Ο Μίτσκοσκι επέβαλε την ονομασία «Μακεδονία» και εκτός των Σκοπίων – Η στάση των ΗΠΑ και η αντίδραση του Μητσοτάκη

Γράφει ο Δρ. Ιωάννης Αμπατζόγλου*

Αμέσως μετά την εκλογική τους νίκη στα Σκόπια, τόσο ο πρόεδρος του VMRO-DPMNE και μετέπειτα πρωθυπουργός κ. Χρίστιαν Μίτσκοσκι, όσο και η νέα πρόεδρος της χώρας κ. Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα (επίσης του VMRO-DPMNE), άρχισαν να αποκαλούν τα Σκόπια σκέτο «Μακεδονία»^1,2. Η κ. Σιλιάνοφσκα μάλιστα και κατά την ορκωμοσία της αναφέρθηκε στη χώρα της ως σκέτο «Μακεδονία»¹, ενώ στις 27-6-2024 με περισσό θράσος αναφέρθηκε στους «πρόσφυγες της Αιγαιακής Μακεδονίας» ανοίγοντας ουσιαστικά το κεφάλαιο του «μακεδονικού» αλυτρωτισμού κατά της Ελλάδας^3,4. Ουδεμία αντίδραση υπήρξε από τις ΗΠΑ.

Λίγες ημέρες πριν από το σχηματισμό της κυβέρνησης στα Σκόπια, ο κ. Μίτσκοσκι δήλωσε ότι θα χρησιμοποιήσει τη συνταγματική ονομασία του κράτους (δηλαδή Βόρεια Μακεδονία) κατά την ορκωμοσία του στο Κοινοβούλιο, αλλά και στις εμφανίσεις του στο εξωτερικό. Η πρέσβειρα των ΗΠΑ στα Σκόπια, κ. Άνγκελα Άγγελερ, χαιρέτισε^5,6 τη συγκεκριμένη δήλωση του κ. Μίτσκοσκι και εξέφρασε την ελπίδα όλοι οι υπουργοί της νέας κυβέρνησης να ακολουθήσουν το παράδειγμά του. Βέβαια, η κυρία πρέσβειρα των ΗΠΑ δεν φάνηκε να ενοχλείται από το γεγονός ότι ο κ. Μίτσκοσκι στην πιο πάνω δήλωσή του αναφέρθηκε μόνο στην ορκωμοσία του και στις εμφανίσεις του στο εξωτερικό. Δεν είπε ότι θα αποκαλεί την χώρα του «Βόρεια Μακεδονία» και στις δηλώσεις του στο εσωτερικό. Αντίθετα μάλιστα, με αυτή του τη δήλωση ουσιαστικά τόνιζε κάτι που, άλλωστε έχει πει πάμπολλες φορές, ότι στο εσωτερικό θα συνεχίσει να αποκαλεί τα Σκόπια σκέτο «Μακεδονία». Επομένως, κατ’ ουσίαν, οι ΗΠΑ, επιβράβευσαν τη στάση του κ. Μίτσκοσκι να αποκαλεί στο εσωτερικό τα Σκόπια σκέτο «Μακεδονία» και παρότρυναν όλους τους υπουργούς της νέας κυβέρνησης να κάνουν το ίδιο.

Επίσης, η κ. Άγγελερ μίλησε για κάποιο «περιθώριο» κινήσεων εντός του πλαισίου της Συμφωνίας των Πρεσπών, δίνοντας ουσιαστικά συγχωροχάρτι στην πλευρά των Σκοπίων που παραβιάζει την πιο πάνω συμφωνία⁷.

O ειδικός Διαμεσολαβητής για το ονοματολογικό κ. Μάθιου Νίμιτς, σε συνέντευξή του στις 28-6-2024 στο in.gr, ανέφερε σχετικά με τη Συμφωνία των Πρεσπών μεταξύ άλλων τα εξής⁸: «Δεν νομίζω ότι η συμφωνία θα καταρρεύσει. Είναι μια πολύ ισχυρή συμφωνία… δεν νομίζω ότι υπάρχει ζήτημα η συμφωνία να διαλυθεί». Ωστόσο σημείωσε τον κίνδυνο να μην εφαρμοστεί και «έτσι η μία πλευρά δεν θα κάνει αυτό, η άλλη πλευρά δεν θα κάνει το άλλο και τελικά η προσδοκία ότι θα έφερνε τις δύο χώρες πιο κοντά, δεν θα πραγματοποιηθεί».

Αν και γνώριζε ο κ. Νίμιτς όλες τις σοβαρότατες παραβιάσεις και προκλήσεις από την πλευρά των Σκοπίων, ωστόσο κράτησε ουδέτερη στάση αναφέροντας ότι «η μία πλευρά δεν θα κάνει αυτό, η άλλη πλευρά δεν θα κάνει το άλλο» και με αυτό τον τρόπο έβαλε στο ίδιο τσουβάλι τις δύο πλευρές (Ελλάδα και Σκόπια). Έτσι μας έδειξε ότι οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν να λάβουν μέτρα κατά των Σκοπίων, για τις παραβιάσεις της Συμφωνίας των Πρεσπών, παρά το διάταγμα του Μπάιντεν, το οποίο προβλέπει πολύ σοβαρές κυρώσεις για όσους την παραβιάζουν. Επομένως, οι ΗΠΑ στηρίζουν τα Σκόπια είτε αυτά τηρούν τη Συμφωνία των Πρεσπών (προηγούμενη κυβέρνηση SDSM) είτε δεν την τηρούν (σημερινή κυβέρνηση VMRO-DPMNE).

Στις 7-7-2024 ο κ. Μίτσκοσκι βρέθηκε στην Ουάσιγκτον προκειμένου να συμμετάσχει για πρώτη φορά στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ και από εκεί ανέβασε ένα βίντεο στο X (πρώην Twitter) δηλώνοντας μεταξύ άλλων τα εξής^9,10: «Ακόμη θα έχω συναντήσεις με επιχειρηματικούς κύκλους εδώ στις ΗΠΑ, όπου θα παρουσιάσω τις δυνατότητες που προσφέρει η Μακεδονία για επενδύσεις. Θα αναγγείλω ακόμη μία νέα ξένη επένδυση από μία εταιρεία που είναι μεταξύ των 500 μεγαλύτερων εδώ στις ΗΠΑ, νέες επενδύσεις δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ και νέες θέσεις εργασίας για τους πολίτες της Μακεδονίας. Αυτή είναι η βασική προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης στη Μακεδονία. Θα ήθελα επίσης να αναφέρω ότι θα αξιοποιήσω τις επόμενες μέρες στη Νέα Υόρκη για να συναντηθώ με τη μακεδονική διασπορά, τους Μακεδόνες μετανάστες».

Ευθαρσώς ο κ. Μίτσκοσκι και χωρίς να του «καίγεται καρφί» ακόμα και από την πρωτεύουσα των ΗΠΑ σε μία μόνο δήλωσή του αποκάλεσε τρεις φορές τη χώρα του σκέτο «Μακεδονία». Με αυτό τον τρόπο έδειξε με τον επισημότερο τρόπο ότι το «Βόρεια» δεν το έχει καταργήσει μόνο στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό. Επίσης, χαρακτήρισε «μακεδονική» τη διασπορά των Σκοπιανών. Ο κ. Μίτσκοσκι γνωρίζει ότι οι ΗΠΑ είναι με το μέρος του και ρίχνει γροθιά στο πρόσωπο της ελληνικής κυβέρνησης διασύροντάς την διεθνώς!

Ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης επίσης από την Ουάσιγκτον στις 9-7-2024 μιλώντας στο Council of Foreign Relations με τον πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα και Διευθύνοντα Σύμβουλο της Corus International κ. Ντάνιελ Σπέκχαρντ δήλωσε μεταξύ άλλων το εξής¹¹: «Όταν ακούω ότι η νέα κυβέρνηση αναφέρεται στη χώρα ως Δημοκρατία της Μακεδονίας εντός της χώρας, έχω σοβαρές ανησυχίες».

Ενώ ο κ. Μίτσκοσκι αποκάλεσε τα Σκόπια σκέτο «Μακεδονία» από το εξωτερικό (Ουάσιγκτον) ενόψει μάλιστα της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, ο κ. Μητσοτάκης δύο μέρες μετά, επίσης από την Ουάσιγκτον και από τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, δήλωσε ότι «έχει σοβαρές ανησυχίες» επειδή η κυβέρνηση του κ. Μίτσκοσκι αναφέρεται στα Σκόπια ως σκέτο «Μακεδονία» στο εσωτερικό («εντός της χώρας»). Ποιον κοροϊδεύει ο κ. Μητσοτάκης; Μας θεωρεί τόσο ηλίθιους; Αφού με την πιο πάνω δήλωσή του, ο κ. Μίτσκοσκι, έχει καταργήσει τον όρο «Βόρεια» και στο εξωτερικό.

Στις 10-7-2024 ο κ. Μίτσκοσκι σε νέες δηλώσεις που έκανε κατά την προσέλευσή του στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ ανέφερε μεταξύ άλλων τα εξής¹²: «Για εμάς, ως μικρό έθνος, είναι σημαντικό τις ημέρες αυτές να ληφθούν οι σημαντικές εκείνες αποφάσεις που θα διαμορφώσουν το μέλλον της ανθρωπότητας τις επόμενες δεκαετίες, κάτι στο οποίο θα συμβάλουμε και εμείς. Η Μακεδονία, ως χώρα σκοπεύει να συνεχίσει να λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο και να προωθεί τις αξίες. Ως μακεδονική κυβέρνηση θέλουμε να είμαστε δίπλα-δίπλα με τους συμμάχους μας και να επιβεβαιώσουμε το ελευθεριακό πνεύμα του μακεδονικού λαού και των Mακεδόνων πολιτών».

Λίγη ώρα μετά από τη νέα δήλωση του κ. Μίτσκοσκι, ο κ. Μητσοτάκης προσερχόμενος στην πρώτη συνεδρία μεταξύ των Συμμάχων του ΝΑΤΟ στη Σύνοδο Κορυφής ανέφερε τα εξής¹³: «Η πλήρης εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών είναι απαραίτητη για τη Συμμαχία, για τα Δυτικά Βαλκάνια και για τη διεθνή κοινότητα… Η παραβίαση ή η επιλεκτική εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, θα υποβαθμίσει την αξιοπιστία όλων των προσπαθειών για διευθέτηση λοιπών εκκρεμών ζητημάτων στα Δυτικά Βαλκάνια και θα θέσει σε κίνδυνο τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή».

Δηλαδή, ενώ συνέχισε ο κ. Μίτσκοσκι να αναφέρεται στα Σκόπια ως «Μακεδονία» και από τις ΗΠΑ –καταργώντας στην πράξη το «Βόρεια» και στο εξωτερικό– ο κ. Μητσοτάκης περιορίστηκε σε ευχολόγια λέγοντας ότι πρέπει να εφαρμόζεται η Συμφωνία των Πρεσπών γιατί αλλιώς θα τεθεί σε κίνδυνο η σταθερότητα κ.λπ. Λόγια, λόγια, λόγια… Πράξη μηδέν. Αν ήθελε να κάνει κάτι αντίστοιχο με αυτό που έκανε ο κ. Μίτσκοσκι, θα έπρεπε να καταγγείλει και τη συμπεριφορά του κ. Μίτσκοσκι και τη Συμφωνία των Πρεσπών. Όμως για μία ακόμα φορά ο κ. Μητσοτάκης αποδείχτηκε πολύ λίγος.

Στις 10-7-2024 η εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ σε δημοσίευμά της ανέφερε⁷ ότι, «αμερικανικές διπλωματικές πηγές έχουν δηλώσει ότι το θέμα των Πρεσπών έχει κλείσει για τις ΗΠΑ και ότι επιθυμούν να δουν την περιοχή να προχωράει μπροστά. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δεν πρόκειται να δημιουργήσουν κάποια κρίση στη σχέση με τον Μίτσκοσκι όσο η κυβέρνησή του τηρεί τα προσχήματα σε σχέση με τις Πρέσπες. Είναι χαρακτηριστικό ότι μια από αυτές τις διπλωματικές πηγές εμφανίζεται να έχει πει προφανώς μεταξύ σοβαρού και αστείου ότι οι ΗΠΑ δεν θα περιπολούν όταν ο Μίτσκοσκι πηγαίνει περιοδεία για να δουν αν χρησιμοποιεί το σωστό όνομα».

Ο Αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα κ. Τζόρτζ Τσούνης, σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ που μεταδόθηκε στις 11-7-2024, όταν ρωτήθηκε από τον Έλληνα δημοσιογράφο αν υπάρχει τρόπος να συμμορφώσει το ΝΑΤΟ τη νέα κυβέρνηση των Σκοπίων ώστε να μη παραβιάζει τη Συμφωνία των Πρεσπών, απάντησε ότι «προσπαθούμε όλοι, με σεβασμό, να τους προτρέψουμε ν’ αναφέρονται στη χώρα τους με το συνταγματικό της όνομα»¹⁴. Αντί να πει ότι αυτό που κάνουν οι Σκοπιανοί είναι παράνομο και θα υπάρξουν κυρώσεις, είπε «με σεβασμό να τους προτρέψουμε» να τηρήσουν τη Συμφωνία των Πρεσπών. Σιγά μη σκίσεις κανα καλσόν!

Πάντως η σκοπιανή πλευρά προσθέτει νέα επιχειρήματα για να δικαιολογήσει τις παραβιάσεις που κάνει. Έτσι, ενώ ο κ. Μίτσκοσκι έχει τονίσει πολλές φορές ότι αποκαλεί τη χώρα του «Μακεδονία» επειδή αυτό είναι «θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμά του»¹⁵, σε πρόσφατη δήλωσή του ο υπουργός Εξωτερικών των Σκοπίων, κ. Τίμτσο Μουτσούνσκι, ανέφερε ότι «στο άρθρο 7 (της Συμφωνίας των Πρεσπών) ορίζεται σαφώς πως και τα δύο μέρη μπορούν να χρησιμοποιούν τόσο τον όρο Μακεδονία όσο και τον όρο Μακεδονικός», εξηγώντας ότι αυτοί οι όροι έχουν διαφορετική σημασία για κάθε μέρος¹⁶. Επομένως, οι Σκοπιανοί αντί να τηρήσουν τη Συμφωνία των Πρεσπών βρίσκουν νέες δικαιολογίες για τις παραβιάσεις που έτσι και αλλιώς κάνουν.

Συνοψίζοντας, βλέπουμε ότι η ηγεσία των Σκοπίων έχει καταργήσει το «Βόρεια» και αποκαλεί τα Σκόπια σκέτο «Μακεδονία», τόσο εντός όσο και εκτός των Σκοπίων, οι ΗΠΑ όχι απλά δεν προτίθενται να επιβάλλουν κυρώσεις στους Σκοπιανούς αλλά τους στηρίζουν εις βάρος μάλιστα των συμφερόντων της Ελλάδας και τέλος ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης ως θλιβερή πολιτική μορφή δεν είναι ικανός να αντιδράσει και να διασώσει ούτε την τιμή της πατρίδας του ούτε του εαυτού του.

1. https://www.epitropiellinismou.gr/post/2942
2. https://www.epitropiellinismou.gr/post/3032
3. https://www.protothema.gr/politics/article/1513861/xefuge-teleios-i-gordana-silianofska-thumithike-tora-tous-makedones-tou-aigaiou/
4. https://x.com/gogamkd/status/1806303063289778322?t=mrnzp4RhgEg4PDMAfb6Q8g&s=19
5. 5. https://www.naftemporiki.gr/politics/1695230/presvis-ipa-sta-skopia-chairetizei-tin-prothesi-mitskoski-gia-chrisi-tis-syntagmatikis-onomasias/
6. https://en.protothema.gr/2024/06/21/skopje-the-us-ambassador-welcomes-mitskoskis-statement-that-he-will-use-the-constitutional-name-during-his-swearing-in-ceremony/
7. https://www.tovima.gr/2024/07/10/diplomatia/ta-dyo-prosopa-tou-mitskoski-stin-ouasigkton-pos-ton-vlepoun-oi-ipa/
8. https://www.in.gr/2024/06/28/inview/mathiou-nimits-ee-ekane-istoriko-lathos-kathysterontas-tin-entaksi-tis-voreias-makedonias/
9. https://x.com/MickoskiHM/status/1809973334789980429
10. https://www.newsit.gr/kosmos/xristian-mitskoski-stin-ouasigkton-gia-ti-synodo-koryfis-tou-nato-me-anafores-se-makedonia/4129566/
11. https://www.cnn.gr/politiki/story/428538/mitsotakis-pros-voreia-makedonia-i-stasi-tis-stin-onomasia-den-voitha-stin-evropaiki-poreia-tis
12. https://www.tovima.gr/2024/07/10/world/proklisi-mitskoski-apokalese-ti-xora-tou-makedonia-sti-synodo-tou-nato/
13. https://www.protothema.gr/politics/article/1518606/mitsotakis-gia-skopia-i-paraviasi-tis-sumfonias-ton-prespon-thetei-se-kinduno-tin-asfaleia-sta-dutika-valkania/
14. https://www.protothema.gr/politics/article/1518989/minuma-tsouni-sta-skopia-sevasteite-ti-sumfonia-ton-prespon-gia-na-apofeuhthoun-perittes-edaseis/
15. https://www.imerisia.gr/kosmos/92924_boreia-makedonia-meta-tin-ptd-prokalei-kai-o-arhigos-toy-vmro-dpmne
16. https://www.naftemporiki.gr/kosmos/1712742/voreia-makedonia-i-chrisi-toy-oroy-makedonia-epitrepetai-apo-ti-symfonia-ton-prespon/

*Ο Ιωάννης Αμπατζόγλου είναι Ακτινοφυσικός Ιατρικής, διδάκτωρ του Τμήματος Ιατρικής του ΔΠΘ, Επιστημονικά Υπεύθυνος του Τμήματος Ιατρικής Φυσικής του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης και Πρόεδρος της Επιτροπής Ελληνισμού.

abadzoglou@yahoo.gr