Γράφει ο Γιάννης Κολοβός*
Και όμως, δεν πιστεύουν όλοι ότι η αυστηροποίηση της
φύλαξης των συνόρων και μία συνεπής πολιτική επαναπατρισμού και απελάσεων είναι
εφικτές και μπορούν να αποτελέσουν λύση για το πρόβλημα της παράνομης
μετανάστευσης το οποίο αντιμετωπίζει η χώρα μας. Αυτήν την θέση φαίνεται να
υποστηρίζει σε άρθρο του ο πρώην πρόεδρος του (καταργηθέντος) Ινστιτούτου
Μεταναστευτικής Πολιτικής (ΙΜΕΠΟ) κ. Αλέξανδρος Ζαβός (Κόσμος, 31/3-1/4/2012).
Εν ολίγοις, ο κ. Ζαβός ισχυρίζεται ότι ούτε η ενίσχυση της φύλαξης των συνόρων μας
με «περισσότερες κάμερες και φρουρούς»,
ούτε η δημιουργία κέντρων φιλοξενίας παρανόμων μεταναστών μπορούν να δώσουν
λύση στο πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης. Επιπλέον, υποστηρίζει ότι είναι
ανέφικτη η επαναπροώθηση για την συντριπτική πλειονότητα των παρανόμων
μεταναστών. Δυστυχώς, ο κ. Ζαβός δεν μας διαφωτίζει αναφορικά με το τι κατά την
γνώμη του θα πρέπει να γίνει ώστε να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα. Γιατί το
πρόβλημα είναι υπαρκτό, διογκώνεται κάθε χρόνο και αυτό που απαιτούν οι Έλληνες
πολίτες από τους αρμόδιους υπουργούς και τα συμβουλευτικά τους όργανα είναι να
είναι αποτελεσματικοί και να επιλύουν τα προβλήματα και όχι απλά να περιγράφουν
τις δυσκολίες που συναντούν και να βρίσκουν δικαιολογίες για την μη-βελτίωση ή
την επιδείνωση των καταστάσεων.
Επιπλέον, με βάση τις αιτιάσεις του κ. Ζαβού περί
ματαιότητας των προσπαθειών καλύτερης φύλαξης των συνόρων και περί αδυναμίας
επίτασης των επαναπροωθήσεων παρανόμων μεταναστών, η Ελλάδα θα έπρεπε να
αποφεύγει να κάνει οποιαδήποτε ενέργεια που θα ενίσχυε το κύμα της παράνομης
μετανάστευσης προς αυτήν. Όμως συνέβη το ακριβώς αντίθετο καθώς, τόσο επί
κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ (1997, 2001) όσο και επί κυβερνήσεων ΝΔ (2005, 2007), η χώρα
μας προέβη σε μαζικές εκ των υστέρων νομιμοποιήσεις παρανόμων μεταναστών
δίνοντας έτσι ισχυρό κίνητρο και σε άλλους μετανάστες να εισέλθουν παρανόμως σε
αυτήν με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή και εκείνοι θα νομιμοποιηθούν. Δεν
ενθυμούμαι τον κ. Ζαβό – ως πρόεδρο του ΙΜΕΠΟ – να στηλιτεύει την πρακτική αυτή
της τότε κυβέρνησης. Αντιθέτως, ενθυμούμαι τον τότε αρμόδιο υπουργό κ. Προκόπη
Παυλόπουλο να δηλώνει: «Θα κάνουμε όσες προσπάθειες νομιμοποίησης χρειάζεται
ώστε να μην υπάρχει έστω και ένας παράνομος μετανάστης στη χώρα μας» (Τα
Νέα, 7/5/2007) και τον τότε υφυπουργό Εσωτερικών κ. Θανάση Νάκο να τονίζει ότι:
«στην
χώρα μας έχουν θέση όλοι όσοι επιθυμούν να προσφέρουν, να δημιουργήσουν και να ζήσουν. Κι εμείς και μπορούμε
και θέλουμε να τους στηρίξουμε» (Η Άποψη, 18/10/2008). Όταν, λοιπόν,
επικρατούσε τέτοια νοοτροπία μεταξύ των αρμοδίων μετά μας φταίνε οι «Διεθνείς
Κανόνες» και οι «τοπικές συγκυρίες»;
Η ηττοπαθής αυτή νοοτροπία του «τίποτα καλύτερο δεν
μπορεί να γίνει» σε συνδυασμό με τις μαζικές εκ των υστέρων νομιμοποιήσεις
παρανόμων μεταναστών οδήγησαν στην διόγκωση του προβλήματος και από τους 45.000
συλληφθέντες για παράνομη είσοδο ή παραμονή στην χώρα το 2004, φθάσαμε στους
146.000 το 2008. Γι’ αυτό και η Κοινή Γνώμη υποστήριξε σε δημοσκόπηση της
εποχής ότι το μεταναστευτικό ήταν ένα θέμα που επιδεινώθηκε σημαντικά κατά την
διακυβέρνηση της χώρας από την ΝΔ (Public Issue, Flash Βαρόμετρο 145, Σεπτέμβριος 2009). Οι Έλληνες πολίτες (Καθημερινή,
5/7/2009) θεώρησαν σε ποσοστό 72% ότι η μεταναστευτική πολιτική που
ακολουθήθηκε ήταν λιγότερο αυστηρή από όσο θα έπρεπε ενώ ένα 6% υποστήριξε ότι
δεν υπήρχε μεταναστευτική πολιτική!
Τέλος,
ενδιαφέρουσες είναι οι απόψεις του προέδρου του Αμερικανικού Migration Policy Institute (το οποίο ήταν βασικός συνεργάτης του ΙΜΕΠΟ) κ. Δημήτριου Παπαδημητρίου
όπως διατυπώθηκαν σε πρόσφατη συνέντευξή του (Καθημερινή, 8/5/2011). Ερωτηθείς
ο κ. Παπαδημητρίου για το θέμα της παράνομης μετανάστευσης προς την ΕΕ
επισήμανε ότι «Πριν από 10 ή 12 χρόνια η
πλειοψηφία όσων προσπαθούσαν να εισέλθουν στην Ευρώπη το έκαναν από το Μαρόκο
μέσω Ισπανίας. Η τότε κυβέρνηση πέτυχε
να αντιμετωπίσει αυτό το μείζον πρόβλημα με πολύ μεγαλύτερη αστυνομική
παρουσία, χρήση νέων τεχνολογιών, αλλά και συμφωνίες διαφόρων ειδών με τους
Μαροκινούς». Για την περίπτωση της Ελλάδας ο κ. Παπαδημητρίου συνέστησε
«Να
περιορίσει την εισροή σε συνεργασία με τη Frontex, και να αναπτύξει διαδικασίες ταχείας εξέτασης έτσι ώστε να
επαναπατρίζονται πολλοί». Δηλαδή, ο κ.
Παπαδημητρίου πρότεινε για την χώρα μας αυτά τα οποία κατά τον κ. Ζαβό δεν μπορούν
να γίνουν!
Προφανώς, η
αντιμετώπιση του μεγάλου και επιδεινούμενου ζητήματος της παράνομης
μετανάστευσης προς την χώρα μας δεν έχει ούτε «εύκολες», ούτε «γρήγορες»
λύσεις. Όμως σίγουρα το πρόβλημα δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί από ανθρώπους που
δεν πιστεύουν ότι μπορούν να αλλάξουν κάτι. Τα αποτελέσματα αυτής της
ηττοπαθούς νοοτροπίας τα είδαμε τα προηγούμενα έτη και τις συνέπειές τους θα
τις υφιστάμεθα για χρόνια. Είναι καιρός το ζήτημα να το χειριστούν άνθρωποι που
έχουν την βούληση να το επιλύσουν και όχι απλά να διαχειρισθούν επικοινωνιακά
την επιδείνωσή του.
* Ο Γιάννης Κολοβός είναι επικοινωνιολόγος. Με το θέμα της
μετανάστευσης ασχολείται από το 1998 και έχει συγγράψει τα βιβλία «Το
Κουτί της Πανδώρας: Παράνομη Μετανάστευση και Νομιμοποίηση στην Ελλάδα»
(Αθήνα: Πελασγός 2003), «Το τέλος μίας ουτοπίας: η κατάρρευση των
πολυπολιτισμικών κοινωνιών στην Δυτική Ευρώπη» (Αθήνα: Πελασγός 2008)
και «Μεταναστευτική
πολιτική και ενσωμάτωση μεταναστών: η περίπτωση της Ελλάδας» (Αθήνα:
Πελασγός 2011). Από το 2009 συνεργάζεται με το Ερευνητικό Ινστιτούτο Ευρωπαϊκών
και Αμερικανικών Μελετών (RIEAS) ως Research Associate σε θέματα μεταναστευτικής πολιτικής.
2 comments
Τὸ ἐπιχείρημα μερικῶν ὅτι τὰ ἀστυνομικὰ μέτρα δὲν μποροῦν νὰ σταματήσουν (ἐντελῶς) τὴν λαθρομετανάστευσι, εἶναι γελοῖο. Οὔτε τὴν κλοπὴ μποροῦν νὰ τὴν σταματήσουν (ἐντελῶς), ἀλλὰ αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅτι δὲν πρέπει νὰ κυνηγοῦμε τοὺς κλέφτες καὶ νὰ λαμβάνουμε ὁποιοδήποτε μέτρο δρᾷ ἀποτρεπτικῶς γιὰ τὴν παρανομία.
Τώρα, τὸ νὰ ἐλέγχῃ ἕνα κράτος καὶ νὰ φρουρῇ τὰ σύνορά του, εἶναι ὄχι μόνον δυνατόν, ἀλλὰ καὶ αὐτονόητον -γιὰ ἕνα σοβαρὸ κράτος βεβαίως. Ἐὰν δὲν ξέρετε πῶς γίνεται, κάντε ἕνα ταξιδάκι ἐκεῖ στοὺς φίλους μας, νοτιανατολικῶς τῆς Κύπρου, Ἰσραὴλ λέγεται ἡ χώρα, νὰ μάθετε πῶς.
Αγαπητέ Φειδία, ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ.
Ασφαλώς είναι γελοίο το επιχείρημα ότι τα αστυνομικά μέτρα δεν μπορούν να περιορίσουν, αν όχι σταματήσουν την λαθρομετανάστευση. Το Ισραήλ είναι ένα παράδειγμα από τα πολλά. Οι ίδιες οι ΗΠΑ, κράτος πολυεθνικό, εφαρμόζουν αυστηρότατα μέτρα ελέγχου της λαθρομεταναστεύσεως.
Δυστυχώς, μετά από 20 χρόνια συνεχούς εισροής λαθρομεταναστών, με ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας, η χώρα κατάντησε πολυπολιτισμικός καρνάβαλος και η κατάσταση δεν φαίνεται αναστρέψιμος, εκτός κι αν οι ίδιοι οι πολίτες αναγκαστούν να πάρουν τον νόμο στα χέρια των. Και μάλλον αυτό άρχισε ήδη να γίνεται, αφού, ως φαίνεται, “ήλθαν τα άγρια να διώξουν τα ήμερα”. Κι ας μην βρεθεί κανείς γελοίος να μιλήσει για ρατσισμό και παρόμοιες αηδίες.