Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης.
Ο Γάλλος Emile Durhkeim μελέτησε την θρησκεία από την κοινωνιολογική της πλευρά. Ήταν άλλωστε ο πατέρας της σύγχρονης κοινωνιολογίας. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η θρησκεία είναι πεμπτουσία της κοινωνίας (God is society, writ large). Με ερέθισμα την υπόθεση Dreyfuss επισκέφθηκε την Αυστραλία για να μελετήσει εκ του σύνεγγυς τη θρησκεία των ιθαγενών, την πιο πρώιμη θρησκεία στον πλανήτη. Η θρησκεία μίας κοινωνίας διαμορφώνει το συλλογικό της ιερό. Ο κοινός σεβασμός προς το συλλογικό ιερό συνέχει την ίδια την κοινωνία.
Το συμπέρασμά του για τη Γαλλική κοινωνία είναι πιο επίκαιρο σήμερα από την εποχή του Durkheim. Το ιερό για τους Γάλλους είναι η ελευθερία του λόγου. Αυτό είναι το θεμελιωδέστερο συστατικό στο οποίο βασίζεται η συνοχή της Γαλλικής κοινωνίας. Δεν προκύπτει βέβαια από κάποια «γνωστή θρησκεία», αλλά η γενίκευση του όρου δεν εμποδίζει τη χρήση του. Η παραβίαση της αίσθησης του ιερού αυτού, η απειλή δηλαδή της ελευθερίας του λόγου, είναι το στοιχείο που βγάζει τον κόσμο στους δρόμους, είναι αυτό που αποτελεί ένα κομβικό σημείο της κοινωνίας, την απαρχή μίας άλλης τροχιάς.
Αυτό συμβαίνει σήμερα στη Γαλλία. Οι ισλαμιστές εξτρεμιστές με τις φρικιαστικές δολοφονίες τους πάτησαν την ευαίσθητη χορδή των Γάλλων.
Η ειρωνία με την έννοια της αρχαιοελληνικής τραγωδίας, είναι ότι το περιοδικό Charlie Hebdo (το Hebdo παράγεται από τη λέξη Εβδομαδιαίο) δημιουργήθηκε το 1970 αντικαθιστώντας ένα άλλο περιοδικό το οποίο ήτανε το θύμα της μίας και μοναδικής εφαρμογής λογοκρισίας του τύπου από την εξουσία στη Γαλλία. Ένα κακόγουστο πρωτοσέλιδο αστείο του την ημέρα του θανάτου του Στρατηγού Ντε Γκωλ, τον οποίο θρηνούσε όλη η χώρα, έφερε μία ξαφνική και πρωτοφανή απόφαση για άμεσο κλείσιμο εκείνου του σατυρικού περιοδικού και οδήγησε στη μετέπειτα δημιουργία του επόμενου, του Charlie Hebdo, το οποίο έπεσε θύμα τρομοκρατίας αυτές τις ημέρες από τους τρομοκράτες.
Η ουσία είναι ότι η Γαλλία βρίσκεται σε σημείο καμπής, ίσως δε ολόκληρη η Ευρώπη. Δεν μπορεί να προβλεφθεί το μονοπάτι που θα ακολουθήσει. Όμως πιθανώς θα είναι τραχύ.
ΥΓ: δεν μπορώ να μην τραβήξω παράλληλη γραμμή του συγκλονιστικού περιστατικού του Παρισιού με την εκτέλεση του εκδότη της Απογευματινή Νίκου Μομφεράτου (και του οδηγού του) το 1985 και του εκδότη της Βραδυνής Τζώρτζη Αθανασιάδη το 1988 από την εγχώρια τρομοκρατική οργάνωση «17 Νοέμβρη».
24 comments
ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΑΚΡΙΒΗΣ Η ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΗ ΣΑΣ.
Θεωρείτε δηλαδή ότι η Γαλλία είναι απο τα κράτη με τη μεγαλύτερη ελευθερία του λόγου; Δε νομίζω. Εκεί ποινικοποίησαν την άρνηση του ολοκαυτώματος των Αρμενίων. Δεν αμφιβάλλω ότι έγινε, αλλά στην περίπτωση που κάποιος αμφιβάλλει, τότε θα έχει πρόβλημα με το νόμο.
Όχι απαραίτητα. Θεωρώ ότι στη Γαλλία η ελευθερία του λόγου έχει αποκτήσει χαρακτηριστικά ότι αποτελεί την «αίσθηση του ιερού». Αυτό δεν σημαίνει ότι η ελευθερία του λόγου εκεί είναι «μεγαλύτερη» από αλλού.
Η εμμονή των Γάλλων στο κοσμικό κράτος δημιούργησε ένα κενό. Κοινωνιολογικά, αυτό το κενό έπρεπε να καλυφθεί από κάτι άλλο. Σε άλλα κράτη δεν υπάρχει αυτό το κενό, διότι είτε έτσι είτε αλλιώς μία συγκεκριμένη δέσμη παράδοσης/θρησκείας παρέμεινε κυρίαρχη, είστε συνολικά είτε σε μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας.
Θεωρώ δηλαδή ότι πιο εύκολα θα έβγαινε στο δρόμο ένας Γάλλος όταν ένιωθε ότι παραβιάζεται η ελευθερία του λόγου ενός άγνωστού του Γάλλου, παρά ένας αντίστοιχος πολίτης μίας άλλης χώρας.
[Ασφαλώς όλα αυτά είναι δική μου άποψη, την οποία παραθέτω ούτε ως θέσφατο, ούτε ως απόλυτη, αλλά ως έναυσμα σε πιθανό προβληματισμό]
Ανδρέας.
Τόσον ἡ Γαλλία, ὅσον καὶ ἡ Ἀγγλία, ὀφείλουν τὴν διάσωση ἀπὸ τὴν ἐπίθεση τῆς Γερμανίας καὶ τὴν τελικὴ ἐπικράτησή τους στὸν Α’ καὶ στὸν Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο σὲ πολλὲς ἑκατοντάδες χιλιάδες ἀποικιακὰ στρατεύματα, Μουσουλμάνους στὸ θρήσκευμα, τὰ ὁποῖα πολέμησαν πολύ καλά, ἂν καὶ δὲν μοιράζονταν καθόλου τὴν πίστη τῶν τότε ἀποικιακῶν ἀφεντικῶν τους στὴν δημοκρατία καὶ τὴν ἐλευθερία τοῦ λόγου. Ὁ παραλογισμὸς εἶναι προφανής : Οἱ «δημοκράτες» Γάλλοι ρωτοῦσαν γιατὶ (pourquoi) νὰ πολεμήσουν τοὺς Ναζῆδες, οἱ Ἄγγλοι λόρδοι ἐπιχειροῦσαν νὰ τοὺς κατευνάσουν (appeasement) καί, ὅταν τὰ βρῆκαν δύσκολα, ἔστειλαν τοὺς Μουσουλμάνους ὑποτελεῖς τους νὰ σκοτωθοῦν ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας τοῦ λόγου.
Μάλιστα, κι ἐμεῖς καὶ οἱ Σοβιετικοί, πού πολεμήσαμε πολύ καλύτερα ἀπὸ τοὺς Ἄγγλους καὶ τοὺς Γάλλους, δὲν εἴχαμε ἐλευθερία τοῦ λόγου, τότε πού πολεμήσαμε …
Συνεπῶς, εἶναι πολύ ἀμφίβολο ὅτι ἡ Γαλλία ἔχει γιὰ θρησκεία της τὴν ἐλευθερία τοῦ λόγου, ἀφοῦ δὲν εἶναι διατεθειμένη νὰ σκοτώσει καὶ νὰ σκοτωθεῖ γι’ αὐτήν.
Ἐπὶ πλέον, ὁ Φώτης Κόντογλου, πού γνώριζε καλὰ τὴν Γαλλία, παρατηρεῖ ὅτι, ἐνῶ κανεὶς δὲν ἐνόχλησε τὸν Βολταῖρο στὸν πύργο του, τὸ μοναστῆρι Port-Royal, ὅπου ἐργάσθηκε ὁ Πασκάλ καὶ λειτούργησαν πρωτοποριακὰ σχολεῖα, τὸ ἔκλεισαν οἱ γαλλικὲς ἀρχές, τόσο γιὰ δικούς τους σκοταδιστικοὺς λόγους, ὅσον καὶ γιὰ νὰ εὐχαριστήσουν τὸν πάπα. Μάλιστα δὲν ἀρκέσθηκαν νὰ τὸ κλείσουν, ἀλλὰ τὸ ἀνέσκαψαν ἐκ θεμελίων. Συνεπῶς, δὲν ἔχουμε παράδοση πλήρους, ἀλλά μόνον ἐπιλεκτικῆς ἐλευθερίας τοῦ λόγου στὴν Γαλλία.
Συμπληρωματικῶς, ὅταν ὀ Θεόδωρος Πάγκαλος (πάππος τοῦ σημερινοῦ πολιτικοῦ), δικτάτωρ γιὰ 14 μῆνες, ἐδιώχθη μὲ τὴν κατηγορία ὅτι κατέλυσε τὸ δημοκρατικὸ πολίτευμα, στὴν ἀπολογία του ἔγραψε ὅτι ὅλες οἱ κυβερνήσεις ἀπὸ τὸ κίνημα τοῦ 1909 μέχρι τὴν ἐποχὴ πού ἐκεῖνος ἀνέλαβε τὴν ἐξουσία εἶχαν καὶ αὐτὲς αλάβει τὴν ἐξουσία μὲ ἀνώμαλο, ἀπὸ πλευρᾶς δημοκρατικῆς νομιμοποιήσεως, ἐκτὸς τῶν κυβερνήσεων πού ἔδωσε ἡ Βουλὴ πού ἐξελέγη τὴν 1η Νοεμβρίου 1920, αὐτῶν, δηλαδή, πού ὁδήγησαν τὴν χώρα στὴν Μικρασιατικὴ Καταστροφή. Ὁ Γρηγόριος Δαφνῆς τοῦ δίδει δίκαιον, μὲ τὸ αἰτιολογικὸν ὅτι ἡ οὐσία τοῦ δημοκρατικοῦ πολιτεύματος δὲν εἶναι οἱ ἐκλογές, ἀλλὰ ἡ ἐλευθερία ἐκφράσεως. Τὸ βλέπουμε καί στις μέρες μας μὲ τοὺς διωγμοὺς τῶν ἀντιλεγόντων σὲ πολλὲς χῶρες ὅπου, ἐν τούτοις, διεξάγονται ἐκλογές. Ὅσοι κατηγοροῦν τὴν Μεταπολίτευση σ’ αὐτὸ θὰ ἔπρεπε νὰ ἑστιάσουν : ἀπέτυχε, παρὰ τὴν ἐλευθερία τοῦ λόγου, νὰ δημιουργήσει καὶ ἀτμόσφαιρα διαλόγου. Καὶ ἡ εὐθύνη εἶναι, ὄχι τόσο τῶν πολιτικῶν, ὅσον τῶν πολιτῶν πού ἀνέχονται τὶς ἐξαλλοσύνες τους καί, κάποτε, κάποτε, τὶς ἐπιβραβεὺουν ἐκλογικῶς. Συνεπῶς, ἡ ἐλευθερία τοῦ λόγου εἶναι ἀπαραίτητη γιὰ τὴν δημοκρατία, ἀλλὰ δὲν ἀποδίδει καὶ τόσο ὅταν δὲν ὁδηγεῖ σὲ διάλογο, άλλὰ ἀναλίσκεται σὲ κραυγὲς περὶς «προδοτῶν», «πουλημένων», κλπ.
ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ ΟΤΙ ΚΑΝΕΝΑΣ ΓΑΛΛΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΤΕΘΕΙΜΕΝΟΣ ΝΑ ΣΚΟΤΩΣΕΙ Η ΝΑ ΣΚΟΤΩΘΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ,ΟΥΤΕ ΤΟΥ ΔΙΚΟΥ ΤΟΥ ΟΥΤΕ ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΤΟΥ ΔΙΠΛΑΝΟΥ ΤΟΥ.
ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΧΝΟΥΜΕ ΟΜΩΣ ΟΤΙ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΧΥΡΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΛΑΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ,Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΧΕΙ ΚΑΘΑΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΑΤΟΜΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ,ΟΠΟΤΕ ΤΑ ΟΡΙΑ ΔΡΑΣΗΣ ΣΤΑ ΟΠΟΙΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΕΙ ΚΑΠΟΙΟΝ ΣΤΑΘΜΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΧΡΗΣΙΜΟΘΗΡΙΚΟ ΤΡΟΠΟ,ΚΑΙ ΟΥΔΕΝ ΧΡΗΣΙΜΟΤΕΡΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ,ΓΙ’ΑΥΤΟ ΚΑΙ ΤΟ POURQUOI ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ.
ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΑΣΤΕ ΤΙΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΜΑΣ ΑΞΙΕΣ ΩΣ ΚΑΤΙ ΓΙΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΠΟΛΕΜΗΣΟΥΜΕ ΚΑΙ ΝΑ ΠΕΘΑΝΟΥΜΕ ΙΣΩΣ ΑΝ ΧΡΕΙΑΣΘΕΙ.
ΚΑΤΙ ΤΕΤΟΙΟ ΔΕΝ ΙΣΧΥΕΙ ΣΕ ΚΑΜΜΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΧΩΡΑ.
ΠΑΡ’ΟΛΑ ΑΥΤΑ,ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΚΑ ΑΞΙΩΝ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΠΟΛΥ ΨΗΛΑ ΕΣΤΩ ΜΕ ΤΙΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ.
ΤΩΡΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΜΕΝΟ ΣΥΜΒΑΝ,Η ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΕΝΟΧΗ ΓΙΑ ΤΟ ΑΠΟΙΚΙΑΚΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΙΑ,ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΦΘΗΝΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ(ΝΑ ΘΥΜΗΘΟΥΜΕ ΤΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ ΣΤΙΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ)ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΗ,ΕΠΕΤΡΕΨΑΝ ΤΗΝ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΙΣΛΑΜ ΣΕ ΒΑΘΜΟ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΟ,ΓΕΓΟΝΟΣ ΠΟΥ ΛΟΓΩ ΤΩΝ ΓΑΛΛΙΚΩΝ ΙΔΕΟΛΗΨΙΩΝ ΠΕΡΙ ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΟΣ ,ΔΕΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΘΗΚΕ ΕΓΚΑΙΡΩΣ.
ΟΤΑΝ ΤΟ ΙΣΛΑΜ ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΤΑΙ ΔΙΕΚΔΙΚΕΙ,ΕΙΡΗΝΙΚΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΒΙΑΙΑ ΑΡΓΟΤΕΡΑ.ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΔΕ ΜΕ ΤΗΝ ΓΑΛΛΙΚΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ,ΙΔΟΥ ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ.
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ ΘΑ ΣΥΜΦΩΝΗΣΩ ΟΤΙ ΧΤΥΠΗΘΗΕ ΠΟΛΥ ΕΥΑΙΣΘΗΤΗ ΧΟΡΔΗ ΤΩΝ ΓΑΛΛΩΝ,ΚΑΙ ΣΙΓΟΥΡΑ ΘΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥΣ.
Καὶ μία παρατήρηση, νομίζω ἐκτὸς τοῦ θέματος, ἀλλὰ μεγάλης σημασίας :
Ἡ ἰδεολογικὴ ἡγεμονία τῆς αὐταποκαλουμένης ἀριστερᾶς ἐπιβεβαιώνεται ἀπὸ ἕνα λάθος, ἐλπίζω ἀθέλητο, τοῦ ἐκδότου τοῦ «Ἀντιβαρου». Ὁ Μομφεράτος, ὁ ὁδηγός του καὶ ὁ Ἀθανασιάδης δὲν «ἐκτελέσθηκαν». Δολοφονήθηκαν. Ἐκτέλεση χουμε ταν προϋπάρχει ἀπόφαση καταδικαστικὴ ἀπόφαση. Δὲν φαντάζομαι ὁ ἐκδότης τοῦ «Ἀντιβάρου» νὰ ἀναγνωρίζει τὶς «ἀποφάσεις» αὐτῶν ποὺ προχειρίζονται ἑαυτοὺς εϊς εἰσαγγελεῖς, δικαστάς καὶ δημίους, ὅλα συγχρόνως. Νὰ σημειώσουμε, μιὰ καὶ ὁ λόγος εἶναι περὶ Γαλλίας, ὂτι ὁ ἐκ τῶν ἰθυνόντων τῆς δολοφονικῆς ὀργανώσεως εἶναι Γαλλομαθημένος καὶ Παρισογυρισμένος καὶ μάλιστα στοὺς ἀστικοὺς τρόπους τῆς πολυτελοῦς ζωῆς. Αὐτὴν τὴν ελευθερία τοῦ λόγου ἔμαθε στὴν Γαλλία. Μὲ τὸν χρησιμοποιεῖ κανεὶς στὰ γραφόμενά του τὴν ὁρολογία του, γίνεται συναυτουργὸς στὴν συνεχιζομένη καὶ σήμερα, ἐλέω τῆς αὐταποκαλουμένης ἀριστερᾶς, ἠθικὴ δολοφονία τῶν θυμάτων του.
http://www.kathimerini.gr/795900/opinion/epikairothta/politikh/stoys-a8woys-nekroys
Αξιοσημείωτη η παρατήρηση.
Αντιγράφω τις παθογένειες που διακρίνει ο υιός του Ν. Μομφεράτου στο εν λόγω άρθρο
«Ολες οι παθογένειες του λαού μας έπαιξαν στην ανάδειξη της τρομοκρατίας σε πολιτικό παίκτη: οι φαντασιακές μας επαναστάσεις, η ροπή μας προς τη συνωμοσιολογία, η έλλειψη θεσμών και δικαιοσύνης, κακές πολιτικές αποφάσεις, η φοβισμένη δεξιά, η ηθικά επηρμένη αριστερά, το κυνήγι μαγισσών, πράκτορες και πρακτορίσκοι, πωλητές υπηρεσιών ασφάλειας, εκβιαστές, πολιτικάντηδες, ξένες μυστικές υπηρεσίες, και οι ομάδες των αυτόκλητων τιμωρών βεβαίως. »
Θα επαναλάβω ότι βρίσκω απλώς την ελευθερία του λόγου ως την κοινή αίσθηση του ιερού για τη γαλλική κοινωνία. Δέχομαι την επιλεκτικότητα και τις λοιπές παρατηρήσεις. Πάντως, κ. Κοκκαλίδη, η παραβίαση της ιερότητας ενός πραγμάτος δεν σε ωθεί κατ’ ανάγκην να «σκοτώσεις». Δεν είναι αυτό το καταλληλότερο κριτήριο. Αυτό είναι το έσχατο.
Τέλος, κ. Γεωργάνα, μπορεί κάποιος να είναι «Γαλλομαθημένος» αλλά να μην έχει αφομοιωθεί από το πολιτιστικό υπόδειγμα της χώρας αυτής. Τούτο είναι το θέμα που συζητούμε. Και την 11η Σεπτεμβρίου οι περισσότεροι από τους δράστες στις ΗΠΑ ή στη Γερμανία ζούσαν ή γενικώς σε χώρες της Δύσης. Υπάρχουν ήδη εκατοντάδες Βρετανοί πολίτες που πολεμούν στο πλευρό των τζιχαντιστών στη Συρία και στο Ιράκ. Ομοίως και στη Γαλλία με το περίπου 10% μουσουλμανικού πληθυσμού (με ρίζες στις χώρες Μάγκρεμπ). Αυτό που συζητείται σε όλα αυτά τα θέματα είναι το ερώτημα της ένταξης στην κυρίαρχη κουλτούρα, του αριθμού (ποσοστού επί του πληθυσμού) αντοχής της κοινωνίας κλπ.
Ανδρέας.
admin
ΔΕΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑ ΤΗΝ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΑΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΚΑΠΟΙΟ ΣΧΟΛΙΟ ΜΟΥ ΓΙΑ ΣΚΟΤΩΜΟΥΣ.
Η ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΟΔΗΓΕΙ ΜΟΝΟΝ ΤΟΥΣ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΥΣ ΣΤΟ ΝΑ ΣΚΟΤΩΣΟΥΝ ΩΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ,ΚΑΙ ΜΙΑ ΤΕΤΟΙΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΘΑ ΗΤΑΝ ΑΔΙΑΝΟΗΤΗ ΣΕ ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΧΩΡΑ ΟΠΟΥ Ο ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΩΝ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΩΝ ΘΑ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ ΣΕ ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΠΟΣΟΣΤΟ .
ΟΙ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΔΥΣΗΣ ΠΟΥ ΚΟΥΒΑΛΟΥΝ ΤΕΤΟΙΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΛΟΓΩ ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ,ΑΡΓΑ Η ΓΡΗΓΟΡΑ ΘΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΑΝ ΤΕΤΟΙΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΑΣ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΟΥ ΣΑΣ,ΕΙΝΑΙ ΠΛΕΟΝ ΗΛΙΟΥ ΦΑΕΙΝΟΤΕΡΟΝ ΟΤΙ ΟΙ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΟΥΤΕ ΜΠΟΡΟΥΝ ΟΥΤΕ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΕΝΤΑΧΘΟΥΝ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΞΙΩΝ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΚΡΑΤΩΝ.
Να ξεκαθαρίσω τι εννοώ.
Γράψατε «ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ ΟΤΙ ΚΑΝΕΝΑΣ ΓΑΛΛΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΤΕΘΕΙΜΕΝΟΣ ΝΑ ΣΚΟΤΩΣΕΙ Η ΝΑ ΣΚΟΤΩΘΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ,ΟΥΤΕ ΤΟΥ ΔΙΚΟΥ ΤΟΥ ΟΥΤΕ ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΤΟΥ ΔΙΠΛΑΝΟΥ ΤΟΥ.»
και «ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΑΣΤΕ ΤΙΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΜΑΣ ΑΞΙΕΣ ΩΣ ΚΑΤΙ ΓΙΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΠΟΛΕΜΗΣΟΥΜΕ ΚΑΙ ΝΑ ΠΕΘΑΝΟΥΜΕ ΙΣΩΣ ΑΝ ΧΡΕΙΑΣΘΕΙ.»
και απαντώ ότι «η παραβίαση της ιερότητας ενός πραγμάτος δεν σε ωθεί κατ’ ανάγκην να «σκοτώσεις». Δεν είναι αυτό το καταλληλότερο κριτήριο. Αυτό είναι το έσχατο.»
Δηλαδή για να διαπιστώσουμε ποιο είναι το ιερό το οποίος συνέχει μία κοινωνία (διατηρεί τη συνοχή της) δεν είναι ανάγκη να χρησιμοποιήσουμε το κριτήριο του αν κανείς είναι διατεθειμένος να σκοτώσει. Αυτό είναι το έσχατο κριτήριο.
Για την υπόθεση Dreyfuss στα τέλη του 19ου αιώνα ο Durkheim θεωρούσε ότι το κριτήριο είναι αυτό που βγάζει τον κόσμο μαζικά στους δρόμους. Αυτό χρησιμοποιώ και εγώ σήμερα για τους Γάλλους. Από κει και πέρα υπάρχει και η κλιμάκωση.
Και το συμπέρασμά μου -ενδεχομένως επισφαλές- είναι ότι αυτό το γεγονός θα αποτελέσει καμπή για αλλαγή πολιτικής και της Γαλλίας αλλά ίσως και της Ευρώπης.
Ανδρέας.
Ἐμ κάτι πού δὲν εἶναι σημαντικώτερο ἀπὸ ‘σένα τὸν ἴδιο, πῶς μπορεῖ νὰ εἶναι ἱερὸ γιὰ ‘σένα ; Καὶ φθάνει νὰ «βγεῖς στὸν δρόμο» γιὰ νὰ δείξεις ὅτι κάτι εἶναι ἱερὸ γιὰ ‘σένα ; Σιγὰ μὴν σκίσεις καὶ κανένα καλσόν ! Ὁμολογῶ ὅτι ποτὲ δὲν εἶχα ὑποψιασθεῖ ὅτι αὐτὴ ἡ ἀνοησία, πού ὀδηγεῖ παρέες τῶν 50 καὶ 100 ἀνθρώπων νὰ κλείνουν τὸ κέντρο τῶν Ἀθηνῶν καὶ νὰ καταταλαιπωροῦν χιλιάδες ἀθώων, εἶχε Γαλλικὴ προέλευση. Πολύ ἀκριβὰ πληρώνουμε τὴν Τουρκοκρατία καὶ τὴν πολιτιστικὴ διείσδυση τῆς Γαλλίας στὴν Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία. Διότι καὶ ὁ Βενιζέλος (ὁ Ἐλευθέριος, φυσικά) καὶ ὁ Μεταξᾶς καὶ ὁ Καποδίστριας καὶ ὁ Σεφέρης πρώτη ξένη γλῶσσα εἶχαν τὰ Γαλλικά … Καὶ ἡ Ὀθωμανικὴ Θεσσαλονίκη, καὶ ἡ Κωνσταντινούπολη, καὶ ἡ Σμύρνη, καὶ τὰ Γιάννενα (πρῶτα στ’ ἅρματα -κόψε κάτι – στὰ γρόσια καὶ στὰ γράμματα) καὶ τὰ Χανιά, εἶχαν Γαλλικὰ ἐκπαιδευτήρια.
Ὅπως εἴδαμε, ἡ ὅποια «ἱερότης» τῆς ἐλευθερίας τοῦ λόγου ἔχει ἤδη κάμποσες ἐξαιρέσεις. Συνεπῶς, τὸ πιὸ πιθανὸν εἶναι ὅτι ἡ ἐλευθερία τοῦ βλασφημεῖν τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια τῶν ἄλλων καὶ ἡ ἐλευθερία τοῦ ἐλευθέρως ἀκούειν τὶς βλασφημίες πού ἐκφέρουν ἄλλοι (διότι οἱ δολοφόνοι ἄφησαν ἀπ’ ἔξω ἀπὸ τὴν ἐκδίκησή τους τοὺς πραγματικοὺς ἐνόχους, αὐτοὺς πού ἀγόραζαν καὶ διάβαζαν τὸ συγκεκριμένο περιοδικό) θὰ ἀποτελέσει μία ἀκόμη ἐξαίρεση στὸ πλαίσιο τῆς «ἐπιλεκτικότητος». Ὅπως καὶ ὁ δοσιλογισμὸς (collaboration) στὴν ἡττημένη Γαλλία τοῦ Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ἄλλωστε.
admin
ΟΚ.
ΣΧΕΤΙΚΩΣ ΜΕ ΤΟ ΠΡΩΤΟ,Η ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΠΕΡΙ ΣΚΟΤΩΜΩΝ ΕΓΙΝΕ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΤΟΥ κ.ΓΕΩΡΓΑΝΑ.
ΣΧΕΤΙΚΩΣ ΜΕ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ,ΕΧΕΙ ΔΙΑΦΟΡΑ ΤΟ ΣΚΟΤΩΝΩ ΓΙΑ ΤΙΣ ΙΔΕΕΣ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΜΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΠΟΛΕΜΩ ΑΜΥΝΟΜΕΝΟΣ ΓΙ’ΑΥΤΕΣ.
ΘΑ ΣΥΜΦΩΝΗΣΩ ΜΑΖΙ ΣΑΣ ΣΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΟΤΙ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΘΑ ΦΕΡΕΙ ΑΛΛΑΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ.
ΕΧΩ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΛΛΗΝΟ-ΓΑΛΛΟΥ ΣΥΓΓΕΝΟΥΣ ΜΟΥ,ΠΟΥ ΜΕΣΑ ΣΕ ΛΙΓΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΑΛΛΑΞΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΙΣΛΑΜ.
Η αποϊεροποίηση των δυτικών κοινωνιών είχε σαν αποτέλεσμα την δημιουργία κενού που έσπευσαν να καλύψουν διάφορα ιδεολογήματα. Την θέση της θρησκείας κατέλαβε όπως εύστοχα επισημαίνεται η ελευθερία του λόγου, θα συμπλήρωνα ακόμη τον σεβασμό δίκην θεότητας του νόμου. Όπως συμβαίνει με όλες τις θρησκείες εμφωλεύει δίπλα τους η υποκρισία. Η ελευθερία του λόγου φτάνει μέχρι εκεί που δεν θίγεται η δικτατορία του πολιτικώς ορθού. Το τελευταίο όμως δεν ομολογείται. Έτσι έφτασε η γαλλική κοινωνία μέσω των εκλεγμένων αντιπροσώπων της να θελήσει να ποινικοποιήσει την άρνηση της γενοκτονίας των Αρμενίων από τους Τούρκους!.
Ένα άλλο παράδειγμα αφορά τον Γάλλο Dieudonné M’bala M’bala. Είναι μουσουλμάνος καλλιτέχνης και έχει αντιεβραϊκές και φιλοναζιστικές ιδέες. Το περιεχόμενο των «καλλιτεχνικών» του δραστηριοτήτων έχει κάποιες φορές απαγορευτεί από τα γαλλικά δικαστήρια ως ρατσιστικό. Εδώ πάει περίπατο η ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης της σάτιρας κλπ.
Τέλος ένα ερώτημα, η βάναυση προσβολή των ιερών και οσίων, κύριως δύο θρησκειών της Χριστιανικής και της Μουσουλμανικής, δεν αποτελεί αφορμή για την δημιουργία μίσους, κάτι που απαγορεύεται από την νομοθεσία του πολιτικώς ορθού;
Μα κύριε Γεωργάνα δεν μιλάμε τώρα για τους 50 ή 100. Γιατί κάνετε ότι δεν καταλαβαίνετε; μιλάμε για τον βαθμό που τα πλήθη που βγαίνουν στους δρόμους εκφράζουν κατά κάποια γενική ομολογία το σύνολο. Αν ψάχνετε παραδείγματα από την πρόσφατη ελληνική ιστορία αυτά που θα έθετε υπόψιν σας θα ήταν 1ον το Μακεδονικό ζήτημα την περίοδο 1992-93 και 2ον το ζήτημα του θρησκεύματος στις αστυνομικές ταυτότητες και το αίτημα για δημοψήφισμα. Και τα δύο αυτά περιστατικά συνηγορούν στο ότι η κοινή αίσθηση του ιερού για την σύγχρονη ελληνική κοινωνία άπτεται ενός ιστορικοπολιτιστικού πλαισίου με αναφορές στην εθνική ταυτότητα.
Ανδρέας.
ΥΓ. http://www.independent.co.uk/news/people/anjem-choudary-on-the-charlie-hebdo-attacks-muslims-do-not-believe-in-the-concept-of-freedom-of-expression-9965400.html
Θαυμάσια τὰ παραδείγματά σας κύριε Σταλίδη καὶ σᾶς εὐχαριστῶ πού μᾶς τὰ θυμίζετε. Λοιπόν, τί ἔγινε μὲ τὴν διαμάχη γιὰ τὶς ταυτότητες ;
Τὸ θέμα τὸ ξεκίνησε ὁ Σημίτης, πιθανῶς μὲ ἐξωτερικὴ παρακίνηση, ἀφοῦ εἶχε ἔλθει σὲ συνεννόηση καὶ μὲ τὰ ἄλλα κόμματα, καὶ μὲ στόχο νὰ «κοντύνουν» τὸν τότε Ἀρχιεπίσκοπο, ἔστω καὶ μὲ μεγάλη ζημία στὴν δικὴ τους ἀπήχηση (ἐξ οὗ καὶ ἡ ὑποψία περὶ ἀναμίξεως ξένων, κακῶς γνωριζόντων τὰ τῆς Ἑλλάδος ἢ συμπλεγματικῶν). Στὴν μέση του δρόμου οἱ πιέσεις στὸν Κωστάκη Μαλακαρνῆ ἀπὸ τὸν λαό, ὑπεχρέωσαν τὸν Μαλακαρνῆ καὶ πολλοὺς βουλευτές του νὰ βάλουν τὴν ὑπογραφή τους στὸ αἴτημα γιὰ δημοψήφισμα πού προωθοῦσε ὁ Ἀρχιεπίσκοπος. Ὅταν, τὸ 2004, χάρη καὶ στὴν «Δεξιὰ τοῦ Κυρίου», ὁ Κωστάκης Μαλακαρνῆς ἔγινε πρωθυπουργός, ξέχασε τὸ θέμα. Καὶ ὁ λαὸς τὸν ξαναψήφισε τὸ 2007, ὥστε νὰ ξεθεμελιώσει ὅ,τι εΐχε ἀπομείνει ὄρθιο ἀπὸ τὰ χρόνια τοῦ πρασίνου καὶ τοῦ γαλάζιου ΠΑΣΟΚ. Συνεπῶς, εἴμεθα ὑποχρεωμένοι νὰ συμπεράνουμε λογικῶς ὅτι αὐτοὶ πού ὑπέγραψαν καὶ μάλιστα μέσα στοὺς ἱεροὺς ναούς, ἦταν, ἐπιεικῶς καραγκιόζηδες στὴν μεγάλη πλειοψηφία τους. Ὀρθῶς, λοιπόν, ὁ τότε Πρόεδρος τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας πέταξε τοὺς τόμους μὲ τὶς ὑπογραφὲς στὰ σκουπίδια. Ὀρθώτατα ὁ τότε Ἀρχιεπίσκοπος δὲν κάλεσε τοὺς δῆθεν πιστοὺς σὲ ἐκστρατεία πολιτικῆς ἀνυπακοῆς, μὲ κατακράτηση τοὐλάχιστον τῶν πληρωμῶν φόρων καὶ εἰσφορῶν, ἂν ὄχι καὶ σὲ γενκὴ ἀπεργία. Ὀρθώτατα οἱ ταλαιπωρούμενοι πολίτες δὲν δυσανασχετοῦν ὅ,ποτε οἱ κρατικοὶ ὑπάλληλοι τοὺς βασανίζουν καὶ δὲν ὑποστηρίζουν ὅποιον ἀγανακτεῖ. Σᾶς βεβαιώνω ὅτι μπορεῖ κανεὶς ἄνετα νὰ τοὺς ἀποκαλέσει κατὰ πρόσωπο «χέστες» γιὰ τὴν δειλία τους καὶ νὰ μήν εἰσπράξει οὔτε μορφασμὸ ἀποδοκιμασίας. Ἄν, μάλιστα, αὐτὰ τὰ μάθαινε κάποιος Μουσουλμάνος, στὸ ἴδιο ἀκριβῶς συμπέρασμα θὰ κατέληγε.
Ἀκριβῶς τὰ ἴδια συμβαίνουν αὐτὲς τὶς μέρες στὴν Γαλλία. Καραγκιόζηδες συρρέουν σὲ συλλαλητήρια καὶ οἱ πονηροὶ μαλακαρνῆδες τρέχουν νὰ φωτογραφηθοῦν τἄχα στὴν κεφαλὴ τῆς πορείας. Δέν ἐνδιαφέρει κανέναν ἡ «ἐλευθερία τοῦ λόγου», δεινῶς ἐξυβριζομένη ἀπὸ τὰ τοὺς κειμένους νόμους (ποινικὸ ἀδίκημα νὰ ἀρνηθεῖ Μουσουλμάνος τὸ Ὁλοκαύτωμα). Οἱ πολίτες θέλουν νὰ φανοῦν «ἀλληλέγγυοι» και οἱ ἡγέτες «προβληματισμένοι». Νὰ φανοῦν μόνον. Καί οἱ δύο ὁμάδες γνωρίζουν πολύ καλὰ ὅτι, μὲ βάση τὶς ἀρχὲς τοῦ δημοκρατικοῦ πολιτεύματος, οἱ Μουσουλμάνοι ἔχουν δίκιο. Ἡ έλευθερία τοῦ λόγου στὶς δυτικές δημοκρατίες δὲν σημαίνει καὶ ποτὲ δὲν σήμαινε ἐλευθερία νὰ βλασφημεῖς, ἐπαιδὴ δὲν κατεβάζεις καλύτερη ἔμπνευση, τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια τοῦ ἄλλου, Χριστιανοῦ, Ἐβραίου, Μουσουλμάνου ἢ δὲν ξέρω τὶ ἄλλο, οὔτε νὰ τὸν βρίζεις διότι τὸ χρῶμα τοῦ δέρματός τους ἔτυχε νὰ εἶναι μαῦρο. Ἡ ἀπόπειρα νὰ συνδέσουμε τὴν ἐλευθερία τοῦ λόγου μὲ τὸ δικαίωμα στην βλασφημία εἶναι ἕνα συνηθισμένο μικροπολιτικὸ τέχνασμα ἀντάξιο ἑνὸς Κωστάκη Μαλακαρνῆ. Τίποτε περισσότερο.
ΥΓ Θυμᾶσθε τὶποτε διαδηλώσεις ἐπειδὴ οἱ Γαλλικὲς ἐφημερίδες δὲν τολμοῦσαν νὰ δημοσιεύσουν οὔτε ἀράδα γιὰ τὶς ἐξωσυζυγικὲς περιπέτειες τῶν προέδρων τῆς Γαλλίας ;
Θαυμάσια τὰ παραδείγματά σας κύριε Σταλίδη καὶ σᾶς εὐχαριστῶ πού μᾶς τὰ θυμίζετε. Λοιπόν, τί ἔγινε μὲ τὴν διαμάχη γιὰ τὶς ταυτότητες ;
Τὸ θέμα τὸ ξεκίνησε ὁ Σημίτης, πιθανῶς μὲ ἐξωτερικὴ παρακίνηση, ἀφοῦ εἶχε ἔλθει σὲ συνεννόηση καὶ μὲ τὰ ἄλλα κόμματα, καὶ μὲ στόχο νὰ «κοντύνουν» τὸν τότε Ἀρχιεπίσκοπο, ἔστω καὶ μὲ μεγάλη ζημία στὴν δικὴ τους ἀπήχηση (ἐξ οὗ καὶ ἡ ὑποψία περὶ ἀναμίξεως ξένων, κακῶς γνωριζόντων τὰ τῆς Ἑλλάδος ἢ συμπλεγματικῶν). Στὴν μέση του δρόμου οἱ πιέσεις στὸν Κωστάκη Μαλακαρνῆ ἀπὸ τὸν λαό, ὑπεχρέωσαν τὸν Μαλακαρνῆ καὶ πολλοὺς βουλευτές του νὰ βάλουν τὴν ὑπογραφή τους στὸ αἴτημα γιὰ δημοψήφισμα πού προωθοῦσε ὁ Ἀρχιεπίσκοπος. Ὅταν, τὸ 2004, χάρη καὶ στὴν «Δεξιὰ τοῦ Κυρίου», ὁ Κωστάκης Μαλακαρνῆς ἔγινε πρωθυπουργός, ξέχασε τὸ θέμα. Καὶ ὁ λαὸς τὸν ξαναψήφισε τὸ 2007, ὥστε νὰ ξεθεμελιώσει ὅ,τι εΐχε ἀπομείνει ὄρθιο ἀπὸ τὰ χρόνια τοῦ πρασίνου καὶ τοῦ γαλάζιου ΠΑΣΟΚ. Συνεπῶς, εἴμεθα ὑποχρεωμένοι νὰ συμπεράνουμε λογικῶς ὅτι αὐτοὶ πού ὑπέγραψαν καὶ μάλιστα μέσα στοὺς ἱεροὺς ναούς, ἦταν, ἐπιεικῶς καραγκιόζηδες στὴν μεγάλη πλειοψηφία τους. Ὀρθῶς, λοιπόν, ὁ τότε Πρόεδρος τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας πέταξε τοὺς τόμους μὲ τὶς ὑπογραφὲς στὰ σκουπίδια. Ὀρθώτατα ὁ τότε Ἀρχιεπίσκοπος δὲν κάλεσε τοὺς δῆθεν πιστοὺς σὲ ἐκστρατεία πολιτικῆς ἀνυπακοῆς, μὲ κατακράτηση τοὐλάχιστον τῶν πληρωμῶν φόρων καὶ εἰσφορῶν, ἂν ὄχι καὶ σὲ γενκὴ ἀπεργία. Ὀρθώτατα οἱ ταλαιπωρούμενοι πολίτες δὲν δυσανασχετοῦν ὅ,ποτε οἱ κρατικοὶ ὑπάλληλοι τοὺς βασανίζουν καὶ δὲν ὑποστηρίζουν ὅποιον ἀγανακτεῖ. Σᾶς βεβαιώνω ὅτι μπορεῖ κανεὶς ἄνετα νὰ τοὺς ἀποκαλέσει κατὰ πρόσωπο «χέστες» γιὰ τὴν δειλία τους καὶ νὰ μήν εἰσπράξει οὔτε μορφασμὸ ἀποδοκιμασίας. Ἄν, μάλιστα, αὐτὰ τὰ μάθαινε κάποιος Μουσουλμάνος, στὸ ἴδιο ἀκριβῶς συμπέρασμα θὰ κατέληγε.
Ἀκριβῶς τὰ ἴδια συμβαίνουν αὐτὲς τὶς μέρες στὴν Γαλλία. Καραγκιόζηδες συρρέουν σὲ συλλαλητήρια καὶ οἱ πονηροὶ μαλακαρνῆδες τρέχουν νὰ φωτογραφηθοῦν τἄχα στὴν κεφαλὴ τῆς πορείας. Δέν ἐνδιαφέρει κανέναν ἡ «ἐλευθερία τοῦ λόγου», δεινῶς ἐξυβριζομένη ἀπὸ τοὺς κειμένους νόμους (ποινικὸ ἀδίκημα νὰ ἀρνηθεῖ Μουσουλμάνος τὸ Ὁλοκαύτωμα). Οἱ πολίτες θέλουν νὰ φανοῦν «ἀλληλέγγυοι» και οἱ ἡγέτες «προβληματισμένοι». Νὰ φανοῦν μόνον. Καί οἱ δύο ὁμάδες γνωρίζουν πολύ καλὰ ὅτι, μὲ βάση τὶς ἀρχὲς τοῦ δημοκρατικοῦ πολιτεύματος, οἱ Μουσουλμάνοι ἔχουν δίκιο. Ἡ έλευθερία τοῦ λόγου στὶς δυτικές δημοκρατίες δὲν σημαίνει καὶ ποτὲ δὲν σήμαινε ἐλευθερία νὰ βλασφημεῖς, ἐπαιδὴ δὲν κατεβάζεις καλύτερη ἔμπνευση, τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια τοῦ ἄλλου, Χριστιανοῦ, Ἐβραίου, Μουσουλμάνου ἢ δὲν ξέρω τὶ ἄλλο, οὔτε νὰ τὸν βρίζεις διότι τὸ χρῶμα τοῦ δέρματός τους ἔτυχε νὰ εἶναι μαῦρο. Ἡ ἀπόπειρα νὰ συνδέσουμε τὴν ἐλευθερία τοῦ λόγου μὲ τὸ δικαίωμα στην βλασφημία εἶναι ἕνα συνηθισμένο μικροπολιτικὸ τέχνασμα ἀντάξιο ἑνὸς Κωστάκη Μαλακαρνῆ. Τίποτε περισσότερο.
ΥΓ Θυμᾶσθε τὶποτε διαδηλώσεις ἐπειδὴ οἱ Γαλλικὲς ἐφημερίδες δὲν τολμοῦσαν νὰ δημοσιεύσουν οὔτε ἀράδα γιὰ τὶς ἐξωσυζυγικὲς περιπέτειες τῶν προέδρων τῆς Γαλλίας ;
κ. Γεωργάνα, με απογοητεύετε. Τι σημασία έχει η μετέπειτα εξέλιξη του θέματος ή, έστω, η διαχείρισή του. Καλή η απάντηση για την απάντηση, αλλά να διατηρείται και μία αξιοπρεπή συνέχεια στο νήμα. Εδώ λέμε (λέω) τι είναι αυτό που βγάζει μία κοινωνία «έξω από τα ρούχα της», συλλογικά, δηλαδή τι είναι αυτό που βγάζει στους δρόμους εκατομμύρια συμπολιτών τους χωρίς να υπολογίζουν τι πιστεύει ο διπλανός τους στην ίδια διαμαρτυρία. Αυτό έγινε στα παραδείγματα που έδωσα στην Ελλάδα και αυτό συνέβη σήμερα στη Γαλλία. Αυτά είναι τα γεγονότα. Ακυρώνεται αυτό που λέω επειδή επτά χρόνια μετά (το 2007) ο λαός ξαναψήφισε τον πρωθυπουργό που έμεινε αδρανής; Και να επέλεγε ποιον αντί αυτού για να σας ικανοποιούσε και να μην απαντούσατε έτσι; τον διάδοχο αυτού που τον έβγαλε στους δρόμους; θα έβγαινε τότε νόημα; μήπως λοιπόν ήταν τελείως άλλοι λόγοι; προφανώς ναι και το γνωρίζετε καλύτερα από μένα.
Ανδρέας.
Ἀγαπητὲ κύριε Σταλίδη,
« … πρὸς γὰρ τὸ τελευταῖον ἐκβὰν ἕκαστον τῶν πρὶν ὑπαρξάντων κρίνεται. … » γράφει ὁ Δημοσθένης στὸν Α’ Ὀλυνθιακό. Ἀφῆστε πού, μὲ τὴν συλλογιστική σας, σημασία ἔχει ἡ θριαμβευτικὴ εἴσοδος τοῦ Χριστοῦ στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ἡ πάνδημος ὑποδοχὴ καὶ ὄχι τὸ Θεῖον Πάθος καὶ ἡ ἐγκατάλειψίς Του ἀπὸ ὅλους, τὸ ὁποῖον μπορεῖ καὶ νὰ θεωρηθεῖ «μετέπειτα ἐξέλιξη» καὶ ἀτυχὴς «διαχείριση». Δὲν διδαχθήκαμε τίποτε ἀπὸ τὶς ζημίες τῶν τελευταίων δεκαετιῶν. Ἐπιμένουμε νὰ παράγουμε πλεόνασμα καταγγελτικοῦ λόγου καὶ νὰ ἔχουμε ἔλλειμμα ἔργου.
Νὰ σᾶς θυμίσω καὶ μία πάνδημο λαϊκὴ διαμαρτυρία πού ἔφερε ἀποτέλεσμα, καταστροφικὸ ἀποτέλεσμα βεβαίως : ἡ ἀντίδραση στὰ νομοσχέδια Γιαννίτση ἡ ὁποία ἐπέφερε τὴν κατάρρευση τοῦ ἀσφαλιστικοῦ συστήματος.
Καί ναί, πιστεύω ὅτι ὁ λαὸς, ἂν ἤθελε, θὰ μποροῦσε νὰ γκρεμίσει καὶ τὸν Μαλακαρνῆ πολύ πρὶν ὁλοκληρώσει τὴν καταστροφὴ καὶ νὰ ἐπιβάλλει κάποιον πού δὲν τοῦ χαϊδεύει τ’ αὐτιά. Ὅμως, τὸ τὶ πιστεύω δὲν ἔχει καμμία σημασία γιὰ τὸ ἐρώτημά σας. Πολιτικοὶ σὰν τὸν Μαλακαρνῆ δὲν πιστεύουν σὲ τίποτε. Ἐὰν ἔβλεπαν ὅτι ἡ ἀσυνέπεια στὸ θέμα τῶν ταυτοτήτων, καὶ κάθε ἀσυνέπεια, τοὺς βλάπτουν δημοσκοπικῶς, θὰ ἄλλαζαν ἀμέσως. Πότε θὰ μάθουμε νὰ ἐπιμένουμε νὰ τηροῦν οἱ ἡγέτες μας τὶς ὑποσχέσεις τους ; Πότε θὰ πάψουμε νὰ γινόμαστε δοῦλοί τους μὲ ἀντάλλαγμα ἰδοτελὲς ὄφελος ; Δηλαδὴ ὁ Ἀνδρέας Παπανδρέου, ὅταν ἐπανεξελέγη, παρ’ ὅτι ἔκανε γαργάρα τὰ περὶ ΕΟΚ καὶ ΝΑΤΟ, εἶχε ἄδικο νὰ μᾶς θεωρεῖ ὅλους δούλους ; Μαῦρο δίκιο εἶχε. Δὲν εἶναι ἐκπόρνευση τῆς δημοκρατίας νὰ ψηφίζουμε κάποιον ἐν γνώσει μας ὅτι δὲν θὰ τηρήσει τὶς ὑποσχέσεις του, ὁπως φαίνεται νὰ γίνεται σὴμερα μὲ τὸν ΣΥΡΙΖΑ ; Σὲ λειτουργοῦσα δημοκρατία, ὅπως στὴν Ἐλβετία, αὐτὸ δὲν θὰ μποροῦσε νὰ γίνει, διότι οἱ πολίτες δὲν θὰ ἐξέλεγαν προσωρινὸ δικτάτορα οδιασμένη μὲ λευκὴ ἐπιταγὴ γιὰ τοὺς φόρους καὶ τὶς ἀσφαλιστικὲς εἰσφορὲς μιᾶς τετραετίας ἀλλὰ κυβερνήτη καὶ θὰ ἐνέκριναν κάθε μεγάλη ἀπόφασή του μὲ δημοψήφισμα. Ἐδῶ ψηφίζουμε ὅποιον μᾶς πείσει πὼς θὰ ζητιανέψει πιὸ ἀποτελεσματικὰ γιὰ λογαριασμό μας.
Γιὰ νὰ ξαναγυρίσω στὸ θέμα, άπὸ τὴν συμμετοχὴ στὴν πορεία ἑκατοντάδων χιλιάδων Γάλλων δὲν πρόκειται νὰ προκύψει κανένα ἀποτέλεσμα. «ἦταν λόγια αὐτὰ καὶ θεατρικά».
κ. Γεωργάνα, έχετε ένα ταλέντο να σέρνετε τη συζήτηση σε παρεμφερή θέματα, τα οποία έχουν μία χαλαρή μόνο σχέση με το κεντρικό σημείο το οποίο είναι υπό συζήτηση, και να διατυπώνετε σ’ αυτά το δίκιο σας.
Ας το δούμε ως εξής: στη Θεσσαλονίκη του ενός εκατομμυρίου μαζεύτηκαν το 1992 ένα εκατομμύριο κόσμος (ήμουν κι εγώ εκεί). Πήγαν όλοι. Όσοι έλλειπαν, συμπληρώθηκαν από ορδές γειτονικών νομών. Στην Αθήνα των 5 εκατομμυρίων λίγο μετά συγκεντρώθηκε 1 εκατομμύριο κόσμος. Το ίδιο (ίσως και λίγο παραπάνω) το 2000 στα συλλαλητήρια.
Στη Γαλλία εχθές διαδήλωσαν 3.5 εκατομμύρια άνθρωποι, εκ των οποίων 1.5 εκατομμύρια στο Παρίσι. Στο Παρίσι κατοικούν περίπου 2.2 εκατομμύρια άνθρωποι σήμερα.
Τα νούμερα πέφτουν σαν πέλεκυς πάνω στα επιχειρήματα από λόγια. Αυτά τα παραδείγματα είναι ΜΟΝΑΔΙΚΑ. Είναι πρωτοφανή. Είναι «ρεκόρ» ας πούμε. Και είναι γεγονότα. Δεν συγκρίνονται ούτε με τους 50-100 που καίνε την Αθήνα, ούτε με τους 50 χιλιάδες για το νομοσχέδιο Γιαννίτση, όσο κι αν (ίσως βάσιμα) υποθέτετε ότι την ίδια γνώμη ενδεχομένως θα είχαν πολύ περισσότεροι άνθρωποι. Άλλο αυτό, κι άλλο να βγουν στους δρόμους.
Τα γεγονότα είναι αυτά λοιπόν. Η δική μου εκτίμηση είναι ότι αυτά τα πρωτοφανή γεγονότα δεν συμβαίνουν συχνά, επειδή ακριβώς συμβαίνουν μόνο όταν «πατείται κάποια χορδή» της κοινωνίας. Η χορδή αυτή η οποία συνέχει την κοινωνία. Άρα σχετίζονται -λέω εγώ- με τα θεμέλια της κοινωνίας. Συγκλονίζεται πραγματικά. Άρα είναι ενδεικτικά των αρχών που διέπουν τις αντίστοιχες κοινωνίες. Μπορεί αυτές οι αρχές να μην έχουν καν να κάνουν με το συγκεκριμένο γεγονός μόνο (πχ τις ταυτότητες), αλλά με κάτι γενικότερο που απλώς άπτεται του γεγονότος αυτού. Μερικώς, συμβολικά, ως απαρχή άλλων υποτιθέμενων πραγμάτων ή επιθέσεων, κοκ. Ελπίζω να με αντιλαμβάνεστε.
Τα υπόλοιπα που λέτε, πχ τι έγινε μετά, είναι άσχετα με το θέμα.
Ακόμα και αν προκύψει κάποιο αποτέλεσμα στην περίπτωση της Γαλλίας σήμερα, κι αυτό άσχετο με το θέμα θα είναι.
Ας προχωρήσουμε.
Ανδρέας.
Ἀποφεύγω, κατὰ παράβαση τῆς συνήθους πρακτικῆς μου, νὰ ἀπαντήσω σὲ δεύτερη πρόκληση. Δίδω μία ἀκόμη εὐκαιρία, λόγῳ τῆς καθ`ὅλου συνεισφορᾶς του στὸν συγκεκριμένο ἱστοτόπο, σὲ ἐκεῖνον πού προκαλεῖ νὰ σκεφθεῖ ἐὰν θέλει νὰ ἀκολουθήσει τὶς μεθόδους αὐτοῦ ἐδῶ :
http://ardin-rixi.gr/archives/108663
Ἐκεῖ, σύμφωνα μὲ τὴν μαοϊκὴ κληρονομία τοῦ ἐκδότου, τὸ πραγματικὸ θέμα πάντοτε εἶναι ἡ ἐξύμνηση τοῦ ἠγέτου-ἐκδότου, ὁπότε, φυσιολογικῶς, κάθε ἄλλο σχόλιο εἶναι ἐκτὸς θέματος.
Ἐπὶ τῆς οὐσίας, δὲν ἀμφισβήτησα τὴν ἀπήχηση, στὸν συναισθηματικὸ κόσμο κάθε ἀνθρώπου, πού ἔχει ἡ φρίκη γιὰ τὸ ἔγκλημα στὸ Παρίσι. Ἐπεσήμανα ὅτι ἡ ἀπόπειρα νὰ χαρακτηρισθεῖ ἡ ἐπίθεση στὸ Παρίσι ὡς ἐπίθεση κατὰ τῆς ἐλευθερίας τοῦ λόγου δὲν μπορεῖ νὰ ἐπιτύχει διότι, πρῶτον, ἡ Γαλλία καὶ ἡ Δύση ἔχουν πολύ αὐστηροτέρους (αὐτο)περιορισμοὺς στὴν ἐλευθερία τοῦ λόγου καί, δεύτερον, διότι οἱ πολίτες δὲν εἶναι πρόθυμοι νὰ θυσιάσουν στὴν ἐλευθερία τοῦ λόγου, ὅπως, λογικῶς, θὰ θυσίαζαν, ἂν τὴν εἶχαν γιὰ θεό τους. Μόλις συνέλθουν ἀπὸ τὸν κλονισμό, θὰ γυρίσουν στὰ ἴδια, ἅν ὄχι καὶ σὲ χειρότερα. Ἀπόδειξις τὸ πρώτο, μετὰ τὴν ἐπίθεση, ἐξώφυλλο τοῦ πληγέντος περιοδικοῦ, Ὅπου ὁ Μωάμεθ δηλώνει τι ὅλα συγχωρήθηκαν, προφανῶς, λοιπόν, καὶ περαιτέρω ἐπιθέσεις. Συμπληρωματικῶς πρὸς τὴν λογικὴ τῶν ἀνωτέρω παρέθεσα καὶ παραδείγματα ἀπὸ τὴν ἱστορία τῆς Γαλλιας καὶ τῆς Ἐλλάδος.
Καὶ μία παρατήρηση γιὰ τὴν ἀξία τῶν ἀριθμῶν. Ἀσφαλῶς ἡ φράση «τα νούμερα πέφτουν σαν πέλεκυς πάνω στα επιχειρήματα από λόγια» θὰ προέρχεται ἀπὸ τὰ πρακτικὰ τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Συνεδρίου στὴν Ἱερουσαλήμ, ὅταν οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ φαρισαῖοι ἔμαθαν ὅτι οἱ Μαθηταὶ τοῦ Χριστοῦ ἄρχισαν τὸ κήρυγμά τους καὶ προσείλκυσαν ὁρισμένους ἀλλά, πάντως, ὀλίγους ἢ ἀπὸ τὴν συνεδρίαση τῶν προκρίτων τῆς Μέκκας ὅταν ἔμαθαν ὅτι ὁ Μωάμεθ, μὲ ἐλαχίστους ὑποστηρικτές του, κατέφυγε διωκόμενος στήν Μεδίνα. Ὁ χρόνος κατέδειξε ποιοὶ ἀκριβῶς ἦσαν τὰ νούμερα. Ἀπὸ τὴν δική μας ἱστορία, ἂς ἀνακαλέσουμε τὴν ρήση τοῦ ἐπὶ κεφαλῆς τοῦ στρατοῦ τῶν ἱπποτῶν τῆς Φραγκοκρατουμένης Ἑλλάδος πρὶν ἀπὸ τὴν μάχη τῆς Δημητριάδος, ὅπου ἀντιμετώπισαν τὰ στρατεύματα τῆς ἀνασυστημένης Αὐτοκρατορίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τὰ ὁποῖα ἦταν συρφετός : «Polys laos, oligo atropoi». (ναί, Ἑλληνικὰ μίλησε καὶ εἶναι ἀπόδειξις ὅτι οἱ ἀφομοιωθέντες μέχρις ἑνὸς Φράγκοι τῆς Ἑλλάδος εἶναι καὶ αὐτοὶ πρόγονοί μας). Καὶ γιὰ νὰ γίνω καὶ λίγο Charlie, σύμφωνα μὲ τὸ κλῖμα τῶν ἡμερῶν, θυμίζω τὴν γηπεδικὴ κραυγὴ τῶν ἑκάστοτε ὁλιγαρίθμωτέρων ὀπαδῶν πρὸς τοὺς ἐκάστοτε πολυαριθμωτέρους περισσοτέρους «Εἴσαστε πολλοί, ἀλλὰ χωρίς … ».
Καὶ μία ἀκόμη ἐπισήμανσις : Οἱ ἐπιτεθέντες στὸ περιοδικὸ δὲν ὑπάρχει περίπτωσις νὰ πίστευαν σὲ παντοδύναμο Θεό. Διότι τί σόϊ παντοδύναμος Θεὸς μπορεῖ νὰ εἶναι αύτὸς πού χρειάζεται νὰ τὸν ὑπερασπίζονται τὰ πλάσματά του ἀπὸ τὶς βλασφημίες ἄλλων πλασμάτων του. Δὲν μπορεῖ, δηλαδή ὁ Θεὸς νὰ τοὺς φωτίσει, ὥστα νὰ μὴν βλασφημοῦν ; Καὶ ἂν τοὺς ἀφήνει νὰ ζοῦν ἀκόμη, προφανῶς ἔχει σκοπό νὰ τοὺς φωτίσει ἀργότερα.
Δύο είναι τα πιθανά αποτελέσματα ενός γόνιμου διαλόγου: α. να συγκλίνουν τελικά οι απόψεις των δύο συζητητών ή β. να συμφωνήσουν στο πού διαφωνούν.
Γράφετε «Ἐπὶ τῆς οὐσίας, δὲν ἀμφισβήτησα τὴν ἀπήχηση, στὸν συναισθηματικὸ κόσμο κάθε ἀνθρώπου, πού ἔχει ἡ φρίκη γιὰ τὸ ἔγκλημα στὸ Παρίσι.»
Τότε συμφωνούμε στο 90%. Συγκλίναμε!
Πάμε τώρα στο 10%. Λέτε «Ἐπεσήμανα ὅτι ἡ ἀπόπειρα νὰ χαρακτηρισθεῖ ἡ ἐπίθεση στὸ Παρίσι ὡς ἐπίθεση κατὰ τῆς ἐλευθερίας τοῦ λόγου δὲν μπορεῖ νὰ ἐπιτύχει, …».
Σχετικά με τα πέραν της παραπάνω άποψη είπα τα εξής που δείχνουν ότι τα θεωρώ πράγματι 10% του βασικού μου σημείου
1. «Ασφαλώς όλα αυτά είναι δική μου άποψη, την οποία παραθέτω ούτε ως θέσφατο, ούτε ως απόλυτη, αλλά ως έναυσμα σε πιθανό προβληματισμό»
2. «Και το συμπέρασμά μου -ενδεχομένως επισφαλές- είναι ότι αυτό το γεγονός θα αποτελέσει καμπή για αλλαγή πολιτικής και της Γαλλίας αλλά ίσως και της Ευρώπης.»
και τώρα συμπληρώνω ένα τρίτο, ίσως καθαρότερο κριτήριο για να διαπιστώσουμε μαζί αν συμφωνούμε στο πού διαφωνούμε:
Eκτίμησή μου είναι πως εάν η επίθεση στη Γαλλία με τους 12 νεκρούς δεν γινόταν σε γραφεία περιοδικού, αλλά γινόταν σε υπέργειο τραίνο (όπως στην Ισπανία) ή σε υπόγειο τραίνο (Αγγλία) ή σε λεωφορείο (Αγγλία) και είχαμε πάλι τον ίδιο αριθμό νεκρών, τότε -εκτιμώ πάντα- οι αντίστοιχες συγκεντρώσεις στο Παρίσι και στη Γαλλία γενικά δεν θα είχαν ούτε το 20% όσων διαδήλωσαν προχθές.
Δηλαδή η δική μου οπτική των πραγμάτων βλέπει ότι η διόγκωση των αντιδράσεων προήλθε από το γεγονός ότι αισθάνθηκε ο κόσμος ότι η επίθεση στόχευσε στην ελευθερία του λόγου.
Θα επαναλάβω ότι ενδεχομένως να κάνω λάθος, θα επαναλάβω ότι δέχομαι διαφορετικές απόψεις και εκτιμήσεις, αλλά θα επαναλάβω κι όλας ότι «δικαιούμαι» να ανταπαντώ στις αντιρρήσεις όταν αυτές αφορούν σε πολύ μικρότερης έντασης αντιδράσεις (αναρχικοί στην Αθήνα, ασφαλιστικό Γιαννίτση) ή σε εξέλιξη γεγονότων (γιατί επανεξέλεξαν τον Καραμανλή ή γιατί δεν τον έριξαν νωρίτερα) ή σε γεγονότα που δεν απέκτησαν ποτέ την κατάλληλη έκταση στα ΜΜΕ για να οδηγήσουν σε αντίστοιχες αντιδράσεις (καταπάτηση ελευθερίας του λόγου στη Γαλλία για τις επιστολές του Προέδρου τους με τις ερωτικές του περιπέτειες).
Δέχομαι ότι έχετε διαφορετική εκτίμηση από μένα, και σας λέω με όση ειλικρίνια είναι δυνατόν να έχει κανείς ότι μπορείτε άνετα να μου απαντάτε σαν να είμαι ένας απλός αρθρογράφος αδιαφορώντας για το ότι είμαι ο δημιουργός και διαχειριστής του Αντίβαρου.
Δέχομαι λοιπόν τη διαφορετική σας εκτίμηση, αλλά τα αντιπαραδείγματά σας δεν με πείθουν. Από την άλλη, δεν είναι απαραίτητο να μου δώσετε αντιπαραδείγματα για να με πείσετε. Δέχομαι τη διαφορετική σας οπτική χωρίς παραδείγματα.
Παρακαλώ δεχθείτε κι εσείς ότι το ότι δεν με πείθουν τα ως τώρα αντιπαραδείγματά σας δεν είναι αποτέλεσμα του ότι είμαι ο διαχειριστής του ιστοτόπου. Είναι απλώς αποτέλεσμα του ότι με βάση την οπτική μου απλώς δεν είναι πειστικά. Δεν πειράζει, ούτε είναι κακό βέβαια.
Ανδρέας Στ.
Ἐάν οἱ τρομοκράτες εἶχαν δολοφονήσει 12 παιδιὰ σὲ ἰσραηλιτικὸ σχολεῖο, λέτε ἡ φρίκη θὰ ἦταν μικρότερη, ἐπειδὴ δὲν θὰ εἶχε τρωθεῖ ἡ ἐλευθερία ἐκφράσεως ; Καὶ σκεφθεῖτε τὴν διαβολικὴ σύμπτωση νὰ εἶχαν πετάξει καὶ προκήρυξη οἱ τρομοκράτες ὅτι ἔκαναν ὅ,τι ἔκαναν διότι τὸ «καθεστωτικὰ ΜΜΕ» ἀρνοῦνται νὰ τοὺς πωλήσουν/ἐνοικιάσουν διαφημιστικὸ χῶρο γιὰ νὰ διακηρύξουν ὅτι τὸ Ὁλοκαύτωμα δὲν ὑπῆρξε ποτέ. Λοιπόν, καὶ πάλι οἱ διαδηλώσεις θὰ ἦταν, λέτε, μικρότερες ;
ΥΓ Ξέρω, δέν συζητᾶτε ὑποθετικὰ γεγονότα. Βέβαια, δὲν ἔχετε ὑπεύθυνες δηλώσεις τῶν συμμετασχόντων στς διαδηλώσεις, ὁπότε κι ἐσεῖς ὑπόθεση κάνετε ὅτι χάριν τῆς ἐλευθερίας τοῦ λόγου βγῆκαν στὸν δρόμο.
Τι να πω. Μπορεί να είναι κι έτσι.
Μπορεῖ ! Τό κείμενο τῆς προκηρύξεως θὰ μποροῦσαν νὰ τὸ ἔχουν ἀντιγράψει ἀπὸ τὸ «Ἀντίβαρο», τὸ ὁποῖο τὸ ἀναδημοσιεύει στὸ κεφάλαιο «ΡΗΣΕΙΣ»:
«ρησεις
«Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα, σε αυτή τη περίοδο της ανθρώπινης ιστορίας που να αποκαλείται ανεξάρτητος τύπος. Το γνωρίζετε και το γνωρίζω. Ούτε ένας ανάμεσά σας θα τολμούσε να εκστομίσει μια έντιμη γνώμη. Και αν τολμούσατε να την εκφράσετε γνωρίζετε εκ των προτέρων ότι ποτέ δεν θα εμφανιζόταν τυπωμένη στο χαρτί.Πληρωνόμαστε αρκετά ώστε να κρατάμε την τίμια άποψή μας, έξω από την εφημερίδα για την οποία γράφω. Εσείς επίσης παίρνετε ικανοποιητικούς μισθούς για παρόμοιες υπηρεσίες. Και αν κάποιος τολμούσε ή ήταν τόσο τρελός ώστε να γράψει την τίμια γνώμη του, θα βρισκόταν πολύ σύντομα στο δρόμο….Είναι δουλειά και καθήκον κάθε δημοσιογράφου να καταστρέφει την αλήθεια, να ψεύδεται, να διαστρεβλώνει, να εξυβρίζει, να κολακεύει γονυπετής το Μαμωνά και να πουλάει τη Πατρίδα του για τον άρτο τον επιούσιο….Είμαστε υποτελείς. Όργανα των πλουσίων που βρίσκονται στο παρασκήνιο. Είμαστε καραγκιόζηδες. Αυτοί οι άνθρωποι κινούν τα νήματα και εμείς χορεύουμε στο ρυθμό τους. Ο χρόνος, η ζωής μας, οι ικανότητές μας είναι ιδιοκτησία αυτών των ανθρώπων. Είμαστε διανοούμενες πόρνες.”
Τζών Σουΐντον, πρώην αρχισυντάκτης των New York Times.
Η ανείπωτη ιστορία της εργασίας, του Richard O. Bayer, εκδόσεις United Electrical, Radio & Machine Workers of America, NY 1979.»