08/02/2012 | ΤΗΣ ΜΙΚΑΕΛΛΑΣ ΛΟΪΖΟΥ
Στα κόμματα απέστειλε χθες ο Πρόεδρος το περίγραμμα που κατέθεσε στα Η.Ε.
Σοβαρό προβληματισμό προκαλεί το έγγραφο των συγκλίσεων που είχε με τον Ταλάτ ο Πρόεδρος Χριστόφιας, ενώ αναμένεται οι πολιτικές δυνάμεις να αντιδράσουν έντονα και για το γενικό πλαίσιο θέσεων
Χαλασμός κόσμου αναμένεται να γίνει όταν τα κόμματα διεξέλθουν το περιεχόμενο των εγγράφων που τους απέστειλε χθες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και μελετήσουν τις προτάσεις της ελληνικής πλευράς στις συνομιλίες και τις συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν το 2010. Ο Πρόεδρος απέστειλε τα έγγραφα ως απάντηση στις αναφορές από πλευράς κομμάτων περί «μη ενημέρωσης και άγνοιας», όπως δήλωσε χθες ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος.
Ο κ. Στεφάνου είπε ότι το γενικό πλαίσιο θέσεων αποτελείται από τις θέσεις που η ε/κ πλευρά έχει καταθέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μέχρι σήμερα, προσθέτοντας ότι το γενικό πλαίσιο θέσεων δεν έχει δοθεί στην τ/κ πλευρά, δεν συζητήθηκε στη συνάντηση της Νέας Υόρκης και ούτε καν ηγέρθη ένα τέτοιο θέμα.
Οι συγκλίσεις
Το μικρό έγγραφο που στάλθηκε στα κόμματα, αναφέρεται στις συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν τον Ιανουάριο του 2010, στα πλαίσια, δηλαδή, του πρώτου γύρου εντατικών διαπραγματεύσεων, που έγιναν μεταξύ του Προέδρου Χριστόφια και του Μεχμέτ Αλί Ταλάτ. Σύμφωνα με αυτό το έγγραφο, η ελληνική πλευρά φαίνεται να συμφωνεί ότι θα πρέπει να εφαρμόζονται οι τέσσερις βασικές ελευθερίες και για τους Τούρκους υπηκόους.
Στις συγκλίσεις κατατάσσεται επίσης και το δικαίωμα της μόνιμης κατοικίας Ε/κ και Τ/κ στην άλλη συνιστώσα πολιτεία, υπό περιορισμούς, όπως αυτόν της άσκησης πολιτικών δικαιωμάτων (π.χ. συμμετοχή μόνο σε τοπικές και ευρωπαϊκές εκλογές), ενώ οι κάτοχοι «εσωτερικής ιθαγένειας» θα ασκούν όλα τα δικαιώματά τους αλλά θα ψηφίζουν στη Γερουσία με βάση την κοινότητα στην οποία ανήκουν. Συμφωνήθηκε, επίσης, πως οι περιορισμοί στην κατοικία δεν θα παρεμποδίζουν την ελεύθερη διακίνηση, την εργασία και τις εμπορικές και οικονομικές δραστηριότητες.
Όπως απορρέει και από τις σημερινές προτάσεις Χριστόφια, ένας Ε/κ που επιλέγει να επιστρέψει στην περιουσία του, που βρίσκεται στο τουρκικό συνιστών κρατίδιο, θα πρέπει να αποκτήσει την «εσωτερική ιθαγένεια» του Τ/κ, για να μπορεί να έχει πλήρη πολιτικά δικαιώματα, εάν, βέβαια, του δοθεί τέτοιο δικαίωμα, τηρουμένων των πληθυσμιακών αναλογιών.
Το δικαίωμα ιδιοκτησίας
Στο έγγραφο των γενικών αρχών, ιδιαίτερη αίσθηση προκαλούν οι προτάσεις της πλευράς μας για το περιουσιακό, αφού, εκ προοιμίου, το 40% των προσφύγων αποκλείεται από το να ζήσει στις περιουσίες του, υπό ε/κ διοίκηση. Ενώ αναφέρεται πως αναγνωρίζεται πλήρως το δικαίωμα της περιουσίας όλων όσοι στερήθηκαν την ιδιοκτησία τους, κάτι που θα σήμαινε ότι ο νόμιμος ιδιοκτήτης έχει όντως τον πρώτο λόγο επί της περιουσίας του, στην πραγματικότητα αυτό κατακρεουργείται, αφού ο Πρόεδρος Χριστόφιας αναγνωρίζει δικαιώματα στους σφετεριστές, τους οποίους αποκαλεί «χρήστες».
Η αξίωση αυτή αναιρείται και από σειρά κριτηρίων που τίθενται και θέτουν σοβαρά εμπόδια στην ενάσκηση του δικαιώματος αυτού των προσφύγων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτές είναι οι προτάσεις της ελληνικής πλευράς, τις οποίες, ως γνωστόν, χωρίζει μεγάλη απόσταση από αυτές της τουρκικής πλευράς και ως εκ τούτου το τελικό αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης ενδέχεται να είναι και χειρότερο.
Στις προτάσεις, πέρα από την οικιστική χρήση, αποδίδονται δικαιώματα και στον παράνομο «χρήστη», που σφετερίζεται την περιουσία των προσφύγων για βιοποριστικούς λόγους. Αν και η θεωρητική σειρά είναι αποκατάσταση-αποζημίωση-ανταλλαγή, η αποκατάσταση θα γίνεται μόνο υπό την αίρεση των κριτηρίων που δεν αποσαφηνίζονται.
Σε περίπτωση, συναφώς, που τα κριτήρια δεν συμπίπτουν με την επιθυμία του ιδιοκτήτη, τότε μπορεί να του παραχωρηθεί ίσης αξίας περιουσία στο ίδιο κρατίδιο ή να γίνει ανταλλαγή ή αποζημίωση. Άξιον αναφοράς είναι και το γεγονός πως εκ των προτέρων αποκλείεται μια σειρά ιδιοκτητών από την αποκατάσταση της περιουσίας τους.
Την επιθυμία τους, εξάλλου, θα εκφράσουν και οι σφετεριστές και θα λαμβάνεται υπ’ όψιν, αν δεν συγκρούεται με τα κριτήρια ή την επιλογή του ιδιοκτήτη. Κι όλα αυτά θα τα κρίνει η Επιτροπή Περιουσιών, στην οποία θα συμμετέχουν και ξένοι. Θα συσταθεί, παράλληλα, Ειδικό Δικαστήριο που θα αποφασίζει για τις προσφυγές, που αναμένεται ότι θα υπάρξουν επί των αποφάσεων της Επιτροπής. Η φιλελευθεροποίηση της αγοροπωλησίας περιουσιών αναμένεται να επιτευχθεί τουλάχιστον 10 χρόνια μετά τη λύση.
Διαιρέσεις…
Μεταξύ άλλων, οι προτάσεις του Προέδρου, προνοούν τα ακόλουθα:
• Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος θα εκλέγονται με απευθείας διασταυρούμενη ψήφο και θα εναλλάσσονται στην προεδρία με αναλογία 4:2. Η στάθμιση τοποθετείται στο 20%, με εξαίρεση την πρώτη εκλογή, που θα είναι 15%.
• Οι υπουργοί θα γίνουν 14, με αναλογία 9:5.
• Διεθνείς συμφωνίες θα συνάπτει μόνο η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, με εξαίρεση εμπορικές και πολιτιστικές συμφωνίες.
• Υπάρχει ήδη σύγκλιση ότι το κράτος θα έχει ένα FIR αλλά δύο κέντρα ελέγχου. Η Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας θα ανήκει στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Οι πολιτείες θα μπορούν να έχουν δικές τους αερογραμμές. Τα έσοδα αεροναυτιλίας θα διανέμονται στα δύο κέντρα ελέγχου.
• Η ασφάλεια του κράτους θα διασφαλίζεται από την ΕΕ. Δεν θα υπάρχουν στρατοί, εγγυήσεις και επεμβατικά δικαιώματα.
• Τα διάφορα χρονικά ορόσημα, κατά τα οποία θα αποκαθίστανται σταδιακά κάποιες από τις παρεκκλίσεις που θα ισχύσουν αρχικά, θα επιτηρούνται από τα ΗΕ.
«Εντάσσουμε» στην… Ευρωπαϊκή Ένωση τους Τούρκους υπηκόους!
Στο γενικό πλαίσιο θέσεων του Προέδρου Χριστόφια συμπεριλαμβάνεται, επίσης, πρόνοια για απόλαυση των τεσσάρων ελευθεριών από Τούρκους υπηκόους. Η διευθέτηση σε ό,τι αφορά την ελεύθερη διακίνηση εμπορευμάτων καλύπτεται από την τελωνειακή ένωση ΕΕ – Τουρκίας και αναμένεται ότι η διακίνηση κεφαλαίων θα αρχίσει να γίνεται ελεύθερα, μετά την αποκατάσταση των περιουσιών, στο τ/κ συνιστών κρατίδιο.
Απ’ εκεί και πέρα, η ελληνική πλευρά προτείνει πως οι Τούρκοι πολίτες θα μπορούν να αναλαμβάνουν οποιαδήποτε εργασία και να διαμένουν στην Κύπρο ενόσω αναζητούν δουλειά. Αναφέρεται ότι το ίδιο συμβαίνει και με τους Έλληνες πολίτες, παραβλέποντας το γεγονός πως οι Ελλαδίτες είναι κοινοτικοί, καθώς η Ελλάδα είναι κράτος-μέλος της ΕΕ και αυτό τους το δικαίωμα απορρέει από την ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη, άρα προφανώς δεν αποτελεί αντικείμενο της λύσης ή προϊόν οποιουδήποτε πάρε-δώσε. Αν και τίθεται αναλογία 4:1, υπάρχει, επίσης, πρόνοια για ελεύθερη άσκηση επαγγελμάτων ή επιχειρηματικών δραστηριοτήτων από Έλληνες και Τούρκους πολίτες. Και σε αυτήν την περίπτωση, οι υπήκοοι της Ελλάδας έχουν ήδη αυτό το δικαίωμα, άρα αυτοί που κερδίζουν είναι οι Τούρκοι.
Προφανώς αναγνωρίζεται από τους συντάκτες του κειμένου ότι οι ιδέες τους δεν συνάδουν με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, εξού και υπάρχει διαδικασία προσαρμογής της λύσης σ’ αυτό. Καταγράφεται παραδοχή ότι δεν είναι εφικτή η άμεση εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ και θα πρέπει να ζητηθούν προσωρινές παρεκκλίσεις.