί μπαχαλάκηδες). Έκαναν τρομοκρατικές ενέργειες σε βάρος αξιωματούχων και συμβόλων του καθεστώτος.
Ο Λένιν τούς υποβάλλει σε ανελέητη, εξοντωτική κριτική, τους αποκηρύσσει, τους στιγματίζει και τους καταδικάζει. Με επιχειρήματα λογικά, φιλοσοφικά, ιδεολογικά, κοινωνιολογικά και πολιτικά. Τότε οι αριστεροί είχαν Παιδεία κι είχαν και αποφασιστικότητα. Είχαν «όψη» (ακτινοβολία ιδεών), είχαν και «κόψη» (αποφασιστικότητα κριτικής, θάρρος πολεμικής).
Δυστυχώς οι σημερινοί ψευδο-αριστεροί είναι πια «μεταλλαγμένοι». Υποστηρίζουν το Σχέδιο Ανάν (μαζί με κάθε εθελόδουλο της πολιτικής ελίτ) και ταυτόχρονα χαϊδολογούν τους κουκουλοφόρους, ψαρεύοντας ψηφαλάκια από κάθε υπόνομο. Και μέσα στην παραζάλη τους, κακοποιούν και τον δόλιο τον Διονύσιο Σολωμό…
Αλλά απέναντί τους έχουν και μια Δεξιά, Κεντροδεξιά, φιλελεύθερη παράταξη –ό,τι θέλετε, τέλος πάντων– που δεν μπορεί ούτε τους κουκουλοφόρους να μαντρώσει ούτε τον Σολωμό να υπερασπιστεί.
Κάποτε η συντηρητική και η φιλελεύθερη παράταξη είχαν αληθινούς διανοητές – έναν Τσάτσο, έναν Σεφέρη, έναν Ελύτη και κάμποσους από τη «Γενιά του ʼ30». Είχαν «όψη». Κι όταν χρειαζόταν, είχαν και «κόψη»…
Τα χρόνια κύλησαν, η Ελλάδα πέρασε από έναν αιματηρό Εμφύλιο, ένα ανάπηρο κοινοβουλευτικό καθεστώς και μια δικτατορία. Η Δεξιά ακόνισε την «κόψη» της κι έχασε την «όψη» της. Η διανόηση πέρασε στην Αριστερά. Η οποία απέκτησε «όψη» κι ακτινοβολία ιδεών, παρότι ηττημένη…
Κι ύστερα ήλθε η Μεταπολίτευση. Η χώρα απέκτησε –επιτέλους– δημοκρατικούς θεσμούς. Αλλά δεν απέκτησε –ακόμα– δημοκρατία.
Γιατί η δημοκρατία χρειάζεται βέβαια θεσμούς, αλλά χρειάζεται και κάτι ακόμα: ψυχή! Χρειάζεται πολίτες που να σέβονται το πολίτευμα και πολιτικούς που να το περιφρουρούν.
Στις δεκαετίες της Μεταπολίτευσης, η Δεξιά έχασε την «κόψη» της και η Αριστερά έχασε την «όψη» της.
Και σήμερα ανεμίζουν γυμνά κουρέλια σε ένα θέατρο σκιών, δίχως ψυχή και δίχως πυγμή, δίχως ανάστημα πολιτικό, πνευματικό και ηθικό…
Δίχως ΟΨΗ και δίχως ΚΟΨΗ…
Και πασχίζουν να εξαλείψουν κάθε ίχνος ιστορικής μνήμης, κάθε πρόταγμα Ελευθερίας, κάθε σύμβολο συλλογικής συνείδησης.
Γιατί φοβούνται και την ΚΟΨΗ και την ΟΨΗ ενός λαού που αναζητά ταυτότητα για να σταθεί όρθιος, κουράγιο να αντέξει την κρίση, ελπίδα να πιαστεί και ιδανικά να πιστέψει.
Φοβούνται την ΟΨΗ και την ΚΟΨΗ…
Δηλαδή φοβούνται την Ελευθερία.
N. Z.
http://www.paron.gr/v3/new.php?id=40284&colid=&catid=37&dt=2009-04-19%200:0:0.